Ngày 17/2, nhà chức trách Hàn Quốc chính thức bắt giữ Phó chủ tịch tập đoàn Samsung Lee Jae Yong (Jay Y.Lee), người thừa kế sáng giá của gia đình giàu có và quyền lực bậc nhất nước này. Ông bị cáo buộc đưa hối lộ cho người “bạn thân pháp sư”của Tổng thống Park Geun Hye.

Trong khi đó, Samsung luôn bảo vệ ông Lee và nói rằng tập đoàn này sẽ nỗ lực “đưa sự thật ra ánh sáng”.

Ở Hàn, gần như mọi thứ đều diễn ra trong nội bộ gia đình. Ông Lee được coi là người thừa kế của Samsung sau khi cha ông, chủ tịch Samsung Lee Kun Hee, 75 tuổi, bị truỵ tim vào năm 2014. Điều này đồng nghĩa với việc ông sẽ tiếp quản nhiệm vụ “chèo lái” con thuyền Samsung, tập đoàn kinh doanh đa ngành từ đồ gia dụng, kỹ thuật, xây dựng, đóng tàu đến bảo hiểm và thẻ tín dụng.

Lãnh đạo các công ty quyền lực nhất Hàn Quốc xuất hiện trong phiên điều trần của quốc hội tại Seoul vào tháng 12 năm ngoái trong quá trình điều tra tham nhũng của nước này. Phó chủ tịch của tập đoàn Samsung, Lee Jae Yong đứng ở vị trí thứ 4 từ phải sang. Ảnh: Jeon Heon-Kyun.

Riêng doanh thu từ hàng xuất khẩu của Samsung Electronics, nhà sản xuất tivi và điện thoại thông minh trên khắp thế giới, đã chiếm 1/5 kim ngạch xuất khẩu của Hàn Quốc.

Samsung chỉ là một trong số ít các tập đoàn gia đình (chaebol) chi phối đời sống kinh tế ở Hàn Quốc. Một số tập đoàn như Hyundai, LG cũng rất nổi tiếng trên thế giới. Các tập đoàn này ngày càng có quyền lực ở Hàn nhưng đồng thời cũng chịu sự giám sát ngày càng lớn.

Chaebol là gì?

Chaebol bắt nguồn từ sự kết hợp của từ “giàu có” và “gia tộc”, dùng để chỉ các nhóm lớn gồm nhiều công ty con có liên kết với nhau, thường bị chi phối bởi một gia đình giàu có.

Hàn Quốc có nhiều tập đoàn gia đình như vậy nhưng nổi tiếng nhất trên thế giới là các tập đoàn như Hyundai, LG, Samsung hay Hanjin, Kumho, Lotte và SK. 

Chaebol bao gồm nhiều công ty con. LG sở hữu các công ty điện thoại thông minh, tivi, linh kiện điện tử, hóa chất và phân bón. Tập đoàn này cũng thành lập đội bóng chày và bóng rổ riêng. Hyundai nổi tiếng với các mặt hàng ôtô Hyundai và Kia tại Mỹ và nhiều quốc gia khác. Tập đoàn cũng cung cấp các dịch vụ thang máy và khách sạn.

Công tố viên Hàn Quốc từng bố ráp văn phòng của Samsung Electronics để điều tra những cáo buộc liên quan đến scandal của tổng thống Park Geun Hye vào tháng 11/2016. Ảnh:Narada News.

Chaebol tạo sức mạnh thế nào?

Các tập đoàn gia đình ở Hàn Quốc lớn mạnh từ đống tro tàn sau chiến tranh Triều Tiên (1950 - 1953). Sau khi xung đột kết thúc, chính phủ cung cấp các quỹ cứu trợ và các khoản vay giá rẻ cho doanh nhân, những người cam kết sẽ tái thiết đất nước.