Học cách cư xử trước khi học kiến thức

Ở các trường học Nhật Bản, học sinh không phải tham gia bất cứ kỳ thi nào cho tới khi vào lớp 4 (khoảng 10 tuổi). Các em chỉ làm những bài kiểm tra nhỏ. Người Nhật tin rằng mục tiêu 3 năm học đầu tiên của trẻ không phải là đánh giá kiến thức của đứa trẻ, mà là hình thành cách cư xử tốt và phát triển tính cách.

Trẻ em Nhật được dạy cách tôn trọng người khác, nhẹ nhàng với động vật và thiên nhiên. Chúng cũng được dạy phải hào phóng, nhân hậu và biết cảm thông. Ngoài ra, trẻ cũng được dạy những phẩm chất như biết ơn, tự quản và công bằng. 

Năm học mới bắt đầu vào mùa hoa anh đào

Trong khi hầu hết các trường trên thế giới đều bắt đầu năm học vào tháng 9 hoặc tháng 10 thì ở Nhật Bản, tháng 4 là thời điểm bắt đầu năm học mới. Ngày đầu tiên tới trường thường trùng với một trong những hiện tượng tự nhiên đẹp nhất đất nước này - đó là thời điểm hoa anh đào nở rộ.

Năm học ở Nhật Bản được chia thành 3 kỳ: từ 1/4 đến 20/7, từ 1/9 đến 26/12 và từ 7/1 đến 25/3. Học sinh Nhật được nghỉ 6 tuần vào mùa hè, ngoài ra còn có 2 tuần nghỉ đông và xuân.

Hầu hết các trường không có lao công

Học sinh sẽ phải lau dọn lớp học, nhà ăn, thậm chí là cả nhà vệ sinh. Khi dọn vệ sinh, học sinh được chia thành những nhóm nhỏ và được phân công nhiệm vụ luân phiên suốt năm học. 

Người Nhật tin rằng việc yêu cầu học sinh dọn dẹp sẽ dạy trẻ cách làm việc theo nhóm và biết giúp đỡ lẫn nhau. Ngoài ra, việc dành thời gian và công sức cho những việc như quét dọn sẽ khiến bọn trẻ tôn trọng công việc của người khác.

Cơm trưa tự phục vụ

Các trường học Nhật Bản cố gắng hết sức để đảm bảo rằng học sinh được ăn uống lành mạnh và đầy đủ chất dinh dưỡng. 

Ở các trường tiểu học và trung học cơ sở, bữa trưa được nấu theo một thực đơn chuẩn do các đầu bếp và chuyên gia chăm sóc sức khỏe đưa ra. Tất cả học sinh sẽ ngồi ăn trong lớp học cùng với giáo viên. Điều này giúp xây dựng mối quan hệ thầy trò tích cực.

Học sinh cũng chính là những người hỗ trợ bộ phận bếp phục vụ cả lớp. Nhiệm vụ này được luân phiên mỗi ngày. 

Học thêm giờ rất phổ biến ở Nhật

Để vào được một trường trung học tốt, hầu hết học sinh Nhật Bản đều phải học thêm. Các lớp học thường được tổ chức vào buổi tối. Việc trẻ đi học thêm về muộn vào buổi tối là cảnh tượng hết sức quen thuộc ở Nhật Bản. 

Học sinh Nhật học 8 tiếng ở trường, nhưng thậm chí trong các kỳ nghỉ hay cuối tuần, chúng lại vẫn phải học tiếp. 

Không có gì phải ngạc nhiên khi học sinh ở đất nước này hầu như không bao giờ phải học lại ở cấp tiểu học, trung học.

Học thư pháp và thi ca

Thư pháp và thi ca Nhật dạy bọn trẻ nên tôn trọng văn hóa và các truyền thống lâu đời của đất nước này.

Mặc đồng phục để xoá bỏ khoảng cách

Hầu hết các trường đều yêu cầu học sinh phải mặc đồng phục. Trong khi một số trường có đồng phục riêng, thì đồng phục truyền thống của học sinh Nhật là trang phục kiểu quân đội dành cho nam sinh và áo váy thủy thủ cho nữ sinh. 

Chính sách đồng phục của giáo dục nước này nhằm xóa bỏ các khoảng cách về mặt tầng lớp xã hội, giúp cho học sinh có tâm trạng thoải mái hơn trong trường học. Ngoài ra, mặc đồng phục cũng giúp nâng cao tính cộng đồng của trẻ. 

Tỷ lệ đi học khoảng 99,99%

Có thể mỗi chúng ta từng trốn học ít nhất một lần trong đời. Nhưng, học sinh Nhật Bản thì không. Thậm chí họ còn hiếm khi đi học muộn. Khoảng 91% học sinh ở Nhật Bản cho biết, họ chưa bao giờ hoặc chỉ có một vài tiết học không chú ý tới những gì giáo viên đang giảng. 

Thi cử gắt gao

Vào cuối cấp trung học phổ thông, học sinh Nhật Bản phải tham gia một kỳ thi rất quan trọng sẽ quyết định tương lai của họ. Học sinh có thể chọn một trường đại học mà họ muốn vào, và trường sẽ đưa ra những yêu cầu về điểm số. Nếu học sinh không đạt được tiêu chí đó thì sẽ không được vào. 

Sự cạnh tranh để vào đại học ở Nhật là rất gắt gao - chỉ có 76% học sinh tốt nghiệp phổ thông tiếp tục học đại học. Không phải ngẫu nhiên mà giai đoạn chuẩn bị vào đại học được đặt tên là ‘địa ngục thi cử’.

Thời sinh viên - ‘kỳ nghỉ’ tốt nhất trong đời

Sau khi đã vượt qua ‘địa ngục thi cử’, sinh viên Nhật sẽ được nghỉ ngơi một chút. Ở đất nước này, thời sinh viên được cho là những năm tháng sung sướng nhất trong cuộc đời. Đôi khi, người Nhật gọi giai đoạn này là ‘kỳ nghỉ’ trước khi bước vào thế giới công việc đầy áp lực của một người trưởng thành.

Cuộc sống lạ lùng ở Nhật Bản dưới con mắt của bà mẹ yêu nước Mỹ

Cuộc sống ở Nhật Bản được hé mở rất chân thực và đa dạng dưới góc nhìn của một bà mẹ nhiều năm xa quê. 

Tích cực phòng bệnh tại nhà

Covid-19 lây truyền qua các giọt bắn (ho, hắt hơi) lẫn tiếp xúc bề mặt qua tay (bắt tay, chạm vào đồ vật nhiễm virus). Ngay khi hay tin dịch, diễn viên Vân Trang đã sốt sắng đi lau sạch tay nắm cửa, vịn cầu thang, điện thoại... bằng cồn 70 độ. Bà mẹ trẻ cũng tức tốc dọn nhà cửa, mở cửa sổ đón nắng. Tất cả đồ chơi của bé Queenie (4 tuổi) đều đem rửa sạch, phơi nắng thật lâu.

Vân Trang dậy con đeo khẩu trang đúng cách

Thơm má Queenie mỗi ngày là thói quen lâu nay của vợ chồng Vân Trang. Song từ khi có dịch, cô quán triệt cả nhà không ôm hôn con, chỉ thể hiện yêu thương bằng lời nói. Dịp nghỉ học dài hơi, Vân Trang cũng ở nhà nhiều hơn, chơi trò giả làm bác sĩ, dạy con kỹ năng ứng phó với dịch.

Nhiệm vụ của mẹ là đưa ra các tình huống cho “bác sĩ” Queenie nghĩ phương án xử lý. Bằng cách đặt câu hỏi “Con rất ngứa họng, muốn hắt hơi thì làm gì?”, Vân Trang đã dạy con cách dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay che miệng khi ho. Cô cũng lấy bút màu vẽ “virus giả” lên tay, rồi hỏi ý kiến Queenie về việc làm sao đuổi chúng đi? Đấy là cách Trang dạy con rửa tay với xà bông, kỳ cọ ít nhất 20 giây mới có thể trôi sạch virus.

Lo lắng của diễn viên Vân Trang cũng là nỗi niềm chung của hotmom Trang Lou khi nuôi con nhỏ. Cô đầu tư nhiều hơn vào bữa ăn dinh dưỡng bồi bổ sức khỏe, lẫn tủ thuốc bảo vệ gia đình để vững vàng chiến đấu với dịch. Đã hơn tháng nay, cả nhà không ăn cơm hàng. Trang Lou xắn tay vào bếp, mỗi bữa chuẩn bị ít nhất 2 món rau xanh; trọng dụng thực phẩm tăng đề kháng như tỏi, gừng, tảo... và trữ hoa quả đầy tủ lạnh. Cứ 16h, cả nhà lại cùng uống nước cam tăng miễn dịch.

Tủ thuốc gia đình nhà TrangLou trước đây chỉ “lèo tèo” vài loại bông băng, cảm sốt, xịt bỏng... Song từ khi có dịch, cô bổ sung thêm loạt thuốc và đồ y tế thiết yếu giúp cả nhà yên tâm phòng virus. Tủ thuốc không thể thiếu khẩu trang, nhiệt kế, thuốc hạ sốt giảm đau cho cả gia đình... để hạn chế ra ngoài mua giữa dịch.

Vân Trang chăm chút cho tủ thuốc gia đình hơn giữa dịch

Trang Lou hiểu nết bé Xoài (5 tuổi) khó uống thuốc, nếu sốt thì chỉ chịu uống Hapacol 250 mùi cam vị ngọt, nên cô chuẩn bị sẵn cả hộp phòng hờ. Bố mẹ thì chuộng dùng Hapacol 650 giảm đau hạ sốt, giảm các triệu chứng đau đầu mệt mỏi. Gia đình Vân Trang cũng yêu thích thương hiệu này không kém, từ khi bé Queenie ra đời đã gắn bó gần 4 năm qua.

Cẩn trọng phòng bệnh nơi công cộng

Ở nhà là sự bảo vệ tốt nhất. Mặc dù đã hủy mọi kế hoạch du lịch sắp tới, hạn chế đến nơi đông người, song không ai có thể ở nhà mãi. Cả Trang Lou lẫn Vân Trang đều phải đi làm, vào thang máy, ghé siêu thị...; các bé cũng phải đi tiêm chủng, thăm ông bà, ra ngoài hít thở không khí...

Nếu buộc phải ra ngoài, các hotmom chọn đi xe gia đình, hạn chế xe công cộng. Cả nhà cũng quán triệt đeo khẩu trang y tế. Trò chơi bác sĩ thú vị của Vân Trang đã dạy bé Queenie đeo khẩu trang đúng cách, che kín cả mũi lẫn miệng, chỉ chạm tay vào dây quai, dùng một lần là bỏ, bỏ xong phải rửa tay...

Ra ngoài khó tránh khỏi việc chạm tay vào các vật công cộng (nút bấm thang máy, tay nắm cửa, toilet công ty...). Trong khi, xà bông và nước sạch không phải lúc nào cũng sẵn có. Vì vậy, Trang Lou còn tự chế nước rửa tay sát khuẩn, pha cồn 70 độ với gel lô hội, vừa kinh tế lại không khô da, rồi chiết các chai nhỏ mang theo bên người.

Tủ thuốc gia đình của Trang Lou cũng không thiếu các loại thuốc hạ sốt, nước rửa tay khô...

Cả hai bà mẹ cũng chuẩn bị sẵn phương án ứng phó, khi có thành viên trong nhà bỗng dưng sốt. Sốt có thể cảnh báo rất nhiều bệnh hô hấp, trong đó có Covid-19. Dù sốt nhẹ hay cao, các hotmom đều đồng tình với hướng xử lý: Hạ sốt tại nhà trước rồi đến bệnh viện. Bởi theo tìm hiểu ý kiến từ các chuyên gia thì hạ sốt là việc cần ưu tiên hàng đầu. Xử lý kịp thời cơn sốt cao sẽ giúp bệnh không trầm trọng thêm, cơ thể bớt mệt mỏi, an tâm đến bệnh viện, tỉnh táo chờ tới lượt khám rồi lại đợi kết quả xét nghiệm.

Dù ở bệnh viện hay bất cứ nơi công cộng nào, các hotmom khuyên nên giữ khoảng cách càng xa càng tốt (ít nhất 1m) với người khác. Sau khi trở về nhà, nên bỏ khẩu trang vào thùng rác có nắp đậy, thay quần áo, treo áo khoác nơi thông thoáng, rửa tay xà bông, rửa mặt và chân, súc miệng bằng nước muối sinh lý... Nghe rắc rối, nhưng khi cả nhà cùng làm, thói quen tốt sẽ nhanh chóng hình thành.

Bộ đôi thuốc hạ sốt Hapacol 250 và Hapacol 650 với hoạt chất chính paracetamol, sản xuất trên dây chuyền đạt tiêu chuẩn quốc tế PIC/s-GMP và Japan-GMP dành cho cả gia đình.   Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Sản phẩm sản xuất và phân phối bởi Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang (288 Bis Nguyễn Văn Cừ, phường An Hoà, quận Ninh Kiều, Cần Thơ). Liên hệ: 0292.3891433. Website: Hapacol.vn.

Doãn Phong

Còn được làm từ những dây bông, vải đầy màu sắc, được ném qua ném lại giữa 2 đội. Trò chơi được người dân bản Sang Thái tổ chức chia 2 đội nam và nữ.

Trò chơi khá đơn giản, mỗi đội làm sao bắt được quả còn do đối phương ném.

Các tráng niên vận hết sức tung còn thật cao, thật xa về phía đội các bà, các chị.

Các bà, các chị tung còn về phía đối phương trong tiếng vỗ tay cổ vũ nhiệt tình của những đứa trẻ là con, cháu mình.

Để trò chơi thêm phần vui và rôm rả, người chơi qui định, ai không bắt được quả còn sẽ phải uống 1 chén rượu.

Tiếng cười rộn rã khắp sân chơi.

Giây phút khoái chí của ông Lò Bốn sau pha đối phương bất lực trước cú tung còn mạnh mẽ của mình.

Người cao tuổi của bản không còn sức tung còn thì mải mê với trò chơi tó má lẹ - một trò chơi truyền thống được truyền lại từ nhiều đời trước.

Trò chơi với nhiều bước đòi hỏi độ khéo léo của cả chân, tay và mắt với hạt của cây tó má lẹ - cũng là tên trò chơi.

Các cụ bà có thể chơi tó má lẹ cả ngày đến sẩm tối mới chịu nghỉ.

Giống như các gia đình người Thái ở Mường Lò, sau lễ cúng tổ tiên, gia đình anh Đồng Văn Phương ở bản Mạ Tun, xã Tú Lệ (Văn Chấn - Yên Bái) tổ chức múa xòe ngay tại sân nhà.

Múa xòe là điệu múa độc đáo, nổi tiếng của người dân tộc Thái sinh sống ở khắp mọi miền của đất nước.

Điệu xòe ngất ngây theo nhạc điệu của chiếc đàn tính.

Đặc biệt, trong các điệu xòe hay những trò chơi xuân của người Thái vùng Tây Bắc không thể thiếu tiếng chiêng, trống.

Sống trên đỉnh Suối Giàng quanh năm mây phủ, khi chơi xuân, những thanh thiếu nữ người H'Mông không thể thiếu trò chơi ném pao. Quả pao của thiếu nữ H'Mông thường làm bằng vải nhiều màu sắc nhưng hiện nay những quả bóng tennis cũng được dùng thay cho quả pao.

Những chàng trai H'Mông thì mê mẩn với trò chơi đánh cù mỗi mùa xuân.

Kéo co cũng là trò chơi không thể thiếu của các chàng trai H'Mông sống trên đỉnh núi cao nhất vùng Mường Lò.

Chàng trai người H'Mông đứng dưới mưa đợi trả ví cho người mất

Trên đường đi làm, A Sử nhặt được một chiếc ví, em quyết định chạy xe dưới trời mưa lạnh đi gặp người đánh mất để trả lại.