Bình luận của quan chức Điện Kremlin được đưa ra sau khi phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nói rằng Washington đã sử dụng hết 96% số tiền được phân bổ cho Kiev.

"Số tiền cung cấp cho Ukraine đã vượt quá 60 tỷ USD, bao gồm hỗ trợ kinh tế, tài chính, nhân đạo và an ninh. Chúng tôi đã giải ngân khoảng 96% những gì được phê duyệt", ông Kirby cho biết.

Hiện tại, nợ công của Mỹ rơi vào khoảng 33,6 nghìn tỷ USD, sau khi vượt trần nợ  31,4 nghìn tỷ USD vào tháng 1. Báo cáo của Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) cho biết, tiền lãi cho các khoản nợ quốc gia trong năm tài khóa 2022 là 475 tỷ USD, tương đương với 1,3 tỷ USD mỗi ngày và 54,2 triệu USD mỗi giờ.

Theo CBO, chi phí đi vay của chính phủ Mỹ đã tăng chóng mặt trong năm này vì một đợt tăng lãi suất mới, và sẽ tiếp tục tăng. Nếu tình trạng này tiếp diễn, trả nợ công sẽ trở thành khoản chi lớn nhất của ngân sách liên bang trong 30 năm tới, vượt xa chi phí an sinh xã hội.

>> Đọc thêm tin tức thế giới trên VietNamNet

Điện Kremlin nêu điều kiện để lãnh đạo Nga – Mỹ đối thoại

Một trường hợp khác là nam thanh niên 26 tuổi vào bệnh viện nội soi vì thường xuyên đại tiện, đau bụng râm ran vùng hạ vị. Khi nội soi đại tràng cho bệnh nhân, bác sĩ phát hiện nhiều polyp có loét sùi. Với tổn thương này, nguy cơ tiến triển thành ung thư vài năm tới lên tới 99%.

Nam bệnh nhân trẻ có thói quen ăn thịt nướng, thịt đỏ, các thực phẩm chế biến sẵn. Yếu tố này làm tăng nguy cơ ung thư hóa hơn.

Bác sĩ Hà Vũ Thành, Khoa Nội soi và Thăm dò chức năng, Bệnh viện K, cho biết, polyp đại tràng là dạng lành tính. Tuy nhiên, theo thời gian, một số thể thay đổi cấu trúc, trở nên ác tính trong đó có trường hợp đa polyp. Đây là biểu hiện đặc trưng khi trong đại trực tràng có hơn 100 polyp. 

Hội chứng trên có khả năng gây ung thư cao và có tính di truyền. Nghiên cứu cho thấy hầu hết mọi người thừa hưởng gene này từ cha mẹ và khoảng 25-30% ca bệnh, đột biến gene xảy ra tự phát. 

Đa polyp tuyến gia đình thường diễn biến âm thầm và không có triệu chứng. Đa phần các trường hợp không thấy triệu chứng rõ rệt cho đến khi mắc ung thư đại tràng. Bệnh nhân tới khám do rối loạn tiêu hóa kéo dài, đại tiện phân có máu, gầy sút cân. Bệnh được phát hiện qua nội soi đại trực tràng.

Theo bác sĩ Thành, bệnh có tính chất di truyền, khi một người trong gia đình mắc đa polyp, ung thư đại tràng thì người thân như bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột phải đi khám sàng lọc càng sớm càng tốt.

Phó giáo sư, Tiến sĩ Phạm Văn Bình, Phó giám đốc Bệnh viện K, cho biết thêm với người mắc đa polyp gia đình nếu không được điều trị, dự phòng, họ sẽ bị ung thư sau tuổi 40.

Hiện nay, ung thư đại trực tràng đứng hàng thứ 4 ở Việt Nam sau ung thư gan, phổi, dạ dày về số ca mắc. Bệnh có biểu hiện ở mọi bộ phận trên đường tiêu hóa:

- Người bệnh cảm nhận hơi thở có mùi hôi, ợ chua, ợ hơi, đau tức vùng bụng trước hoặc sau ăn, chán ăn, khó tiêu hóa, bụng trướng căng dẫn tới cơ thể mệt mỏi, sụt cân. 

- Biểu hiện đi vệ sinh nhiều lần, giống bệnh lị, mót rặn, khó chịu khi đi đại tiện. Người mắc ung thư đại trực tràng sẽ có xu hướng tạo phân nhiều hơn. Vì vậy, đại tiện nhiều hơn 4 lần/ngày và thường trong tình trạng tiêu chảy có thể là dấu hiệu cảnh báo căn bệnh nguy hiểm này.

Thực trạng ở Việt Nam nói chung và Bệnh viện K nói riêng, bệnh nhân phát hiện giai đoạn sớm chỉ chiếm 20-30%, 70-80% là giai đoạn 3, 4.

Phó giáo sư Bình nhấn mạnh kiểm tra đại trực tràng thường xuyên là một trong những cách tốt nhất để phòng tránh ung thư. Nếu có polyp tiền ung thư, bác sĩ cắt bỏ dự phòng. 

Để phòng tránh bệnh, bác sĩ Bình khuyến cáo người dân hạn chế ăn các loại thịt đỏ. Bổ sung thức ăn chứa nhiều chất xơ từ rau xanh, trái cây. Chất xơ được coi như “chổi quét” các chất độc hại ra khỏi lòng ruột sớm, giảm thời gian ứ đọng phân. 

Trong sinh hoạt hằng ngày, hạn chế các loại nước uống chứa cồn, rượu bia, thuốc lá. Tăng cường các hoạt động thể lực, vận động.

Quy trình đánh giá Giải thưởng năm 2021 được thực hiện theo quy định, bao gồm kiểm tra điều kiện hồ sơ; xin ý kiến chuyên gia phản biện; đánh giá tại Hội đồng Khoa học ngành của Quỹ (HĐKH) và Hội đồng Giải thưởng.

Ngày 29/4/2021, Hội đồng Giải thưởng năm 2021 đã họp đánh giá xét chọn hồ sơ. Tuy nhiên, sau hơn 4 tiếng thảo luận và bỏ phiếu, Hội đồng Giải thưởng quyết định không đề xuất tặng giải cho các hồ sơ đề cử.

Ngày 13/5/2021, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đã phê duyệt đề xuất này.

Quá ít hồ sơ tốt?

GS Ngô Việt Trung, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng cho biết năm nay, mặc dù số lượng hồ sơ tham gia đánh giá xét chọn tương đương các năm trước nhưng sau khi xét duyệt ban đầu chỉ có 2 HĐKH ngành Khoa học Trái đất và Môi trường và Sinh học Nông nghiệp đề cử 2 hồ sơ cho Giải thưởng chính và 2 hồ sơ cho Giải thưởng trẻ để xem xét tại Hội đồng Giải thưởng.

Các hồ sơ đề cử năm nay đều thuộc lĩnh vực thực nghiệm, liên quan đến các vấn đề đang được các nhà khoa học thế giới quan tâm. Đó là công trình của PGS.TS. Ngô Đức Thành, TS. Bùi Minh Tuân về biến đổi khí hậu trong mưa, và công trình về sử dụng chất thay thế kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản của TS. Đỗ Hữu Hoàng, công trình về hệ thống kỹ thuật trồng hoa cúc với quy mô lớn của TS. Hoàng Thanh Tùng.

Các nhà khoa học trẻ sẽ có nhiều cơ hội hơn ở Giải thưởng Tạ Quang Bửu?

GS Nguyễn Hữu Đức, Chủ tịch hội đồng ngành Vật lý, cho biết dù năm nay HĐKH ngành này cũng nhận được một số hồ sơ, trong đó có công trình xuất bản ở tạp chí có hệ số IF nhưng không đề cử công trình nào lên Hội đồng Giải thưởng.

Giải thích cho việc này, GS Đức cho biết lý do là hầu hết các công trình này mới được xuất bản chừng nửa năm trở lại đây trong khi hội đồng ngành Vật lý cho rằng cần đánh giá công trình ở bình diện quốc tế, thông qua số lượng trích dẫn.

“Vì vậy, các thành viên hội đồng Vật lý thống nhất để thêm một năm nữa để có đánh giá chuẩn xác hơn về chất lượng công bố với các công trình này”.

Ở HĐKH ngành Toán cũng có hai hồ sơ đề cử mà theo GS Ngô Việt Trung là đủ chất lượng. Tuy nhiên, đến lúc bỏ phiếu thì cả hai hồ sơ này đều không đạt được 2/3 số phiếu để đề cử lên Hội đồng Giải thưởng.  

Điều này có thể đã gây ra dư âm không thật sự tốt lắm nếu như mọi người chưa hiểu rõ tình hình của năm nay” – GS Trung chia sẻ.

“Tuy nhiên, tôi khẳng định việc không có công trình nào được trao giải không phản ánh hết thực tế phát triển của khoa học công nghệ nước nhà”.

Theo GS Ngô Việt Trung, nhìn vào chất lượng công bố quốc tế của khoa học cơ bản hiện nay thì số lượng các bài báo trong các tạp chí hàng đầu đã tăng lên rõ rệt và chất lượng tốt hơn rất nhiều so với thời điểm có giải thưởng Tạ Quang Bửu.

“Thế nhưng, mỗi năm số lượng và chất lượng của hồ sơ đề nghị trao tặng Giải thưởng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như việc tự ứng cử của các nhà khoa học hay sự đề cử của các tổ chức nghiên cứu và đào tạo. Các nhà khoa học rất ngại tự ứng cử cho giải thưởng, trong lúc nhiều cơ quan không quan tâm đến việc đề cử các công trình xuất sắc. Ngoài ra, việc chỉ trao giải cho một cá nhân hay cho một công trình cũng hạn chế các đề cử vì các thành tựu khoa học thường được khẳng định qua một cụm công trình và thông qua sự hợp tác của nhiều nhà khoa học”.

GS Ngô Việt Trung cũng cho rằng điều quan trọng là chất lượng của giải thưởng phải được đảm bảo. “Một giải thưởng không tìm được người để trao cũng là chuyện bình thường. HĐGT đã làm việc rất nghiêm túc, không vì việc phải có giải mà tìm cách trao bằng được, sẽ ảnh hưởng tới uy tín của giải thưởng”.

Ông Trung nêu ví dụ, giải thưởng quốc gia cao nhất về khoa học và công nghệ của Trung Quốc (có giá trị khoảng 750.000 USD) đã hai lần không có giải thưởng. Đặc biệt năm 2015 không trao giải nhưng Trung Quốc có người được giải Nobel về Y học ngay trước khi xét giải quốc gia.

Cần quan tâm tới các nhà khoa học trẻ

Mùa giải năm 2021 đã qua, nhưng theo GS Ngô Việt Trung, có những nội dung mà Quỹ cần thảo luận để rút kinh nghiệm cho những năm sau, để giải thưởng đạt được mục đích thúc đẩy các nghiên cứu trong khoa học cơ bản và khuyến khích được nhà nghiên cứu trẻ.

Ông cũng bày tỏ quan điểm “cần quan tâm hơn đến các nhà khoa học trẻ”.

“Tôi và các thành viên khác đang cố gắng đề nghị với Bộ Khoa học và Công nghệ để mỗi ngành có một giải thưởng trẻ và người nhận được giải thưởng trẻ sẽ là nhà khoa học tiêu biểu cho chuyên ngành của mình”.

GS Nguyễn Hữu Đức cũng bày tỏ sự ủng hộ năm sau quy chế nên thay đổi một chút như tăng số lượng giải trẻ lên, một số tiêu chí giải thưởng chi tiết hóa hơn.

“Hiện nay, các tiêu chí của giải đang nặng về chỉ số cứng như ảnh hưởng của tạp chí, còn khả năng phân tích sâu giá trị của từng công trình vẫn còn một số bất cập. Vì vậy, theo tôi cần cân đối tiêu chí cứng với giá trị cụ thể và những điểm độc đáo của công trình, cộng với ý kiến chuyên gia, ý kiến cộng đồng bởi có những công trình đăng ở tạp chí bình thường nhưng lại rất xuất sắc”.

Ngân Anh

Tiến sĩ 8X nhận đề cử giải thưởng Tạ Quang Bửu

Công trình nghiên cứu về dự báo mưa kéo dài trong suốt 6 năm đã giúp TS Bùi Minh Tuân, Khoa Khí tượng và Hải dương học, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên được đề cử cho giải thưởng trẻ Tạ Quang Bửu năm 2021.