Sau Y2K và Y2020, hãy tìm hiểu Y2038 là gì?

Sự cố năm 2038 là gì?àYhãytìmhiểuYlàgìlịch bóng đá ngoại hạng anh hôm nay

Thời điểm chuyển sang thế kỷ 21 cũng là lúc cả thế giới hoang mang về sự cố máy tính mang tên Y2K, để rồi cách khắc phục tạm thời lúc đó đã dẫn đến một sự cố máy tính khác mang tên Y2020 vào thời điểm bước sang năm mới 2020 vừa qua. Và sắp tới người ta tiên liệu sẽ còn có sự cố máy tính Y2038.

Sự cố năm 2038, hay còn được gọi là Y2038 hoặc Unix Y2K, là lỗi được dự báo trong các hệ thống phần mềm hiện nay liên quan đến dữ liệu thời gian tương tự như sự cố Y2K. Rất nhiều hệ thống đang đếm thời gian theo số giây trôi qua kể từ mốc là 0h00 ngày 1/1/1970 (theo giờ chuẩn quốc tế UTC) bằng dữ liệu số nguyên 32 bit có dấu.

Sự cố năm 2038, hay còn được gọi là Y2038, là lỗi được dự báo trong các hệ thống phần mềm hiện nay liên quan đến dữ liệu thời gian tương tự như sự cố Y2K hay Y2020 vừa qua.

Dung lượng dữ liệu của số nguyên 32 bit có dấu chỉ đủ duy trì đến 3h14’7’’ ngày 19/1/2038, vì nếu tính cụ thể ra thì số nguyên 32 bit có dấu chỉ đếm được 2³¹ - 1 = 2.147.483.647 giây (khoảng gần 2,15 tỷ giây) sau mốc 0 năm 1970. Thời gian tràn bộ đếm của hệ thống sẽ gây ra những hệ quả khó lường cho hệ thống máy tính.

Đây là lỗi hệ thống được phát hiện trong hệ điều hành Unix. Trong đó các hệ thống nhúng nhiều khả năng sẽ bị ảnh hưởng bởi sự cố 2038. Khá nhiều phương tiện giao thông hiện nay dùng hệ thống nhúng, như xe hơi sử dụng hệ thống phanh chống bó cứng ABS, hệ thống cân bằng điện tử ESC/ESP, hay như máy bay sử dụng định vị GPS, dù tất nhiên những hệ thống nhúng này không liên quan mấy đến hệ thống thời gian.

Sự cố 2038 nhiều khả năng sẽ ảnh hưởng nhiều hơn đến hệ thống nhúng trong các thiết bị thông tin liên lạc như điện thoại, router hay thiết bị phát sóng WiFi. Đó là những thiết bị dựa vào dữ liệu ngày tháng thời gian chính xác trên những nền tảng tương đồng Unix.

Ngoài ra các cơ sở dữ liệu MySQL cũng dựa trên hàm thời gian bị ảnh hưởng bởi sự cố 2038. Một số phiên bản Mac OS X đời đầu cũng được cho rằng sẽ dính sự cố 2038.

Hiện nay chưa có giải pháp tổng thể cho sự cố 2038. Người ta có thể đổi sang số nguyên 32 bit không dấu để đếm thời gian, như vậy sẽ gia hạn được đến tận 6h28’15’’ ngày 7/2/2106, nhưng ngược lại sẽ làm ảnh hưởng đến những hệ thống lưu trữ dữ liệu thời gian trước năm 1970 vốn trước đây được biểu thị bằng số âm.

Trong khi đó tăng dung lượng lưu trữ thời gian lên 64 bit như các máy đời mới thì có thể tạo ra sự không tương thích với cấu trúc cũ.

Trên hình là minh họa khi số đếm nhị phân dần đến giới hạn tràn, và đến thời điểm 3h14’7’’ ngày 19/1/2038 thì bộ đếm thời gian của máy tính quay về năm 1901.

Sự cố Y2020 vừa qua diễn ra như thế nào?

Nếu tìm hiểu lại các sự cố máy tính trước đây, hơn 20 năm trước cả thế giới đồn thổi về sự cố Y2K như "ngày tận thế năm 2000" có thể khiến toàn bộ hệ thống máy tính sụp đổ, kéo theo nhiều hệ lụy như hệ thống giao thông đình trệ, các doanh nghiệp, ngân hàng, tổ chức chính phủ phải đóng cửa.