Tựa game mới về người Nhện sẽ phát hành cùng Spider

Nghiên cứu mới của Trường Đại học Y tế công cộng được hỗ trợ bởi Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá và Tổ chức Y tế Cộng đồng toàn cầu Vital Strategies mới công bố cũng cho thấy, có đến 96% học sinh nhận thức được sự tồn tại của thuốc lá điện tử.

Đặc biệt, 14% từng sử dụng thử thuốc lá điện tử và 7% đang sử dụng trong 30 ngày qua. Tỷ lệ này đối với thuốc lá nung nóng tương ứng là 1,8% và 1%. Nghiên cứu được tiến hành trong giai đoạn tháng 10-12/2023, với sự tham gia của 3.801 học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 tại 11 tỉnh, thành ở Việt Nam.

Giáo sư Hoàng Văn Minh, Hiệu trưởng Trường Đại học Y tế Công cộng, cho rằng, đây là xu hướng đáng lo ngại, vì nó có thể đảo ngược những nỗ lực kiểm soát việc sử dụng thuốc lá ở thanh thiếu niên đã được triển khai quyết liệt trong nhiều năm qua.

"Mức độ sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng trong giới trẻ Việt Nam đang ở mức cao, đặc biệt khi so sánh với các chỉ số về sử dụng thuốc lá truyền thống", GS Minh nói.

Tổ chức Y tế Thế giới cũng khẳng định không có bằng chứng nào chứng minh rằng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ít gây hại hơn các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường. Chúng đều chứa nicotine là chất gây nghiện cao, gây hại đến sức khỏe.

Thực tế cho thấy, các quốc gia cho phép các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, ban hành các chính sách về cấm bán cho trẻ vị thành niên đã thất bại trong việc ngăn chặn giới trẻ sử dụng.

Tại Mỹ, trong giai đoạn 2017-2019, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng vọt từ 11,7% lên 27,5% ở học sinh trung học cơ sở, và từ 3,3% lên 10,5% ở học sinh trung học phổ thông. Tương tự, tại Anh, sử dụng thuốc lá điện tử ở trẻ em gái 15 tuổi đã tăng từ 10% vào năm 2018 lên 21% vào năm 2021.

Ngành công nghiệp thuốc lá nhắm đến giới trẻ

Mới đây, STOP công bố tài liệu cho thấy ngành công nghiệp thuốc lá đã có chiến lược gây ảnh hưởng nhằm đạt được sự ủng hộ đối với sản phẩm thuốc lá nung nóng IQOS.

STOP là mạng lưới các tổ chức y tế công cộng và học thuật, kết nối các chuyên gia để theo dõi mọi khía cạnh của ngành công nghiệp thuốc lá nhằm phát hiện, vạch trần và chống lại những nỗ lực không ngừng nghỉ của ngành công nghiệp thuốc lá hoạt động trên toàn cầu.

Theo đó, ngành công nghiệp thuốc lá đã tuyên bố rằng các sản phẩm "thuốc lá không khói", bao gồm IQOS (I quit ordinary smoking) "một ngày nào đó sẽ thay thế thuốc lá điếu". IQOS chỉ dành cho những người hút thuốc đã trưởng thành, những người sẽ tiếp tục hút thuốc lá.

Tuy nhiên, bằng chứng cho thấy ngành công nghiệp thuốc lá có kế hoạch lớn hơn.

Theo phân tích của STOP, ngành công nghiệp thuốc lá đã lên kế hoạch cho một chiến lược đa hướng nhằm tác động đến các nhà hoạch định chính sách ở địa phương, khu vực, quốc gia và thậm chí ở cấp độ quốc tế.

Mục đích tác động đến các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia y tế, doanh nghiệp và người tiêu dùng nhằm tạo ra sự chấp nhận rộng rãi đối với IQOS. Các đối tượng được nhắm đến trong kế hoạch này bao gồm các chính trị gia, các nhóm y tế và các tập đoàn khách sạn….  

Ngành công nghiệp thuốc lá đang tìm cách "lách" các quy định quản lý bằng việc giới thiệu các sản phẩm mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, nhằm đối phó với các quy định ngày càng nghiêm ngặt đối với thuốc lá truyền thống. 

Thực tế, cộng đồng y tế toàn cầu đã ghi nhận một số trường hợp tổn thương phổi do thuốc lá điện tử. Theo đó, các sản phẩm thuốc lá mới được cho là có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt đối với não bộ đang phát triển của trẻ vị thành niên.

"Cuộc chiến với thuốc lá mới là cuộc chiến cam go. Chỉ trong 5 năm, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử đã vượt lên rất cao. Kết quả phòng chống thuốc lá trong 30 năm sẽ bị thiêu rụi trong vòng 3 năm nếu chúng ta cho phép thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào Việt Nam.

Những thành tựu mà chúng ta đã đạt được sẽ nhanh chóng bị xóa bỏ nếu chúng ta không ngăn chặn được thuốc lá điện tử", ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh nói tại một hội thảo vào tháng 8.

Điều này đặt ra nhu cầu cấp bách Việt Nam cần có giải pháp sớm và mạnh mẽ để ngăn chặn làn sóng của thuốc lá điện tử trong giới trẻ.

Cơ thể chúng ta sử dụng việc đi tiểu để thải vi khuẩn ra ngoài qua nước tiểu. Khi nhịn tiểu quá lâu, vi khuẩn có thể phát triển mạnh mẽ trong bàng quang và di chuyển ngược dòng vào thận.

Đây là nguyên nhân chính gây ra viêm bể thận - một dạng nhiễm trùng thận nghiêm trọng.

Nhiễm trùng đường tiết niệu không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu như đau buốt khi tiểu, đau lưng, sốt, mà nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể gây tổn thương vĩnh viễn đến thận.

Nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) cho thấy rằng, các trường hợp viêm bể thận kéo dài có thể gây ra sẹo ở thận, làm giảm khả năng hoạt động của thận và dẫn đến suy thận.

Nhịn tiểu và nguy cơ hình thành sỏi thận

Việc nhịn tiểu cũng làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Khi nước tiểu bị giữ lại quá lâu trong bàng quang, các khoáng chất và muối trong nước tiểu có cơ hội kết tinh, hình thành các viên sỏi nhỏ.

Theo thời gian, những viên sỏi này có thể di chuyển ngược lên thận và gây ra sỏi thận.

Một nghiên cứu của Đại học California (San Francisco) đã chỉ ra rằng, những người có thói quen nhịn tiểu thường xuyên có nguy cơ hình thành sỏi thận cao hơn 30% so với những người có thói quen đi tiểu đều đặn.

Sỏi thận không chỉ gây ra đau đớn khi di chuyển trong hệ tiết niệu mà còn có thể gây tắc nghẽn dòng chảy của nước tiểu, làm tổn thương thận nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời.

Suy thận cấp và mối liên hệ với thói quen nhịn tiểu

Một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất của thói quen nhịn tiểu là nguy cơ suy thận cấp tính. Suy thận cấp xảy ra khi thận đột ngột mất khả năng lọc các chất thải khỏi máu, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể.

Nhịn tiểu kéo dài và thường xuyên làm giảm lưu lượng máu đến thận, gây áp lực lớn lên cơ quan này và khiến thận không thể hoạt động đúng cách.

Nghiên cứu từ Bệnh viện Mayo Clinic (Hoa Kỳ) đã chỉ ra rằng, những người có thói quen nhịn tiểu trong thời gian dài có nguy cơ cao mắc suy thận cấp do sự căng thẳng kéo dài lên thận và bàng quang.

Nếu không được điều trị kịp thời, suy thận cấp có thể dẫn đến suy thận mãn tính và yêu cầu điều trị bằng phương pháp lọc máu hoặc thậm chí ghép thận.

Nghiên cứu này bổ sung thêm bằng chứng cho thấy việc ngừng ngồi lâu là cần thiết ngay cả khi ai đó tập thể dục hàng ngày.

Các nhà nghiên cứu cho biết bạn không cần phải làm bất cứ điều gì quá khắt khe, chỉ cần đi bộ chậm cũng có thể tạo ra sự khác biệt đáng ngạc nhiên.

TS Diaz cho biết: "Việc cứ cách nửa giờ nghỉ một lần và đi bộ 5 phút giúp giảm 60% nguy cơ lượng đường trong máu tăng đột biến. Đó là những mức tương tự như những gì bạn sẽ thấy nếu ai đó đang sử dụng thuốc tiêm insulin để kiểm soát lượng đường trong máu".

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng không nên coi những khoảng nghỉ ngắn này là sự thay thế cho việc tập thể dục thường xuyên. Tuy nhiên, nó thực sự cần thiết với những người có thói quen ngồi một chỗ quá lâu. 

Một nghiên cứu gần đây khác của các nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge ở Anh đã xem xét các dữ liệu khác về lợi ích sức khỏe của việc đi bộ. Họ phát hiện ra rằng đi bộ nhanh 11 phút mỗi ngày hoặc đi bộ 75 phút mỗi tuần có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ, và một số bệnh ung thư.

Cụ thể, theo Live Science, dành ít nhất 11 phút mỗi ngày cho hoạt động thể chất, hoặc 75 phút mỗi tuần, có thể giảm 17% nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Lượng tương tự có liên quan đến việc giảm 7% nguy cơ ung thư.

Họ cũng chỉ ra rằng 11 phút hoạt động thể chất vừa phải, chẳng hạn như đi bộ nhanh, có thể giảm 23% nguy cơ tử vong sớm. Vì vậy, nếu mọi người làm điều này hàng ngày, thì 1 trong 10 ca tử vong sớm có thể được ngăn chặn.

Các nhà nghiên cứu khẳng định thực hiện một số hoạt động thể chất tốt hơn là không làm gì. Đây cũng là một khởi đầu tốt nếu bạn thấy rằng 75 phút một tuần có thể kiểm soát được, thì bạn có thể thử tăng dần dần đến mức được đề xuất.

Hoạt động thể chất vừa phải được định nghĩa là hoạt động làm tăng nhịp tim và làm cho hơi thở nhanh hơn. Nó không cần liên quan đến thể thao hay chạy bộ khiến người ta khó thở.

Chẳng hạn như cố gắng đi bộ hoặc đạp xe đến nơi làm việc hoặc học tập của bạn thay vì sử dụng ô tô hoặc tham gia các hoạt động vui chơi tích cực với con hoặc cháu của bạn.

Đi bộ giúp đốt cháy năng lượng và giảm cân. Nếu là người đi bộ thường xuyên bạn sẽ thấy rõ tác dụng của việc này. Ngay cả khi cân nặng của bạn không giảm, nhưng quần áo của bạn sẽ trở nên vừa vặn hơn.

Đi bộ hằng ngày giúp tăng cường sự trao đổi chất bằng cách đốt cháy thêm calo và ngăn ngừa sự mất cơ, điều thường xảy ra khi cơ thể già đi. Chỉ bằng cách đi bộ từ nơi làm về nhà, với quãng đường dưới 1,6 km cũng có thể giúp bạn giảm 2% mỡ cơ thể sau một tháng.

"Tập luyện thể dục thể thao dưới môi trường nắng thì cơ thể hấp thụ các tia UV gây tăng tích nhiệt trong cơ thể và càng làm cho sự tích nhiệt của cơ thể càng tăng lên. Nếu tập luyện trong môi trường nóng, độ ẩm cao thì sẽ dẫn đến hạn chế ra mồ hôi, kéo theo đó là hạn chế thải nhiệt, hậu quả là tăng tích nhiệt trong cơ thể và làm nhiệt độ cơ thể tăng lên", PGS Kha phân tích.

Theo PGS Kha, triệu chứng thường gặp khi tập ở môi trường nắng nóng là say nắng, ở môi trường nóng là say nóng. Người bệnh có thể bị choáng, ngất, chóng mặt, hạ huyết áp, mất ý thức tạm thời. Nặng hơn thì có thể gây rối loạn thân nhiệt, nhiệt độ cơ thể tăng cao, rối loạn thần kinh thực vật, rối loạn nhịp tim, thậm chí có thể dẫn đến co giật.

Vì thế, chuyên gia lưu ý khi tập luyện thể dục thể thao trong điều kiện nắng nóng, đặc biệt mùa hè thì phải lưu ý những điều sau:

Thứ nhất về thời điểm tập luyện, chúng ta nên tập vào sáng sớm hoặc buổi chiều tối để giảm bức xạ nhiệt của môi trường tích vào trong cơ thể giúp hạn chế tăng thân nhiệt, hạn chế tia tử ngoại tác động cơ thể.

Thứ 2, tập luyện nơi thoáng khí, độ ẩm thấp, thông gió dễ bay hơi nước, giúp ra mồ hôi nhanh.

Thứ 3, phải lựa chọn dụng cụ, quần áo phải phù hợp, nếu ngoài trời phải có mũ, quần áo thoáng, rộng, dễ thoát mồ hôi, sáng màu.

Thứ 4, cần bôi kem chống nắng ở những vùng cơ thể không được che kỹ để tránh tia UV, tránh ánh sáng mặt trời tác động vào ảnh hưởng đến da.

Thứ 5, chuẩn bị khăn lau mồ hôi đủ để thấm mồ hôi.

Thứ 6, chuẩn bị nước uống kèm theo điện giải đầy đủ để bổ sung lượng nước mất qua mồ hôi, chuẩn bị ít năng lượng dưới dạng dung dịch để bù năng lượng mất đi trong quá trình hoạt động thể lực. Có thể dùng oresol chai sẵn, sữa hộp, nước muối pha đường tỷ lệ thích hợp.

Thứ 7, đảm bảo điều chỉnh lượng vận động phù hợp với thời gian vận động, tránh hoạt động kéo dài, quá sức dưới trời nắng dẫn đến sinh nhiệt nhiều, tiêu hao năng lượng nhiều. Bên cạnh tích nhiệt cơ thể gây sốc nhiệt, cơ thể mất nước, mất điện giải ảnh hưởng hoạt động thần kinh, cơ bắp, tim mạch, thì cơ thể còn mất cả năng lượng, từ đó dễ dẫn đến các trạng thái hạ đường huyết, ngất xỉu.

Trước, trong và sau khi tập luyện, thi đấu kéo dài dưới trời nắng nóng thì cần lưu ý bù nước thường xuyên, liên tục cứ 20-30 phút bù một lần, một lần không quá 200ml. Nước phải có điện giải đầy đủ như oresol, bồi phụ năng lượng đã mất trong quá trình tiêu hao năng lượng do tập luyện.

Dấu hiệu ung thư cổ tử cung

Giai đoạn đầu

Ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu thường không có dấu hiệu hoặc triệu chứng.

Giai đoạn nặng

Các dấu hiệu và triệu chứng của ung thư cổ tử cung giai đoạn nặng hơn bao gồm:

- Chảy máu âm đạo sau khi giao hợp, giữa các kỳ kinh hoặc sau khi mãn kinh.

- Dịch âm đạo chảy nước, có máu, có mùi hôi.

- Đau vùng chậu hoặc đau khi giao hợp.

Khi nào đến gặp bác sĩ

Hãy đi khám bác sĩ nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào khiến bạn lo lắng.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư cổ tử cung

Ung thư cổ tử cung bắt đầu khi các tế bào khỏe mạnh trong cổ tử cung phát triển những thay đổi (đột biến) trong DNA của chúng. DNA của tế bào chứa các chỉ dẫn cho tế bào biết phải làm gì.

Các tế bào khỏe mạnh phát triển và nhân lên theo một tốc độ nhất định, cuối cùng sẽ chết vào một thời điểm nhất định. Các đột biến đưa ra các chỉ dẫn sai khiến các tế bào phát triển và nhân lên ngoài tầm kiểm soát, và chúng không chết. Các tế bào bất thường tích tụ tạo thành một khối u. Tế bào ung thư xâm lấn các mô lân cận và có thể vỡ ra khỏi khối u để di căn đến những nơi khác trong cơ thể.

Không rõ nguyên nhân gây ra ung thư cổ tử cung, nhưng chắc chắn rằng HPV đóng một vai trò nào đó. HPV rất phổ biến, và hầu hết những người nhiễm virus này không bao giờ phát triển thành ung thư. Điều này có nghĩa là các yếu tố khác - chẳng hạn như môi trường hoặc lựa chọn lối sống của bạn - cũng xác định liệu bạn có phát triển ung thư cổ tử cung hay không.

Các loại ung thư cổ tử cung

Loại ung thư cổ tử cung mà bạn mắc phải giúp xác định tiên lượng và cách điều trị. Các loại ung thư cổ tử cung chính là:

- Ung thư biểu mô tế bào vảy: Loại ung thư cổ tử cung này bắt đầu từ các tế bào mỏng, phẳng gọi là tế bào vảy. Hầu hết ung thư cổ tử cung là ung thư biểu mô tế bào vảy.

- Ung thư biểu mô tuyến: Loại ung thư cổ tử cung này bắt đầu từ các tế bào tuyến hình cột nằm trong ống cổ tử cung.

Đôi khi, cả hai loại tế bào này đều có liên quan đến ung thư cổ tử cung. Rất hiếm khi ung thư xảy ra ở các tế bào khác trong cổ tử cung.

Các yếu tố nguy cơ của ung thư cổ tử cung

Các yếu tố nguy cơ của ung thư cổ tử cung bao gồm:

- Có nhiều bạn tình: Số lượng bạn tình của bạn càng nhiều thì khả năng nhiễm HPV của bạn càng lớn.

- Quan hệ tình dục sớm: Quan hệ tình dục khi còn nhỏ sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm HPV.

- Các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục khác (STIs): Mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác - chẳng hạn như chlamydia, lậu, giang mai và HIV / AIDS - làm tăng nguy cơ nhiễm HPV.

- Hệ thống miễn dịch suy yếu: Bạn có nhiều khả năng bị ung thư cổ tử cung nếu hệ thống miễn dịch của bạn bị suy yếu do một tình trạng sức khỏe khác.

- Hút thuốc lá: Hút thuốc có liên quan đến ung thư cổ tử cung tế bào vảy.

Phòng ngừa ung thư cổ tử cung

Để giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung, bạn có thể lưu ý một số điều sau:

Tiêm vaccine ngừa HPV

Tiêm phòng để ngăn ngừa nhiễm HPV có thể làm giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung và các bệnh ung thư khác liên quan đến HPV. Hãy hỏi bác sĩ của bạn liệu một loại vaccine ngừa HPV có phù hợp với bạn không.

Làm xét nghiệm Pap định kỳ

Xét nghiệm Pap có thể phát hiện các tình trạng tiền ung thư của cổ tử cung, do đó chúng có thể được theo dõi hoặc điều trị để ngăn ngừa ung thư cổ tử cung. Hầu hết các tổ chức y tế đề nghị bắt đầu xét nghiệm Pap định kỳ ở tuổi 21 và lặp lại chúng sau mỗi vài năm.

Thực hành tình dục an toàn

Giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung bằng cách thực hiện các biện pháp ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục, chẳng hạn như sử dụng bao cao su mỗi khi bạn quan hệ tình dục và hạn chế số lượng bạn tình mà bạn có.

Đừng hút thuốc

Nếu bạn không hút thuốc, đừng bắt đầu. Nếu bạn hút thuốc, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về các chiến lược giúp bạn bỏ thuốc lá.