Bằng chứng là cách đây 12 năm vào năm Nhâm Thìn 2012, số lượng trẻ sơ sinh chào đời tại Trung Quốc đã tăng 14,57% so với mức 13,27% vào năm 2011, sau đó lại giảm xuống 13,03% vào năm 2013.

Đây là thông tin tốt, bởi năm 2023 là năm thứ 2 Trung Quốc ghi nhận tình trạng dân số tăng trưởng âm. Cục Thống kê Quốc gia (NBS) cho biết dân số Trung Quốc đạt 1,409 tỷ người vào cuối năm 2023, giảm 2,08 triệu người so với năm 2022.

Trong khi đó, vào năm 2023 Ấn Độ đã vượt qua Trung Quốc trở thành quốc gia có dân số lớn nhất thế giới. Theo đó, dân số Ấn Độ đã tăng 0,81% lên 1,429 tỷ vào năm 2023.

Theo ông Yuan, tại Trung Quốc, số trẻ trung bình được một phụ nữ sinh hiện vào khoảng 1,05%, so với 1,3% ở Nhật Bản, 1,7% ở Mỹ và 2% ở Ấn Độ. Do đó, tốc độ giảm dân số Trung Quốc sẽ vẫn ở mức nhẹ trong 3 thập kỷ tới.

Trái lại, số người trên 60 tuổi đạt 297 triệu, tương đương 21,1% dân số Trung Quốc vào cuối năm 2023. Con số này là 280 triệu tương đương 19,8% dân số vào cuối năm 2022.

Bà Yue Su tại Đơn vị Tình báo Kinh tế (EIU) nhận định, “chúng tôi kỳ vọng số ca sinh mới sẽ phục hồi vào năm 2024, do nhu cầu sinh con tuổi Rồng gia tăng. Điều này có thể góp phần vào quỹ đạo tăng trưởng dân số tích cực. Nhưng sau một thời gian ngắn phục hồi vào năm 2024 và có thể là năm 2025, số lượng trẻ sơ sinh chào đời dự kiến sẽ quay trở lại xu hướng giảm". 

Theo bà, Trung Quốc có thể không phải đối mặt với “cuộc khủng hoảng trẻ sơ sinh” như Hàn Quốc, nơi có tỷ lệ sinh là 0,9%. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ đối mặt với nhiều thách thức để có tỷ lệ sinh ổn định như Nhật Bản 1,3%.

Bà cũng cho rằng, chính quyền Bắc Kinh nên thi hành những chính sách hiệu quả hơn để khuyến sinh như cải thiện điều kiện làm việc cho lao động nữ, và cải thiện phúc lợi xã hội cho lao động nhập cư.

Trong năm 2023, nhiều thành phố ở Trung Quốc đã công bố các biện pháp khuyến sinh. Điển hình, chính quyền thành phố Trịnh Châu của tỉnh Hà Nam công bố mỗi gia đình sẽ nhận được khoản trợ cấp tiền mặt lần lượt là 2.000 Nhân dân tệ, 5.000 Nhân dân tệ, và 15.000 Nhân dân tệ nếu có một, hai và ba con.

Song theo một số chuyên gia, giới trẻ Trung Quốc vẫn có xu hướng trì hoãn kết hôn và sinh con, do thu nhập giảm và thất nghiệp gia tăng. 

‘Phép màu’ ở nơi duy nhất tại Nhật Bản không phải đối mặt khủng hoảng dân số

Trước Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, trên mạng xã hội Trung Quốc, những thuật ngữ “tiểu long nhi” (con trai Rồng) và “tiểu long nữ (con gái Rồng) đã được tìm kiếm nhiều nhất. 

Theo quan niệm truyền thống, một số gia đình Trung Quốc thích sinh con vào năm Rồng vì họ tin đứa trẻ sẽ thông minh hơn, thành công hơn, và sở hữu vận may hơn so với những tuổi khác trong 12 con giáp. Những gia đình có một hoặc nhiều người tuổi Rồng cũng được cho sẽ được hưởng nhiều may mắn, hòa thuận, và làm ăn phát đạt.

Bằng chứng là cách đây 12 năm vào năm Nhâm Thìn 2012, số lượng trẻ sơ sinh chào đời tại Trung Quốc đã tăng 14,57% so với mức 13,27% vào năm 2011, sau đó lại giảm xuống 13,03% vào năm 2013.

Đây là thông tin tốt, bởi năm 2023 là năm thứ 2 Trung Quốc ghi nhận tình trạng dân số tăng trưởng âm. Cục Thống kê Quốc gia (NBS) cho biết dân số Trung Quốc đạt 1,409 tỷ người vào cuối năm 2023, giảm 2,08 triệu người so với năm 2022.

Trong khi đó, vào năm 2023 Ấn Độ đã vượt qua Trung Quốc trở thành quốc gia có dân số lớn nhất thế giới. Theo đó, dân số Ấn Độ đã tăng 0,81% lên 1,429 tỷ vào năm 2023.

Theo ông Yuan, tại Trung Quốc, số trẻ trung bình được một phụ nữ sinh hiện vào khoảng 1,05%, so với 1,3% ở Nhật Bản, 1,7% ở Mỹ và 2% ở Ấn Độ. Do đó, tốc độ giảm dân số Trung Quốc sẽ vẫn ở mức nhẹ trong 3 thập kỷ tới.

Trái lại, số người trên 60 tuổi đạt 297 triệu, tương đương 21,1% dân số Trung Quốc vào cuối năm 2023. Con số này là 280 triệu tương đương 19,8% dân số vào cuối năm 2022.

Bà Yue Su tại Đơn vị Tình báo Kinh tế (EIU) nhận định, “chúng tôi kỳ vọng số ca sinh mới sẽ phục hồi vào năm 2024, do nhu cầu sinh con tuổi Rồng gia tăng. Điều này có thể góp phần vào quỹ đạo tăng trưởng dân số tích cực. Nhưng sau một thời gian ngắn phục hồi vào năm 2024 và có thể là năm 2025, số lượng trẻ sơ sinh chào đời dự kiến sẽ quay trở lại xu hướng giảm". 

Theo bà, Trung Quốc có thể không phải đối mặt với “cuộc khủng hoảng trẻ sơ sinh” như Hàn Quốc, nơi có tỷ lệ sinh là 0,9%. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ đối mặt với nhiều thách thức để có tỷ lệ sinh ổn định như Nhật Bản 1,3%.

Bà cũng cho rằng, chính quyền Bắc Kinh nên thi hành những chính sách hiệu quả hơn để khuyến sinh như cải thiện điều kiện làm việc cho lao động nữ, và cải thiện phúc lợi xã hội cho lao động nhập cư.

Trong năm 2023, nhiều thành phố ở Trung Quốc đã công bố các biện pháp khuyến sinh. Điển hình, chính quyền thành phố Trịnh Châu của tỉnh Hà Nam công bố mỗi gia đình sẽ nhận được khoản trợ cấp tiền mặt lần lượt là 2.000 Nhân dân tệ, 5.000 Nhân dân tệ, và 15.000 Nhân dân tệ nếu có một, hai và ba con.

Song theo một số chuyên gia, giới trẻ Trung Quốc vẫn có xu hướng trì hoãn kết hôn và sinh con, do thu nhập giảm và thất nghiệp gia tăng. 

‘Phép màu’ ở nơi duy nhất tại Nhật Bản không phải đối mặt khủng hoảng dân số

Lợi dụng sự buông lỏng này, các hộ gia đình, cá nhân đã thực hiện xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ ở hoặc xây dựng nhà ngăn phòng cho thuê (để ở) không tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng, PCCC. 

Bộ Xây dựng chỉ ra những vi phạm như xây dựng không theo quy hoạch, xây dựng không phép, sai phép, xây dựng nhà ở không đảm bảo các tiêu chuẩn, quy chuẩn về PCCC.

Ngoài ra còn tự ý thiết kế nâng tầng bố trí nhà ở thành nhiều căn hộ nhằm mục đích cho thuê, mua bán, chuyển nhượng... 

Những vi phạm trên dẫn đến nhiều hệ lụy làm gia tăng mật độ dân số, gây quá tải về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, hạ tầng giao thông, phá vỡ quy hoạch, xảy ra các tranh chấp, khiếu kiện giữa người mua và người bán do không cấp được giấy chứng nhận quyền sở hữu...

Đặc biệt là vi phạm các quy định về PCCC dẫn đến nguy cơ cháy nổ cao trong cộng đồng dân cư. Điển hình là vụ cháy tại số nhà 37, ngách 29/70 phố Khương Hạ (phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội) vừa qua gây thiệt hại rất nghiêm trọng về người và tài sản.

Trước thực trạng trên, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các địa phương chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp với các cơ quan chức năng của địa phương khẩn trương thực hiện các công việc.

Cụ thể, đối với chung cư mini đã hoàn thành phải khẩn trương rà soát toàn bộ các công trình này để phát hiện các vi phạm về trật tự xây dựng đặc biệt là vi phạm về phòng cháy, chữa cháy.

Có giải pháp ngăn cách khu vực để xe với khu vực ở và có lối thoát nạn riêng; đầu tư trang thiết bị về phòng cháy, chữa cháy phù hợp; bố trí người có sức khỏe, kinh nghiệm để quản lý vận hành tòa nhà, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật.

“Đối với chung cư mini khi xây dựng mới, các cơ quan có thẩm quyền của địa phương phải kiểm soát chặt chẽ việc tuân thủ các quy định của pháp luật về quy hoạch, xây dựng, phòng cháy, chữa cháy, quản lý việc cấp giấy phép xây dựng, quản lý chất lượng, quản lý trật tự xây dựng theo quy định” – văn bản của Bộ Xây dựng nêu rõ.

Đặc biệt, địa phương phải chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác thanh, kiểm tra để phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trật tự xây dựng, PCCC của các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh vừa ký công văn gửi UBND các địa phương về việc thực hiện quy định pháp luật về nhà ở riêng lẻ, công trình có thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ ở (thường được gọi là chung cư mini).

Bộ Xây dựng cho biết, pháp luật về xây dựng, nhà ở đã tạo hành lang pháp lý để điều chỉnh đầy đủ các hoạt động có liên quan trong lĩnh vực xây dựng công trình nói chung, xây dựng nhà ở riêng lẻ nói riêng trong đó có loại hình nhà ở riêng lẻ thiết kế nhiều tầng, nhiều hộ. Từ việc cấp giấy phép xây dựng, bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC), thi công, quản lý chất lượng,... cũng như việc xử lý các hành vi vi phạm có liên quan.

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng đánh giá, trong thời gian qua, ở một số địa phương tại khu vực đô thị hoặc các khu dân cư gần các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế... có sự buông lỏng quản lý của các cơ quan chức năng. 

Lợi dụng sự buông lỏng này, các hộ gia đình, cá nhân đã thực hiện xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ ở hoặc xây dựng nhà ngăn phòng cho thuê (để ở) không tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng, PCCC. 

Bộ Xây dựng chỉ ra những vi phạm như xây dựng không theo quy hoạch, xây dựng không phép, sai phép, xây dựng nhà ở không đảm bảo các tiêu chuẩn, quy chuẩn về PCCC.

Ngoài ra còn tự ý thiết kế nâng tầng bố trí nhà ở thành nhiều căn hộ nhằm mục đích cho thuê, mua bán, chuyển nhượng... 

Những vi phạm trên dẫn đến nhiều hệ lụy làm gia tăng mật độ dân số, gây quá tải về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, hạ tầng giao thông, phá vỡ quy hoạch, xảy ra các tranh chấp, khiếu kiện giữa người mua và người bán do không cấp được giấy chứng nhận quyền sở hữu...

Đặc biệt là vi phạm các quy định về PCCC dẫn đến nguy cơ cháy nổ cao trong cộng đồng dân cư. Điển hình là vụ cháy tại số nhà 37, ngách 29/70 phố Khương Hạ (phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội) vừa qua gây thiệt hại rất nghiêm trọng về người và tài sản.

Trước thực trạng trên, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các địa phương chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp với các cơ quan chức năng của địa phương khẩn trương thực hiện các công việc.

Cụ thể, đối với chung cư mini đã hoàn thành phải khẩn trương rà soát toàn bộ các công trình này để phát hiện các vi phạm về trật tự xây dựng đặc biệt là vi phạm về phòng cháy, chữa cháy.

Có giải pháp ngăn cách khu vực để xe với khu vực ở và có lối thoát nạn riêng; đầu tư trang thiết bị về phòng cháy, chữa cháy phù hợp; bố trí người có sức khỏe, kinh nghiệm để quản lý vận hành tòa nhà, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật.

“Đối với chung cư mini khi xây dựng mới, các cơ quan có thẩm quyền của địa phương phải kiểm soát chặt chẽ việc tuân thủ các quy định của pháp luật về quy hoạch, xây dựng, phòng cháy, chữa cháy, quản lý việc cấp giấy phép xây dựng, quản lý chất lượng, quản lý trật tự xây dựng theo quy định” – văn bản của Bộ Xây dựng nêu rõ.

Đặc biệt, địa phương phải chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác thanh, kiểm tra để phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trật tự xây dựng, PCCC của các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Từ năm học 2023-2024 trở đi, khung học phí được điều chỉnh theo tỷ lệ phù hợp với điều kiện kinh tế phù hợp của địa phương, tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm, khả năng chi trả của người dân nhưng không quá 7,5%/năm.

>>> Chi tiết học phí với học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông

- Học phí giáo dục đại học công lập:Mức trần học phí năm học 2021 - 2022 được áp dụng bằng mức trần học phí năm 2020 - 2021.

Từ năm học 2022-2023 đến năm học 2025-2026, các cơ sở đào tạo công lập sẽ quyết định học phí theo mức trần sau:

>>> Chi tiết trần học phí đại học, thạc sĩ, tiến sĩ trong 5 năm tới

>>> Học phí Y, Dược có thể tăng mạnh trong 5 năm tới

Học sinh được tăng mức hỗ trợ chi phí học tập: Theo Nghị định 81, các đối tượng được hỗ trợ chi phí học tập sẽ được nhận mức hỗ trợ là 150.000 đồng/học sinh/tháng (tăng 50.000 đồng) để mua sách, vở và các đồ dùng học tập khác. Thời gian được hưởng theo thời gian học thực tế và không quá 9 tháng/năm học, được chi trả 2 lần trong năm vào đầu các học kỳ của năm học.

Thêm diện học sinh, sinh viên được miễn học phí: tại Điều 15, Nghị định 81/2021 đã bổ sung thêm các đối tượng sau được miễn học phí: Người học chương trình trung cấp, cao đẳng mồ côi cả cha lẫn mẹ, không nơi nương tựa; học sinh THCS ở thôn/bản đặc biệt khó khăn; người học các ngành, nghề chuyên môn đặc thù...

Các tỉnh được quyết định không thu học phí khi có dịch bệnh: Theo Điều 17 Nghị định 81, tùy theo mức độ và phạm vi thiệt hại, các địa phương được quyết định không thu học phí trong thời hạn nhất định đối với trẻ em mẫu giáo và học sinh phổ thông công lập, học viên giáo dục thường xuyên thuộc vùng bị thiên tai, dịch bệnh, vùng xảy ra các sự kiện bất khả kháng.

Những quy định mới về tuyển sinh và đào tạo thạc sĩ

Cũng từ ngày 15/10/2021, Thông tư 23/2021/TT-BGDĐT ban hành Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ thạc sĩ sẽ có hiệu lực thi hành. Quy chế ban hành kèm Thông tư 23 áp dụng đối với các khóa trúng tuyển sau từ ngày 15/10/2021.

Theo Thông tư mới, việc tuyển sinh và đào tạo thạc sĩ sẽ có một số thay đổi so với quy định hiện hành.

- Nâng chuẩn đầu ra về ngoại ngữ: Theo Điều 12 Quy chế ban hành kèm Thông tư 23, để được xét tốt nghiệp thạc sĩ, học viên phải chứng minh chuẩn đầu ra ngoại ngữ bằng một trong các văn bằng hoặc chứng chỉ ngoại ngữ đạt trình độ tương đương Bậc 4 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam.

Quy chế trước đây quy định chuẩn đầu ra ngoại ngữ tối thiểu chỉ từ Bậc 3/6 trở lên.

- Các trường được tuyển sinh thạc sĩ online: Theo Quy chế mới quy định hai hình thức tuyển sinh thạc sĩ là trực tiếp và trực tuyến, trong đó các trường có thể tuyển sinh thạc sĩ bằng hình thức trực tuyến nếu bảo đảm chất lượng và có kết quả đánh giá tin cậy, công bằng như tuyển sinh trực tiếp.

Ở quy định trước, Bộ GD-ĐT chỉ cho phép các cơ sở đào tạo tuyển sinh thạc sĩ theo hình thức trực tiếp.

- Thêm hình thức đào tạo thạc sĩ vừa học vừa làm: Về hình thức đào tạo, Điều 3 Quy chế ban hành kèm Thông tư 23 bổ sung thêm hình thức vừa làm vừa học cho chương trình định hướng ứng dụng thay vì chỉ quy định hình thức đào tạo chính quy như trước đây.

Thời gian học tập chuẩn toàn khóa đối với hình thức đào tạo vừa làm vừa học sẽ dài hơn ít nhất 20% so với hình thức đào tạo chính quy của cùng chương trình đào tạo.

- Sinh viên đại học được học trước chương trình thạc sĩ: Quy định mới cho phép sinh viên đang học chương trình đại học (hoặc trình độ tương đương trở lên) có học lực khá trở lên và các điều kiện khác do cơ sở đào tạo quy định có thể được đăng ký học trước một số học phần của chương trình thạc sĩ tại cùng cơ sở đào tạo. Số tín chỉ được công nhận không vượt quá 15 tín chỉ.

- Không giới hạn số đợt tuyển sinh thạc sĩ trong năm: Quy chế tuyển sinh thạc sĩ mới nêu rõ, các cơ sở giáo dục có thể tổ chức tuyển sinh trình độ thạc sĩ một hoặc nhiều lần trong năm chứ không còn giới hạn tối đa 2 lần mỗi năm như quy định cũ.

Cơ sở đào tạo quyết định việc tuyển sinh khi đáp ứng đủ các điều kiện bảo đảm chất lượng thực hiện chương trình đào tạo thạc sĩ.

Thêm nhiều đơn vị tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ

Thông tư 24/2021/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung Quy chế thi đánh giá năng lực ngoại ngữ theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam sẽ có hiệu lực và áp dụng từ ngày 24/10/2021.

So với quy định cũ tại Thông tư 23 năm 2017, Bộ GD-ĐT đã bổ sung thêm một số đơn vị được tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ. Cụ thể:

- Đơn vị được tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ theo các định dạng đề thi từ bậc 1 đến bậc 6 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam bao gồm: Cơ sở giáo dục đại học có đào tạo ngành ngôn ngữ tiếng nước ngoài (thuộc nhóm ngành Ngôn ngữ và Văn hóa nước ngoài) hoặc sư phạm tiếng nước ngoài (thuộc nhóm ngành Đào tạo giáo viên); Đơn vị sự nghiệp được giao nhiệm vụ tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ.

- Đơn vị được tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ theo các định dạng đề thi từ bậc 1 đến bậc 3 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam (dành cho học sinh phổ thông) bao gồm: Trung tâm Giáo dục thường xuyên, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên; Trung tâm ngoại ngữ, trung tâm tin học - ngoại ngữ do Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc Giám đốc Sở GD-ĐT quyết định thành lập.

Ngoài ra, theo quy định tại Thông tư mới, từ ngày 1/7/2023 sẽ không còn hình thức thi trên giấy đối với các kỹ năng nghe, đọc, viết như hiện nay. Thay vào đó, tất cả các kỹ năng này sẽ đều được tổ chức thi trên máy vi tính.

Phương Chi

Bổ sung hình thức đào tạo thạc sĩ vừa làm vừa học

Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ thạc sĩ vừa ban hành đã bổ sung hình thức đào tạo vừa làm vừa học cho chương trình định hướng ứng dụng, thời gian đào tạo toàn khóa dài hơn ít nhất 20% so với đào tạo chính quy.

Thêm đối tượng được miễn học phí

Từ ngày 15/10, Nghị định 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục đào tạo chính thức có hiệu lực

Theo đó:

- Học phí với trẻ mầm non và học sinh phổ thông năm học 2022-2023 cao nhất là 650.000đ/tháng.

Từ năm học 2023-2024 trở đi, khung học phí được điều chỉnh theo tỷ lệ phù hợp với điều kiện kinh tế phù hợp của địa phương, tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm, khả năng chi trả của người dân nhưng không quá 7,5%/năm.

>>> Chi tiết học phí với học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông

- Học phí giáo dục đại học công lập:Mức trần học phí năm học 2021 - 2022 được áp dụng bằng mức trần học phí năm 2020 - 2021.

Từ năm học 2022-2023 đến năm học 2025-2026, các cơ sở đào tạo công lập sẽ quyết định học phí theo mức trần sau:

>>> Chi tiết trần học phí đại học, thạc sĩ, tiến sĩ trong 5 năm tới

>>> Học phí Y, Dược có thể tăng mạnh trong 5 năm tới

Học sinh được tăng mức hỗ trợ chi phí học tập: Theo Nghị định 81, các đối tượng được hỗ trợ chi phí học tập sẽ được nhận mức hỗ trợ là 150.000 đồng/học sinh/tháng (tăng 50.000 đồng) để mua sách, vở và các đồ dùng học tập khác. Thời gian được hưởng theo thời gian học thực tế và không quá 9 tháng/năm học, được chi trả 2 lần trong năm vào đầu các học kỳ của năm học.

Thêm diện học sinh, sinh viên được miễn học phí: tại Điều 15, Nghị định 81/2021 đã bổ sung thêm các đối tượng sau được miễn học phí: Người học chương trình trung cấp, cao đẳng mồ côi cả cha lẫn mẹ, không nơi nương tựa; học sinh THCS ở thôn/bản đặc biệt khó khăn; người học các ngành, nghề chuyên môn đặc thù...

Các tỉnh được quyết định không thu học phí khi có dịch bệnh: Theo Điều 17 Nghị định 81, tùy theo mức độ và phạm vi thiệt hại, các địa phương được quyết định không thu học phí trong thời hạn nhất định đối với trẻ em mẫu giáo và học sinh phổ thông công lập, học viên giáo dục thường xuyên thuộc vùng bị thiên tai, dịch bệnh, vùng xảy ra các sự kiện bất khả kháng.

Những quy định mới về tuyển sinh và đào tạo thạc sĩ

Cũng từ ngày 15/10/2021, Thông tư 23/2021/TT-BGDĐT ban hành Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ thạc sĩ sẽ có hiệu lực thi hành. Quy chế ban hành kèm Thông tư 23 áp dụng đối với các khóa trúng tuyển sau từ ngày 15/10/2021.

Theo Thông tư mới, việc tuyển sinh và đào tạo thạc sĩ sẽ có một số thay đổi so với quy định hiện hành.

- Nâng chuẩn đầu ra về ngoại ngữ: Theo Điều 12 Quy chế ban hành kèm Thông tư 23, để được xét tốt nghiệp thạc sĩ, học viên phải chứng minh chuẩn đầu ra ngoại ngữ bằng một trong các văn bằng hoặc chứng chỉ ngoại ngữ đạt trình độ tương đương Bậc 4 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam.

Quy chế trước đây quy định chuẩn đầu ra ngoại ngữ tối thiểu chỉ từ Bậc 3/6 trở lên.

- Các trường được tuyển sinh thạc sĩ online: Theo Quy chế mới quy định hai hình thức tuyển sinh thạc sĩ là trực tiếp và trực tuyến, trong đó các trường có thể tuyển sinh thạc sĩ bằng hình thức trực tuyến nếu bảo đảm chất lượng và có kết quả đánh giá tin cậy, công bằng như tuyển sinh trực tiếp.

Ở quy định trước, Bộ GD-ĐT chỉ cho phép các cơ sở đào tạo tuyển sinh thạc sĩ theo hình thức trực tiếp.

- Thêm hình thức đào tạo thạc sĩ vừa học vừa làm: Về hình thức đào tạo, Điều 3 Quy chế ban hành kèm Thông tư 23 bổ sung thêm hình thức vừa làm vừa học cho chương trình định hướng ứng dụng thay vì chỉ quy định hình thức đào tạo chính quy như trước đây.

Thời gian học tập chuẩn toàn khóa đối với hình thức đào tạo vừa làm vừa học sẽ dài hơn ít nhất 20% so với hình thức đào tạo chính quy của cùng chương trình đào tạo.

- Sinh viên đại học được học trước chương trình thạc sĩ: Quy định mới cho phép sinh viên đang học chương trình đại học (hoặc trình độ tương đương trở lên) có học lực khá trở lên và các điều kiện khác do cơ sở đào tạo quy định có thể được đăng ký học trước một số học phần của chương trình thạc sĩ tại cùng cơ sở đào tạo. Số tín chỉ được công nhận không vượt quá 15 tín chỉ.

- Không giới hạn số đợt tuyển sinh thạc sĩ trong năm: Quy chế tuyển sinh thạc sĩ mới nêu rõ, các cơ sở giáo dục có thể tổ chức tuyển sinh trình độ thạc sĩ một hoặc nhiều lần trong năm chứ không còn giới hạn tối đa 2 lần mỗi năm như quy định cũ.

Cơ sở đào tạo quyết định việc tuyển sinh khi đáp ứng đủ các điều kiện bảo đảm chất lượng thực hiện chương trình đào tạo thạc sĩ.

Thêm nhiều đơn vị tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ

Thông tư 24/2021/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung Quy chế thi đánh giá năng lực ngoại ngữ theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam sẽ có hiệu lực và áp dụng từ ngày 24/10/2021.

So với quy định cũ tại Thông tư 23 năm 2017, Bộ GD-ĐT đã bổ sung thêm một số đơn vị được tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ. Cụ thể:

- Đơn vị được tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ theo các định dạng đề thi từ bậc 1 đến bậc 6 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam bao gồm: Cơ sở giáo dục đại học có đào tạo ngành ngôn ngữ tiếng nước ngoài (thuộc nhóm ngành Ngôn ngữ và Văn hóa nước ngoài) hoặc sư phạm tiếng nước ngoài (thuộc nhóm ngành Đào tạo giáo viên); Đơn vị sự nghiệp được giao nhiệm vụ tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ.

- Đơn vị được tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ theo các định dạng đề thi từ bậc 1 đến bậc 3 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam (dành cho học sinh phổ thông) bao gồm: Trung tâm Giáo dục thường xuyên, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên; Trung tâm ngoại ngữ, trung tâm tin học - ngoại ngữ do Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc Giám đốc Sở GD-ĐT quyết định thành lập.

Ngoài ra, theo quy định tại Thông tư mới, từ ngày 1/7/2023 sẽ không còn hình thức thi trên giấy đối với các kỹ năng nghe, đọc, viết như hiện nay. Thay vào đó, tất cả các kỹ năng này sẽ đều được tổ chức thi trên máy vi tính.

Phương Chi

Bổ sung hình thức đào tạo thạc sĩ vừa làm vừa học

Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ thạc sĩ vừa ban hành đã bổ sung hình thức đào tạo vừa làm vừa học cho chương trình định hướng ứng dụng, thời gian đào tạo toàn khóa dài hơn ít nhất 20% so với đào tạo chính quy.