Nhận định, soi kèo Wolfsburg vs Holstein Kiel, 02h30 ngày 25/01: Ám ảnh xa nhà

Ngay các hãng công nghệ lớn như Facebook, Microsoft, Samsung, Toyota cũng đều có mặt trong danh sách nạn nhân bị tội phạm mạng tấn công, đánh cắp dữ liệu.

Đơn cử như, tháng 4/2021, thông tin của 500 triệu người dùng Facebook bị rao bán; tháng 9/2023 Microsoft thông báo bị lộ lọt 38 TeraByte dữ liệu, khi nhân viên của hãng công nghệ này sử dụng dữ liệu để ‘huấn luyện’ hệ thống AI.

Trong tháng 11/2023, Samsung thông báo bị lộ lọt thông tin khách hàng mua sắm trong 1 năm của Samsung UK Online; còn Toyota, bộ phận tài chính của hãng bị tấn công, gây lộ lọt dữ liệu khách hàng, nhóm tấn công đòi 8 triệu USD nếu không sẽ công khai dữ liệu trên mạng.

“Việc các ông lớn công nghệ thế giới cũng bị tấn công, đánh cắp dữ liệu đã cho thấy rằng tất cả các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân đều có thể trở thành nạn nhân của tội phạm mạng đánh cắp dữ liệu”, ông Vũ Ngọc Sơn chia sẻ.

Cũng theo ông Vũ Ngọc Sơn, các vụ lộ lọt dữ liệu gây thiệt hại lớn cho các tổ chức, doanh nghiệp, cả về thời gian, danh tiếng cũng như tiền.

Báo cáo được IBM tổng hợp từ khoảng 500 vụ lộ lọt dữ liệu trên toàn cầu cho thấy, thời gian trung bình để các tổ chức phát hiện và xử lý các vụ lộ lọt dữ liệu lên tới 250 ngày.

Với thiệt hại về tiền, một thống kê chỉ ra rằng, thiệt hại trung bình của 1 vụ lộ lọt dữ liệu ở khu vực ASEAN ước tính khoảng 3 triệu USD.

Với Việt Nam, chuyên gia Vũ Ngọc Sơn thông tin, mỗi tháng Bộ TT&TT đều ghi nhận hàng nghìn cuộc tấn công mạng hướng vào Việt Nam.

Bộ Công an cho biết hiện nay tình trạng mua bán dữ liệu cá nhân ở Việt Nam rất nghiêm trọng, trong đó có 2 yếu tố chính là tội phạm đột nhập và đánh cắp dữ liệu cá nhân.

Trong năm 2023, Bộ Công an đã phải cảnh báo, xử lý hàng chục triệu những vụ việc có liên quan đến xâm phạm cơ sở dữ liệu cá nhân.

Từ góc độ của đơn vị được Bộ Công an giao trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân, Thượng tá Nguyễn Đình Đỗ Thi, Phó Trưởng phòng Tham mưu, Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05, Bộ Công an) cho hay, hoạt động tấn công mạng để đánh cắp thông tin, dữ liệu, bí mật nhà nước diễn ra phổ biến.

Theo thống kê từ năm 2001 đến nay, lộ lọt qua mạng Internet đứng đầu trong các hình thức lộ, lọt bí mật nhà nước, với 534 vụ, chiếm 80% các vụ.

Bên cạnh đó, việc mua bán trái phép dữ liệu cá nhân diễn ra tràn lan trên không gian mạng, nhất là các trang mạng xã hội, hội nhóm kín.

Hàng trăm tệp dữ liệu của hàng chục triệu người Việt Nam được các đối tượng phân loại chi tiết theo thu nhập, độ tuổi, ngành nghề thuộc nhiều lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, y tế, giáo dục... để rao bán trái phép.

Điểm ra một số vụ việc điển hình về thu thập, mua bán trái phép dữ liệu đã được lực lượng chức năng xử lý thời gian qua, đại diện A05 còn liệt kê ra các loại hình tội phạm mạng lợi dụng thông tin, dữ liệu cá nhân như: Hack và chiếm tài khoản mạng xã hội lừa người thân, sử dụng Deepfake đóng giả người thân để lừa tiền; sử dụng dịch vụ VoIP; giả danh nhân viên ngân hàng; giả biên lai, tin nhắn chuyển tiền thành công; thông báo phạt nguội, nâng cấp hay khóa SIM, thông báo thu tiền điện; giả danh giáo viên, bác sĩ để lừa đảo...

8 nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân

Một trong những nguyên nhân đưa đến tình trạng lộ, mất dữ liệu cá nhân là nhận thức và ý thức bảo vệ thông tin, dữ liệu cá nhân của người dân chưa cao.

Người dân còn có tâm lý chủ quan, chưa coi trọng việc bảo mật thông tin, thậm chí sẵn sàng khai thông tin, dữ liệu của mình để lấy tiện ích các dịch vụ.

Cùng với đó, nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp chưa có biện pháp bảo vệ chặt chẽ, tương xứng trong quá trình thu thập, khai thác, chuyển giao dữ liệu của khách hàng, hoặc người dùng.

Việc quản lý, kiểm soát thông tin, dữ liệu có nơi, có lúc còn lỏng lẻo, tạo kẽ hở cho việc chiếm đoạt, mua bán trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân. Đơn cử như, bên thứ ba hay nhân viên bán thông tin, dữ liệu của khách hàng để trục lợi.

Ngoài ra, lộ lọt dữ liệu cá nhân còn do các nguyên nhân khác như: nhiều công ty công nghệ trong và ngoài nước âm thầm thu thập, khai thác trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân của người dùng Việt Nam bằng cách sử dụng phần mềm, công cụ chuyên dụng; các đối tượng tấn công xâm nhập, sử dụng phần mềm, mã độc để thu thập, khai thác thông tin, dữ liệu cá nhân nhằm thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

“Việc thiếu hành lang pháp lý về bảo vệ thông tin dữ liệu cá nhân cũng đưa đến tình trạng lộ lọt dữ liệu cá nhân phổ biến thời gian qua”, đại diện A05 nhận xét.

Để đáp ứng yêu cầu bảo vệ quyền dữ liệu cá nhân, đồng thời ngăn chặn các hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của cá nhân và tổ chức, Chính phủ đã ban hành Nghị định 13 về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Theo đại diện A05, quá trình xây dựng Nghị định 13 kéo dài trong 4 năm, với 3 hội thảo; 8 tọa đàm; lấy ý kiến bằng văn bản của tất cả các bộ, ngành, địa phương; tổ chức hơn 20 cuộc họp, làm việc với các cơ quan đại diện nước ngoài, hơn 30 buổi làm việc với doanh nghiệp nước ngoài; tiếp nhận 1.000 ý kiến đóng góp của các cơ quan, bộ, ngành, doanh nghiệp trong và ngoài nước...

Trong thông tin giới thiệu về Nghị định 13, đại diện A05 cũng nêu rõ 8 nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân, đó là: Tuân thủ pháp luật; được biết; đúng mục đích; phù hợp, giới hạn; cập nhật, bổ sung; áp dụng biện pháp bảo vệ; lưu trữ phù hợp; và trách nhiệm tuân thủ.

“Quan điểm xuyên suốt là bảo vệ an ninh mạng phải song hành với quá trình phát triển kinh tế xã hội, tức là đảm bảo cân bằng giữa 2 yếu tố bảo vệ và phát triển”, đại diện A05 khẳng định.

Là quy định mới hướng dẫn thực hiện Điều 26 của Luật Giao dịch điện tử năm 2023, Thông tư 06 của Bộ TT&TT, sẽ được áp dụng với: Tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài đề nghị công nhận tại Việt Nam; tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức, cá nhân Việt Nam có nhu cầu giao dịch điện tử với tổ chức, cá nhân nước ngoài mà chữ ký điện tử, chứng thư chữ ký điện tử của tổ chức cung cấp dịch vụ trong nước chưa được công nhận tại nước đó; tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc công nhận tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài tại Việt Nam; công nhận chữ ký điện tử nước ngoài, chứng thư chữ ký điện tử nước ngoài tại Việt Nam.

Theo Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia - NEAC (Bộ TT&TT), "Thông tư 06 quy định về công nhận tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài tại Việt Nam; công nhận chữ ký điện tử, chứng thư chữ ký điện tử nước ngoài tại Việt Nam" đã được xây dựng trên nguyên tắc đảm bảo tính thống nhất với quy định tại Luật Giao dịch điện tử 2023, không làm phát sinh các quy định mới, khả thi để thực hiện và hiệu quả khi thi hành.

Thông tin với VietNamNet, đại diện Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia cho biết, Thông tư 06 mới được Bộ TT&TT ban hành gồm có 2 nội dung chủ yếu là công nhận tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài và công nhận chữ ký điện tử nước ngoài. 

“Đây chính là bước đệm để tiến đến hợp tác quốc tế trong lĩnh vực chữ ký điện tử và xa hơn nữa, là giao dịch điện tử với các cá nhân, tổ chức nước ngoài. Việc ban hành Thông tư 06 cũng giúp bảo đảm được quyền lợi của người sử dụng dịch vụ trong nước, hỗ trợ giải quyết các vấn đề liên quan đến việc tiến hành giao dịch điện tử trên môi trường mạng”, đại diện Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia cho hay.

Cụ thể, tại Thông tư 06, Bộ TT&TT hướng dẫn chi tiết về hồ sơ, trình tự, thủ tục và thời hạn công nhận tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài tại Việt Nam; hồ sơ, trình tự, thủ tục và thời hạn công nhận chữ ký điện tử nước ngoài, chứng thư chữ ký điện tử nước ngoài tại Việt Nam.

Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia lưu ý, khi áp dụng quy định mới tại Thông tư 06, các cơ quan, tổ chức, cá nhân cần lưu ý một số điểm gồm: Khi đề nghị công nhận, tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài cần cung cấp đầy đủ văn bản tài liệu chứng minh theo yêu cầu của thông tư, và phải cập nhật trạng thái chứng thư chữ ký điện tử vào hệ thống chứng thực dịch vụ tin cậy của tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử quốc gia.

Thời hạn công nhận tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài sẽ là thời hạn theo giấy phép, nhưng không quá thời hạn chứng thư chữ ký điện tử của tổ chức đó. Thời hạn công nhận chứng thư chữ ký điện tử của người dùng cuối (công ty/cơ quan/tổ chức/cá nhân) là 5 năm nhưng không quá thời hạn hiệu lực của chứng thư chữ ký điện tử đó.

Cùng với đó, khi thay đổi thông tin, tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài cũng như người dùng cuối sẽ phải báo cáo và đề nghị công nhận lại. Các thông tin định danh trên chứng thư chữ ký điện tử phải đầy đủ và chính xác.

Các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký điện tử nước ngoài phải định kỳ báo cáo kiểm toán kỹ thuật, tình trạng cung cấp dịch vụ và các số liệu liên quan như số lượng chứng thư đã cấp, thông tin thuê bao... cho Bộ TT&TT.

Ngoài ra, các cơ quan, tổ chức, cá nhân cũng phải đảm bảo sử dụng chứng thư chữ ký điện tử nước ngoài tại Việt Nam, đúng theo phạm vi và mục đích được quy định trong Thông tư 06 năm 2024 và Luật Giao dịch điện tử năm 2023.

Các khu vực như Duyên hải Nam Trung Bộ (505 điểm) và Đông Bắc (497 điểm) cũng thể hiện kết quả tốt. Ngược lại, các khu vực như Tây Nguyên (485 điểm), Bắc Trung Bộ (472 điểm) và Đồng bằng sông Cửu Long (464 điểm) có điểm số thành thạo thấp hơn.

Ở cấp độ thành phố, các trung tâm đô thị luôn thể hiện mức độ thành thạo tiếng Anh cao nhất. Thủ đô Hà Nội đứng đầu cả nước với điểm số 524, theo sau là Hải Phòng và TPHCM với cùng điểm số 523. 

Mức độ thành thạo của Hà Nội giảm 14 điểm so với năm trước trong khi Hải Phòng, TPHCM tăng lần lượt lên 7 và 4 điểm.

Các thành phố khác như Nha Trang (521 điểm), Đà Nẵng (516 điểm), Vũng Tàu (497 điểm), Cần Thơ (488 điểm), Huế (487 điểm) và Thanh Hóa (479) cũng ghi nhận kết quả tích cực. 

Chất lượng dạy học vẫn chưa đồng đều

Kết quả trên được rút ra từ báo cáo chỉ số thông thạo tiếng Anh toàn cầu năm 2024 (EPI) do tổ chức giáo dục Education First (EF) công bố ngày 13/11/2024.

Đây là khảo sát lớn nhất thế giới về kỹ năng tiếng Anh. Chỉ số EPI năm nay dựa trên phân tích kết quả kiểm tra của 2,1 triệu người từ 18 tuổi trở lên không phải người bản ngữ tiếng Anh trên thế giới.

Ngoài ra, vào tháng 10 vừa qua, đơn vị đồng tổ chức kỳ thi IELTS đã công bố dữ liệu về kết quả IELTS toàn cầu năm 2023-2024. Điểm IELTS trung bình của thí sinh Việt Nam đã giảm 0,5 điểm so với năm 2022. Đặc biệt, kỹ năng Nghe và Nói đã giảm 0,1 điểm, thấp hơn mức trung bình toàn cầu. 

Có thể thấy, hệ thống giáo dục hiện tại còn gặp một số thách thức ảnh hưởng đến điểm số thông thạo tiếng Anh của Việt Nam. Dù tiếng Anh đã được đưa vào giảng dạy phổ biến tại các trường học và phong trào học tiếng Anh lan rộng nhưng chất lượng dạy học vẫn chưa được đảm bảo đồng đều. 

Việc rèn luyện kỹ năng ngôn ngữ, đặc biệt là Nghe và Nói, dù đã được triển khai nhưng chưa đạt hiệu quả cao. Ở các lớp học đông học sinh và có số lượng tiết học tiếng Anh hạn chế, học sinh ít có cơ hội để thực hành đầy đủ. 

Ví dụ, tại Singapore, tiếng Anh là ngôn ngữ chính, học sinh không chỉ học lý thuyết mà còn thực hành thường xuyên trong các tình huống giao tiếp thực tế. Tương tự, ở các quốc gia Bắc Âu như Thụy Điển và Phần Lan, việc dạy tiếng Anh bắt đầu từ sớm và học sinh có nhiều cơ hội giao tiếp trực tiếp với người bản ngữ.

Bên cạnh đó, sự chênh lệch rõ rệt giữa các khu vực cũng là một yếu tố đáng lưu ý. Các thành phố lớn như Hà Nội và TPHCM luôn có điểm tiếng Anh cao hơn nhờ vào khả năng tiếp cận các nguồn tài nguyên tốt hơn như giáo viên có trình độ cao và nhiều trung tâm dạy thêm tư nhân. 

Những gia đình có điều kiện dễ dàng đầu tư cho con em vào các khóa học tiếng Anh ngoài giờ trong khi học sinh ở các khu vực nông thôn hoặc gia đình thu nhập thấp không được tiếp cận những cơ hội này.

Những bất lợi này khiến học sinh ở vùng kém phát triển hơn khó cải thiện trình độ tiếng Anh. Kết quả là sự chênh lệch về khả năng tiếng Anh giữa các khu vực đã kéo điểm số trung bình toàn quốc đi xuống.

Mặc dù là thời gian nghỉ lễ, nhưng không ít phụ huynh có con sắp vào lớp 6 đã bàn tán xôn xao về quy định mới này.

“Con em đã trượt từ vòng công văn rồi” – một phụ huynh dí dỏm.

“Nhà tớ kính nhi viễn chi, tớ nghe còn chả hiểu điểm này nghĩa là sao…”, một phụ huynh xác định rõ không cho con theo đường đua “trường chuyên lớp chọn” ngay từ đầu, thong thả bình luận.

Nhiều phụ huynh bày tỏ sự ngậm ngùi vì con chỉ thiếu một chút so với tiêu chuẩn sơ tuyển. Chẳng hạn, điểm các bài thi lại duy nhất lọt 1 điểm 8, dù trong 5 năm tiểu học, con mình tham gia khá nhiều kỳ thi kiến thức toán, tiếng Anh và có giải thưởng tốt. Hoặc có trường hợp con đủ cả điểm 140, nhưng học bạ của 3 năm từ lớp 3 đến 5 lại có năm chỉ ở mức “hoàn thành vượt trội” chứ chưa đến “xuất sắc”.

Nhiều người bày tỏ sự “tiếc cho các con có tố chất thực sự, có năng khiếu nhưng không may bị 2 điểm 9” và thắc mắc: Khi đã tuyển sinh bằng cả 3 bài kiểm tra năng lực rồi, tại sao không “nới” thêm phần sơ tuyển để cơ hội tham gia của học sinh được nhiều hơn.

Các phụ huynh cũng khuyên bảo nhau “xu thế càng ngày càng có nhiều trường tốt, mang đến nhiều lựa chọn chứ không nhất thiết phải vào bằng được cấp 2 trường Ams”. Khuyên nhau là vậy, nhưng những người có con năm nay đang tìm cơ hội vào lớp 6 vẫn tiếp tục lo lắng, vì "những trường khác đặt ra điều kiện tương tự thì sao?".

Có con đang ở độ tuổi tiểu học, chị Hoàng Vân ở quận Đống Đa xác định “nguyện không nhảy vào cuộc chơi dồn áp lực lên con trẻ, với những đòi hỏi hoàn hảo không tì vết”.

Thậm chí, nhìn vào những tiêu chí tuyển sinh "siêu sao" này, một lần nữa không ít người lắc đầu không đồng tình với chính sách "khuyến ảo", thúc đẩy học sinh lao vào con đường ôn luyện, thi cử sớm từ tấm bé.

“Tại sao lại cứ phải Ams nhỉ? Nếu muốn các con mà giỏi và có nhân cách tốt, có ích cho cuộc sống về sau này thì thiếu gì môi trường để rèn luyện, và quan trọng là lý tưởng trong cuộc sống của phụ huynh chúng ta là như thế nào?” – một phụ huynh nêu vấn đề trên diễn đàn cha mẹ đồng hành cùng các kỳ thi học sinh giỏi tiếng Anh.

Song Nguyên

Tuyển sinh lớp 6 Trường Ams qua đánh giá năng lực 3 môn

Năm học 2019 - 2020, Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam sẽ tuyển sinh lớp 6 qua 2 vòng kết hợp xét tuyển và kiểm tra, đánh giá năng lực.

Một tháng trước, khi đang là sinh viên năm cuối Trường Đại học Kinh tế Tài chính TPHCM, anh Tân qua đời do đột quỵ. 

Cầm di ảnh Tân lên nhận giải, ông Thái Văn Mùi xúc động chia sẻ về người con trai không may qua đời khi tuổi đời còn rất trẻ.

“Con rất đam mê ngành báo chí. Do đi làm xa nên tôi không tâm sự nhiều với con, đây là điều tôi rất tiếc nuối. Chỉ khi con mất, tôi mới dành thời gian ngồi xem lại điện thoại của con. Khi đó, tôi mới thấy những dòng tin nhắn con trai tâm sự với cô giáo của mình trong những ngày cuối đời" - ông Mùi nói.

Ông Mùi cũng bày tỏ hy vọng các bạn trẻ nỗ lực học tập, phấn đấu trở thành người tốt cho xã hội.

Nhà báo Tô Đình Tuân - Tổng biên tập báo Người Lao Động - thì cho biết bài viết “Miệt mài gieo yêu thương” của Tân đã tạo được sự lan tỏa rất lớn về tình nghĩa thầy trò, truyền thống tôn sư trọng đạo, những tấm gương nhà giáo ngày đêm bám trường bám lớp, tận tụy với nghề.

"Dù công tác tại vùng cao, vùng xa, nông thôn hay thành phố, dù đang làm việc tại những cơ sở giáo dục hay mái ấm, nhà mở, lớp học tình thương… thì đội ngũ người thầy được khắc họa trong các tác phẩm dự thi đều để lại ấn tượng sâu sắc, nhiều bài viết rất chân thực và xúc động" - ông Tuân chia sẻ thêm.

Lời chúc ngày 20/11 cho cô giáo ngắn gọn, ý nghĩa nhất 2024