Ông Trump chọn đặc phái viên về Ukraine ủng hộ đóng băng xung đột

Đó là một trong những nhận định của PGS Trần Hữu Quang và nhóm nghiên cứu sau khi thực hiện đề tài "Từ phụ huynh đến nhà giáo: Những vấn đề kinh tế - xã hội trong nền giáo dục phổ thông" vào cuối năm 2007 và vừa được xuất bản vào tháng 11-2018 bởi Nxb Văn hóa Văn nghệ và Viện Social Life.

PGS Trần Hữu Quang

Trao đổi với VietNamNet, PGS Trần Hữu Quang cho biết: Qua nội dung các cuộc phỏng vấn nhóm đối với giáo viên tại 5 tỉnh thành phía Nam được khảo sát vào cuối năm 2007, các áp lực công việc cũng như áp lực tâm lý xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: Chương trình, SGK "nặng", không thích hợp với từng lứa tuổi học sinh; thi cử áp đặt; áp lực hoàn thành chỉ tiêu phổ cập giáo dục ở địa phương, áp lực của các phong trào thi đua, áp lực của các đợt thanh tra, kiểm tra và dự giờ…

Tựu trung, đấy đều là những áp lực từ “bên trên” (Ban giám hiệu, Phòng, Sở và Bộ Giáo dục) áp đặt xuống người gánh chịu cuối cùng là giáo viên.

Hệ quả là ràng buộc và trói tay người giáo viên, không cho phép và không tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tính chủ động của mình trong lớp học, ảnh hưởng nặng nề tới mối quan hệ sư phạm giữa nhà giáo và học trò…

Từ kết quả thu thập được, nhóm nghiên cứu kiến nghị “bãi bỏ các chỉ tiêu thi đua và khôi phục quyền tự chủ sư phạm cho nhà giáo”.

Hiện tượng "xuất huyết nội"

Phóng viên: Tại sao lại phải bỏ các chỉ tiêu thi đua, thưa ông?

PGS Trần Hữu Quang: Xu hướng chạy theo thành tích thực sự đã trở thành một hiện tượng đang làm tê liệt cả người thầy lẫn người trò.

Lâu nay, người giáo viên luôn phải làm việc dưới một sức ép tâm lý nặng nề làm làm sao đạt cho bằng được nhiều thứ “chỉ tiêu” mà các cấp quản lý giáo dục ấn xuống… để đem lại thành tích cao cho trường, nếu không sẽ bị trừ điểm thi đua.

Áp lực này dẫn tới hệ quả là người thầy chỉ còn có cách lo nhồi nhét kiến thức, còn học sinh thì buộc phải học vẹt, dạy cũng khổ mà học cũng khổ.

Một giáo viên trong mẫu điều tra ở Vĩnh Long cuối năm 2007 đề đạt nguyện vọng như sau: “Nếu có thể được, tôi mong ngành giáo dục mạnh dạn bỏ các cuộc thi giáo viên giỏi cấp huyện, tỉnh”. Một giáo viên khác nói “Các cấp quản lý giáo dục nên thiết thực hơn, tránh hô hào, phát động hết phong trào này, phong trào nọ để chúng tôi lại “chạy” theo thành tích”.

Căn bệnh chạy theo thành tích và kèm theo nó là bệnh hình thức đã vắt kiệt sinh lực các thầy cô giáo, đến mức người có tâm huyết với nghề giáo đến đâu cũng đành bó tay vì khó lòng làm khác được.

Do bị bão hòa cả về thời gian lẫn khối lượng công việc, khả năng sư phạm và năng lực sáng tạo của người giáo viên không còn chỗ để thi thố.

Và đáng lo ngại hơn là trong không ít trường hợp, lương tâm và đạo đức nghề nghiệp dần dà bị bào mòn khi, chẳng hạn, buộc phải cho điểm 5 khi bài làm của học sinh chỉ đáng điểm 2, hoặc ép học sinh phải học thêm một cách quá đáng để mong đạt được thành tích thi đua.

Khả năng phát triển tư duy và tính trung thực của cả thầy lẫn trò đang bị thử thách nghiêm trọng.

Có thể nói những hiện tượng trên chính là những dấu hiệu bộc lộ tình trạng chảy máu chất xám trong giới nhà giáo, không phải cháy máu ra bên ngoài (như bỏ nghề chẳng hạn), mà là một thứ xuất huyết nội đáng ngại ngay ở bên trong lớp học và nhà trường.

Cùng đó, áp lực nặng nề không phải chỉ xảy ra đối với giáo viên mà kể cả với học sinh...

Lớp 6.2, Trường THCD Duy Ninh, huyện Quảng Ninh, Quảng Bình - nơi xảy ra vụ việc "231 cái tát"

Nhưng bỏ tiêu chí thi đua có phải là chuyển từ trạng thái cực đoan này sang trạng thái cực đoan khác? Liệu có trường học ở đâu không bị áp lực thành tích? Và nếu không hướng đến thành tích, các trường phổ thông và đại học tinh hoa trên thế giới liệu có còn được ngưỡng mộ?

PGS Trần Hữu Quang: Một câu hỏi có thể được đặt ra ở đây: Có đúng thi đua là “động lực” trong giáo dục như nhiều nhà lãnh đạo giáo dục thường khẳng định?

Có thể định nghĩa vắn tắt “động lực” là cái lực thúc đẩy người ta đi đến một hành động hay một ứng xử nào đó. Người ta thường phân biệt hai loại động lực – ngoại lai và nội tại. 

Động lực ngoại lai (hay “ngoại trị”) là loại động lực đến từ bên ngoài: Đó là khi người ta làm một việc gì đó nhằm đạt được một điều nằm bên ngoài nội dung công việc này, chẳng hạn như để được phần thưởng, để khỏi bị chê trách, hay để được người khác khen ngợi.

Đối với học sinh, đó là học để đạt điểm cao, đạt danh hiệu học sinh giỏi, để được thầy cô và cha mẹ khen, hoặc để bị khỏi la mắng…

Đối với giáo viên, đó là dạy sao cho đạt “chỉ tiêu” số học sinh lên lớp, để được tuyên dương, hoặc chỉ để tránh bị phê bình…

Còn với những động lực nội tại (hay “tự trị”), người ta làm một việc gì đó vì quan tâm đến chính công việc này (do động cơ đạo đức, do lương tâm chức nghiệp…), hay vì sự hứng thú mà người ta tìm thấy ngay trong bản thân công việc, chứ không trông chờ một phần thưởng nào đó từ bên ngoài công việc, và cũng không quan tâm đến lời chê trách của người khác, nếu có.

Đối với học sinh, đó chẳng hạn là việc học môn Văn hay môn Toán vì thấy yêu thích những môn này.

Đối với giáo viên, đó là dạy học vì sự thôi thúc của lương tâm giáo chức hay nghĩa vụ sư phạm của mình, hoặc vì sự say mê với môn mà mình dạy, hoặc vì một thứ tình cảm tự nhiên đối với những mái đầu xanh.

Nếu hiểu động lực theo ý nghĩa như trên, tức là chú trọng tới chiều kích “tự quyết” hay “tự trị” của những động lực nội tại (chứ không phải những động lực “ngoại trị”), thì chủ trương coi thi đua là động lực trong giáo dục, theo thiển ý của chúng tôi, là một quan điểm sai lầm.

“Thi đua” thực chất chỉ là một trong những biện pháp hay đòn bẩy nhằm mục tiêu góp phần động viên tinh thần trong lao động, học tập… Do đó, không thể coi nó như yếu tố duy nhất hay quyết định đối với động lực lao động và học tập của con người. Đây càng không phải là yếu tố có thể làm khôi phục hay giúp nâng cao chất lượng giáo dục vốn đang xuống cấp nghiêm trọng.

Coi thi đua là động lực để giáo viên và học sinh hoàn thành tốt nghiệm vụ thì cũng không khác gì đặt lộn đầu ý nghĩa của động lực, đó là quan niệm chỉ coi trọng những động lực bên ngoài (chỉ tiêu, thành tích, khen thưởng…) hơn là các động lực thực chất bên trong, tức là các động lực tinh thần và đạo đức.

Mặt khác, biến những biện pháp thi đua thành những điều áp đặt, vô hình trung ngay từ đầu đã là mầm mống triệt tiêu những hứng thú có thể có nơi giáo viên và học sinh.

Chính vì đảo lộn thang bậc giá trị như vậy nên mới ngày càng sinh sôi nảy nở các tệ học vẹt, dạy chay, chạy theo thành tích và báo cáo thành tích ảo, mua bằng bán điểm, chạy trường…

Theo lời một nhà giáo, chính vì “thi nhau chạy theo các chỉ tiêu duy ý chí” do cấp trên ấn định, mà điều này lại “phù hợp với ý muốn và lợi ích của lãnh đạo trường và các cấp trên trong ngành, có khi của cả chính quyền và cấp ủy địa phương”, cho nên “vô tình sự gian dối được cả trên và dưới đồng tình chấp nhận”.

Ông có cho rằng vấn đề chính không phải do áp lực thành tích, mà là cách thức đặt ra mục tiêu và hiện thực hóa thành tích? Doanh nghiệp giờ còn ứng dụng chỉ số KPI, các đơn vị sự nghiệp công, phục vụ dân cũng có những chỉ số đánh giá công việc. Vậy cách cần làm ở đây là gì?

PGS Trần Hữu Quang: Suy cho cùng, quan điểm coi thi đua là động lực thực chất phản ánh thái độ “tầm thường hóa” hoạt động giáo dục, và không thực sự tôn trọng nhân cách của nhà giáo cũng như học sinh.

Ở Liên Xô, vốn là nơi xuất xứ của chuyện thi đua, người ta đã bãi bỏ thi đua trong giáo dục từ thập niên 1930.

Các nhà quản lý hay đổ lỗi cho giáo viên, nhưng suy cho cùng giáo viên thực ra cũng chỉ là “nạn nhân” của bộ máy. Trên bảo sao thì các thầy cô phải làm như vậy, không thể làm khác hơn được.

Ngoài việc dạy trong lớp học, giáo viên còn phải làm vô số công việc khác trong nhà trường như làm đủ loại sổ sách, họp hành và rất nhiều thứ việc không thuộc chức trách của mình (như thu tiền ủng hộ nhà trường, tiền học thêm, tiền bảo hiểm…), trong khi có những phần việc thuộc về trách nhiệm của mình như ra đề thi học kỳ thì lại không được làm.

Người thầy vừa bị trói tay, vừa chịu quá nhiều áp lực do những quy định quá chi li từ các cấp quản lý Nhà nước về giáo dục.

Vì vậy, chúng tôi kiến nghị Nhà nước cần sớm bãi bỏ các chỉ tiêu thi đua buộc giáo viên phải hoàn thành, cũng như bãi bỏ nhiều phong trào vô bổ, hình thức và cải tổ để trao trả quyền tự chủ sư phạm cho nhà giáo và nhà trường.

(còn tiếp)

Ngân Anh Thực hiện

Giáo viên đừng "nô lệ" sách giáo khoa

Thực tế giáo dục của nước ta cho thấy tính sáng tạo trong dạy học chưa được khuyến khích, thậm chí còn bị cản trở do những quan niệm và cách hành xử không phù hợp với bản chất của hoạt động dạy học.

Chức năng và nhiệm vụ của phòng là quản lý và ứng dụng CNTT – tự động hóa vào công tác quản lý điều hành sản xuất, kinh doanh của Petrolimex Bình Định; thực hiện việc giám sát, quản lý mọi hoạt động liên quan đến lĩnh vực công nghệ thông tin và tự động hóa; nghiên cứu, đề xuất các giải pháp cải tiến, không ngừng nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ thông tin, phục vụ tích cực cho công tác quản lý kinh doanh của công ty; phối hợp các phòng nghiệp vụ đào tạo, bồi dưỡng kiến thức CNTT cho đội ngũ CBCNV trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong sản xuất, kinh doanh.

Dự án Tư vấn xây dựng Chiến lược Chuyển đổi số toàn diện cho Petrolimex đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 nằm trong số các hoạt động nổi bật để nâng cao chất lượng của tập đoàn. Chiến lược Chuyển đổi số sẽ định hình, định hướng và xác định các nội dung cơ bản của quá trình chuẩn bị, thực hiện chuyển đổi số tại Tập đoàn, khối các Công ty xăng dầu; Định hướng chuẩn hóa, tích hợp đồng bộ với các Tổng công ty/công ty chuyên doanh/hệ thống nhượng quyền thương mại; đảm bảo tính khách quan, toàn diện, đồng thời đảm bảo tính thực tế, khả thi và hiệu quả, làm cơ sở vững chắc để xây dựng lộ trình, các chương trình, dự án chiến lược hoặc kế hoạch thường niên của Tập đoàn và các đơn vị thành viên.

Sau khi khảo sát, đánh giá mức độ trưởng thành số tại Petrolimex, FPT sẽ tư vấn xây dựng chiến lược gồm: chiến lược và lộ trình chuyển đổi số, quy hoạch tổng thể kiến trúc công nghệ thông tin và tự động hóa, kế hoạch truyền thông và đào tạo về chuyển đổi số.

Theo ông Phạm Văn Thanh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT Petrolimex kiêm Trưởng Ban chỉ đạo Chuyển đổi số, “Tư vấn chiến lược chuyển đổi số là bước đi quan trọng, khởi đầu cho việc chuẩn bị triển khai theo đúng quan điểm, mục tiêu chúng tôi đã đặt ra”.

Ông Trương Gia Bình – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT cho rằng Petrolimex đã sớm tập trung nguồn lực cho hoạt động chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ để gia tăng sức bật cho doanh nghiệp. Ông nhấn mạnh nền tảng số sẽ gia tăng hiệu suất công việc của cán bộ nhân viên, tạo sự đột phá về chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng, gia tăng khả năng chuẩn bị, ứng phó trước các bất định.

Các hoạt động của dự án được triển khai tại công ty mẹ và 43 công ty xăng dầu thành viên, cùng yêu cầu tích hợp và đồng bộ với 7 tổng công ty / công ty chuyên doanh lớn. Tổng giám đốc Petrolimex Đào Nam Hải đề nghị FPT chia sẻ, lan tỏa kinh nghiệm chuyển đổi số để giúp Petrolimex hình thành đội ngũ cán bộ số, văn hóa số để trở thành Doanh nghiệp Số thành công vào năm 2025.

Năm nay, cuộc thi vẫn dành cho các sinh viên, học viên hệ cao đẳng, đại học đại diện cho các trường đại học, cao đẳng và Học viện của Việt Nam và một số trường của các nước ASEAN. Sinh viên các trường được tổ chức thành từng đội, có không quá 4 thành viên.

Chính thức diễn ra từ trung tuần tháng 9 đến đầu tháng 11, “Sinh viên với An toàn thông tin ASEAN” năm 2022 gồm 3 vòng thi khởi động, sơ khảo và chung khảo. Trong đó, ở vòng khởi động, các đội thi thực hành trực tuyến về an toàn thông tin. Các trường sẽ tự quản lý đội thi của trường mình và kết nối trực tiếp hình ảnh của các thí sinh trong thời gian thi với Ban tổ chức qua hệ thống video conference. Đề thi được xây dựng theo hình thức vượt qua thử thách theo chủ đề (CTF jeopardy).

Không giới hạn số lượng đội dự thi của mỗi trường, vòng khởi động giúp cho các đội làm quen với hình thức và nội dung thi. Kết quả vòng này sẽ giúp các trường có thêm tiêu chí lựa chọn các đội tham gia vòng Sơ khảo.

Ỏ vòng sơ khảo dự kiến diễn ra vào giữa tháng 10, các đội thi thực hành về an toàn thông tin theo hình thức CTF jeopardy, với nội dung thi gồm: Pwnable (khai thác lỗ phần mềm); Reverse engineering (tập trung vào kỹ năng dịch ngược mã nguồn phần mềm, cách unpack các packer, crypter bảo vệ phần mềm); Web (các kỹ thuật tấn công vào ứng dụng web); Crypto/ACM (đánh đố giải mã, tấn công các thuật toán mã hóa, dùng kỹ năng lập trình/giải thuật để giải các trò chơi, mê cung ...).

Theo Ban tổ chức, các đội sinh viên dự thi theo 3 bảng: Bảng VN1 gồm các đội của các trường từ Đà Nẵng trở ra Bắc, thi tập trung tại Hà Nội; bảng VN2 gồm các đội của các trường Đà Nẵng trở vào Nam, thi tập trung tại TP.HCM (các trường ở Đà Nẵng có thể đăng ký thi ở bảng VN1 hoặc VN2); Bảng ASEAN gồm những đội của các nước ASEAN còn lại, dự thi online.

Từ kết quả vòng thi Sơ khảo, Ban tổ chức sẽ chọn 10 đội Việt Nam và 10 đội của các nước ASEAN khác tham gia vòng thi chung khảo dự kiến vào ngày 5/11. Ở vòng thi cuối cùng, trong 8 tiếng liên tục, các đội thi thực hành trực tuyến về an toàn thông tin, chủ yếu theo hình thức đối kháng, tấn công và phòng thủ trên mạng máy tính (CTF Attack & Defense). Nội dung thi tập trung kỹ năng tìm kiếm, khai thác, khắc phục các lỗ hổng an toàn thông tin trong hệ thống thông tin. 

Một báo cáo khoa học từ năm ngoái cho thấy, siêu máy tính Sunway của Trung Quốc có 39 triệu lõi, gấp bốn lần số lõi của Frontier của Mỹ.

Trong bảng xếp hạng công bố tháng 4 năm nay, Frontier vẫn là siêu máy tính mạnh nhất thế giới với công suất 1,19 exaflop, tức 1,19 tỷ tỷ phép tính mỗi giây.

Chế tạo siêu máy tính được coi là thước đo công nghệ quan trọng, do những cỗ máy nhanh hơn có thể mang lại lợi thế trong việc phát triển vũ khí quân sự hoặc các đột phá khác.

Cơ quan trọng yếu Mỹ bị rò rỉ tài liệu

Bloomberg dẫn nguồn tin cho biết, tin tặc vừa phát tán tài liệu nội bộ liên quan đến các cơ quan trọng yếu của Mỹ như Bộ Quốc phòng, Bộ An ninh Nội địa và Cơ quan Hàng không và Vũ trụ (NASA).

Theo đó, tài liệu nội bộ bị đánh cắp từ Leidos Holdings, một trong những nhà cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin lớn nhất của Chính phủ Mỹ.

Leidos đã biết về vụ việc và cho rằng các tài liệu bị đánh cắp trong một hành vi vi phạm đã được công bố trước đó, liên quan tới các hệ thống của Diligent Corp mà họ sử dụng. Hiện nhà thầu này vẫn đang tiếp tục điều tra.

Khách hàng của Leidos bao gồm Bộ Quốc phòng, Bộ An ninh Nội địa và NASA, cùng các cơ quan và doanh nghiệp thương mại khác của Mỹ trong và ngoài nước.

Leidos từ chối bình luận về thông tin bị đánh cắp. Lầu Năm Góc, Bộ An ninh Nội địa và NASA cũng không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Elon Musk khoe siêu máy tính cực mạnh

Trên mạng xã hội X, CEO Tesla cho biết, siêu máy tính Dojo dùng chip D1 có sức mạnh tương đương 8.000 chip Nvidia H100 dự kiến đi vào hoạt động từ cuối năm nay.

Dojo có mặt trước bao phủ kim loại, gợi liên tưởng đến mẫu xe Cybertruck mà Tesla sản xuất. Mặt sau bao gồm hệ thống cáp đã được “đi dây” gọn gàng.

Theo Yahoo Tech, Musk đang xây dựng song song hai siêu cụm máy tính cho Tesla và công ty khởi nghiệp xAI. Trong đó cụm máy tính dành cho startup xAI sẽ mạnh nhất thế giới với 100.000 GPU Nvidia H100 để đào tạo AI Grok.

Công ty SemiAnalysis chuyên phân tích lĩnh vực AI và bán dẫn cho hay, thông qua ảnh vệ tinh và thông tin thu thập, một hệ thống phát điện khổng lồ đã được chuyển đến thành phố Memphis (bang Tennessee) - nơi Elon Musk xây dựng siêu máy tính mạnh nhất thế giới có tên “Gigafactory of Compute”.

Theo một số tính toán, siêu máy tính của xAI ban đầu có thể ngốn tới 50 MW điện mỗi ngày - tương đương lượng điện cung cấp cho 50.000 hộ gia đình. Trong khi đó, công ty của Musk được cho là đề xuất mức điện gấp ba lần, từ 130-150 MW.

Malaysia, Singapore siết quản lý Facebook

Malaysia và Singapore tăng cường giám sát một số mạng xã hội như Facebook, nền tảng nhắn tin và trang web mua sắm để kiềm chế nạn lừa đảo trực tuyến và gây hại cho trẻ vị thành niên.

Malaysia dự định cấp giấy phép cho các trang mạng xã hội như Facebook, X và TikTok và các dịch vụ nhắn tin như WhatsApp.

Tháng 6, Singapore yêu cầu các mạng xã hội và chợ điện tử được chọn phải chủ động phát hiện, chống lại lừa đảo và các hoạt động độc hại.

Quy định mới của Malaysia, dự kiến được thực hiện vào cuối năm nay, sẽ yêu cầu các nền tảng trực tuyến đăng ký giấy phép và gia hạn hằng năm. Các nền tảng không tuân thủ sẽ vi phạm pháp luật và bị phạt tới 500.000 ringgit (hơn 2,6 tỷ đồng).

Tại Singapore, Bộ Nội vụ nước này đã ban hành các quy tắc thực hành vào tháng trước, yêu cầu Facebook và Carousell, một sàn mua sắm đồ cũ địa phương, xác minh danh tính của những người bán mà họ cho là rủi ro.

Bộ quy tắc là một phần của các điều khoản trong Đạo luật Tác hại hình sự trực tuyến, được Quốc hội thông qua vào năm 2023. Đến cuối năm nay, các trang mạng xã hội và dịch vụ nhắn tin như Facebook, Instagram, Telegram, WeChat và WhatsApp cũng phải triển khai các hệ thống và biện pháp để phát hiện lừa đảo và các hoạt động độc hại, sau đó gửi báo cáo hằng năm cho chính quyền.

Telegram phủ nhận trách nhiệm khi nền tảng bị lạm dụng

Trang sức Kim Thành Nhân mang đến hàng nghìn mẫu nhẫn cưới sang trọng, phù hợp xu hướng hiện nay. Nơi đây có các sản phẩm được chế tác trong nước cũng như các dòng từ nước ngoài. Kim Thành Nhân nhận thiết kế theo yêu cầu của từng cặp đôi. 

Lệ Thanh