DIVE: Sử dụng AI để kiểm tra chức năng mắt

Trong 5 năm qua,ùngtrítuệnhântạothuthậpdữliệubệnhmắttrẻemtạiBVMắtTrungươlịch thi đấu chung kết công ty khởi nghiệp Tây Ban Nha DIVE Medical và viện nghiên cứu y tế IIS Aragon đã phát triển một loại thiết bị y tế mới có tên DIVE (Thiết bị kiểm tra thị giác tích hợp), có thể cung cấp chức năng thị giác tự động, tốc độ cao và chính xác xét nghiệm ngay cả đối với những bệnh nhân không hợp tác như trẻ em và thậm chí là trẻ sơ sinh. Trẻ em bị suy giảm thị lực nhìn mọi thứ khác với những người bình thường. DIVE sử dụng các kích thích thị giác được thiết kế tỉ mỉ, phần mềm tùy chỉnh và học máy (machine learning) để phát hiện và phân biệt các vấn đề thị giác.

Không giống như phương pháp truyền thống là có bác sĩ dẫn dắt ánh mắt của trẻ bằng ngón tay hoặc thiết bị, DIVE sử dụng màn hình máy tính, loại bỏ yếu tố can thiệp của con người và đưa ra kích thích thị giác chính xác hơn. Ngoài ra, DIVE có thể đo chuyển động mắt, tự động theo dõi mắt trẻ em với độ chính xác cao hơn so với quan sát trực quan của bác sĩ về phản ứng của trẻ.

Sau khi thu thập phản ứng của trẻ em, làm thế nào để xác định xem chúng có bình thường không? Đây là nơi cần có sự trợ giúp của trí tuệ nhân tạo (AI). DIVE ghi lại những màn trình diễn của trẻ em có thị lực bình thường và những trẻ bị suy yếu thị lực ở các độ tuổi khác nhau. AI phân tích dữ liệu này, tìm hiểu sự khác biệt giữa trẻ em mắc và không mắc các bệnh về mắt. Khi một đứa trẻ mới trải qua thử nghiệm, mô hình học máy có thể đưa ra phán đoán bổ sung về tình trạng của trẻ.

Thạc sĩ, Bác sĩ Phạm Thị Minh Châu, Khoa Mắt trẻ em, Bệnh viện Mắt Trung ương cho biết, hiện nay chương trình DIVE đang thu thập cơ sở dữ liệu tại nhiều quốc gia và chọn Việt Nam là một trong 5 nước để thu thập dữ liệu. Dự kiến sẽ có khoảng 200 mẫu kiểm tra bệnh về mắt của trẻ em sẽ được thu thập tại Bệnh viện Mắt Trung ương. Máy sẽ thu thập dữ liệu bằng hình ảnh và kết quả chẩn đoán do bác sĩ mắt viết vào, dựa vào các kết quả này sau này khi hệ thống được đưa vào sử dụng thì các bác sĩ địa phương, hoặc phòng y tế của các nhà trường, các trạm y tế xã có sử dụng thiết bị AI sẽ sớm phát hiện bệnh về mắt của trẻ em, từ đó sẽ sàng lọc được bệnh nhi nào có thể chữa trị ngay, bệnh nhi nào cần chuyển bác sĩ chuyên nhãn nhi để khám chuyên sâu, thậm chí hệ thống có thể tư vấn được xem bệnh nhi đó cần điều trị thế nào.

Cũng theo bác sĩ Minh Châu, mục tiêu chính khi sử dụng hệ thống AI là sàng lọc các bất thường về mắt của trẻ em. Thông thường bố mẹ hay các bác sĩ nhãn khoa nói chung bằng mắt thường sẽ dễ phát hiện về bệnh mắt khi trẻ đi học, nhưng với một số bệnh về mắt trẻ em sẽ khó phát hiện được một số bất thường hơn. Với AI nếu kiểm tra sớm, những cháu tiên lượng không có bất thường có thể bỏ qua, nếu trẻ có tiên lượng có nguy cơ bất thường về phát triển thị giác sẽ chuyển về bác sỹ nhãn khoa để khám sâu hơn, điều trị kịp thời.

“Việc ứng dụng AI sẽ giúp giảm thiểu công việc cho các bác sĩ ở địa phương Ở Việt Nam có đặc điểm là các bác sĩ chuyên khoa nhãn nhi rất ít, hầu như chỉ tập trung ở hai bệnh viện mắt lớn ở Hà Nội và TP.HCM. Nên nhiều trường hợp các cháu ở địa phương nếu không đi khám sớm, khi phát hiện bệnh muộn sẽ khó điều trị hơn. Việc chẩn đoán sớm bệnh về mắt sẽ có thể giúp điều trị sớm và đỡ tốn thời gian điều trị bệnh mắt cho các cháu”, bác sĩ Châu cho hay.

Hiện tại đang có hai chuyên gia, bác sĩ của Tây Ban Nha đang tiến hành thu thập dữ liệu về bệnh mắt tại Bệnh viện Mắt Trung ương.

Các chuyên gia, bác sĩ của Tây Ban Nha đang tập huấn về hệ thống DIVE cho các bác sĩ Bệnh viện Mắt Trung ương vào ngày 19/6/2019.