Giải quyết việc này, ngoài việc tập huấn cho các địa phương, Bộ Y tế xây dựng sổ tay cẩm nang hướng dẫn đấu thầu thuốc để các địa phương triển khai thực hiện.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng thừa nhận thực tiễn có đơn vị, cán bộ chưa dám nghĩ, dám làm, e ngại sai phạm nên triển khai còn vướng mắc. Bộ Y tế cũng trình Thủ tướng ban hành chỉ thị quy định trách nhiệm người đứng đầu cơ sở khám chữa bệnh liên quan đến thực hiện đấu thầu, đảm bảo về thuốc, vật tư y tế. 

Bộ Y tế mong muốn giám đốc cơ sở y tế tập trung triển khai nhiệm vụ hết sức quan trọng này.

Bộ trưởng cũng chỉ ra thêm vướng mắc về cơ chế khi có địa phương phân công cho trung tâm y tế, Sở Y tế mua sắm thực hiện. Trong quá trình triển khai có vướng mắc thì phân cấp cho cơ sở y tế.

Vì vậy, nhiều cơ sở y tế, bệnh viện tuyến huyện phải triển khai mua sắm khó khăn. Việc phân bổ nguồn lực, lên kế hoạch còn thiếu chủ động. Vì vậy, các giải pháp về tổ chức thực hiện cũng cần được xem xét triển khai hiệu quả.

Đồng thời, cũng theo Bộ trưởng, nhiều cơ sở y tế vì nợ đọng nên các doanh nghiệp không mặn mà bán thuốc cho các đơn vị y tế công lập. Bộ Y tế cùng với Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã giải quyết nợ đọng trên 11.000 tỷ đồng. Bảo hiểm xã hội Việt Nam đang phối hợp cơ sở y tế giải quyết tình trạng nợ đọng. 

"Tiền nợ đọng này được gửi lại cho cơ sở y tế là nguồn lực lớn để đơn vị này đảm bảo điều kiện cho các cơ sở y tế mua thuốc, đấu thầu thuốc", Bộ trưởng lý giải. 

Về khó khăn của các nhà thuốc bệnh viện trong khâu đấu thầu, Bộ trưởng Lan cho biết, nhà thuốc bệnh viện do bệnh viện quản lý, tổ chức mua lẻ để bán cho người dân, không phải lấy tiền ngân sách, cũng không phải từ nguồn bảo hiểm y tế. 

Trước đây, bệnh viện tự quyết định việc mua sắm. Tuy nhiên, Luật Đấu thầu 2023 quy định nhà thuốc bệnh viện cũng phải tổ chức đấu thầu, nhu cầu phát sinh của người bệnh rất đa dạng nên việc tổ chức đấu thầu của nhà thuốc bệnh viện gặp nhiều khó khăn. 

Vì thế, Luật Dược sửa đổi (được ấn nút thông qua tại kỳ họp này) sẽ giải quyết được vấn đề này. Luật này sẽ giao lại quyền chủ động trong vấn đề mua sắm của nhà thuốc bệnh viện cho các cơ sở y tế. Trên cơ sở đó sẽ cung cấp những nguồn thuốc phục vụ người dân.

Câu chuyện thiếu thuốc không mới. Trước đây, tình trạng này vẫn xảy ra nhưng chỉ nhỏ lẻ, ở chỗ này, chỗ kia tuy nhiên sau dịch Covid-19, nó lại xảy ra ở nhiều tỉnh thành, nhiều bệnh viện, kể cả các bệnh viện lớn.

Trong đó có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan như đấu thầu chậm, nguồn hàng quen bị gián đoạn chưa kịp phục hồi sau Covid-19, việc nhập khẩu cũng khó khăn do thủ tục nhập cảnh và một số nước hạn chế xuất khẩu các loại thuốc men, vật tư y tế…

Bên cạnh đó, sau đại dịch, hàng loạt các vụ thanh kiểm tra, xử lý sai phạm về y tế cũng dẫn đến tâm lý e dè, ngại mua sắm, ngại đầu tư, làm thiếu thuốc men, hóa chất, trang thiết bị y tế.

Thống kê trong năm qua, số phòng khám tham gia vào Trung tâm Kiểm chuẩn xét nghiệm y học, Đại học Y dược TPHCM đã tăng hơn 14%, còn việc sản xuất các chương trình ngoại kiểm của Trung tâm tăng 30%. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng tham gia vào công tác đào tạo để gia tăng các hệ thống xét nghiệm đạt chuẩn.

Tiến sĩ Lê Văn Chương, Phó giám đốc Trung tâm Kiểm chuẩn xét nghiệm y học, Đại học Y dược TPHCM chia sẻ, đến nay, Trung tâm đã xây dựng 22 chương trình nội địa hóa về ngoại kiểm, nhằm lắp đầy các khoảng trống, giảm giá thành, dễ tiếp cận cho các đơn vị vừa và nhỏ.

Trước đây, lĩnh vực di truyền và giải phẫu bệnh không có những nhà cung cấp ngoại kiểm trong nước, dẫn đến các đơn vị phải đi nước ngoài. Đến nay, Trung tâm cũng đã thực hiện được việc này. Các chương trình của Trung tâm từ chỗ rất khiêm tốn đã vươn lên tiệm cận với quốc tế.

Trung tâm đã cung cấp 24 khóa học cả về quản lý kiểm chuẩn xét nghiệm lẫn chuyên ngành xét nghiệm. Song song đó, đơn vị đã tổ chức hội thảo đánh giá mức chất lượng phòng xét nghiệm theo tiêu chí chất lượng của Bộ Y tế, cho đại biểu thuộc 18 Sở Y tế.

Hoạt động này nhằm hỗ trợ các Sở có thêm đánh giá viên, đánh giá việc xét nghiệm tại các phòng khám ở địa phương, trong bối cảnh lực lượng này còn mỏng.

Đến năm 2024, có 705 phòng xét nghiệm tham gia chương trình ngoại kiểm của Trung tâm Kiểm chuẩn xét nghiệm Đại học Y Dược TPHCM, với 2.712 chương trình đăng ký, hơn 35.300 xét nghiệm đăng ký ngoại kiểm và hơn 4.100 thiết bị đăng ký.

Nhiều tồn tại để hướng đến công tác liên thông xét nghiệm toàn quốc

Chia sẻ kết quả đánh giá mức chất lượng xét nghiệm theo khu vực, ông Chương cho biết, trong 41 đơn vị tham gia, khu vực Đông Nam Bộ có nhiều đơn vị đạt mức 4 nhất. Đa số các cơ sở tại khu vực Duyên hải miền Trung đạt mức 2-3. Có một đơn vị ở Tây Nguyên bị đánh giá mức 1, và chưa có đơn vị nào đạt được mức cao nhất (mức 5). 

Về nghiên cứu và công bố khoa học, Trung tâm có 2 sáng kiến cải tiến, đề xuất 1 đề tài cấp Bộ và nghiệm thu nhiều đề tài cấp cơ sở.

Năm 2025, việc đăng ký chương trình ngoại kiểm của Trung tâm sẽ qua trang web mới, tiến tới phân tích tiện lợi, hiệu quả hơn cho các đơn vị. Bên cạnh đó, còn có hoạt động hiệu chuẩn trang thiết bị cho các phòng xét nghiệm, theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025.

Trung tâm cũng hướng đến làm việc với 3 tỉnh còn lại chưa được nơi này hỗ trợ về công tác xét nghiệm, là Phú Yên, Bình Định và Quảng Nam.

Bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn những tồn tại để hướng đến công tác liên thông xét nghiệm toàn quốc trong năm 2025.

Thứ nhất, còn nhiều đơn vị hạng 1 chưa được đánh giá xếp mức. Thứ hai, phần lớn các Sở Y tế chưa thực hiện đánh giá và công bố xếp mức chất lượng cho các đơn vị quản lý. Thứ ba, công tác mua sắm, đấu thầu còn chậm dẫn đến thiếu hóa chất, vật tư tiêu hao xét nghiệm.

Thứ tư, thiếu các đơn vị chuyên môn thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn trang thiết bị, phòng xét nghiệm. Thứ năm, công tác quản lý chất lượng xét nghiệm tại các khoa đặc thù còn nhiều bất cập.

Ngoài bị phạt tiền, Công ty TNHH Bệnh viện Mary còn bị tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động khám, chữa bệnh trong 3 tháng; tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám, chữa bệnh của người chịu trách nhiệm chuyên môn tại cơ sở trong 2 tháng; buộc tháo gỡ các quảng cáo sai phạm.

Bên cạnh đó, ông Trần Văn Dũng, bác sĩ của Công ty TNHH Bệnh viện Mary bị phạt 35,6 triệu đồng vì khám chữa bệnh khi chưa được cấp chứng chỉ hành nghề liên quan; buộc nộp lại số tiền thu lợi bất hợp pháp là 600.000 đồng.

Bà Nguyễn Hồ Thu Tiền, nhân viên phòng khám chuyên khoa phụ sản, thuộc Công ty TNHH Bệnh viện Mary, bị phạt 35 triệu đồng vì khám chữa bệnh khi chưa được cấp chứng chỉ hành nghề liên quan.

Công ty Cổ phần Bệnh viện thẩm mỹ quốc tế Seoul Center (375 Nguyễn Thượng Hiền, phường 11, quận 10) bị phạt 49 triệu đồng, vì các sai phạm trong quảng cáo và hành vi ghi tên các khoa, phòng trong cơ sở khám, chữa bệnh không đúng với hồ sơ giấy phép hoạt động được cấp.

Ngoài bị phạt tiền, Công ty Cổ phần Bệnh viện thẩm mỹ quốc tế Seoul Center cũng bị buộc tháo dỡ, xóa các nội dung quảng cáo sai phạm.

Trong đợt xử phạt lần này của Thanh tra Sở Y tế TPHCM còn có nhiều cơ sở, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực nha khoa bị "gọi tên".

Cụ thể, Công ty TNHH Nha khoa Berlin Dentist (60 Lê Văn Thọ, phường 11, quận Gò Vấp) bị xử phạt 40 triệu đồng vì sai phạm trong quảng cáo.

Bà Nguyễn Thị Hằng, nhân viên hộ kinh doanh Nha khoa Lê Kha (1/29 Quang Trung, khu phố 7, thị trấn Hóc Môn, huyện Hóc Môn) bị xử phạt 35 triệu đồng vì khám, chữa bệnh khi chưa được cấp chứng chỉ hành nghề.

Còn chủ hộ kinh doanh cơ sở này là bà Trần Thúy Hồng bị phạt 20 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động khám chữa bệnh thời hạn 2 tháng, vì sử dụng người hành nghề không có chứng chỉ hành nghề khám, chữa bệnh.

Ngoài ra, trong đợt xử phạt lần này còn có: Công ty TNHH Mezede Việt Nam bị phạt 30 triệu đồng, do vi phạm liên quan đến quảng cáo tại địa điểm kinh doanh ở số C34 đường Khu nhà ở biệt thự Thạnh Xuân, khu phố 1, phường Thạnh Xuân, quận 12. Ngoài bị phạt tiền, cơ sở còn bị buộc tháo gỡ, xóa các quảng cáo trái quy định.

Bà Mai Thị Đủ, chủ hộ kinh doanh phòng khám chuyên khoa YHCT 179 (145 Trần Nhân Tôn, phường 2, quận 10), bị phạt 70 triệu đồng, đình chỉ hoạt động của cơ sở trong 12 tháng;

Công ty TNHH Shynh House bị phạt 4 triệu đồng do vi phạm tại chi nhánh công ty ở số 22, đường 20, khu phố 3, phường Linh Chiểu, TP Thủ Đức.

Ông Lê Nguyên Bảo, chủ hộ kinh doanh Lê Nguyên Bảo (5/99/13 Nơ Trang Long, phường 7, quận Bình Thạnh) bị phạt 41 triệu đồng, bị tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh trong 1 tháng và tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động khám chữa bệnh 2 tháng.

Sở Y tế TPHCM cảnh báo, thời gian qua địa phương xuất hiện tình trạng một số phòng khám tư nhân sử dụng tên gọi có cụm từ "bệnh viện" trên các quảng cáo, biển hiệu.

Điều này gây nhầm lẫn cho người dân, tiềm ẩn nhiều rủi ro về chất lượng và hiệu quả khám chữa bệnh tại các cơ sở này.

Qua tra cứu thông tin, cơ quan chức năng phát hiện có ít nhất 184 doanh nghiệp tư nhân sử dụng tên khi đăng ký giấy chứng nhận kinh doanh tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM có cụm từ "bệnh viện", nhưng không hoạt động theo mô hình bệnh viện.

Theo số liệu của Thanh tra Sở Y tế TPHCM, từ đầu năm đến nay, có 10 cơ sở kinh doanh đăng ký chữ "bệnh viện" trong tên doanh nghiệp vi phạm pháp luật, bị xử lý vi phạm hành chính.

Trong đó, có 6 phòng khám chuyên khoa, 3 phòng khám đa khoa, 1 cơ sở chăm sóc da. Ngoài ra, còn có 1 cơ sở hành nghề thẩm mỹ, nhưng không có giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh.

Cơ quan chức năng nhận định, việc các phòng khám sử dụng từ "bệnh viện" trong tên gọi không chỉ trái với chức năng, nhiệm vụ mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi và lòng tin của người dân.

Trong những ngày gần đây, mạng xã hội TikTok đã chứng kiến sự nở rộ của một trào lưu mới có tên "bắt pen", thu hút sự tham gia đông đảo của giới trẻ.

Trào lưu "bắt pen" được biết đến rộng rãi khi một tài khoản TikTok có tên K.T. đăng tải một video mô tả chi tiết cách thức tham gia.

Trong video, hai học sinh ngồi đối diện nhau, một người đặt ngón tay cái lên vị trí động mạch cảnh của người còn lại và ấn mạnh. Hành động này được thực hiện cho đến khi đối phương có dấu hiệu lịm dần đi.

Đáng chú ý, video này nhanh chóng lan truyền và thu hút hơn 3,5 triệu lượt xem, hơn 100.000 lượt thích cùng hàng nghìn bình luận, chia sẻ.

Nhiều bạn trẻ sau đó cũng đã thực hiện lại hành động "bắt pen" này để quay video đăng tải lên TikTok.

Bác sĩ giật mình vì trào lưu nguy hiểm

Theo các chuyên gia y tế, trào lưu "bắt pen" thực chất không chỉ là một trò chơi vô hại mà tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.

ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, cho biết mình bị sốc khi thấy hành động nguy hiểm này lại được các bạn trẻ bắt chước và tạo thành xu hướng trên mạng xã hội.

Theo BS Mạnh, bản chất của trò chơi "bắt pen" là chèn ép động mạch cảnh, gây cản trở lưu lượng máu lưu thông lên não. Hậu quả của việc này là người tham gia có thể trải qua cảm giác lâng lâng, chóng mặt, "phê" giả tạo.

"80% lượng máu nuôi não sẽ được vận chuyển qua 2 mạch cảnh trái và phải ở cổ. Thực hiện ấn cổ vài giây sẽ không gây nguy hiểm nhưng nếu ấn lâu vào 2 động mạch cảnh thì có thể gây ra thiếu máu não trầm trọng. Các tế bào não bị thiếu máu 5 phút sẽ không thể phục hồi. 

Điều nguy hiểm hơn cả là sự thiếu máu não nghiêm trọng có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng. Khi động mạch cảnh bị chèn ép trong thời gian dài, máu không thể lưu thông lên não đủ nhanh chóng, dẫn đến thiếu máu não.

Điều này có thể gây ra tình trạng ngất xỉu, co giật và trong trường hợp nghiêm trọng, thậm chí có thể gây đột quỵ", BS Mạnh thông tin.

Theo chuyên gia này, đối với những người có tiền sử bệnh lý về tim mạch hoặc huyết áp, hậu quả có thể còn nặng nề hơn, dẫn đến tử vong ngay lập tức.

Ngoài ra, việc chèn ép động mạch cảnh còn có thể gây tổn thương trực tiếp lên các mạch máu này, làm xuất hiện các cục máu đông (huyết khối). Khi huyết khối di chuyển đến não, nó có thể gây tắc nghẽn động mạch não, dẫn đến các tai biến mạch máu não, hay còn gọi là đột quỵ.

Tỉnh táo trên môi trường mạng

BS Mạnh khuyến cáo, người dùng mạng xã hội cần nhận thức rõ ràng về mức độ nguy hiểm của trào lưu này cũng như các trào lưu xấu độc khác và tuyệt đối không tham gia.

Các bậc phụ huynh, giáo viên và nhà trường cần tăng cường giám sát, nhắc nhở và giáo dục các em học sinh để tránh những hậu quả đáng tiếc.

"Phụ huynh cần thường xuyên theo dõi và trò chuyện với con em mình về các trào lưu nguy hiểm trên mạng xã hội, giúp các em hiểu rõ những mối nguy hại và tránh xa các hoạt động có nguy cơ đe dọa đến tính mạng.

Các giáo viên và nhà trường cũng cần có các biện pháp giáo dục và cảnh báo kịp thời. Nhà trường nên phối hợp cùng phụ huynh để theo dõi sát sao hành vi của học sinh, phát hiện sớm các hiện tượng bất thường và kịp thời ngăn chặn", BS Mạnh nhấn mạnh.