‘Ngồi trên cổ’ phụ huynh

Theo The Epoch Times, giáo sư Lu Zhehua của Đại học Bắc Kinh cho rằng gần đây hiện tượng ăn bám phụ huynhở đô thị trở thành phổ biến. Một trong những nguyên nhân sâu xa là cấu trúc 1:2:4 làm trẻ em được nuông chiều quá mức, quen “ăn sẵn”.

Tờ“Tin tức Thượng Hải buổi chiều”đăng báo cáo của nhà xã hội học có tiếng Jing Tiankui, nói mạnh hơn: “Trong hơn 65% gia đình ở Trung Quốc, trẻ con ngồi trên cổ bổ mẹ. Khoảng 30% người trẻ tuổi sống nhờ vào cha mẹ… Trong xã hội Trung Quốc, tệ ăn bám phát triển với tốc độ nhanh đến mức làm thay đổi nề nếp gia đình và trở thành vấn đề xã hội".

Những ngưởi trẻ tuổi “ăn bám” không hẳn chỉ là không tìm được việc làm, có cả những vị tìm cách chối bỏ khả năng có công ăn việc làm. Họ sống đời “giá áo túi cơm”, từ cơm ăn áo mặc, tiền nhà, chi phí đi lại, đến các các nhu cầu khác đều ngửa tay nhận từ hầu bao của song thân.

Họ thường là các chàng, nàng ở độ tuổi 23 -30, có thể tự lập, nhưng chọn cách dựa dẫm hoàn toàn vào bố mẹ. Cũng có những người “ăn bám” có mức độ theo nghĩa xây dựng gia đình, nhưng bố mẹ vẫn phải bao cấp rất nhiều, như một kiểu “địa y”.

Tin này thoạt đầu đã làm sửng sốt những ai từng nghe “Chiến ca Mẹ Hổ”.

Các thể loại

Một dạng hổ con khác

Thành đạt trong thế hệ đầu Tiểu đế vương(Little Emperors) hẳn vẫn là các “công chúa hoàng tử” (princelings – lớp “con VIP lại làm VIP”) – hậu duệ của các đại tư bản mới, các quan chức - những ai hưởng đặc lợi từ cuộc cải cách kinh tế long trời lở đất ở xứ Vạn lý trường thành.

Trong số những ai không thành đạt (hoặc không muốn thành đạt) gồm cả những “địa y”. Và thế hệ “Hoa tuyết đài các”, nay mới ở lứa tuổi teen chắc sẽ là một trong những nguồn bổ sung cho lớp "địa y".

Những “Hoa tuyết đài các”, “Địa y”… của xã hội tiêu thụ hiện đại lại dấy lên các quan ngại về công nghệ giáo dục kiểu Trung Quốc trên các diễn đàn ngoài Hoa lục.

Ở mục Quan sát Trung quốc (China Watch)trên tờ The Punch, tác giả Lucy Kippist nêu hai quy tắc giáo dưỡng trẻ em “made in China”. Cách tạo ra những “Hoa tuyết đài các”, mới nổi (theo Lucy Kippist là những cậu ấm cô chiêu luôn phải có người kèm cặp, trông nom, luôn bối rối nêu được yêu cầu làm những việc dù vặt vãnh). Thứ hai, được biết đến ở phương Tây nhiều hơn, là dạy con theo “công nghệ mẹ Hổ”. Các bậc “cha mẹ Hổ” thường quá khắt khe, thường hung đồ, và đòi hỏi phải chấp hành họ mọi lúc, mọi nơi. Diễn đàn China Watchcho rằng kiểu đầu tư "méo" (crippling investment – què quặt, thiếu hệ thống) này sẽ còn đẻ ra cho nguồn nhân lực Đại lục những “quái thai”, như sự trả giá đầy nghịch lý.

Diễn đàn Nga bình sách “Chiến ca Mẹ Hổ” cho hay toàn hệ thống giáo dục (ở nhà, xã hội, ở trường) của Trung Quốc tập trung vào đạt thành tích cao nhất.

Đó là đường đua đạt kỷ lục, nơi các “huấn luyện viên” có thể ngầm dùng cả “doping”, và các “vận động viên” dù thành đạt hay thất bại, đều có thể bị tàn phế ít nhất về phần hồn.

Đó là một nền giáo dục chạy theo những con số, không vì con người. Người Nga cho rằng Trung quốc hiện vẫn khăng khăng đào tạo “hổ con” cho các trường đại học phương Tây.

“Yêu cho roi” và “câm như hến”

Bà Amy Chua (tác giả “Chiến ca Mẹ Hổ”) thì vẫn khẳng định rằng phương pháp của mình là “bách chiến bách thắng”, hiện được nhiều gia đình nhập cư gốc Á. Phi, Mỹ la tinh ở Hoa Kỳ noi theo.

Amy Chua tiết lộ “chiến lược giáo dục Trung Quốc” (trường phái của bà) dựa trên nền tảng đạo hiếu (đạo làm con) của Khổng giáo, và đây là cách tốt nhất để đảm bảo tương lai cho con em.

Để con thành đạt, nhất là để bám rễ vào xã hội phương Tây, ở nhà cha mẹ và con vào trận đánh nơi cha mẹ luôn thắng, còn trường sở là “chiến trường” nơi con mẹ Hổ phải thắng bằng mọi giá.

Cách dạy “mẹ Hổ” (cha mẹ độc đoán) là mang tính “cổ truyền”. Từ trước sách của Amy Chua chào đời, đã đậm nétt đặc thù giáo dục made in China trong các du học sinh từ Trung quốc. Họ nổi tiếng ở các trường học Âu – Mỹ là cần cù và kiên nhẫn (dùi mài kinh sử), đến mức các học sinh Tây bản địa “trông như những kẻ thiếu ý chí, biếng học”.

Nhưng các sách như“Sự thống trị của ngu muội” (Тирания глупости, của Iu. Mukhin) chỉ ra hiện tượng kỳ lạ nhưng đặc trưng cho các du học sinh Trung Quốc. Nếu thày giáo nêu một câu hỏi trong sách, thì các sinh viên không do dự, trả lời vanh vách, đúng từng chữ theo đáp án in sẵn. Nhưng nếu thày vẫn hỏi ý đó, nhưng từ ngữ thay đổi đi, thì tất cả “hổ con” đều “câm như cá” (ngạn ngữ Nga).

“Mẹ Hổ” sinh “địa y”

Phương pháp của bà Chua đã tạo được những người thành đạt sớm, không “ăn bám” cha mẹ, nhưng ngược lại, còn tạo ra cả những kẻ suốt đời ăn theo ‘quyết định” của cha mẹ, vì “chiến pháp mẹ Hổ” không tạo khả năng chọn lựa giải pháp cho con.

Đứa con khi lớn lên hoặc trở thành “hổ phụ, hổ mẫu” (Amy Chua cho hay cũng từng thành đạt nhờ “bà ngoại Hổ”), hoặc sẽ luôn đợi cha mẹ (từng giáo dục mình theo phương pháp cưỡng bách) tiếp tục bao cấp về quyết định và giải pháp cho cuộc đời mình, trong các mô hình “Hoa tuyết”, “Địa y”.

Khi cha mẹ hướng nghiệp cho con theo kiểu áp đặt, nhưng bất thành, thì bấm bụng nuôi con “ăn bám”. Nhưng nhờ “thị trường phẩm hàm” hay quy hoạch “con vua lại làm vua”, thì hổ con dù “ăn bám” vẫn lọt vào biên chế.

Cách dạy Mẹ Hổ khó trực tiếp sinh ra những “bông tuyết” được nuông chiều thái quá, nhưng “địa y” là một dạng “hổ con phế phẩm. Xưa nay độc đoán, duy ý chí (quan liêu, mệnh lệnh), thành tích chủ nghĩa… vẫn đẻ ra cả những ỷ lại, “ăn theo” cơ chế bao cấp.

• Lê Đỗ Huy

Ngay trước đó, ngày 18/11, hơn 1.000 học viên, sinh viên Học viện đã ghi dấu chặng đường học tập, rèn luyện bằng lễ tốt nghiệp trực tuyến chưa từng có trong lịch sử 24 năm hoạt động của PTIT.

Lần lượt vào các ngày 15/10 và 25/10, nhà trường cũng lần đầu tổ chức lễ khai giảng năm học mới và tuần lễ kết nối việc làm cho sinh viên theo phương thức trực tuyến. Và còn rất nhiều hoạt động được thầy và trò PTIT chuyển dịch từ môi trường trực tiếp quen thuộc lên không gian mạng nhờ sự hỗ trợ của các công cụ, phương tiện số.

Hiện tại, các giảng viên, sinh viên tại PTIT không còn thấy các khái niệm chuyển đổi số, đại học số là mới mẻ, xa vời. Từng ngày từng giờ, họ đã làm quen với việc học tập, giảng dạy trên không gian số.

Theo chia sẻ của Tiến sĩ Đặng Hoài Bắc, Phó Giám đốc Học viện, 2 năm vừa qua, kế hoạch giảng dạy - học tập của thầy và trò Học viện đã có nhiều xáo trộn do dịch bệnh. Các ứng dụng công nghệ, nền tảng chuyển đối số giúp việc dạy - học thuận lợi hơn, mang lại cơ hội trải nghiệm mô hình thí điểm đại học số đầu tiên tại Việt Nam.

Qua 2 đợt bùng phát dịch bệnh trong năm nay, tại 2 cơ sở đào tạo của Học viện đã tổ chức đào tạo trực tuyến cho gần 90.000 lượt sinh viên với 196 môn học, hơn 1.400 lớp học online cho hơn 12.000 sinh viên. Lần đầu tiên, Học viện tổ chức thi và bảo vệ đồ án, khóa luận trực tuyến cho gần 55.000 lượt sinh viên.

Đa số các học phần thực hành, đặc biệt là những môn học lập trình CNTT được thực hiện trên nền tảng thực hành thông minh D-Lab, giúp sinh viên có thể thực hành mọi lúc mọi nơi, tự đánh giá được kết quả, cá nhân hóa việc thực hành theo trình độ với hơn 2,5 triệu lượt nộp bài tập, 2.100 bài tập và 7.000 sinh viên tham gia sau gần 1 năm triển khai. Các hệ thống học liệu số dạng MOOC (học liệu mở) từng bước được triển khai tại Học viện.

“Từ góc độ cá nhân, tôi thấy rằng ứng dụng chuyển đổi số đã mang lại cơ hội mới cho các trường Đại học nói chung và PTIT nói riêng, khai phá những tiềm năng sẵn có, phát huy các điều kiện nội tại để đổi mới và tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, làm mới và “định vị” lại tổ chức”, Tiến sĩ Đặng Hoài Bắc nói.

Hướng tới hình thành “Quốc gia số thu nhỏ”

Theo đại diện lãnh đạo PTIT, với định hướng phát triển theo mô hình “Quốc gia số thu nhỏ”, phương án chuyển đổi số Học viện đã được xây dựng với 3 trụ cột: Quản trị số - Dịch vụ số - Xã hội số. Học viện cũng đặt 5 trọng tâm trong xây dựng “Đại học số” gồm Học liệu số; Nền tảng số; Giảng viên số; Sinh viên số; Môi trường số. Đồng thời, hoạt động triển khai chuyển đổi số trong Học viện được xác định ứng dụng triệt để chủ trương xây dựng, ứng dụng các nền tảng số “Make in Việt Nam”.

Về quản trị số, PTIT đã xây dựng Trung tâm điều hành dữ liệu. Theo đó, mọi số liệu để quản trị, quản lý, điều hành được tập trung và phục vụ việc ra quyết định của lãnh đạo; các đơn vị chức năng cũng khai thác, sử dụng dữ liệu được liên thông thông qua một hệ thống quản lý đào tạo chung.

Về dịch vụ số, Học viện đã và đang triển khai từng bước các dịch vụ công theo nhu cầu của người học trên nền tảng trực tuyến. Nhà trường hướng tới cung cấp các dịch vụ tương đương dịch vụ công trực tuyến mức 4; hiện có 30 dịch vụ công của Học viện đã được đưa vào triển khai.

Còn với trụ cột xã hội số, PTIT đã có một nền tảng mạng xã hội riêng phục vụ việc giảng dạy, học tập, tương tác, kết nối giữa nhà trường và người học. Nền tảng cung cấp tài khoản đến từng người học và cá nhân hóa tài khoản trực tuyến này đến mỗi sinh viên.

Sau gần 1 năm triển khai, một hệ sinh thái ban đầu cho trường Đại học số được hình thành ở Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông. Hàng chục ngàn sinh viên và cán bộ, giảng viên của trường có thể thực hiện các hoạt động, theo dõi lịch học, xem điểm thi, xác nhận hành chính, thanh toán online, đóng học phí bằng smartphone. 

Hệ thống kết nối nội bộ PTIT-Slink được xây dựng với vai trò là mạng xã hội nội bộ đã có gần 13.000 sinh viên, cán bộ đang sử dụng với các tính năng thông báo, truy cập, dịch vụ một cửa, tương tác sinh viên giảng viên, giảng đường…

Hệ thống hoạt động tuyển sinh và nhập học số kèm thanh toán online đã được Học viện triển khai.

Hệ thống hoạt động tuyển sinh và nhập học số kèm thanh toán online cũng được triển khai xuyên suốt quá trình tuyển sinh Đại học chính quy với 9.242 tài khoản mới; xác nhận nhập học và nhập học cho 3.500 thí sinh trúng tuyển, giảm thời gian thực hiện thủ tục từ 10-15 ngày xuống có 2,5 ngày; cán bộ phục vụ nhập học giảm từ 100 người xuống còn 20 người. Toàn bộ quy trình nhập học, xếp lớp học, cấp mã sinh viên, tổ chức đào tạo online được thực hiện tự động với cơ sở dữ liệu liên thông.

Học viện cũng là trường đại học đầu tiên xây dựng nền tảng ứng dụng công nghệ Blockchain cho việc cấp văn bằng chứng chỉ thuận tiện cho khâu xác thực điện tử.

Trong thư chúc mừng các cán bộ, giảng viên, nhân viên dịp 20/11, Tiến sĩ Vũ Văn San, Giám đốc Học viện nhận định: Với những ứng dụng CNTT và chuyển đổi số đã triển khai thành công vừa qua, nhà trường đã và đang thực hiện giai đoạn đầu của mô hình Đại học số đầu tiên tại Việt Nam theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ TT&TT… “Đây là các nhiệm vụ mới và khó, đòi hỏi sự chung sức, đồng lòng của tập thể cán bộ, nhà giáo, nhà khoa học mang hết tâm huyết, tài năng và tinh thần đổi mới, sáng tạo để đóng góp vào sự nghiệp chung của Học viện”, ông Vũ Văn San chia sẻ.

Vân Anh

Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông tuyển sinh 2 ngành mới

Năm 2021, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông tuyển sinh 12 ngành đào tạo với 2 ngành mới là ngành Công nghệ tài chính và ngành Kỹ thuật Điều khiển và tự động hóa.