Món bánh chưng nhân cá chép độc đáo của một bộ phận người Tày sinh sống tại tỉnh Bắc Kạn

Thu Huyền (SN 1996, người dân tộc Tày, hiện sống ở huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn) cho biết, món bánh chưng nhân cá chép (người địa phương còn gọi là pẻng ho) hiện chưa được nhiều người biết đến. Ở Bắc Kạn, chủ yếu người Tày tại huyện Na Rì và Ba Bể mới làm món bánh này.

Và tùy theo thói quen, văn hóa của từng địa phương mà cách làm bánh cũng có sự khác nhau, như nơi dùng lá gừng, nơi khác lại dùng rau răm để khử mùi tanh của cá khi làm nhân bánh.

Được biết, nguyên liệu chính để làm món bánh này gồm gạo nếp nương, thịt mỡ, cá chép đồng, thêm rau răm hoặc lá gừng và một số gia vị khác.

Ngoài gạo nếp nương được tuyển chọn kỹ lưỡng, người bản địa sẽ sử dụng cá chép được nuôi thả trong ruộng lúa. Ở đây, khoảng từ tháng 4, tháng 5 âm lịch, người dân khi trồng lúa sẽ thả luôn cá chép đồng vào ruộng. Ruộng không bón phân hay phun thuốc để đảm bảo sạch. 

Loại cá này có kích thước khá nhỏ, chỉ bằng hai ngón tay nhưng được nuôi thả tự nhiên nên có vị thơm ngon đặc trưng, khi nấu sẽ mềm nhừ, ăn lạ miệng.

Cách rằm tháng 7 độ vài ngày, người ta bắt đầu thu hoạch cá. lùa cá chạy vào cái hủng ở cuối ruộng rồi bắt lấy. Những con chép ban đầu chỉ nhỏ bằng đầu tăm, sau vài tháng đã tăng kích thước, to chừng 2-3 đầu ngón tay. Để cá sạch, bà con địa phương còn cho cá vào giỏ, treo ở giữa dòng suối từ 3 đến 4 ngày. Khi mang về nhà, cá trắng tinh, sạch sẽ.

Cá sau khi bắt về được đem làm sạch, sơ chế kỹ càng rồi trộn cùng lá gừng thái nhỏ và chút gia vị để khử mùi tanh và tăng độ đậm đà.

Một số công đoạn chế biến món bánh chưng nhân cá chép độc đáo

Sau khi chuẩn bị xong các nguyên liệu, người ta tiến hành gói bánh. Cách gói không khác bánh chưng truyền thống nhưng chủ yếu được gói theo hình tròn, thuôn dài giống bánh tét. Bánh được luộc từ 12 đến 15 tiếng để đảm bảo phần nhân cá chép chín mềm nhừ xương, còn gạo dẻo, thơm nức mũi.

Khi bánh chín, người ta vớt bánh ra, treo lên cao cho ráo nước.

Với nhiều người, thoạt nghe tên đã tò mò không biết món bánh chưng cá chép có hương vị ra sao. Thậm chí có người còn dè chừng, nghi ngờ sự kết hợp giữa món bánh cổ truyền với phần nhân lạ lẫm.

Tuy nhiên, nếu có cơ hội thưởng thức, thực khách sẽ dễ dàng bị món bánh độc đáo này chinh phục bởi mùi thơm hòa quyện từ thịt mỡ với lá gừng, làm lấn át hết vị tanh của cá. Phần nhân cá chép cũng mềm nhừ, béo ngậy, khi ăn không sợ bị hóc xương.

Món bánh chưng nhân cá chép được nhận xét khá kén người ăn nhưng nếu ăn quen sẽ thấy thích thú bởi hương vị khác biệt, khó tìm thấy ở bất cứ đâu.

Chị Huyền hào hứng gói bánh chưng nhân cá chép trong dịp lễ đặc biệt tại quê nhà

Theo Thu Huyền, vì món bánh này chưa phổ biến, gần như chỉ có ở 2 huyện Na Rì và Ba Bể ở Bắc Kạn nên ít được du khách biết tới. Và mỗi năm, người Tày ở đây chỉ làm bánh vào rằm tháng 7 nên nếu thực khách muốn thưởng thức bánh chưng nhân cá chép thì phải đặt trước mới có.

Cô gái người dân tộc Tày cũng tiết lộ, vào ngày Tết cổ truyền, bà con địa phương vẫn gói bánh chưng nhân đậu, thịt như nhiều nơi khác. Ngoài ra còn có bánh chưng nhân lạc đỏ khá lạ miệng và dễ ăn.

Phan Đậu - Ảnh: Huyền Bún

Trọng tài Adham Makhadmeh, tổ VAR... dù không sai, nhưng vẫn là tiêu điểm qua cách xử lý tình huống gây ra sự ức chế rất lớn cho thầy trò HLV Park Hang Seo trong cuộc đối đầu với chủ nhà Oman.

Không ai phủ nhận thất bại của tuyển Việt Nam trước Oman, bởi đội chủ nhà mạnh hơn, nhưng rõ ràng nếu trọng tài hay tổ VAR xử lý một cách dứt khoát, mọi thứ có thể sẽ khác.

Nhưng có thế nào thì cũng chẳng thể thay đổi được kết quả, bởi vậy phải nhìn lại những điều không hài lòng rồi rút ra những bài học cho riêng mình theo hướng tích cực hơn.

Có nghĩa, những va vấp với trọng tài, hay bị tổ VAR “soi kỹ”... phải được coi như điều đương nhiên ở mọi trận đấu, và sau đó phải tỉnh táo hơn thay vì ức chế mà không thể là chính mình như đã thấy ở tuyển Việt Nam.

Thất bại trước Oman hơi tiếc nuối

2. Đánh giá một cách công bằng thất bại trước Oman là hơi đáng tiếc, bởi tuyển Việt Nam một lần nữa mắc nhiều lỗi không đáng có nên mở ra cơ hội cho đối thủ lẫn trọng tài khai thác.

Những cánh tay rất thừa từ Tấn Tài, Duy Mạnh mang về cho Oman 2 quả phạt 11m điều mà vốn dĩ các học trò của HLV Park Hang Seo tưởng chừng như... bình thường vẫn xảy ra tại V-League.

Nhưng World Cup hay châu lục là một sân chơi khác, và các trọng tài với sự hỗ trợ của VAR đều dễ dàng bắt lỗi nên tuyển Việt Nam khó mà phản đối khi quá đúng luật.

Nhìn lại cả hành trình đã qua, chẳng riêng gì trận gặp Oman tuyển Việt Nam mới bị phạt 11m, trước đó nhiều bàn thua vì lỗi như thế xảy ra khá nhiều trong cả vòng sơ loại thứ 2 và 3 thì rõ ràng điều này cũng là bài học đáng giá đối với thầy trò HLV Park Hang Seo.

3. Không chỉ thua vì ức chế hay đặc sản V-League, điều dễ nhận thấy nhất ở tuyển Việt Nam trong thất bại trước Oman là câu chuyện thể lực của đoàn quân HLV Park Hang Seo.

nhưng cũng là bài học lớn cho tuyển Việt Nam để hướng đến tương lai

Các học trò của HLV Park Hang Seo vẫn chơi đầy nỗ lực, quyết tâm nhưng kể từ phút 75 trở về sau sự liền lạc hay mạnh mẽ trong tranh chấp đã không còn vì thể lực đi xuống.

Điều này cũng dễ hiểu khi tuyển Việt Nam phải di chuyển nhiều trong quãng thời gian ngắn từ quê nhà sang UAE rồi tới Oman, đồng thời dốc toàn lực ở cuộc đối đầu với Trung Quốc để xuống sức là đương nhiên.

Hiểu, thông cảm nhưng cũng tách bạch rằng có vẻ như sự chuẩn bị cho các trận đấu vào tháng 10 của tuyển Việt Nam chưa tốt so với thời điểm bắt đầu vòng sơ loại thứ 3 World Cup 2022.

Cứ nhìn 2 trận đấu với Saudi Arabia, Australia chẳng hạn, khi cũng phải di chuyển và chơi 2 trận liên tiếp trong ít ngày nhưng ai cũng thấy tuyển Việt Nam vẫn rất mạnh mẽ trong giai đoạn 10 phút cuối trận, thậm chí gây khó cho đối thủ, nhưng riêng cuộc đối đầu với Oman thì không.

Bóc tách thất bại không phải để trách móc, chỉ trích bởi thật ra vẫn hiểu năng lực của tuyển Việt Nam là như thế nào, chỉ có điều sau những trận thua buộc phải rút ra kinh nghiệm bài học để thay đổi và tiến lên, còn tìm cớ đổ lỗi cho yếu tố nào đó thì thật khó mà đi xa...

Duy Nguyễn

Tuyển Việt Nam thua Oman: Khi "ngôi sao" là... trọng tài, VAR!

Tuyển Việt Nam thua Oman cách biệt 1-3, nhưng "ngôi sao" lớn và tạo bước ngoặt chiến thắng dường như chính là... trọng tài và VAR chứ chưa hẳn là học trò của HLV Branko Ivankovic.