Dù có bị sét đánh trúng, thiết kế máy bay giúp đảm bảo an toàn cho hành khách và thiết bị bên trong. Ảnh: Getty.

Sét đánh vào máy bay không phải chuyện hiếm. Theo Edward J. Rupke, kỹ sư công ty mô phỏng sấm sét cho các hãng hàng không Lightning Technologies, ước tính mỗi máy bay thương mại của Mỹ bị sét đánh hơn một lần mỗi năm.

Thực tế, máy bay thường là nguyên nhân gây ra tia sét khi bay qua vùng tích điện của đám mây. Trong những trường hợp này, tia sét bắt nguồn từ máy bay và tỏa ra xa theo các hướng ngược nhau.

Nhưng lần cuối cùng sét đánh gây ra tai nạn cho máy bay thương mại là vào năm 1967, khi một tia sét làm nổ khoang chứa nhiên liệu. Kể từ đó, các kỹ sư đã cải thiện cơ chế chống sét của máy bay.

Lớp “da” bảo vệ

Với một loạt kỹ thuật bảo vệ và các bài kiểm tra nghiêm ngặt đánh giá mức độ an toàn khi bị sét đánh, máy bay ngày nay bảo vệ an toàn tuyệt đối cho hành khách và phi hành đoàn trước những tia sét.

Người ngồi trong máy bay có thể nhìn thấy ánh sáng lóe lên từ tia sét, và nghe thấy tiếng ồn lớn nếu sét đánh vào máy bay, nhưng sẽ không có vấn đề nghiêm trọng gì xảy ra.

Lớp bảo vệ cơ bản nhất là một lớp vỏ dẫn điện, bao bọc cabin máy bay. Dòng điện từ tia sét sẽ chạy qua hết lớp bao bọc này mà không ảnh hưởng gì đến phi hành đoàn, hành khách và thiết bị điện tử bên trong, Chris Hammond, một phi công đã nghỉ hưu và là thành viên của Hiệp hội Phi công Hàng không Anh, giải thích.

Một hành khách ghi lại ảnh máy bay bị sét đánh ở sân bay Keflavik, Iceland năm 2016. Bức ảnh cho thấy tia sét đi vào từ đầu máy bay và đi ra ở cánh, đuôi. Ảnh: Halldor Gudmundsson.

Lớp vỏ này chủ yếu là nhôm, dẫn điện tốt. Phần lớn dòng điện từ tia sét sẽ chỉ ở bên ngoài khoang máy bay nhờ lớp nhôm liền mạch không có khe hở. Nếu máy bay được làm bằng vật liệu composite, dẫn điện kém hơn đáng kể so với nhôm, thì sẽ được bổ sung một lớp sợi hoặc tấm vật liệu dẫn điện vào lớp vỏ.

Tia sét thường sẽ đánh vào một điểm nhô ra, chẳng hạn như mũi hoặc đầu cánh máy bay. Khi máy bay tiếp tục bay qua, tia sét sẽ "bám" theo vào thân máy bay. Dòng điện truyền qua lớp vỏ dẫn điện bên ngoài và đi ra từ đuôi máy bay.

Toàn bộ thiết bị đều chống sét

Máy bay phản lực thương mại có các đường dây điện dài hàng cây số, cùng hàng chục máy tính và các thiết bị khác điều khiển từ động cơ đến tai nghe của hành khách. Những máy tính này có thể bị ảnh hưởng bởi sự cố tăng điện áp.

Dòng điện đi qua lớp vỏ bên ngoài của máy bay cũng có khả năng chuyển tiếp vào dây điện hoặc thiết bị bên dưới lớp vỏ. Vì thế tất cả thiết bị điện trên máy bay đều được che chắn cẩn thận, nối đất và triệt tiêu xung để ngăn chặn các sự cố do dòng điện chuyển tiếp gây ra.

Một khu vực cần quan tâm khác là hệ thống nhiên liệu, vì ở đây ngay cả một tia lửa nhỏ cũng có thể gây ra thảm họa.

Vỏ máy bay xung quanh thùng nhiên liệu được làm đủ dày để chịu được nhiệt. Tất cả khớp kết cấu, dây, cửa khoang, nắp nạp nhiên liệu và các lỗ thông hơi đều được thiết kế và thử nghiệm để không chỉ chịu được sét mà còn ngăn tia lửa điện. Các đường ống dẫn nhiên liệu dẫn nhiên liệu đến động cơ và bản thân động cơ cũng chống sét.

Mũi (radome) máy bay có các dải kim loại để dẫn điện. Ảnh: Bill Abbott.

Radome của máy bay - mũi hình nón chứa radar và các thiết bị bay khác - là một khu vực mà các kỹ sư chống sét cũng đặc biệt chú ý. Không giống các bộ phận khác, radar không thể hoạt động nếu đặt trong vỏ bọc dẫn điện.

Thay vào đó, các dải vật liệu chống sét được xếp dọc xuống từ đỉnh hình nón. Các dải này có thể là các thanh kim loại rắn hoặc một dãy các nút làm từ vật liệu dẫn điện dán lên một dải nhựa. Bộ phận này hoạt động giống như một cột thu lôi trên mái nhà.

"Tất cả màn hình đều vụt tắt", Hammond nhớ lại một vụ việc nhiều năm trước, khi máy bay ông điều khiển bị sét đánh trong lúc chờ hạ cánh xuống San Francisco, Mỹ. Nhưng ngay cả khi đó, sét cũng chỉ có thể làm nhấp nháy đèn hoặc làm nhiễu tín hiệu một số thiết bị trong chốc lát.

(Theo Zing)

Ông Tống Văn Huy - CEO của Reavol cho biết: “Chúng tôi rất tự hào và hạnh phúc khi những nỗ lực cố gắng của tất cả đội ngũ được đền đáp xứng đáng. Nhận được sự quan tâm và góp ý đến từ các chuyên gia hàng đầu trong suốt quá trình tham gia cuộc thi, đội ngũ Reavol vẫn đang nỗ lực cố gắng để điều chỉnh cũng như cập nhật thêm những tính năng hay và hữu ích khác để giúp tăng trải nghiệm, tính tương tác và sự thân thiện hơn với người dùng. Đặc biệt trong giai đoạn này, đội ngũ đang tập trung khai thác và nâng cấp tính năng cá nhân hóa tủ sách như: tủ sách doanh nghiệp, tủ sách cho trẻ em và tủ sách địa phương”.

“Về các tính năng đọc và nghe sách tóm tắt, chúng tôi vẫn đang hoàn thiện và nâng cấp ứng dụng lên từng ngày, luôn luôn lắng nghe ý kiến phản hồi của người dùng để cải thiện. Sẽ có rất nhiều những tính năng hấp dẫn sẽ được bật mí trong thời gian không xa”, ông Huy cho biết thêm.

Hiện tại, đơn vị đã nhận được khá nhiều lời mời hợp tác, bao gồm Viettel và MB Bank, và những đối tác lớn khác. “Người dùng sẽ có cơ hội được trải nghiệm ứng dụng trên nhiều nền tảng khác nhau và được tiếp cận dần với chuyển đổi số, bắt kịp với xu hướng toàn cầu, hứa hẹn một sự phát triển đột phá với những tiến bộ về công nghệ trong tương lai không xa”, ông Huy nói.

Giải quyết bài toán nâng cao văn hoá đọc

Thực tế, cuộc sống hiện đại ngày một bận rộn, hối hả khiến cho người dân ít có thời gian dành riêng cho các sở thích cá nhân của mình, nhất là việc đọc sách. 

Theo thống kê mới nhất được Reavol đưa ra, mới chỉ có khoảng 21% trên tổng số người Việt có thói quen đọc sách. Và rõ ràng, với gần 80% người chưa đọc sách đã mở ra thị trường hấp dẫn dành cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất bản, phát hành sách. Đã có nhiều cuộc hội thảo, hội nghị được tổ chức để bàn bạc về thực trạng này và sẽ còn tiếp tục được tổ chức cho đến khi thực sự tìm ra một giải pháp hữu hiệu.

Để giải quyết bài toán đặt ra để nâng cao văn hóa đọc trong cộng đồng, Reavol phát triển và triển khai nền tảng sách tóm tắt giúp mọi người có thể đọc sách, nghe sách nói ở bất cứ đâu, vào bất cứ lúc nào, cả bản đầy đủ và bản tóm tắt. Mô hình này cũng góp phần giải quyết vấn đề kết nối các thành phần trong chuỗi sản xuất, phân phối, cung ứng sách nói. Từ đó góp phần giải quyết bài toán nhức nhối hiện nay về sách lậu, sách không rõ nguồn gốc xuất xứ và kết nối người đọc và tác giả để tạo sự yêu thích tác phẩm, tìm hiểu tác phẩm.

Với 20 chủ đề sách, hơn 7.000 nội dung chuyên ngành, ứng dụng mang đến giải pháp đọc - nghe sách tóm tắt phù hợp với nhiều đối tượng, trong đó có trẻ em. Người dùng có thể tuỳ ý sử dụng các chế độ sách nói linh hoạt theo giọng đọc (vùng miền, nam nữ, tốc độ đọc…), được gợi ý sách theo lĩnh vực và sở thích, cá thể hóa tủ sách theo từng người đọc hoặc theo địa phương... giúp thu nạp kiến thức nhanh hơn đến 80%. 

Điểm nổi bật của Reavol là người dùng có thể sáng tạo nội dung trên nền tảng sẵn có và nhận thu nhập từ chính sáng tác của mình khi bán độc quyền. Hơn nữa, chức năng số hóa sách cung cấp tính năng chuyển đổi hình ảnh sang văn bản và định dạng âm thanh một cách nhanh chóng cũng được tích hợp vào Reavol. Hiện tại, ứng dụng đang thu hút hơn 1.000.000 lượt tải/năm, ước tính sẽ đạt con số 5.000.000 lượt tải vào năm 2025. 

Mạc Ngọc

Là ứng dụng di động được xây dựng theo hướng siêu ứng dụng, Hue-S được đưa vào vận hành thí điểm từ tháng 6/2018 và hoạt động chính thức vào tháng 5/2019. Nền tảng này vừa triển khai các dịch vụ đô thị thông minh phục vụ người dân, doanh nghiệp vừa ứng dụng chính quyền số phục vụ công tác chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước của tỉnh.

Mô hình dịch vụ đô thị thông minh và nền tảng Hue-S hiện đã trở thành niềm tự hào của địa phương này trong quá trình xây dựng chính quyền điện tử và triển khai chuyển đổi số. Theo số liệu giám sát của Bộ TT&TT, Hue-S hiện đã có gần 800.000 lượt tải, tương đương 101,3% tổng số dân trên địa bàn tỉnh có sử dụng điện thoại di động thông minh với thời gian sử dụng trung bình 35 phút mỗi người/1 ngày. Tính riêng năm 2021, đã có hơn 17,4 triệu lượt truy cập. Hue-S cũng đã thu hút hơn 10 tập đoàn, doanh nghiệp và tổ chức tham gia tích hợp các dịch vụ.

Trong hơn 15 dịch vụ đang được cung cấp trên nền tảng Hue-S, phản ánh hiện trường là dịch vụ nổi bật chiếm khoảng 35% hoạt động trên nền tảng. Sau 3 năm triển khai, đã có hơn 58.000 phản ánh với 226 đơn vị tham gia hệ thống được tiếp nhận. Số phản ánh đã được xử lý chiếm hơn 97% tỷ lệ hài lòng và chấp nhận chiếm hơn 80%. Thời gian xử lý các phản ánh của người dân rút ngắn từ 60 đến 70%, tiết kiệm kinh phí cho ngân sách nhà nước hơn 7,7 tỷ đồng tiền in giấy tờ, văn bản.

Từ trung tuần tháng 8/2022, Sở TT&TT tỉnh Thừa Thiên Huế đã tái cấu trúc lại nền tảng này, với giao diện gồm 5 khối ứng dụng rõ ràng để tiếp cận người dân đúng mục tiêu và đơn giản hơn, gồm khối truyền thông, nâng cao nhận thức, tạo kỹ năng số hướng tới xây dựng công dân số; khối các dịch vụ thúc đẩy phát triển kinh tế số; khối kết nối hình thành và phát triển xã hội số; khối xây dựng chính quyền số; và khối cá thể hóa người dùng.

Cùng với đó, để giải quyết tình trạng người dân bị rối khi nền tảng tích hợp và hiển thị nhiều ứng dụng trên giao diện, đơn vị vận hành Hue-S triển khai giải pháp hiển thị các ứng dụng cung cấp theo vai trò người dùng truy cập. Theo đó, người dùng Hue-S có thể chọn 1 trong 3 nhóm đối tượng sử dụng gồm công dân, doanh nghiệp, khách du lịch với những chức năng cần thiết cho từng nhóm. 

Theo kế hoạch tổ chức Ngày chuyển đổi số quốc gia trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, dự kiến vào ngày 18/10, sẽ diễn ra sự kiện ra mắt tiện ích ví điện tử trên Hue-S, lồng ghép triển khai Chợ số tại chợ Đông Ba Huế.

Hưởng ứng ngày chuyển đổi số quốc gia 10/10, nhiều hoạt động tuyên truyền, thúc đẩy chuyển đổi số khác trên địa bàn tỉnh Thừa thiên Huế cũng sẽ được tổ chức như: Ra mắt, giới thiệu các ấn phẩm về chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, thúc đẩy sử dụng sách điện tử, sách số, ứng dụng đọc sách; phát động sáng kiến thúc đẩy mua sắm trực tuyến tại sàn thương mại điện tử Thừa Thiên Huế...

Vân Anh