Ngay môn Toán - một môn học luôn được xác định là “môn chính”, có mặt ở các kì thi then chốt mà có tớ hàng chục ngàn bài thi dưới 2 điểm - những con số mà bất kì ai đọc vào cũng phải suy nghĩ.

Ngay sau khi kì thi diễn ra, các giáo viên và nhiều học sinh dự thi đánh giá đề Toán năm nay là khá dễ, đề ra sát với chương trình sách giáo khoa hiện hành.

Từ câu 1 đến câu 5 nằm hoàn toàn chương trình 12 giống đề thi minh họa và đề thi thử nhưng dễ hơn. Nếu học sinh trung bình cũng dễ dàng đạt điểm 5, học sinh trung bình khá đạt trên 6 điểm. Vậy lý do vì sao lại có nhiều học sinh đạt điểm quá thấp như vậy?

Trong con số 24.000 điểm liệt môn Toán dưới trung bình có lẽ chiếm phần lớn là học sinh ở trung tâm bồi dưỡng thường xuyên, số còn lại là học sinh “ngồi nhầm lớp”.

 "Ảnh hưởng tới chỉ tiêu"

Dưới góc nhìn của một nhà giáo đầy tâm huyết, tôi khẳng định đây chính là hậu quả của căn bệnh thành tích bao năm nay còn ngự trị trong ngành giáo dục.

Ngay từ bậc tiểu học, hầu như học sinh không được phép “ở lại lớp”, theo lý giải của một số cán bộ quản lý: “Sẽ ảnh hưởng đến chỉ tiêu thi đua hàng năm, ảnh hưởng đến chỉ tiêu lên lớp thẳng, hiệu quả sau năm năm đào tạo của lớp, của trường…”.

Vì thế, dù học rất yếu, cuối năm các em vẫn được lên lớp. Sau 5 năm học, gần như trăm phần trăm đều được xét là đủ điều kiện hoàn thành chương trình tiểu học và được xét lên bậc học phổ thông dù trong số này không ít em làm mấy phép tính cơ bản như cộng trừ nhân chia chưa rành.

Lên tới bậc THCS, những học sinh học yếu sẽ càng yếu vì kiến thức cơ bản ngay từ cấp học dưới không nắm vững, kiến thức cấp  trên lại khó.

Thầy cô cấp 2 cũng không thể dạy cho các em lại từ đầu, chỉ còn giải pháp tình thế cho bài dễ, dặn về nhà học thuộc lý thuyết để kiểm tra miệng, kéo lại điểm hay việc cho dạng đề ôn tập giống với đề kiểm tra một tiết.

Việc dạy và học toán trong nhà trường

Môn Toán là một môn học cơ bản, ngay từ bậc tiểu học, thời lượng dành cho việc học toán cũng chiếm nhiều thời gian. Ngày nào các em cũng có 1 tiết toán chính khóa và 3 tiết toán bổ sung. Lên cấp 2 và 3 số lượng tiết học môn Toán cũng không giảm đi là bao.

Nhưng sĩ số lớp học đông, thời lượng một tiết dạy không nhiều chưa nói đến trong từng lớp trình độ của học sinh cũng quá chênh lệch. Nên trong tiết học, thầy cô cũng chỉ cố gắng truyền thụ hết mục tiêu của bài chủ yếu là những nội dung nằm trong sách giáo khoa.

Phụ huynh và học sinh cũng luôn xác định Toán là môn học chính và quan trọng nên ngoài những tiết học bắt buộc trên lớp, các em thường đăng kí học thêm toán rất đông.

Một giáo viên trường trung học phổ thông đã nói: “Nhiều em bị hổng kiến thức ngay từ tiểu học nên rất khó phụ đạo để các em theo kịp”.

Giáo viên cũng bận chạy sô từ lớp dạy thêm này qua lớp dạy thêm khác mà không thể kèm, phụ đạo riêng cho những em vốn có lực học yếu.

Ở lớp học thêm, thầy cô chủ yếu dạy trước bài mới, ôn một số dạng đề sẽ có trong đề kiểm tra sắp tới. Học tới học lui nên điểm kiểm tra của các em đạt được cũng khá cao. Mặc dù những học sinh này luôn hổng kiến thức cơ bản ở các lớp dưới.

Với việc không cho học sinh yếu ở lại lớp, mỗi năm học qua đi, những học sinh này đều được lên lớp. Và cứ thế, cứ thế…học đến lớp 12 có em không giải nỗi bài toán cơ bản lớp 4,5. Vì lẽ đó dù đề thi có bám sát chương trình thế nào, dù kiến thức được cho là rất dễ thì những học sinh như thế vẫn không thể làm được điểm trung bình là điều dễ hiểu.

Muốn nâng cao chất lượng dạy và học của học sinh không chỉ dừng lại ở việc thay đổi phương pháp dạy và học của thầy và trò cũng như cách thi, cách ra đề mà ngay từ những bậc học đầu tiên cần phải chấm dứt ngay tình trạng “lùa” học sinh lên lớp như hiện nay.

• Giáo viênKhánh Ngọc

Cả 4 người con của GS.TSKH Nguyễn Văn Trương đều thành đạt. Trưởng nữ của ông là TS Nguyễn Thị Ngọc Trâm - người đã bào chế thành công thuốc điều trị bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt và u xơ tử cung từ cây trinh nữ hoàng cung. Con trai Nguyễn Văn Hùng nguyên là hiệu trưởng Trường ĐH Xây dựng…

GS.TSKH Nguyễn Văn Trương tiếp Thủ tướng Võ Văn Kiệt tại trụ sở Ban biên soạn Từ điển Bách khoa toàn thư Việt Nam năm 1998

TS Nguyễn Văn Hùng còn nhớ, cha mình được các đồng nghiệp, giới chuyên môn rất nể trọng vì trí tuệ uyên bác, tư cách đạo đức, ứng xử rất đúng mực. Còn ở nhà, là người miền Trung (quê Nam Đàn, Nghệ An), nhưng ông không hề gia trưởng mà là một người con rể có hiếu, người chồng rất thương vợ và người cha gần gũi, giản dị của các con.

Có một câu nói của cha mà ông Hùng luôn nhớ: “Sự từ thiện làm được nhiều việc”.

“Con nhớ mãi nụ cười hiền lành ấy”

“Ông rất gắn bó với vợ con. Cứ thấy con là ông nở nụ cười, rất hay tâm sự với các con. Vì vậy, từ khi còn nhỏ, chúng tôi thấy bố về là chạy ra đón chứ không trốn tránh như nhiều trẻ khác khi thấy bố mình...

Gia đình khó khăn, nhưng ông chiều chúng tôi đến mức tới mức có lần đã bán đồng hồ để mua đàn ghita cho con...” – ông Hùng nhớ lại.

Nhưng cũng có những thứ ông không chiều như vậy. Ví dụ như khi mấy cậu con trai đá bóng, đòi mua quả bóng da, ông nói “Nếu giỏi thì phải đá được bóng nhỏ…”. Con chơi bóng bàn đòi ông mua vợt mút, ông cũng “kích” “Nếu giỏi thì đánh được bằng vợt gỗ”.

Con đòi mua súng hơi, ông nói “Vô phúc có con hay lội, có tội có con biết trèo. Bây giờ có súng, con bắn vào đầu người ta thì sao?”… Ông có những cách từ chối đòi hỏi của con rất khéo léo, chứ không bao giờ chỉ buông một câu như “Ba không có tiền”.

Thời điểm tôi học lớp 4, Liên Xô phóng thành công vệ tinh nhân tạo vào vũ trụ. Có lần thấy tôi chơi bi, chơi đánh đáo ngoài đường, cha tôi mới bảo “Con ơi, lúc người ta vươn lên trời cao thì con lại cắm đầu xuống đất, con nghĩ như thế nào?”… Chỉ bằng câu hỏi đấy, ông đã kéo được tôi khỏi mấy trò chơi vô bổ”.

Dù công việc bộn bề, nhưng ông luôn nhận việc đi họp phụ huynh, ông còn làm trong ban đại diện phụ huynh để theo dõi được sát sao việc học của con. Có đợt bận công tác, về tới nhà thì buổi họp phụ huynh đã qua, ông tới gặp trực tiếp cô giáo để hỏi tình hình.

Thế nhưng ông không bao giờ ép con học quá đà hay học hè. Ông muốn các con có thời gian để chơi, tập thể thao.

“Cha tôi thường nói: “Muốn đi xa phải biết giữ con ngựa của mình. Do đó, trước khi học giỏi thì con phải biết cân bằng cuộc sống và phải khỏe mạnh đã”” – ông Hùng dẫn lại lời cha dặn.

“Những việc mà ông tranh thủ làm để giúp vợ chăm con để lại ấn tượng sâu sắc đối với chúng tôi” – ông Hùng tiếp tục nhớ về những kỷ niệm của cha. "Tôi vẫn nhớ hình ảnh ông dậy từ 4, 5 giờ sáng, tranh thủ giặt giũ cho cả nhà rồi ngồi vào bàn viết luận án tiến sĩ".

“Cha tôi có tư tưởng rất hiện đại, không phân biệt đằng nội - đằng ngoại, con trai - con gái, hay coi chợ búa, bếp núc là việc tầm thường của người phụ nữ. Ông cũng hay mua quần áo cho vợ, biết rõ bà thích màu gì…

Khi chúng tôi còn nhỏ, cha thường bế và hát ru con. Đến bây giờ, tôi vẫn còn nhớ những câu  hát ru của cha, cũng chính là bài học cha dạy về đạo lý làm người “Con này con lắng tai/ Nghe lời mẹ dặn con một, hai/ Dặn cùng con chớ ham chơi bời/ Nhớ phận làm trai trung hiếu hai vai”...

Thời kháng chiến, vì sức khỏe của mẹ và ông ngoại tôi không tốt, nên dù có nguyện vọng dạy học ở Việt Bắc nhưng ông lại nhận dạy học ở gần nhà. Cha tôi tận dụng những khoảng đất hoang quanh nhà để tăng gia sản xuất, phụ vào khoản sinh hoạt phí eo hẹp. Với những kiến thức về thực vật mà cây nào ông trồng cũng rất tươi tốt, rau xanh tới mướp, bí ngô. Cha tôi còn có tài muối dưa vàng xuộm và làm tương rất ngon”.

Có năm lụt lội, nước sông Lam tràn bờ, ông bơi ra giữa sông để vớt củi, cố gắng lấy được thật nhiều để đun cả năm.

Cha tôi không bao giờ đánh, mắng con mà chọn cách phân tích thiệt hơn. Cả cha và mẹ tôi đều không bao giờ buông một lời nói tục hay chửi bậy, nên anh chị em chúng tôi đã giữ được nề nếp này.

Ông hay kể cho các con nghe về tấm gương của các nhà khoa học như Newton, Kovalevskaya…, các nhạc sĩ như Beethoven, Tchaikovski, Mozart…, các nhà thơ Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Đoàn Thị Điểm…, và các nhà văn như Victor Hugo, La Fontaine... Ông hay đọc cho chúng tôi nghe các tác phẩm văn học nổi tiếng thế giới, để qua đó giúp chúng tôi nhận ra những bài học quý giá về lối sống đẹp, nghị lực vượt khó, truyền cho con lòng ham hiểu biết”…

GS Trương cũng hay đưa các con đi theo tới các cuộc tọa đàm, hội thảo để con mở rộng sự hiểu biết. Ông cũng nói những câu chuyện thời sự với con ngay từ khi con mới chỉ 9, 10 tuổi.

Đi công tác, ông luôn mang những món quà nhỏ về cho con. Nhưng món quà lớn nhất mà chúng tôi nhận được sau mỗi chuyến công tác của ông là những câu chuyện kể từ chính những chuyến đi đó.

GS Nguyễn Văn Trương (người ngồi bên trái, mặc áo cộc tay, bó gối) gặp bà con người Dao ở hợp tác xã Hợp Nhất dưới chân núi Ba Vì.

Năm 1956, vở kịch Tấm bưu thiếp của GS Trương được trao giải văn học đấu tranh cho giải phóng nước nhà. Nhà chỉ có chiếc xe đạp cà tàng cũ, GS Trương vẫn đèo các con tới lễ nhận giải vì ông luôn muốn chia sẻ niềm vui, hạnh phúc của mình với các con...

Không chỉ truyền sự gắn bó với gia đình tới các con, ông còn muốn chuyển tải ý nghĩa của sự gắn bó này tới cả lớp sinh viên trẻ. Ông có thời gian làm trưởng phòng giáo vụ đầu tiên của Trường ĐH Nông lâm. Ngày đó, trường ĐH này có quy định không cho sinh viên về thăm nhà vào cuối tuần. Nhưng GS Trương đã làm khác đi – ông  cho phép sinh viên được về nhà.

Nối tiếp gen cha

GS Nguyễn Văn Trương có sức ảnh hưởng rất lớn tới các con của mình. 4 người con của ông đều tốt nghiệp đại học, được nhận học bổng của Nhà nước đi học ở Nga, Bulgaria… có 2 người con của GS là PGS, TS.

TS Nguyễn Văn Hùng kể, cha mình chính là tấm gương cho con về thái độ học nghiêm túc và nỗ lực không ngừng.

“Cha tôi có nguyện vọng làm tiến sĩ khoa học, nhưng theo quy định, ông phải bảo vệ tiến sĩ trước. Những người trong hội đồng bảo vệ tiến sĩ ấy lại chính là học trò của ông. Khi đó, tôi đã nghĩ rằng ngỡ cha mình sẽ ngại ngần nhưng ông nói, đã học là phải quyết tâm và không việc gì phải xấu hổ”.

Năm 1976, GS Trương đã bảo vệ luận án tiến sĩ tại Trường ĐH Tổng hợp Hà Nội. Hai năm sau, GS lại bảo vệ luận án tiến sĩ khoa học về đề tài toán trong sinh học tại Trường ĐH kỹ thuật Tổng hợp Dresden (CHDC Đức). Không được dùng tiếng Anh hay Pháp, trong 3 tháng GS Trương đã cật lực học tiếng Đức và tự mình viết và bảo vệ luận án bằng tiếng Đức.

“Ông có quan điểm con cái theo gen bố mẹ  - “hổ phụ sinh hổ tử, cha nghịch tặc sinh con nghịch tặc”, và muốn chứng mình điều đó bằng chính các con mình: Con của ông theo ngành gì cũng sẽ giỏi. Vì vậy mà ông động viên các con cách thức suy nghĩ, phương pháp học và làm việc. Ông để cho con danh dự và trí tuệ, nhưng tuyệt nhiên không giúp đỡ gì. Thậm chí, ông còn không đồng ý cho con theo ngành của mình. Hỏi tại sao, ông bảo “Ba có thể hướng dẫn con rất nhanh, nhưng không muốn người ta nói con nhờ cha mà đạt kết quả””. Quan điểm của ông là muốn đào tạo con cái thành siêu trí thức trong nhiều lĩnh vực.

Gia đình GS Nguyễn Văn Trương

Khi tôi tốt nghiệp đại học, được đề nghị chuyển tiếp sinh nhưng không có chỉ tiêu, ông có thể nhờ giúp việc này nhưng muốn con cái tự lực. Nhưng ông cũng tâm sự “Con ơi buồn quá, nếu có tiền ba sẽ cho con đi học tiếp”…

GS Trương đã sớm nhìn ra việc phát triển dược liệu từ cây cỏ tự nhiên sẽ trở thành xu hướng của y học thế giới từ những năm 1970, nên khi con gái Nguyễn Ngọc Trâm quyết định theo nghề dược, ông hết lòng ủng hộ và dặn con: “Việt Nam có nhiều cây thuốc mà vẫn phải nhập thuốc từ nước ngoài. Con phải cố gắng học và tìm ra được các cây dược liệu quý để làm thuốc chữa bệnh cho dân”.

Với lời dặn của cha, chưa bao giờ TS Trâm cho phép mình nản chí dù việc học có vất vả tới đâu. Trong suốt 15 năm, bà miệt mài nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng, tìm cách biến cây trinh nữ hoàng cung - với nhiều công năng chữa bệnh được truyền miệng trong dân - thành một sản phẩm thuốc được khoa học công nhận.

TS Trâm thậm chí đã bán ngôi nhà đang ở, đi thuê nhà để dồn tiền mua cây giống và ươm trồng, nghiên cứu điều kiện thổ nhưỡng để biến cây trinh nữ hoàng cung vốn sống hoang dại trở thành một loại dược liệu sạch.

Và bà đã thành công với viên nang Crila được sản xuất từ các alcaloid có trong cây trinh nữ hoàng cung có tác dụng sinh học kích thích miễn dịch, ức chế sự phát triển của tế bào. Đây là viên thuốc đầu tiên trên thế giới điều trị u xơ tử cung từ dược liệu thiên nhiên. Chỉ đến lúc này, bà mới thở phào nhẹ nhõm vì đã thực hiện được một phần nào đó lời dặn của cha mình.

“4 anh chị em chúng tôi vẫn giữ nhiều kỷ vật về cha mình, trong đó có một cuốn sổ có 2 trang để trắng, chỉ ghi mấy chữ ở dòng đầu: “Con nhớ lời cha dặn…”. Ông Hùng xúc động “Tuy không biết cụ thể cha định dặn dò điều gì, nhưng chỉ cần vậy thôi là chúng tôi đủ hiểu tình cảm của ông dành cho các con luôn tràn đầy và rất tin tưởng ở các con. Và anh em chúng tôi vẫn luôn thương yêu nhau như khi ba mẹ đang còn sống”.

Chi Mai

Xem thêm:

Trong MV, Phương Thanh là ca sĩ gạo cội duy nhất kết hợp cùng các gương mặt trẻ thuộc thế hệ 9x, gen Z. Cô diện trang phục áo dài đỏ cách tân, khoe giọng hát tình cảm. 

Phương Thanh cho biết nhiều năm qua ít có dịp làm MV Tết. Do đó khi thực hiện sản phẩm lần này cô thấy hứng khởi, nôn nao trong lòng. 

Lần đầu làm việc cùng các bạn ca sĩ trẻ, Phương Thanh không thấy bỡ ngỡ, trái lại thoải mái. Cô vui vì tuổi này còn được làm việc và đồng hành cùng đồng nghiệp đáng tuổi con, cháu. 

“Các em ca sĩ trên phim trường gọi tôi là ‘mẫu hậu’. Đổi lại, tôi cũng xem họ như con, cháu trong nhà vì có bạn cũng xấp xỉ tuổi bé Gà (con gái Phương Thanh – PV). Năng lượng, sức trẻ và sự cầu thị của họ là điều tôi cần phải cập nhật, học hỏi”, giọng ca Trống vắngchia sẻ với VietNamNet. 

Phương Thanh tự nhận bản thân chậm về công nghệ song nỗ lực để bắt kịp xu hướng. Ca sĩ thành lập kênh TikTok riêng, được khán giả ủng hộ nhiệt tình. Thời gian đầu, cô nhờ ê-kíp hỗ trợ quay, dựng và đăng tải video. Các clip của ca sĩ đều đạt lượt xem cao, trong đó có video hút hơn 12 triệu lượt xem. 

Bước sang năm 2024, Phương Thanh ấp ủ nhiều kế hoạch nghệ thuật. Cô dự kiến ra mắt liên tiếp các sản phẩm sau thời gian im ắng. Dịp tháng 4 sinh nhật Phương Thanh, ca sĩ sẽ gửi tặng khán giả một dự án đặc biệt. 

“Tôi từng hứa 10 năm sẽ trở lại và thời gian qua tôi đã thực hiện được. Tôi muốn năm rồng cũng sẽ thật hoành tráng cho cái tên Phương Thanh”, cô tiết lộ. 

Bên cạnh Phương Thanh, MV có sự góp mặt của một số gương mặt nổi bật trên TikTok như Linh Barbie, Ciin, Trà Đặng, Trâm Đô, Vê Vê, Dương Vũ, Trần Dự, Đức Anh Phạm, Ba Và Bối... 

Dịp này, TikTok cũng bắt tay với các nghệ sĩ giải trí triển khai hoạt động mới với tên gọi Gõ cửa nhà sao. Thông qua việc bật mí không khí chuẩn bị tết trong chính ngôi nhà của mình, các nghệ sĩ cũng gửi thêm những lời chúc ý nghĩa đến cộng đồng.

Song song với chuỗi hoạt động trực tuyến, ban tổ chức còn đồng hành nhiều sự kiện thực tế nhằm thúc đẩy cơ hội kết nối cho cộng đồng trước thềm năm mới. 

Cụ thể, nền tảng đồng tổ chức chương trình văn hóa Ngày hội mua sắm tết TP.HCM - chợ Thủ Đức. Chương trình diễn ra từ ngày 25 đến 28/1 nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế và quảng bá du lịch - văn hóa địa phương. Đồng thời, một đêm nhạc dự kiến diễn ra trong tháng 1 quy tụ sự tham gia của nhiều ca sĩ nổi tiếng.

MV 'Thảnh thơi lướt Tết' của Phương Thanh và các ca sĩ trẻ