Mai Phương xuất viện sau khi 'thoát cửa tử ngoạn mục'

Tôi và bạn bè tiếp tục thực hiện các kế hoạch thông qua email và ứng dụng nhắn tin. Gia đình tôi cũng vậy, vẫn như cũ.

Tuy nhiên có một số khác biệt, bao gồm trải nghiệm hơi lạ với quảng cáo trên Internet. Từ lâu Facebook đã sử dụng thông tin cá nhân của người dùng để nhắm mục tiêu quảng cáo. Sau vài tháng rời xa mạng xã hội, tôi bắt đầu thấy những mẫu quảng cáo ngẫu nhiên xuất hiện trên Instargram như ví, áo lót phụ nữ.

Cũng nhờ đó, tôi ít chi tiêu hơn cho mua sắm. Trước đây tôi vẫn thường mua quần áo và đồ dùng nhà bếp vì thấy các quảng cáo trên Facebook. Trong 5 tháng qua, số tiền mua sắm trực tuyến của tôi đã giảm 43%.

Vậy còn hội chứng sợ bị bỏ rơi (FOMO) thì sao? Đó là lý do lớn nhất khiến cho mọi người không thể từ bỏ Facebook. Điều gì sẽ xảy ra nếu họ không nhìn thấy bài viết của bạn bè về một chuyến đi chơi hay một lời mời tiệc trên mạng xã hội?

Đối với tôi, hóa ra không dùng Facebook tôi cũng không bỏ lỡ nhiều thứ. Đây là những điều tôi cảm thấy sau thời gian khá lâu không dùng Facebook.

Tôi không nhớ "bạn bè"

Trong 14 năm sử dụng Facebook, tôi kết nối với khoảng 500 người bạn. Hầu hết là bạn học cũ đã mất liên lạc trước đây. Trong cuộc sống thực, tôi có khoảng 20 thường xuyên trò chuyện. Khi xóa Facebook, tôi vẫn thường xuyên liên lạc với họ thông qua iMessage, Signal (một ứng dụng nhắn tin) hoặc email. Chúng tôi vẫn đi ăn tối, xem phim cùng nhau.

Mối quan hệ bạn bè không bị ảnh hưởng sau khi xóa Facebook. Ảnh: Makeuseof.

Khi gặp gỡ, chúng tôi vẫn thân thiết như trước đây, tôi không bỏ lỡ bữa tiệc nào được mời qua Facebook. Vì vậy, tôi không bị rơi vào tình trạng FOMO nhưng mọi người vẫn lo ngại.

Tôi cũng không bị "mù thông tin". Những trào lưu đang được ưa chuộng, những tin tức chính trị, các sự kiện lớn, những bài viết thú vị, hài hước tôi đều biết được thông qua các trang web.

Gần đây tôi bắt đầu đọc nhiều sách hơn. Có thể là khi không dành công sức và thời gian trên Facebook, tôi dùng nó để đọc sách.

Người ta đã sử dụng A.I trong nhiều lĩnh vực như tuyển dụng, bán lẻ, gợi ý hàng tiêu dùng… Tuy nhiên, trí tuệ nhân tạo cũng bộc lộ điểm yếu khó chấp nhận: Chúng khá thiên vị.

Thiên vị có thể là hành vi của riêng con người, và “máy móc không biết nói dối". Nhưng AI, với nguồn gốc từ một cỗ máy lại có thể thiên vị, tức chúng ưu tiên người da trắng hơn da màu trong việc tuyển dụng chẳng hạn. Chính “lỗ hổng” này làm cho các nhà khoa học rất đau đầu và quyết tìm ra nguyên nhân hòng khắc phục triệt để. Tuy nhiên mọi việc không hề đơn giản.

Thiên vị xuất phát từ đâu?

Chúng ta thường đơn giản hóa vấn đề bằng cách đổ lỗi. Trong trường hợp này, có thể cho rằng A.I cũng chỉ là máy, máy móc thiên vị do dữ liệu nhận được bị sai lệch. Nói cách khác dữ liệu mang tính thiên vị.

Tuy nhiên sự thật, dữ liệu chỉ là bước gần cuối cùng của quá trình AI suy nghĩ và giải quyết vấn đề. Nói cách khác, sự thiên vị đã bám rễ rất lâu trước khi các dữ liệu được đưa vào máy tính xử lý. Bản thân các thuật toán xử lý đã có tính thiên vị từ lâu.

Không riêng con người, AI cũng mang tính thiên vị rất cao. Ảnh: Science.

 Ngay từ khi các nhà khoa học máy tính tạo ra mô hình học sâu, họ đã phải quyết định xem rốt cuộc cái họ muốn đạt được là gì. Ví dụ xử lý dữ liệu khách hàng tiềm năng cho một công ty tín dụng. Công ty muốn trí tuệ nhân tạo tìm ra những khách hàng tiềm năng nhất cho họ. Nhưng “tiềm năng nhất” là gì? Là có nhiều tiền hay nhiều khả năng mang lại lợi nhuận cho công ty thông qua vay tín dụng?

Bởi máy tính cần phải số hóa được các tiêu chí đưa ra, chúng chỉ xử lý và phân tích xem các con số của người dùng là lớn hay nhỏ để có thể xem đó là “tiềm năng”.

Như vậy, nếu khách hàng có nhiều tiền nhưng họ không vay tín dụng thì công ty tín dụng sẽ ít lợi nhuận, nhưng ngược lại những người hay vay tiền lại là đối tượng mang lại lợi nhuận lớn hơn, đổi lại tỷ lệ trả tiền của họ có thể thấp hơn, dẫn tới rủi ro cao hơn.

“Từ thuở khai sinh, các thuật toán ra đời để giải quyết mục tiêu số hóa khác nhau của người dùng, chứ không phải để đánh giá công bằng bản chất của họ”, Solon Barocas, trợ lý giáo sư tại đại học Cornell cho biết. Anh là chuyên gia trong lĩnh vực kiểm soát "yếu tố công bằng” của AI.

Như vậy, nếu thuật toán phát hiện ra đối tượng người dùng thích vay tiền và vay nhiều tiền trong quá khứ, nó sẽ kết luận họ là đối tượng “tiềm năng” cho công ty tín dụng. Tuy nhiên, trên thực tế các đối tượng này lại là đối tượng cần tránh xa do rủi ro mà họ mang lại.

Do các vấn đề trên mang tính lựa chọn và cả triết học (đâu là lựa chọn đúng, đâu là sai), xử lý dữ liệu đầu vào tốt có vẻ vẫn là cách khả thi hơn để giải quyết sự thiên vị của máy tính.

Sự thiên vị của AI không dễ để khắc phục bởi phụ thuộc vào tính lựa chọn và cả triết học khi định nghĩa một lựa chọn. Ảnh: Medium.

Dữ liệu cung cấp bị thiên vị

Có hai cách mà sự thiên vị thể hiện trong dữ liệu cần xử lý: Hoặc dữ liệu bạn thu thập không thể hiện đúng thực tế, hoặc nó phản ánh những định kiến hiện có.

Trường hợp đầu tiên có nhiều khả năng xảy ra. Ví dụ, nếu một thuật toán học sâu được cung cấp nhiều hình ảnh về khuôn mặt có màu da sáng hơn so với khuôn mặt có màu da tối, hệ thống nhận diện khuôn mặt chắc chắn sẽ cho rằng gương mặt tối là “không tốt bằng”.

Trường hợp thứ hai đã xảy ra khi Amazon phát hiện ra công cụ tuyển dụng nội bộ của họ liên tục sa thải các ứng cử viên nữ. Bởi nó được học về các quyết định tuyển dụng trong lịch sử công ty, vốn ưa thích đàn ông hơn phụ nữ, nên nó đã chọn cách làm tương tự.

Sự thiên vị có thể xuất hiện trong giai đoạn chuẩn bị dữ liệu, tức việc chọn thuộc tính của đối tượng cho thuật toán xem xét. Ví dụ như trong việc đưa ra các tiêu chí cho “khách hàng tiềm năng” của công ty tín dụng trên, các thông số có thể là tuổi tác, thu nhập, số lần đã trả nợ. Trong trường hợp của Amazon, các thông số có thể là giới tính, trình độ học vấn, số năm kinh nghiệm.

Chính vì các thông số đó dễ bị nhầm lẫn và không hoàn toàn đánh giá đúng đối tượng là con người, việc chọn ra bộ thông số phù hợp với nhu cầu người dùng và đưa cho máy tính xử lý sao cho kết quả ra công bằng là không thể đạt được.

AI có thể đưa ra đúng đối tượng mà bạn mong muốn, nhưng nó chắc chắn sẽ mang tính thiên vị khi loại ra những đối tượng khác.

Rất khó khắc phục sự thiên vị của AI

Ngay cả chúng ta, những con người tạo ra máy móc cũng mang tính thiên vị rất cao. Do đó, có những nguyên nhân căn bản bên trong mang tính triết học mà ngay cả con người còn chưa vượt qua được, huống hồ máy móc.

Đầu tiên là việc không lường trước cái chưa biết. Khi thả bom nguyên tử xuống Nhật Bản, người Mỹ chưa nghĩ tới bụi phóng xạ sẽ còn tồn tại và gây ung thư cho rất nhiều người sau này. Hoặc khi tìm ra xăng dầu vào đầu thế kỉ XX, chưa ai từng nghĩ đến vấn đề nóng lên toàn cầu mà ngày nay chúng ta phải đối mặt.

Mọi vật đều có liên quan ít nhiều đến nhau, các thông số đặc trưng của đối tượng này sớm muộn cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi thông số đặc trưng của đối tượng khác.

Amazon tá hỏa khi công cụ của mình loại bỏ toàn nhân viên nữ. Ảnh: Timeslive.

Các kĩ sư của Amazon không ngốc tới mức không lường trước sự thiên vị của AI mà họ xây dựng. Họ đã lập trình để nó bỏ qua các cụm từ về giới tính như “dành cho nam giới”, “của phụ nữ”.

Tuy nhiên người ta sớm phát hiện rằng hệ thống ngôn ngữ của nhân loại hết sức đáng sợ. Các cụm từ khác ám chỉ về giới tính đã được cỗ máy đưa vào dữ liệu cần học như “đao thủ” (100% các đao thủ trong lịch sử là nam giới) hoặc “nội trợ” đã biến khối dữ liệu đầu vào trở nên thiên vị.

Đâu là công bằng?

Chắc chắn rất khó để định nghĩa “sự công bằng” trong xã hội, ngay cả trong triết học cũng không có khái niệm thuyết phục về "tính công bằng”. Đó là lý do các hệ thống pháp luật luôn có kẽ hở và suốt chiều dài lịch sử, loài người luôn tìm kiếm một tầng lớp, một vật thể nào đó gánh hết “bất công” của xã hội như nô lệ, súc vật, máy móc.

Đối với khoa học, “công bằng” chỉ đơn giản là sự cân bằng các đại lượng. Chính sự khác nhau rất lớn giữa 2 khái niệm “công bằng” trong toán học và thực tế xã hội, mà A.I còn lâu mới có thể trở nên công bằng như cái cách mà người ta mong muốn, vì suy cho cùng, con người còn chưa xác định rõ cái “công bằng” mà họ muốn ở đây là gì.

Như trong bài toán của Amazon, đôi khi đúng là các nhân viên nam giới mạnh hơn nhân viên nữ và sẽ phù hợp hơn cho công việc. Tôi mạnh khỏe hơn, tôi được tuyển dụng, chân lý đó chẳng phải đã có từ thuở chúng ta còn ăn lông ở lỗ hay sao? Như vậy, việc máy tính loại ra các nhân viên nữ tuy sai về mặt đạo đức công bằng xã hội , nhưng về mặt lợi ích kinh tế thì hoàn toàn đúng.

Bình luận về bức ảnh, ban giám khảo cuộc thi cho rằng: "Bức hình mang tính nhân văn rất cao, thể hiện được tình yêu của người mẹ Việt Nam dành cho con của mình. Bà bị khuyết tật, nhưng vẫn luôn có niềm hi vọng vào những người con, giúp chúng có thêm niềm tin vào cuộc sống."

Tuy vậy, những tranh cãi bắt đầu xuất hiện sau đó khi bức ảnh được trao giải bị nghi là sản phẩm của việc dàn dựng. Theo đó, xuất hiện một tấm hình khác cho thấy, nhân vật trong tấm ảnh đoạt giải đang được bao quanh bởi một loạt nhiếp ảnh gia, trong đó có cả Edwin One Wee Kee.

Hình ảnh hiện trường cho thấy đây không phải khoảnh khắc vô tình được ghi lại mà là kết quả của sự dàn dựng.

Một nguồn tin sau đó cho biết, người mẹ trong bức hình đã vô tình gặp gỡ các nhiếp ảnh gia. Cô ta sau đó đã đồng ý việc tạo hình chụp chân dung khi được nhóm yêu cầu. Và vì thế, bức ảnh đoạt giải hóa ra chỉ là một trong số rất nhiều những bức ảnh tương tự được chụp trong ngày hôm đó.

Có một thực tế rằng HIPA không phải là một cuộc thi ảnh báo chí mà chỉ là một cuộc thi nhiếp ảnh đơn thuần. Do vậy, bức ảnh của Edwin Ong Wee Kee không hề vi phạm luật thi. Thế nhưng việc một bức ảnh dàn dựng đoạt giải đã khiến rất nhiều các nhiếp ảnh gia khác cảm thấy ý nghĩa của giải thưởng không thực sự được tôn trọng.

Tuấn Nghĩa (Theo Petapixel)

Tin đồn về một sự kiện của Táo khuyết được rò rỉ từ cuối tháng trước tiết lộ, hãng sản xuất iPhone sẽ tập trung vào mảng dịch vụ. Mặc dù, sẽ có các sản phẩm mới được ra mắt kèm theo như AirPods, iPad mini giá rẻ, sạc không dây AirPower,...

Đây không phải lần đầu tiên Apple sử dụng khẩu hiệu "It's show time" cho một sự kiện của hãng. Lần đầu tiên Táo khuyết sử dụng khẩu hiệu này vào tháng 9/2006, khi hãng chính thức cung cấp dịch vụ phim trên iTunes, cùng thế hệ iTV đầu tiên (đổi thành Apple TV từ năm 2007). Đây chắc chắn là một gợi ý về trọng tâm của sự kiện sắp tới của Apple.

Hải Nguyên (theo TheVerge)

iPhone đang được Apple khai thác theo cách khác để sinh lợi

Mặc dù iPhone sụt giảm doanh số nhưng không phải vì thế mà Apple mất đi nguồn sinh lợi từ sản phẩm này.

Với việc trở thành đối tác cao cấp nhất của Dell EMC, FPT IS có thể nhập trực tiếp các thiết bị mà không phải qua bên phân phối nào như trước đây. Đội ngũ chuyên gia và kỹ sư của FPT IS cũng sẽ chủ động tiếp cận và chuyển giao các giải pháp mới phù hợp đến khách hàng của mình, đồng thời trực tiếp thực hiện các dịch vụ như tư vấn, triển khai. Vì vậy, FPT IS sẽ chủ động cung cấp các giải pháp tổng thể, đặc biệt là các giải pháp về lưu trữ để nâng cao tính sẵn sàng, độ an toàn và hiệu quả hoạt động, đáp ứng nhu cầu kinh doanh trong thời đại 4.0 của các doanh nghiệp.

Ông Apichart - Giám đốc kỹ thuật - các nước phát triển khu vực châu Á, Dell EMC trao chứng nhận đối tác cấp cao cho ông Dương Dũng Triều - Chủ tịch HĐTV FPT IS

Chương trình đối tác Dell EMC dành cho các đối tác cung cấp giải pháp lưu trữ, bao gồm các hạng như: hạng vàng, hạng bạch kim và hạng ti-tan (cấp cao nhất). Để trở thành đối tác cao cấp nhất của Dell EMC, FPT IS đã đạt được mức doanh số ấn tượng vào năm 2018, và cam kết mức tăng trưởng ít nhất 20% trong các năm tiếp theo. Trong vòng 6 tháng tới, FPT IS sẽ xây dựng năng lực triển khai cho các dòng giải pháp lưu trữ, giải pháp hội tụ và sao lưu bảo vệ dữ liệu như: VxRail, Data Domain, Isilon, XtremIO…

Ông Dương Dũng Triều - Chủ tịch FPT IS nhấn mạnh: “Dell EMC là một trong những đối tác lớn và uy tín của FPT IS. Với những lợi thế đối tác cao cấp nhất của Dell EMC, FPT IS hi vọng sẽ sớm hiện thực hóa mục tiêu trở thành một trong các nhà cung cấp giải pháp tổng thể hàng đầu khu vực trong lĩnh vực lưu trữ dữ liệu, điện toán đám mây. Chúng tôi cam kết đem đến những trải nghiệm dịch vụ và công nghệ tốt nhất phục vụ quá trình kinh doanh, đem lại giá trị gia tăng và giúp các doanh nghiệp và tổ chức sẵn sàng trong cuộc hành trình số hóa”.

Ông Nghiêm Xuân Chiến, Giám đốc kinh doanh khối Thương mại của Dell EMC cho biết: “Thỏa thuận hợp tác hôm nay giữa Dell EMC và FPT IS ghi dấu một mốc quan trọng trong quá trình phát triển của chúng tôi. Hiện nay, Dell EMC đang là nhà cung cấp giải pháp, thiết bị máy chủ và lưu trữ hàng đầu trên thế giới với 21% thị phần máy chủ tính trên doanh thu và 19,6% tính trên số lượng máy chủ bán ra toàn cầu, tại Việt Nam, Dell EMC đang dẫn đầu về số lượng máy chủ bán ra với 33,5% thị phần; về giải pháp và thiết bị lưu trữ, Dell EMC hiện giữ vị trí số một trên toàn cầu trên các dòng sản phẩm lưu trữ và đứng vị trí thứ 2 tại Việt Nam. Qua việc chọn thêm FPT IS là đối tác cao cấp nhất, Dell EMC một lần nữa tái khẳng định vị thế là nhà cung cấp, tư vấn công nghệ đáng tin cậy nhất với các khối khách hàng lớn như: khối Chính phủ, khối Ngân hàng, khối Viễn thông, các doanh nghiệp lớn cũng như các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Dell EMC cam kết sẽ hỗ trợ FPT IS thiết lập mạng lưới bán hàng, tư vấn công nghệ cũng như nâng cao hơn nữa dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng theo chuẩn chính hãng và tốt nhất đến khách hàng”.

FPT IS và Dell EMC chính thức thiết lập quan hệ hợp tác từ năm 2009. Hiện nay tại Việt Nam, FPT IS đã đem các giải pháp và sản phẩm của Dell EMC cho rất nhiều khách hàng thuộc khối chính phủ, viễn thông, ngân hàng, doanh nghiệp…

Lệ Thanh

Và thật đặc biệt, khi mới đây nhà thiết kế Michael Muleba đã quyết định cho hồi sinh sản phẩm này với mẫu concept Nokia N80 2018. Như vậy, rất có thể, trong năm nay người dùng sẽ lại được nhìn thấy sự trở lại thật đẳng cấp của chiếc điện thoại N80 cũ.

Giữ lại thiết kế trượt, màn hình kép, bộ nhớ 256 GB

Theo đó, huyền thoại Nokia N80 sẽ trở lại với một phong cách mới mẻ hơn, được thiết kế bởi Michael Muleba. Nó sẽ vẫn được giữ lại thiết kế trượt giống như sản phẩm ban đầu, tuy nhiên thay vì bàn phím thì đó lại là một màn hình thứ hai. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, phiên bản concept Nokia N80 2018 sẽ được trang bị màn hình kép.