Võ Tòng 'Đất Phương Nam': Đời lao dốc vì nổi tiếng

Tài tử 'Chim phóng sinh' liệt 2 chân, sống độc thân, ung thư ở tuổi 60 

Vốn là diễn viên kịch nói, từng đỗ thủ khoa trường quốc gia Âm nhạc và Kịch nghệ Sài Gòn khóa 1 năm 1963 nhưng khi chuyển sang đóng phim Trần Quang trở thành một tên tuổi lớn của làng phim Việt từ trước năm 1975.

Tài tử Trần Quang cùng Thẩm Thúy Hằng thời trẻ.

Thập niên 1960 - 1970, Trần Quang nổi tiếng với các vai diễn giang hồ, một tài tử có hình thức và nghệ thuật diễn xuất đẳng cấp trong những bộ phim nổi tiếng như: Vết thù trên lưng ngựa hoang, Long hổ sát đấu, Điệu ru nước mắt, Như hạt mưa sa... Đó là những bộ phim làm làm mưa làm gió trên các rạp chiếu bóng với những nhân vật có thật như Đại Ca Thay, James Dean Hùng, Hoàng ghita, Tín Mã Nàm... cũng bởi là những nhân vật có thật mà Trần Quang đã có không ít dịp tiếp xúc ngoài đời.

Sau năm 1975, khán giả cả hai miền Nam - Bắc lại thấy Trần Quang tiếp tục tỏa sáng qua các bộ phim như: Cô Nhíp, Cầu Rạch chiếc, Tội lỗi cuối cùng, Con thú tật nguyền… Tên tuổi Trần Quang gắn liền với các mỹ nhân màn ảnh thời đó như: Thẩm Thúy Hằng, Phương Thanh, Kiều Chinh, Thanh Lan, Bạch Tuyết…

Diễn viên Trần Quang từng tham gia khoảng 40 phim với gần 20 vai chính của các đạo diễn hàng đầu.

Không có Đại Cathay, chắc tôi mềm người

Nhắc đến ông là người ta nhắc đến vai diễn Hoàng guitar trong Vết thù trên lưng ngựa hoang', vai diễn đã giúp ông nhận giải Diễn viên xuất sắc và được ái mộ nhất lần thứ hai năm 1973 do nhật báo Trắng Đen tổ chức.

Phim xoay quanh về cuộc đời của Hoàng guitar, một tay giang hồ lãng tử, nổi tiếng với tài chơi đàn. ''Tôi là người được chọn đóng vai nhân vật này. Tôi nhớ nhất cảnh quay, Hoàng dù đã quy ẩn giang hồ nhưng vì lâm vào hoàn cảnh túng thiếu, vợ lại sắp sinh nên quyết định tham gia phi vụ cuối cùng: cướp hàng ở quân đội Mỹ. Cảnh đó theo quy định tôi sẽ bị bắn nguyên băng đạn M16 trên lưng và gục ngã với cái chết đau thương.

Thời đó, tổ khói lửa thô sơ, khi chuyên gia gài kíp nổ lên người là tôi run xanh mặt. Nhưng với cảnh quay này, chính tôi là người được phiêu linh với từng cảm xúc, tiếng súng nổ, ánh mắt mịt mờ, lết từng bước dưới mặt đất, nhớ về vợ con trong từng cơn đau uất nghẹn rồi gục chết… Phải nói cảnh này tôi đã làm rơi lệ rất nhiều người xem, nó ấn tượng đến nỗi một ca khúc lừng lẫy như Vết thù trên lưng ngựa hoang đã ra đời ngay sau khi phim chiếu" - Trần Quang hồi tưởng.

Trần Quang nhận giải "Diễn viên xuất sắc và được ái mộ nhất" lần thứ hai năm 1973.

Trên phim vào vai khách giang hồ, ngoài đời Trần Quang cũng có mối nhân duyên với một trùm giang hồ nổi tiếng thập niên 1960: Đại Cathay.

Trần Quang kể: “Tôi vốn thích đi nhảy đầm nên trong một lần tôi đi vũ trường Maxxim, thấy cô vũ nữ đẹp, tôi bước lên mời ra sàn để nhảy. Bất thình lình một tay rất to con đến kiếm chuyện tự xưng là Hiếu mặt mâm. Thấy tình thế có vẻ căng thẳng, tôi kêu tính tiền nhưng hắn nhất định không cho. Thế là tôi đánh liều mời hắn ra đường đánh tay đôi để rõ mặt anh hùng, chứ ở đây người ta còn làm ăn nữa.

Trận đấu đó, tôi và Hiếu mặt mâm người đầy thương tích. Đang hồi gay cấn có một nhóm 7 – 8 người của băng Hiếu mặt mâm tính nhào vô đánh tôi. Bỗng có một người trẻ tuổi, tóc quăn rất bảnh trai hét lên và ra lệnh tất cả phải dừng lại. Lúc này tôi mới biết anh ấy là Đại Cathay. Anh ta hẹn tôi tối mai gặp lại. Tôi nghĩ, nếu hôm đó không có Đại Cathay chắc là tôi mềm người.

Qua đêm sau ngồi uống rượu với Đại Cathay để tường thuật rõ đuôi đầu, anh ta bắt Hiếu mặt mâm phải xin lỗi tôi vì khách đến vũ trường là có quyền mời vũ nữ, không được hống hách với khách như vậy. Từ đó, tôi rất nể Đại Cathay vì cách ứng xử trọng nghĩa khinh tài.

Trần Quang trong phim "Vết thù trên lưng ngựa hoang".

Đoàn phim được đàn em Đại Cathay bảo kê

Khi quay bộ phim Điệu ru nước mắt của đạo diễn Lê Hoàng Hoa (năm 1970) nhóm đàn em của Đại Cathay biết tin đã đi theo đoàn phim và kể rất nhiều về những chuyện của Đại Cathay mà nhà văn Duyên Anh chưa từng đề cập. Ngày đó, cả nhóm giang hồ cứ ngầm theo đoàn phim suốt ngày như ngầm bảo kê riêng cho đoàn phim.

Trong bộ phim Điệu ru nước mắt, Trần Quang vào vai Jame Dean Hùng hay còn gọi là Hùng “đầu bò”, vốn là một tri thức cũ, lãng tử, thích ngao du theo Đại Cathay bởi trọng cái dũng khí, khí khái của con người này. Hòa bình lập lại, ông “rửa tay gác kiếm”, trở thành một ký giả nổi tiếng.

Trần Quang kể tiếp: “Sau bộ phim này tôi mới được định hình là một tài tử điện ảnh. Thời đó báo chí đã giật tít về tôi như vậy: Một nhân dáng điện ảnh vừa xuất hiện, đó là vai Hùng Đầu Bò, một trong sáu chiến hữu thân cận nhất của Đại Cathay trong bộ phim này… Nói thật ngày đó đọc xong thấy mình oai lắm''.

Tuy nhiên trong quá trình quay, tôi đã gặp một sự cố ngoài ý muốn. Số là khi phim sắp hoàn thành, tôi có đến vũ trường Maxxim chơi, đang ngồi vi vu theo tiếng nhạc thì có một anh bồi xách chai rượu đến nói với tôi: Dạ thưa, bàn bên kia có người muốn mời ông chai rượu này. Tôi cũng vui cười tiếp nhận. Lát sau một anh chàng mặc complete trắng trẻo, đẹp trai bước tới nhìn thẳng vào mắt tôi rồi nói: Anh không biết tôi nhưng tôi biết anh, tôi là Hùng Đầu Bò đây. Anh ta gằn giọng: Tôi nghe nói anh đóng phim về tôi, nên tôi nói trước. Nếu anh đóng vai mà không hay tôi sẽ xin anh… tí huyết. Còn nếu anh đóng hay, anh muốn gì ở trong cái vũ trường này tôi chịu hết…. Đêm đó tôi chỉ biết cười". 

Ngày phim ra mắt, Hùng Đầu Bò trong phong thái lịch lãm bước đến bắt tay Trần Quang nói nhỏ: Anh Quang, tối mai tôi mời anh lên Maxxim chơi với tụi tôi. Đêm đó cả vũ trường náo nhiệt với cả rừng người. Hùng Đầu Bò tới ôm Trần Quang thắm thiết và nói: Em cám ơn anh, anh đóng quá hay và quá đẹp trai, tụi em đâu có thể nào đẹp bằng anh được. Đó là câu nói thật lòng của một tên trùm giang hồ thứ thiệt. 

Hình phác hoạ chân dung Đại Cathay.

Chuyện chưa kể về trùm giang hồ khét tiếng Đại Cathay

Hòa trong phong trào những anh hùng giang hồ thời bấy giờ, cố đạo diễn Lê Dân cũng thực hiện bộ phim Loan mắt nhung, dựa trên cuốn tiểu thuyết của nhà văn Nguyễn Thụy Long. Phim nói về một thanh niên bình thường bị hoàn cảnh xã hội đưa đẩy trở thành tay du đãng nổi tiếng. Đó là hình tượng giống như thật với cuộc đời của Đại Cathay.

Phim này cũng đi kèm với một ca khúc rất nổi tiếng - Loan mắt nhung của nhạc sĩ Thái Ngọc Sơn. Ông năm nay 84 tuổi và được xem là người cùng thời với Đại Cathay: “Thời đó, những ca khúc như Loan mắt nhung hay Vết thù trên lưng ngựa hoang… được khán giả đón nhận rất nồng nhiệt. Đó là thời điểm giang hồ làm mưa làm gió, tự tranh hùm xưng bá. Kẻ mạnh làm vua và thua thuần phục hoặc tự giải tán". 

Chân dung thủ lĩnh ở rạp chiếu bóng truyện, phim, nhạc… đều để lại quá nhiều ấn tượng về trùm giang hồ Đại Cathay, vậy ngoài đời ông ấy là người như thế nào? Trả lời thắc mắc này, diễn viên Trần Quang nói: "14 tuổi Đại Cathay chỉ là đứa trẻ đánh giày, bán báo nhưng trong các trận ẩu đả để tranh giành khách luôn giành chiến thắng bởi sự lỳ đòn, lại biết phân chia công bằng cho đám bạn nên sớm được tôn làm đại ca. Biệt danh Đại Cathay (đặt theo tên rạp chiếu bóng) ra đời từ đây". 

Khi làm đại ca, công việc của Đại Cathay là tập hợp đàn em cắt cử công việc, bàn giao địa bàn và phân chia tiền bạc. Với bản tính khí khái, hào phóng, Đại Cathay luôn sòng phẳng, tương trợ những người yếu đuối nên đàn em rất phục. Quân số của Đại Cathay nhanh chóng gia tăng. Sau những trận tranh giành địa bàn, Đại Cathay nhiều lần bị bắt. Bảo vệ đàn em, Đại Cathay luôn nhận trách nhiệm về phần mình. Đại Cathay quỳ trên sàn nhà, 2 người 2 bên xốc ngược tay, cạy mồm và bị thả vào đó 1 con gián sống chạy tuột vào dạ dày. Ngứa ngáy, kinh tởm, ói ra mật xanh nhưng Đại Cathay vẫn câm như hến. 

Trong cuộc đời mình, Đại Cathay bị bắt tổng cộng 10 lần. Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Loan, Giám đốc Nha cảnh sát ra lệnh cho Đại Cathay giải tán băng đảng, Đại Cathay khôn khéo từ chối: “Giang hồ không có vua. Tôi đâu có ra lệnh cho các băng khác được”. Sau những câu chuyện đó, Đại Cathay càng được giới giang hồ nể.

Nhận thấy Đại Cathay là mối nguy hiểm tiềm ẩn, Tổng nha Cảnh sát đã họp bàn quyết định đưa anh ra “an trí” tại đảo Phú Quốc vào ngày 28/11/1966. Đại Cathay lúc đó mới chỉ 26 tuổi. Nếu đúng theo lời đồn đại, Đại Cathay đã chết cách đây hơn 50 năm. Cái chết bí ẩn này được xem là dấu chấm hết cho phong cách “du đãng” hồi thập niên 1960, với đặc tính: chơi trội và chơi “có hậu” theo luật giang hồ.

Lữ Đắc Long

Thương Tín ám ảnh về tướng cướp Bạch Hải Đường

"Khi đảm nhận vai Bạch Hải Đường tôi phải tìm hiểu nhiều thông tin về nhân vật có một không hai này. Tôi từng đến phòng giam của Bạch Hải Đường và ám ảnh vô cùng" - Thương Tín nói. 

Các thí sinh trong kỳ thi gaokao của Trung Quốc

Hơn 9 triệu thí sinh Trung Quốc đang hồi hộp chờ đợi kết quả của cuộc thi vào đại học nổi tiếng “nhọc nhằn” hay còn gọi là gaokao ở đất nước này. Sau 12 năm đèn sách, các sĩ tử và những bậc phụ huynh rồi sẽ biết được điểm số sẽ quyết định ngôi trường đại học mà các em sẽ được vào, đồng thời là bước ngoặt quyết định cuộc đời của các em sau này.

Truyền thông Trung Quốc và cư dân mạng cũng đang phát sốt với kỳ thi này. Đề thi và đáp án được đưa lên mạng, các đề văn được thảo luận trên sóng phát thanh và truyền hình, những bài thi đạt điểm cao được tung hô trên các tờ báo trung ương và địa phương.

Thế nhưng không phải tất cả thí sinh đều tham dự kỳ thi vô cùng quan trọng này với thái độ nghiêm túc đến vậy. Từ lâu trong các kỳ thi đại học ở Trung Quốc đã tồn tại một hiện tượng gọi là “bài luận điểm 0”. Đây là những bài luận mà thí sinh trả lời cho câu hỏi chính trong môn thi văn hóa và ngôn ngữ bắt buộc nhưng không được chấm một điểm nào.

Nhiều bài luận như vậy sau đó đã được tung lên mạng, và vì đề bài ở mỗi tỉnh là khác nhau nên có rất nhiều bài luận như vậy được đưa lên. Trong số đó có nhiều bài văn hoàn toàn là do thí sinh cố tình chơi khăm chứ không phải do ngu dốt.

Một trong những bài văn đó của một thí sinh ở tỉnh Tứ Xuyên với đề bài là “Sự công bằng kiểu Trung Quốc”. Bài văn đó bắt đầu như sau:

“Khi nhìn thấy đề bài, tôi đột nhiên muốn cười phá lên. Vâng, đúng vậy, tôi muốn bật cười. Như thể tôi có thể nhìn thấy khuôn mặt dữ tợn xám xịt của vị giám khảo khi nhìn thấy bài thi này.”

“Báo chí nước nhà cho biết, giá bất động sản Trung Quốc đã tăng vọt gấp 20 lần trong thập niên vừa qua. Khi mà tất cả những thanh niên có hoài bão không thể ngóc đầu lên được vì bị giá nhà đè bẹp, vậy công bằng ở đâu?”

Bài văn viết tiếp:

“Mức lương tháng của những người bình thường chỉ đủ để mua nửa mét vuông bất động sản mỗi tháng, trong khi bất cứ chiếc đồng hồ nào của “Đại ca Đồng hồ” (chỉ quan chức Dương Đạt Tài đeo đồng hồ hàng hiệu khi đi kiểm tra hiện trường một vụ tai nạn – PV) cũng trị giá hàng chục ngàn tệ, và “Đại ca Đồng hồ” thậm chí còn tuyên bố rằng mình sở hữu hàng chục đồng hồ như thế.

Đại ca Đồng hồ còn nói rằng ông ấy có rất nhiều căn hộ ở Bắc Kinh. Thế nên mắt tôi gần như bật ra khỏi tròng khi đọc đề bài thi này.

Thật may là sau đó xuất hiện một “Đại tẩu Nhà đất”, người mà bằng những hành động của mình đã nói với “Đại ca Đồng hồ” rằng: Ngươi chẳng là cái thá gì cả, đồ trẻ ranh!

Rốt cuộc trên báo chí tràn ngập tin tức cho biết “Đại tẩu Nhà đất” có hàng chục căn hộ ở Bắc Kinh, cộng thêm 4 cuốn sổ đăng ký nhà. Những cuốn sổ đó là thật, và bà ấy có 4 số chứng minh nhân dân khác nhau (4 nhân thân hợp lệ khác nhau).”

Bên ngoài cổng trường thi vào đại học ở Trung Quốc

Thí sinh này định nghĩa công bằng bằng cách điểm lại một loạt những vụ việc bị báo chí phanh phui gần đây:

“Xã hội công bằng là nơi mọi người đều bình đẳng, nơi luật pháp là tối thượng, nơi nhân viên quản lý đô thị không đánh đập dân thường, nơi hiệu trưởng không vào khách sạn với nữ sinh, nơi bác sỹ tập trung chữa trị cho bệnh nhân.”

Thí sinh này nêu lên thực trạng: “Tôi sinh ra trong xã hội này, hít thở bầu không khí ô nhiễm cao độ, ăn những loại thực phẩm có thể giết chết tôi bất cứ lúc nào, nhìn vị giám đốc công ty thuốc lá quốc doanh thu về bạc triệu.”

“Khi hơn mười ngàn con lợn chết bị vứt xuống sông Hoàng Phố, tôi nhận ra rằng nếu tôi không tin vào “sự công bằng” này, tôi rồi cũng sẽ có kết cục như chúng. Tôi vẫn mong chờ một cuộc đời “công bằng”, nơi các quan chức trung thực và làm việc thật sự, nơi các doanh nhân kinh doanh có lương tâm, nơi giá nhà không cao ngất ngưởng đến lố bịch, nơi con người sống trong hạnh phúc và mãn nguyện.”

Bài văn này kết thúc với một lời thách thức giám khảo:

“Hãy cho em một điểm 0, thưa giám khảo kính mến. Em không sợ đâu, sữa bột Sanlu còn không giết được em thì một điểm 0 nào có hề hấn gì. Xin đừng do dự, hãy ngoạc bút vào ô điểm, rồi giám khảo có thể đi đánh mạt chược…”

Học sinh Trung Quốc ăn mừng thi xong gaokao

Trong khi đó, một thí sinh ở Thượng Hải khi được yêu cầu làm bài nghị luận về “những điều quan trọng hơn trong cuộc sống” đã trả lời rằng đó là “trở thành một ca sĩ nhạc rock thực sự”, “chiến đấu với một ban nhạc rock”, “sống tự do” và “có bạn gái”. Thí sinh này viết: “Em không muốn tham dự kỳ thi gaokao. Rốt cuộc, với trình độ này em chỉ có thể vào được trường đời mà thôi”. Và hiển nhiên điểm số mà thí sinh này nhận được là con số 0 tròn trĩnh.

Trong kỳ thi đại học năm 2009, một thí sinh muốn nổi trội trong đám đông đã viết bài thi của mình bằng ký tự hình xương, một dạng văn tự cổ được sử dụng từ thời kỳ Đồ Đồng. Được biết giám khảo đã phải tìm một chuyên gia để giải mã bài văn này, sau đó họ đã phải bàn bạc rất nhiều mới quyết định cho điểm 8 trên thang điểm 60.

Điều đáng nói là phản ứng của cộng đồng mạng đối với những bài văn kiểu này khá tích cực. Nhiều người cho rằng những nỗ lực cá nhân này cần được cho điểm cao vì tính sáng tạo bởi không chỉ các học sinh thấy nhàm chán với hệ thống thi cử hiện tại ở một đất nước đang phấn đấu đổi mới hơn nữa như Trung Quốc.

(Theo Bảo Thành/Khám Phá)