Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh được coi như “hiện tượng văn học” trong những năm gần đây - với 3 tiểu thuyết đình đám: "Hồ Quý Ly” (năm 2000), "Mẫu thượng ngàn” (năm 2006), "Đội gạo lên chùa” (năm 2011). Ông dịch nhiều mảng, trong khi vốn được đào tạo từ trường y khoa, và trước đó là tú tài toán.

Cuộc trò chuyện lần này với ông bắt đầu từ cuốn sách khó dịch mà ông mới hoàn thành sau gần một năm – “Sự hình thành biểu tượng ở trẻ nhỏ” của tác giả Jean Piaget (Jean Piaget 1896 – 1980, nhà tâm lý học và triết học người Thụy Sĩ, nổi tiếng về những nghiên cứu nhận thức luận với trẻ em).

“Khi đọc Piaget, tôi mới hiểu ra một điều rất cơ bản: Con người trong quá trình khám phá thế giới, nó đã tự mình tạo nên kiến thức, nó đã tự mình tạo nên thế giới của mình. Còn giáo dục chỉ là sự giúp đỡ để con người có thể tự học, để con người tự khai sáng cho mình”.

Không thể đi xa nếu chỉ trông vào trường lớp

- Luận điểm con người tự khai sáng cho mình, con người tự làm ra chính mình đã được Piaget chứng minh rất khoa học cho suốt cuộc trưởng thành của trẻ từ lúc sơ sinh cho đến khi lớn lên thành một thiếu niên.

Điều này khi chưa có luận thuyết của Piaget, con người vẫn đã tiến hành như thế, có nghĩa đó đã là quy luật. Từ thời sơ khai con người đã tự học. Khi có chữ, con người vẫn tự học.

Thời hiện đại, trong đời sống ta gặp nhan nhản những con người tự học, ai ai cũng phải tự học cả nếu muốn có năng lực làm việc.

Tôi nhìn vào thế hệ chúng tôi thì thấy rõ điểm này. Thế hệ chúng tôi là thế hệ cũ, bị ảnh hưởng do chiến tranh, không được đào tạo bài bản. Chúng tôi có được chút năng lực làm việc nào đều là nhờ các cá nhân nỗ lực tự học tự đào tạo. Chính bản thân chúng tôi đã tạo ra chúng tôi.

Cứ coi như thế hệ các ông do hoàn cảnh mà bắt buộc phải tự học, còn thế hệ trẻ ngày nay với điều kiện đã khá đủ đầy, thì việc tự học còn quan trọng tới đâu?

- Những bạn trẻ ngày nay, muốn tiến xa, muốn có năng lực làm việc thì cũng phải thường xuyên tự học. Có tự học thì cái học mới sâu sắc. Thấy cần gì nhất thì học cái ấy. Tìm mọi cách để mà tìm hiểu.

Nhu cầu tự nhiên do ta tự do chọn lựa sẽ cho ta một động cơ để ta lấp đầy những chỗ ta thiếu, để ta tự do tự tạo ra chính bản thân ta.

Jean Piaget là người tự học vĩ đại - những người sáng tạo đều thế cả. Ông hầu như đã đọc hết những sách quan trọng của thời đại ông sống. Trong sách của ông, ta thấy trích dẫn những tên tuổi như Groos, Wundt, Claparède, Binet, Wallon, Buytendijk, Freud, Siberer, Adler, Jung... cùng nhiều người khác. Không những ông chỉ đọc mà ông còn đối thoại để tán thành để phản biện. Đối với ông chân lý là tối thượng. Dù một tác giả có uy tín đến thế nào, nếu thấy không đúng cũng phải phản biện. Ông đã giành rất nhiều trang sách để đối thoại với Groos, với Freud, với Jung… Chỉ với tinh thần khoa học, dân chủ, không giáo điều ấy, ông mới có thể sáng tạo.

Vậy thì, vai trò của trường lớp, của người lớn là gì, để trẻ phát huy được tinh thần tự học, thưa ông?

- Công việc giáo dục không phải là việc giảng cho trẻ em, mà là làm cho nó trải nghiệm được quá trình nhận thức.

Điều do người khác giảng giải sẽ trượt qua ngay. Phải đào sâu suy nghĩ kiến thức mới hình thành vững chãi.

Việc học của nước ta trước đây chịu ảnh hưởng của Nho giáo, học là sự nhắc lại kinh nghiệm của người xưa. Đứa trẻ được coi là thông minh nhất là đứa trẻ nhớ được nhiều nhất, chứ không phải sáng tạo nhất.

Cái căn bản vẫn là chuyện triết lý giáo dục. Phải đào tạo người độc lập sáng tạo chứ không phải đào tạo người chủ yếu nghe, hay con người của nền công nghiệp.

Người lớn phải dẫn dắt trẻ em bằng các phương pháp. Làm sao để các cháu nhận ra được kiến thức, thực hiện được qua sự dẫn dắt của người thầy, và đến khi trưởng thành, vào đại học có thể tự học.

Ngay cả người lớn cũng phải có ý thức về việc tự học của bản thân.

Học, tự học, khai dân trí để cuối cùng vẫn là có lối sống hiện đại. Đó là lối sống tôn trọng mình và tôn trọng cả người khác. Con người hiện đại không hề là con người chỉ nghĩ cho mình.

Đọc truyện chưởng không sao

Việc đọc sách gần đây đang được quan tâm trở lại. Theo ông, để trẻ em thích đọc sách, người lớn phải làm gì?

- Thói quen đọc sách phải được tạo lập từ nhỏ.

Mọi người hay nói rằng trước đây không có phương tiện giải trí gì nên nhiều người đọc sách, nhưng thực tế, khi đó có phải ai cũng đọc đâu. Cũng như bây giờ, nhiều phương tiện giải trí khác chi phối trẻ, nhưng vẫn có em say mê đọc sách.

Khi trẻ em đọc sách, người lớn nên hướng dẫn các em biết cách đối thoại, so sánh, phản biện, hiểu nghĩa đen, nghĩa bóng, các tầng ý nghĩa. Khi đọc một quyển sách cần có thời gian suy nghĩ, qua động tác đọc mới có đối thoại, tán đồng hay phản đối được. Và khi đó mới có được sự thu hút khi đọc một quyển sách, để hình thành một thói quen đọc sau này.

Còn người lớn tuỳ theo nghề nghiệp, mục đích nghề nghiệp mà lập ra chương trình đọc cho mình.

Ông có thể đề xuất một mục lục sách mà phụ huynh nên giúp con tìm đọc, có thể trước mắt là trong mùa hè này?

- Cái này thì mỗi người một ý thích.

Ví dụ như tôi, khi còn nhỏ đọc sách khá “bừa bãi”. Mới 12 tuổi đã đọc Tố Tâm, Hoàng Ngọc Phách, Thủy Hử, Tam Quốc… Những câu chuyện phiêu lưu kỳ thú, tạo óc tưởng tượng cho con người.

Nhưng cuốn sách “vỡ lòng” của tôi là cuốn chuyển ngữ Lá thu rơi của Tô Hoài. Chẳng phải đây là cuốn sách quá hay, nhưng khi đó tôi đọc thấy thương, còn khóc nức nở.

Khi bị xúc động bởi một cuốn sách tức là mình đang trải nghiệm. Câu chuyện đánh vào cảm xúc của con người, tạo nên sự xúc động trong con người, đó là ý nghĩa của việc viết văn.

Chọn sách cho con, như trước đây có Tâm hồn cao cả, hay những cuốn sách trong sáng động chạm đến xúc cảm của con người. Sách của các nhà văn Trần Hoài Dương, Nguyễn Huy Tưởng, Tô Hoài… cũng có văn phong trong sáng.

Tuy nhiên, với tôi trẻ con đọc truyện chưởng không sao, cũng lành mạnh, phân biệt rõ quân tử, nguỵ quân tử.

Thậm chí, với trẻ con, khi chịu đọc một cuốn sách dày đã là một sự tiến bộ.

Có những cuốn sách phải đọc nhiều lần trong đời. Với những tác giả đã đến mức cổ điển, mỗi lần đọc sẽ có phát hiện mới.

Xin cảm ơn ông.

• Chi Maithực hiện

Năm học 2019-2020, trường tuyển 200 chỉ tiêu, tính ra tỉ lệ cạnh tranh là 5 chọn 1.

Cuộc thi được đánh giá là “cuộc chiến khốc liệt”. Bởi sau những quy định chặt chẽ ở vòng sơ loại, để đến bước cuối cùng là kiểm tra đánh giá năng lực, các thí sinh hầu hết đều đạt điểm 10 các bài kiểm tra định kỳ môn học ở tất cả 5 năm học tiểu học, rất hiếm em có 1 điểm 9 trong cả 5 năm.

Thanh Hùng

Thí sinh học bạ toàn điểm 10 đi thi, phụ huynh lo đến mất ngủ

Sáng nay 11/6, các học sinh vượt qua vòng sơ tuyển của hệ THCS Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam bước vào vòng kiểm tra, đánh giá năng lực ở kỳ thi tuyển sinh lớp 6.

Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ảnh: Nhật Bắc.

Phải làm tốt công tác tư tưởng

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, trong bối cảnh hiện nay, chúng ta vừa phải hoàn thành các nhiệm vụ năm 2024, vừa rà soát để hoàn thành nhiệm vụ cả nhiệm kỳ, vừa thực hiện tổ chức sắp xếp, tinh gọn bộ máy.

Nhấn mạnh Trung ương đã làm rất bài bản, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã tổ chức hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai, Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo việc tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18 và tiến hành phiên họp đầu tiên.

Theo Thủ tướng, sắp xếp tinh gọn bộ máy là việc khó, thậm chí rất khó nhưng không làm không được và khó mấy cũng phải làm, vì hiện bộ máy còn cồng kềnh, nhiều cấp trung gian, nhiều cấp hành chính, dẫn tới nhiều công việc ách tắc.

Trước nhiệm vụ khó, nặng nề, thời gian ngắn, yêu cầu cao, công việc phức tạp, nhạy cảm, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, trưởng ngành phát huy tinh thần trách nhiệm, cùng cấp ủy và các cơ quan thuộc bộ, ngành quán triệt, tổ chức thực hiện thật tốt, bảo đảm khoa học với lộ trình, bước đi phù hợp, hiệu quả.

Theo Thủ tướng, việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy lần này cần gắn với phát huy trách nhiệm cá nhân của từng thành viên Chính phủ, các Bộ trưởng, trưởng ngành, cá nhân lãnh đạo các cơ quan.

Nhiệm vụ này phải gắn với việc tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, với việc lựa chọn cán bộ đúng, trúng, phát huy trách nhiệm cá nhân của mỗi người với nhiệm vụ được giao, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, đặt lợi ích chung lên trên hết, trước hết.

"Phải làm tốt công tác tư tưởng, thống nhất ý chí để cùng hành động, cùng làm. Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, thì chỉ bàn làm, không bàn lùi", Thủ tướng nhấn mạnh.

Về thời gian, cách làm, phương pháp, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan quán triệt tinh thần chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo của Chính phủ, khẩn trương thành lập Ban Chỉ đạo với tổ giúp việc của bộ, ngành mình để tổ chức thực hiện tổng kết Nghị quyết 18 và phát huy tinh thần chủ động trong sắp xếp theo lộ trình của Trung ương và hướng dẫn chung.

Yêu cầu các Bộ trưởng dành thời gian, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thật tốt công tác này, Thủ tướng lưu ý, cần vừa sắp xếp tổ chức Đảng, vừa sắp xếp hệ thống cơ quan quản lý nhà nước, làm đồng thời theo định hướng của Trung ương, Ban Chỉ đạo của Chính phủ.

Quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy vừa phải hoàn thành nhiệm vụ chính trị, vừa tổng kết năm 2024, do đó, phải phân công nhiệm vụ cụ thể của lãnh đạo các bộ, ngành trên tinh thần phát huy tối đa chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm cá nhân.

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: Nhật Bắc.

Tổ chức bộ đa ngành, đa lĩnh vực, cơ bản kết thúc mô hình tổng cục

Thủ tướng yêu cầu căn cứ chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương và Ban Chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Nội vụ lên kế hoạch cụ thể với ngày giờ rõ ràng để các bộ, ngành thực hiện.

Các bộ, ngành phối hợp với Bộ Nội vụ giải quyết các vấn đề phát sinh, báo cáo ngay các vấn đề vượt thẩm quyền. Các Phó Thủ tướng theo lĩnh vực phân công chủ động làm việc với các bộ, ngành để triển khai và kiểm tra công việc thường xuyên. Ban Chỉ đạo của Chính phủ họp hàng tuần để triển khai công việc, nắm bắt tình hình và xử lý các vướng mắc.

Về phương án sắp xếp, tinh gọn bộ máy, Thủ tướng yêu cầu bám sát Nghị quyết 18, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương và lưu ý mục tiêu chung là hoàn thành sớm việc xây dựng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của từng cơ quan phù hợp, hiệu quả, tinh gọn, sử dụng đội ngũ cán bộ tinh nhuệ hơn.

Đồng thời tổ chức bộ đa ngành, đa lĩnh vực, giảm bớt khâu trung gian, cơ bản kết thúc mô hình tổng cục trực thuộc các bộ; lựa chọn tên gọi các bộ, cơ quan ngắn gọn, bao quát chức năng, nhiệm vụ, vừa có tính lịch sử, kế thừa, nhất là các bộ hợp nhất.

Với các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, cần tổng kết, phát huy các mô hình thành công đã có, nghiên cứu, lựa chọn mô hình phù hợp để làm tốt việc quản lý vốn, phát triển vốn nhà nước và tập trung cho đầu tư, đánh giá hoạt động của doanh nghiệp nhà nước dựa trên hiệu quả tổng thể.

Thủ tướng cũng yêu cầu thực hiện tốt công tác chính trị tư tưởng, bảo đảm chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động khi thực hiện sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; rà soát các văn bản quy phạm pháp luật không để khoảng trống pháp lý và xây dựng phương án để khi sắp xếp xong thì bắt tay ngay vào công việc.

Thủ tướng đề nghị các cơ quan truyền thông dành nhiều thời lượng, đẩy mạnh thông tin về những đơn vị làm tốt, các mô hình hay; đẩy mạnh tuyên truyền về các thành tựu, kết quả phát triển đất nước.

Người đứng đầu Chính phủ một lần nữa đề nghị phát huy tinh thần trách nhiệm của các Ủy viên Trung ương, Bộ trưởng, trưởng ngành. Bởi nếu người đứng đầu gương mẫu làm tốt thì cấp dưới sẽ tin tưởng và lan tỏa tinh thần xuống toàn bộ các cơ quan, điều quan trọng nhất là vì lợi ích chung, lợi ích quốc gia, dân tộc.

Thông báo Kết luận của Ban Chỉ đạo về tổng kết sắp xếp tinh gọn Thủ tướng yêu cầu khẩn trương nghiên cứu, rà soát để ban hành kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật về chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức... 07:17 4/12/2024 " width="175" height="115" alt="Thủ tướng: Sắp xếp, tinh gọn bộ máy khó mấy cũng phải làm" /> Thủ tướng: Sắp xếp, tinh gọn bộ máy khó mấy cũng phải làm 2025-03-03 17:08 网友点评 精彩导读 Nhận định, soi kèo Dagon FC vs Ayeyawady United, 16h30 ngày 28/2: Tin vào đội khách Khánh Vân đã sẵn sàng lên đường sang Mỹ tham gia Miss Universe? Hiện tại, tôi đã sẵn sàng 100% năng lượng cho Miss Universe 2020. Tôi có hơn một năm chuẩn bị, giờ là lúc “bung” hết tất cả những gì tôi có và rèn luyện. Những ngày qua tôi cảm nhận rõ không khí của cuộc thi đã thực sự bắt đầu. Tôi rất nóng lòng được gặp các thí sinh và nhập cuộc. Tôi tin rằng ban tổ chức Miss Universe sẽ có những biện pháp để bảo vệ sức khoẻ thí sinh tham gia. Riêng tôi đã chuẩn bị khẩu trang, nước rửa tay và sẽ tuân thủ theo các quy định của ban tổ chức. Khánh Vân rạng rỡ trong buổi họp báo trước khi lên đường dự thi Hoa hậu Hoàn vũ 2020. Chị chia sẻ đã "off" mạng xã hội, vì sao vậy? Tôi muốn tập trung năng lượng cho các hoạt động trước và trong thời gian diễn ra cuộc thi. Vì vậy, tôi tạm không lên mạng xã hội để giữ sự tập trung. Các công việc khác đã có ê-kíp hỗ trợ nên tôi không lo lắng gì nhiều.  Tôi muốn khi sang Mỹ, chỉ nghĩ đến cuộc thi và chiến đấu hết mình, thời gian rảnh còn lại thì tranh thủ nghỉ ngơi, lấy lại sức lực sau một ngày hoạt động. Các đàn chị đi trước cũng khuyên tôi nên hạn chế sử dụng mạng xã hội trong thời gian đi thi, tránh tâm lý bị ảnh hưởng bởi những thông tin tiêu cực. Rất nhiều nước thuộc khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Philippines, Indonesia.. đã đến Mỹ, vì sao chị vẫn chưa đi? Mỗi nước sẽ có một chiến thuật khác nhau, riêng tôi muốn chuẩn bị thật chỉn chu mọi thứ ở Việt Nam rồi mới bay sang Mỹ. Với lại tình hình dịch Covid-19 còn khá phức tạp, tốt nhất là hạn chế di chuyển nhiều. Vì vậy, tôi sẽ bay sang Mỹ trước ngày chính thức nhập cuộc khoảng 1-2 ngày để nghỉ ngơi và quen với múi giờ ở đây. Kén Em khi công bố đã gặp phải nhiều ý kiến trái chiều từ khán giả, là chủ nhân của trang phục, chị thấy thế nào? NTK Khoa Lỗ vì đã dành tâm huyết cho tôi một bộ trang phục dân tộc đầy ý nghĩa. Đó không chỉ là một chiếc kén, đó là làng nghề truyền thống của dân tộc mà tôi sẽ giới thiệu tại Miss Universe. Bộ trang phục nào cũng sẽ có ý kiến trái chiều từ khán giả, nhưng tôi nghĩ rằng quan trọng vẫn là mình hiểu và diễn trang phục ra sao trên sân khấu. Khán giả hãy cùng theo dõi và ủng hộ tôi trong phần thi Trang phục dân tộc ngày 13/5. Khánh Vân được khán giả quốc tế chú ý vì clip chụp ảnh cùng anh Hồng Lợi. Tại buổi chia tay diễn ra ngày 27/4, hình ảnh chị và vận động viên bơi lội Hồng Lợi chụp ảnh chung đang gây sốt khán giả chị vui chứ? Tôi và anh Lợi đã quen biết nhau lâu rồi. Hai anh em vẫn thường nói chuyện với nhau. Ngày xưa anh là người dạy tôi học bơi. Tôi rất quý anh bởi anh là người truyền cho tôi nhiều cảm hứng về nghị lực của cuộc sống. Theo chị, đâu là yếu tố quan trọng nhất tại Miss Universe, sắc vóc hay dự án cộng đồng? Tôi chọn cả hai. Miss Universe là cuộc thi đề cao vẻ đẹp của sự tự tin, nghĩa là bạn phải luôn tự tin vào chính mình, và cho người khác thấy vẻ đẹp thật sự bên trong con người bạn. Là một hoa hậu, trách nhiệm với cộng đồng là điều đương nhiên. Vì hoa hậu không chỉ là váy áo lụa là như nhiều người vẫn tưởng tượng, hoa hậu gánh vác cả một trách nhiệm to lớn với cộng đồng mà chủ nhân chiếc vương miện phải thật bản lĩnh để đảm đương. Khánh Vân liên tục nói về dự án cùng ngôi nhà OBV, cụ thể chị đã làm được gì? Tôi đã cùng ngôi nhà OBV thực hiện các chuyến giải cứu trẻ em gái bị xâm hại tình dục tại Sóc Trăng, Đắk Nông, TP.HCM. Các em được đưa đến sống ở ngôi nhà OBV, được hỗ trợ đi học, sinh hoạt vui chơi và định hướng nghề nghiệp nếu các em có nguyện vọng. Tôi nghĩ đây là những việc làm thiết thực, giúp các em vượt qua nỗi đau và có con đường mới để bước đi trong cuộc sống. Dự án của tôi không đơn thuần chỉ là đến thăm hỏi động viên, mà là sự sẻ chia, kết nối và đồng hành với các em. Khánh Vân hiện cao 1,76 m, nặng 58 kg cùng số đo hình thể lần lượt là 83-61-95 cm. Cuộc thi Miss Universe năm nay chỉ diễn ra trong 10 ngày, liệu có ngắn để chị thể hiện hết kỹ năng? Chị đặt mục tiêu thế nào tại Miss Universe? Tôi nghĩ 10 ngày là vừa vặn, không quá ngắn cũng không quá dài, đủ để ban giám khảo tìm ra được người xứng đáng với chiếc vương miện. Tôi không thích nói trước nhưng sẽ cố gắng hết sức, vì tôi là đại diện của Việt Nam không đi thi cho mình. Tôi còn có gia đình, bạn bè, khán giả theo dõi, ủng hộ và quan tâm. Tôi hy vọng sự cố gắng của mình sẽ gặt hái được quả ngọt. Kết quả phải đợi ngày 16/5 (theo giờ Mỹ) vậy. Minh Đạt Hoa hậu Khánh Vân gây xúc động khi quỳ chân chụp hình cùng người khuyết tật Hành động quỳ xuống của hoa hậu Khánh Vân khi đứng cạnh một khách mời đặc biệt tại sự kiện khiến khán giả đánh giá cao sự tinh tế của cô. " alt="Khánh Vân: 'Hoa hậu không chỉ là váy áo lụa là'" width="90" height="59"/> Khánh Vân: 'Hoa hậu không chỉ là váy áo lụa là'

Người gửi cần kê khai rõ ràng, chính xác hàng gửi, nhất là hàng giá trị cao.

“Để tránh rủi ro bị tráo hàng khi gửi qua các đơn vị giao nhận, vận chuyển, bảo vệ được quyền lợi của mình, thì giải pháp đầu tiên tôi khuyến nghị là người tiêu dùng và cả người bán hàng phải lựa chọn đơn vị vận chuyển có uy tín, có kinh nghiệm, có các chế độ về bảo hiểm cho các sản phẩm được vận chuyển qua mạng lưới giao nhận”, ông Minh chia sẻ với phóng viên Báo VietNamNet.

Thường thì việc đánh tráo hàng thường xảy ra khi giữa người bán - người giao hàng - người mua không được đồng kiểm sản phẩm hàng hóa đó. Bởi vậy, cần phải giới hạn trách nhiệm giữa sàn giao dịch, người bán hàng và đơn vị vận chuyển, thậm chí cả người mua hàng. Các chính sách đồng kiểm hàng hóa phải rất rõ ràng.

“Người tiêu dùng phải nhận thức được việc họ có được phép đồng kiểm hàng hóa trước khi nhận hoặc có quyền từ chối nhận, trả lại món hàng đó hay không. Người tiêu dùng cũng phải tìm đến những người bán có uy tín. Bởi việc mất mát, tráo hàng hóa không chỉ xảy ra với đơn vị vận chuyển trung gian mà còn có thể do cả một số đối tượng xấu lợi dụng chính sách của đơn vị vận chuyển, giao nhận, trà trộn sản phẩm không đúng theo cam kết ban đầu”, ông Minh lưu ý.

Ngoài ra, cũng theo ông Minh, trên thị trường đã có nhiều giải pháp về bảo hiểm, về thanh toán sau, thanh toán bảo đảm… Người tiêu dùng nên sử dụng các biện pháp đó để tự bảo vệ mình. Nếu không sẽ phải nhờ đến cơ quan quản lý nhà nước để bảo vệ quyền lợi chính đáng.

Bên cạnh đó, công tác truyền thông của các doanh nghiệp bưu chính và các sàn thương mại điện tử phải rất rõ ràng, minh bạch, để người tiêu dùng có thể tiếp cận được ngay. Bởi vì thói quen mua hàng trên Internet của người tiêu dùng là sẽ lướt rất nhanh, nếu không bố trí cách thức truyền thông cho tốt thì người tiêu dùng sẽ không thể nhận biết được.

Sàn giao dịch và doanh nghiệp vận chuyển phải công bố rõ ràng thông tin về việc có chính sách bảo hiểm hay không. Nếu không thì khi xảy ra rủi ro sẽ ảnh hưởng tới uy tín của các sàn giao dịch, người bán hàng. Các bên phải hợp tác với nhau để người tiêu dùng cảm thấy thoải mái nhất, lựa chọn được những doanh nghiệp vận chuyển tốt.

“Khi có các chương trình giảm giá, khuyến mại, lượng đơn hàng tăng mạnh, rất dễ xảy ra sự cố về giao nhận, chuyển phát hàng hóa thương mại điện tử. Rất khó để đối phó với nguy cơ mất hàng, tráo đổi hàng. Chẳng hạn những đợt siêu sale như 9/9, 11/11, 12/12, có những đơn vị tăng sản lượng từ 1.000 đơn hàng lên 3.000 thậm chí 10.000 đơn hàng thì cũng có thể tạo cơ hội lợi dụng làm việc phi pháp cho những đối tượng xấu, không chỉ là nhân viên vận chuyển, giao nhận, mà nhiều khi cả là người bán hàng hoặc người mua hàng. Giải pháp phòng ngừa rủi ro phải cân nhắc nhiều chiều”, Phó Chánh Văn phòng Tổng cục Quản lý thị trường phân tích.

Khuyến nghị của chuyên gia thương mại điện tử

Trao đổi với phóng viên Báo VietNamNet, ông Nguyễn Bình Minh, Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) thẳng thắn nhìn nhận: Hiện tượng bị tráo hàng khi gửi qua dịch vụ bưu chính - chuyển phát không phải bây giờ mới có nhưng trước đây ít khi xảy ra và chỉ xảy ra đối với hàng có giá trị cao.

“Khi bị tráo hàng, bản thân người chịu thiệt hại phải khiếu nại để điều tra, làm rõ xem sai phạm ở khâu nào”, chuyên gia đến từ VECOM đưa ra lời khuyên.

Ông Minh cũng lưu ý, khi gửi hàng có giá trị cao, người gửi phải kê khai rõ giá trị hàng hóa, và yêu cầu đơn vị cung cấp dịch vụ vận chuyển phải cam kết đảm bảo an toàn bưu gửi (trong bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ như hiện nay, người gửi hàng có thể mua cả bảo hiểm để đảm bảo an toàn cho gói hàng của mình). Nếu không kê khai, đến khi bị mất hoặc tráo đổi, nếu nói là hàng giá trị cao thì không ai làm chứng.

Các doanh nghiệp bưu chính lớn thường công bố rõ ràng chính sách đồng kiểm hàng hóa.

“Theo quy trình của các doanh nghiệp chuyển phát thì các lô hàng giá trị cao sẽ phải gửi đảm bảo, mức phí cao hơn so với dịch vụ vận chuyển thông thường. Thế nhưng trên thực tế, vẫn có không ít người kê khai sai để tiết kiệm chi phí, đến khi có sự cố xảy ra sẽ rất khó bảo vệ quyền lợi của mình”, chuyên gia của VECOM phản ánh hiện trạng.

Về phía các doanh nghiệp bưu chính, chuyển phát, khi có khiếu nại của khách hàng, cần phải tiến hành điều tra rõ ràng, bồi hoàn cho khách hàng nếu lỗi sai thuộc về phía doanh nghiệp. “Kể cả trường hợp người gửi hàng giá trị cao nhưng không kê khai đúng giá trị thì cũng có thể bồi hoàn cho họ. Phải thay đổi hệ thống quy trình xử lý rủi ro, nhất là với các doanh nghiệp chuyển phát nhanh. Song hiện nay, nhiều doanh nghiệp làm khâu này rất yếu, không xử lý được nghiêm khắc đối với người sai phạm”, ông Minh nhận định.

Trên thực tế, các doanh nghiệp bưu chính lớn đều có quy trình rất chặt chẽ nhưng vẫn khó có thể kiểm soát rủi ro tới từng bưu tá, nhân viên chuyển phát khi trên mạng lưới có tới hàng nghìn, hàng vạn nhân viên, bưu tá. Nếu tình trạng bị tráo đổi hàng xảy ra nhiều lần mà không được xử lý tốt thì doanh nghiệp bưu chính - chuyển phát sẽ mất uy tín, mất cơ hội kinh doanh.

Nhìn ra quốc tế, các hãng chuyển phát nước ngoài làm việc này rất chặt chẽ. Trong hợp đồng làm việc của nhân viên chuyển phát đã ghi rõ các mức xử lý nếu xảy ra sai phạm, ví dụ như trừ lương, tiền phúc lợi, thậm chí có thể xử lý hình sự… Các doanh nghiệp chuyển phát Việt Nam cũng cần có các cam kết chặt chẽ như vậy.

Cùng với đó, các doanh nghiệp chuyển phát cần tăng cường ứng dụng công nghệ. Chẳng hạn khi chấp nhận bưu gửi có thể dùng máy quét để kiểm tra hình ảnh xem sản phẩm trong gói hàng có đúng với kê khai hay không, khi người nhận khiếu nại rằng hàng không đúng như lúc gửi thì có thể sử dụng hình ảnh này để kiểm tra lại.

Hoặc ứng dụng công nghệ để kiểm soát lộ trình giao hàng của nhân viên như gắn thiết bị GPS trên xe giao hàng chặng cuối (quy trình làm việc liên tục thì khó có thời gian để tráo hàng - PV).

Ngoài ra, có thể ngăn ngừa nguy cơ đánh tráo hàng bằng các biện pháp như áp dụng mã vạch, niêm phong, ghi rõ trọng lượng… Nếu có hiện tượng tráo hàng thì hàng loạt thông số sẽ bị thay đổi. Với sự phát triển của các công nghệ tiên tiến hiện nay thì có thể dễ dàng làm được những giải pháp như vừa nêu.

“Chính quy trình lỏng lẻo của các doanh nghiệp chuyển phát mới là kẽ hở để tạo điều kiện cho nạn tráo hàng. Với quy trình chặt chẽ, khi có khiếu nại của khách hàng, doanh nghiệp chuyển phát có thể tự tin kiểm tra và xác định rõ lỗi của ai, qua đó đảm bảo uy tín thương hiệu cho chính doanh nghiệp”, ông Nguyễn Bình Minh chia sẻ thêm.

Bình Minh

Tráo đổi, trộm cắp bưu gửi có thể bị xử lý hình sự

Theo ông Đỗ Hữu Trí, Phó Chánh Thanh tra Bộ TT&TT, hành vi trộm cắp tài sản của người khác trị giá từ trên 2 triệu đồng sẽ bị xử lý hình sự. Giải pháp phòng ngừa hữu hiệu nhất chính là sự cảnh giác của người nhận hàng.