Doanh nghiệp sản xuất - “con mồi” yêu thích của tấn công ransomware

“Chúng tôi vẫn theo dõi và báo cáo với sếp là công ty không bị tấn công. Vì vậy cũng luôn được hỏi vì sao phải tăng đầu tư cho an toàn thông tin”, đại diện một doanh nghiệp đưa ra câu hỏi, cũng là thắc mắc chung của nhiều đơn vị tại Việt Nam. 

Theo ông Bùi Trung Thành - Chuyên gia Tư vấn giải pháp tại VCS, cần nhìn nhận vào thực tế các cuộc tấn công mạng đang liên tục gia tăng đáng kể và ngày càng phức tạp về hình thức tấn công. Thống kê từ hệ thống Threat Intelligence của VCS quý I/2024 cho thấy số lượng các chiến dịch tấn công mã hóa dữ liệu đã tăng lên 70% so với cùng kỳ. Trên toàn cầu, nhiều doanh nghiệp sản xuất lớn mạnh cũng trở thành nạn nhân của ransomware, chịu thiệt hại hàng trăm triệu USD. 

Thực tế trên cho thấy bất cứ ai cũng có thể trở thành nạn nhân của ransomware, đặc biệt khi hình thức tấn công này đã chuyển thể thành một dạng mô hình kinh doanh (RaaS) dễ dàng triển khai và thực hiện. Đặc tính của hình thức tấn công này là tin tặc thường cài cắm mã độc trong hệ thống doanh nghiệp trong một thời gian dài, có thể lên tới 200 ngày, để nắm bắt những điểm yếu và xác định dữ liệu quan trọng của hệ thống. Nhiều doanh nghiệp bị xâm nhập mà không biết và bỏ lỡ cơ hội ngăn chặn sớm. “Họ chỉ biết khi dữ liệu bị mã hoá hết. Lúc đó đã quá muộn và hậu quả lớn hơn nhiều số tiền chi ra cho ATTT”, ông Thành nói.

Trong lĩnh vực sản xuất, các doanh nghiệp trở thành “con mồi” yêu thích của các tin tặc do tâm lý sẵn sàng trả tiền. Theo chuyên gia VCS, bên cạnh việc thiếu hụt nhân sự chuyên môn cao về ATTT để ứng phó các cuộc tấn công phức tạp, rủi ro với các doanh nghiệp sản xuất còn đến từ xu hướng IoT tạo ra ngày càng nhiều cánh cửa cho tin tặc xâm nhập. Nhiều đơn vị vẫn sử dụng các hệ thống CNTT cũ, trong khi đó, các dây chuyền sản xuất thông minh và chuỗi cung ứng phức tạp với nhiều đối tác bên thứ ba trải rộng khắp thế giới, càng khiến việc đảm bảo tiêu chuẩn ATTT khó khăn hơn.

Doanh nghiệp sản xuất cần người đồng hành về ATTT

Theo bà Bùi Thị Hoà - Quản lý Chương trình đồng hành cùng doanh nghiệp trưởng thành ATTT (Viettel Cyber Security Maturity Program - CSMP) của VCS, sự đồng hành của một đơn vị chuyên về ATTT sẽ là mảnh ghép cần thiết cho các doanh nghiệp sản xuất.

CSMP là chương trình đặc biệt giúp các đối tác tham gia nhận được sự đồng hành toàn diện về ATTT, bao gồm: Quản trị đo đạc và tư vấn mức độ trưởng thành, đánh giá xâm nhập hệ thống, ứng cứu sự cố - sẵn sàng kề vai sát cánh khi doanh nghiệp gặp rủi ro về ATTT, đào tạo nghiệp vụ thực tế, cập nhật những thông tin tình báo liên quan nhanh và chính xác nhất để phát hiện các nguy cơ sớm. Chương trình ra đời với mục tiêu bảo vệ toàn diện cho doanh nghiệp, tổ chức trước các mối nguy an ninh mạng, giải quyết bài toán thiếu hụt nhân sự ATTT và tối ưu chi phí đầu tư trong dài hạn.

Gói ghém kinh nghiệm thực chiến đúc kết qua hơn 10 năm làm và nghiên cứu ATTT, đồng hành hỗ trợ hơn 100 khách hàng trong nước và quốc tế, VCS sẽ chuyển những tri thức, bài học và kinh nghiệm đắt giá nhất của mình thành chương trình đào tạo dành riêng cho các đối tác tham gia CSMP.  “Những kinh nghiệm, bài học trước đây chỉ đào tạo nội bộ VCS để nâng cao chất lượng dịch vụ tới khách hàng. Đây là chương trình duy nhất chúng tôi thực hiện để chia sẻ tri thức ATTT ra bên ngoài nhằm trực tiếp nâng cao năng lực ATTT cho đối tác”, bà Hoà nói. 

Khi tham gia chương trình CSMP, các doanh nghiệp sản xuất không chỉ tận dụng được lợi thế từ nguồn nhân lực, tri thức, mà còn được cam kết chất lượng dịch vụ và giải quyết được câu chuyện về chi phí do sản phẩm dịch vụ 100% được VCS nghiên cứu và tự phát triển theo bối cảnh và đặc thù thị trường trong nước, có sức cạnh tranh với các hãng quốc tế. 

Tại sự kiện, một trong những khu vực thu hút sự quan tâm nhất là các bàn tư vấn và đánh giá sức khỏe ATTT cho các doanh nghiệp theo hình thức 1-1 trực tiếp. Từ đó, doanh nghiệp được đánh giá sơ bộ sức khoẻ ATTT, nhận những khuyến nghị cụ thể theo từng điểm yếu, từ đó có định hướng đầu tư phù hợp. Điều này cũng thể hiện mong muốn đồng hành cùng các doanh nghiệp sản xuất của VCS.  

Đặng Nhung

Chiều 31/10 tại Trung tâm Báo chí TP.HCM đã diễn ra buổi họp báo công bố triển khai chương trình Sữa học đường trên địa bàn Thành phố, với chủ đề “Chung tay vì một Việt Nam vươn cao”.

Thông tin tại buổi họp báo, Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM Từ Lương cho biết: Từ ngày 1/11 này, hơn 300.000 trẻ em mầm non và HS khối lớp 1 trên địa bàn 10 quận, huyện (Quận 9, 12, Thủ Đức, Tân Phú, Bình Tân, huyện Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè, Cần Giờ, Bình Chánh) sẽ được uống sữa học đường (dung tích 180ml/ lần/ ngày, với 5 lần/ tuần). Đơn vị được lựa chọn cung cấp sữa cho chương trình là Công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk).

Họp báo công bố triển khai chương trình "Sữa học đường" trên địa bàn TP.Hồ Chí Minh với chủ đề “Chung tay vì một Việt Nam vươn cao”

Ông Từ Lương cho biết mục tiêu của chương trình Sữa học đường là góp phần cải thiện tình trạng dinh dưỡng của trẻ mẫu giáo và học sinh tiểu học (lớp 1) thông qua hoạt động cho uống sữa hàng ngày nhằm giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng, nâng cao tầm vóc, thể lực của trẻ em Thành phố, góp phần phát triển nguồn nhân lực trong tương lai.

Ông cho biết thêm, chương trình Sữa học đường trên địa bàn TP.HCM thực hiện theo hình thức xã hội hóa. Trong đó nhà nước hỗ trợ 30%, doanh nghiệp cung cấp hỗ trợ 20%, phụ huynh chỉ phải đóng 50% chi phí. Riêng đối với các em có điều kiện khó khăn, TP và Vinamilk sẽ hỗ trợ uống sữa miễn phí hoàn toàn. Chương trình này không bắt buộc, đối với các bậc phụ huynh nếu không muốn cho con uống sữa học đường thì có thể không đăng ký.

Thành viên Ban chỉ đạo chương trình sữa học đường cùng tham dự việc triển khai thực hiện trong ngày đầu tiên tại điểm trường Đoàn Thị Điểm, Quận Tân Phú, TP.Hồ Chí Minh

Giám đốc Phát triển Hoạt động Cộng đồng Vinamilk Nguyễn Quang Thái cho biết Vinamik là là một thương hiệu mạnh không chỉ trong nước mà còn vươn tầm quốc tế. Vimamik tham gia chương trình với mục đích chung tay vì một Việt Nam vươn cao, không chỉ giúp các em có sức khỏe mà còn hướng đến việc nâng cao trí lực cho các em.

“Sữa học đường Vinamik cung cấp sẽ có 2 loại gồm sữa tươi có đường và sữa tươi nguyên chất không có đường. Tất cả các sản phẩm này có thể cho trẻ sử dụng từ 1 tuổi trở lên”- ông Thái cho biết.

Ngày 1/11/2019, thành phố Hồ Chí Minh triển khai đồng loạt việc uống sữa học đường cho học sinh mẫu giáo và học sinh tiểu học lớp 1 trên địa bàn 10 quận, huyện.

Thí điểm 2 tháng tại TP.HCM

Tại buổi họp báo, bà Bùi Thị Diễm Thu- Phó Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo TP.HCM, cho biết trước khi thực hiện chương trình này đã tổ chức khảo sát ý kiến của phụ huynh.

Sở Giáo dục và đào tạo TP.HCM cũng đã phối hợp với đơn vị cung cấp sữa là Vinamilk tổ chức lớp tập huấn cho gần 8000 hiệu trưởng các trường, cán bộ y tế trường, giáo viên và đại diện phụ huynh học sinh...

Các học sinh cùng gấp vỏ hộp sữa gọn gàng sau khi uống sữa học đường.

Tiêu chí lựa chọn địa bàn tham gia chương trình, bà Thu cho biết Sở ưu tiên các quận/huyện ngoại thành, những địa bàn tập trung nhiều khu công nghiệp - khu chế xuất.

Ông Nguyên Hữu Hưng- Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM cho biết việc thí điểm sẽ thực hiện tại 10 quận, huyện trong thời gian 2 tháng cuối của học kỳ 1 2019-2020.

Chương trình sữa học đường TP.Hồ Chí Minh đã tổ chức tập huấn cho gần 2.000 trường học với hơn 8.000 đại biểu là đại diện thành viên ban giám hiệu các trường, giáo viên, cán bộ y tế, kế toán, giáo viên và đại diện cha mẹ học sinh nhằm cung cấp những kiến thức chuyên môn cần thiết đảm bảo việc triển khai chương trình sữa học đường an toàn và hiệu quả.

Sau thời gian thí điểm, Ban chỉ đạo Sữa học đường Thành phố sẽ ngưng để tổng kết, đánh giá lại đề án và xem những mặt được và chưa được. Từ đó sẽ có báo cáo rút kinh nghiệm, tham mưu UBND trình và xin HĐND để có hướng tiếp theo mở rộng chương trình hay không.

“Cá nhân tôi thì tất cả các khâu mà chúng ta chuẩn bị từ trước đến giờ sẽ đảm bảo. Nếu như, TP tiếp tục thực hiện đề án thì sẽ làm ngay chứ không để gián đoạn lâu”- ông Hưng khẳng định.

Ông Nguyễn Quang Thái - Giám đốc Phát triển Hoạt động Cộng đồng Vinamilk chia sẻ và giải đáp những băn khoăn của đại biểu về chương trình sữa học đường tại tập huấn sữa học đường.

Về vấn đề kiểm soát chất lượng sữa cung cấp cho Đề án, Ban Quản lý An toàn thực phẩm TP cho biết ngay khi biết thông tin Vinamilk trúng thầu đề án thì đơn vị đã phối hợp với Sở Y tế, Sở GD&ĐT, Trung tâm đấu giá Sở Tư pháp để tiến hành kiểm tra, kiểm định an toàn thực phẩm tại nhà máy sản xuất sữa học đường cho các em.

Bên cạnh việc kiểm tra điều kiện sản xuất, lưu kho, vận chuyển, phân phối thì lực lượng chức năng cũng lấy các mẫu hàng trong 2,5 triệu hộp để đưa đi kiểm định chất lượng và các kết quả đều đạt tiêu chuẩn theo quy định.

Sản phẩm sữa cung cấp cho chương trình sữa học đường là sữa tươi tiệt trùng được chế biến từ sữa tươi nguyên liệu, hoàn toàn đảm bảo chất lượng và đáp ứng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sữa tươi nguyên liệu

Được biết, hiện nay trên thế giới có 60 quốc gia triển khai chương trình Sữa học đường. Tại Việt Nam, chương trình này cũng đang được triển khai tại 17 tỉnh, thành như: Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bắc Ninh, Bình Dương, Hà Nam, Ninh Thuận… thu được những kết quả đáng khích lệ trong việc cải thiện thể chất, điều kiện dinh dưỡng của trẻ em và nhận được sự tin tưởng, ủng hộ của chính quyền địa phương, nhà trường và đông đảo phụ huynh.

Thảo Nguyên

Ban đầu, John cho rằng mua bất động sản vì muốn được tự do về tài chính. Mặc dù, tốt nghiệp ngành quản trị kinh doanh nhưng John không có kế hoạch làm lĩnh vực này. 

John O'Reilly  sở hữu 5 bất động sản năm 27 tuổi

"Tôi chỉ nhận thấy không muốn đi làm cả đời và tình cờ bắt gặp bất động sản và nhận ra đó là cách để thoát khỏi cảnh đi làm cả đời", John chia sẻ

Bản thân còn trẻ và xuất thân từ gia đình bình thường, John không được thừa hưởng tiền bạc như con nhà giàu. Và số tiền kiếm được hàng năm của anh chàng cũng chưa vượt quá 51.000 USD. Muốn mua bất động sản, John phải học cách quản lý tiền tốt. Để mua được bất động sản đầu tiên, John có chiến lược của mình và hiện nay kiếm được 62.000 USD/năm từ các bất động sản.

Hạn chế chi tiêu hoang phí

John O'Reilly thường bị bạn bè trêu đùa vì thích tiết kiệm hơn là chi tiêu hoang phí. Từ khi lớn lên, John đã nhìn thấy bố làm việc chăm chỉ, ông phải làm công việc chính rồi nhận thêm công việc phụ để kiếm thêm. Khi lên 10 tuổi, John đã giúp đỡ cha. Điều đó giúp anh chàng hiểu việc kiếm tiền không dễ dàng. Những bài học đó giúp John không hoang phí khi chi tiêu.

John cho hay: "Bắt đầu mua hàng tôi sẽ nghĩ phải làm việc bao nhiêu tiếng để thanh toán được khoản mua đó. Điều đó khiến tôi thấy hiểu rõ mọi thứ. Dành tiền lương cả tuần mua một đôi giày mới không phù hợp với tôi".

Đầu tư bất động sản từ số tiền tiết kiệm được là cách để giúp bạn có thể tự do về tài chính

Chàng trai có một bảng theo dõi chi tiêu. Mỗi khi kiếm được tiền, John sẽ điền vào bảng và xem lại hàng tháng để biết đã dùng vào những khoản gì và rút ra kinh nghiệm. Tránh chi tiêu cho các thứ không cần thiết, John sống cùng bố mẹ thay vì thuê nhà.

Đặt mục tiêu tiết kiệm

Trước khi dùng tiền mua sắm thứ gì đó, John sẽ tiết kiệm. Chàng trai tiết kiệm từ rất sớm. Lúc sinh nhật 21 tuổi đã tích lũy được 36.000 USD trong tài khoản ngân hàng. Mục tiêu tiết kiệm ban đầu chỉ là 1000 USD, sau khi đạt được sẽ nâng lên 2500 USD, và nâng lên 5000 USD. Việc đặt ra các mục tiêu nhỏ có thể đạt được giúp cho John có khoản tiền tiết kiệm lớ trong tài khoản. Chàng trai này tiết kiệm 50-60% thu nhập của mình.

Kiếm tiền từ bất động sản đầu tiên

Ngay khi mua bất động sản đầu tiên, chàng trai không mua ngôi nhà mơ ước hay căn hộ cho người độc thân. John mua căn nhà có tầng 2 cho thuê. Mỗi tháng anh kiếm được 650 USD/tháng từ mỗi một gia đình thuê.  Và John sống ở tầng 1 của căn nhà. Nhờ khoản tiền kiếm được từ cho thuê mà bất động sản John mua đã sinh ra tiền và số tiền anh chàng này có ngày càng tăng lên.

Kim Ngân (Theo Insider)

Sai lầm đầu tư: Nhà đất ‘căng hơi’ chớ dại đu đỉnh

Đầu tư bất động sản có thể làm giàu với suy nghĩ rằng mua đất không bao giờ lỗ giá rồi cũng sẽ lên khiến nhiều người "nhảy vào", nhưng nếu như không tỉnh táo, am hiểu thị trường và có kế hoạch sẽ thất bại gánh lỗ.

Người Việt Nam ngày nay đang có khuynh hướng quan tâm nhiều hơn đến các hoạt động về sức khỏe như chạy bộ, hít đất, ăn kiêng... Các “hot trend” này xuất hiện trên mạng xã hội khá nhiều, tạo thành những trào lưu khác nhau.

Cán bọ nhân viên MSB tham gia xác lập Kỷ lục Chống đẩy Việt Nam

Thống kê cho thấy, hiện có hàng nghìn nhóm trên mạng xã hội phát động và chia sẻ về các chủ đề này. Đáng chú ý, tỷ lệ dân công sở ủng hộ các trào lưu này rất cao. 

Nhận thức được vai trò quan trọng của các hoạt động văn hóa tinh thần tới hiệu suất làm việc của nhân viên, những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp đã chú trọng hơn đến việc tổ chức các hoạt động văn thể mỹ. Trong đó những chủ đề về sức khỏe là lựa chọn yêu thích của nhiều đơn vị do tính thiết thực và hữu ích.

Từ đó, hàng loạt các cuộc thi thể thao quy mô từ nhỏ đến lớn do các doanh nghiệp tự tổ chức xuất hiện ngày càng nhiều. Đây không chỉ là hoạt động giúp nâng cao sức khỏe, tinh thần cho người tham gia mà còn là cơ hội quảng bá, lan tỏa hình ảnh thương hiệu cho nhiều doanh nghiệp.

MSB - sôi động phong trào thể thao từ cuộc thi online nội bộ 

Nhiều doanh nghiệp đã lựa chọn cách làm riêng khá thú vị trong việc tổ chức. Gần đây nhất, NH TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) mới phát động một cuộc thi online nội bộ, trong đó khuyến khích tất cả CBNV của mình tự lựa chọn một môn thể thao bất kỳ và đặt ra mục tiêu cho bản thân để cải thiện sức khỏe.

Với chủ đề gần gũi và cách làm đơn giản, cuộc thi nhanh chóng trở thành trào lưu hot tại đơn vị này. Các anh em hào hứng với các hoạt động hít đất, plank, chạy bộ, bơi lội, đi xe đạp... Chị em lại nô nức với việc ăn kiêng, yoga, leo cầu thang bộ, gập bụng...

Điểm thú vị của hoạt động này là có sự tham gia và dẫn dắt của Tổng Giám đốc MSB cũng như các lãnh đạo cao cấp của ngân hàng nên nhanh chóng tạo hiệu ứng mạnh với CBNV. Qua đó, nhiều người thừa nhận, họ được truyền cảm hứng để vượt qua được “sức ì” và “bệnh lười vận động” của dân văn phòng để hình thành thói quen tốt về thể dục thể thao.

Đáng chú ý hơn, từ những cuộc thi online này, MSB đã quy tụ được đội ngũ CBNV đông đảo cùng thực hiện thực hiện thử thách chống đẩy xác lập Kỷ lục Guiness Việt Nam “Đơn vị có số lượng cán bộ nhân viên tham gia chống đẩy đông nhất tại cùng một thời điểm để lan tỏa thông điệp Cùng vươn tầm và tinh thần M-Bất khả chiến bại”với gần 200 người thực hiện cùng lúc tại công viên Yên Sở ngày 12/10/2019. Với kỷ lục này, lần đầu tiên có một doanh nghiệp lập kỷ lục Guiness Việt Nam liên quan đến hoạt động thể dục thể thao. Đây cũng là một hoạt động sáng tạo và mới lạ so với các cuộc thi chạy truyền thống tại Việt Nam.

Ông Huỳnh Bửu Quang-  Tổng Giám đốc MSB phát biểu khai mạc chương trình Xác lập kỷ lục chống đẩy Việt Nam.

“Chúng tôi tổ chức những hoạt động này nhằm khuyến khích tinh thần “biến bất khả thành bất khả chiến bại” của CBNV ngân hàng MSB. Khi thay đổi bản thân từ những điều nhỏ nhất để tốt hơn mỗi ngày, đơn giản như tập luyện chống đẩy, chúng tôi đã cùng nhau xác lập kỷ lục Việt Nam. Chúng tôi tin rằng, chỉ cần dám nghĩ dám làm, sẵn sàng dấn thân và đương đầu với mọi thử thách, bất kỳ ai cũng có thể đạt được mục tiêu. Đó cũng chính là tinh thần mà MSB hy vọng không chỉ lan tỏa cho CBNV trong ngân hàng mà còn truyền lửa cho những khát khao vươn lên của mỗi người dân và doanh nghiệp Việt Nam”, ông Huỳnh Bửu Quang, TGĐ MSB, cho hay. 

MSB nhận Kỷ lục Guiness Việt Nam “Đơn vị có số lượng cán bộ nhân viên tham gia chống đẩy đông nhất tại cùng một thời điểm.

Nhờ hiệu ứng của các hoạt động văn thể mỹ, tinh thần mà doanh nghiệp muốn lan tỏa đã ngấm dần vào văn hóa làm việc của nhân viên. Nhiều nghiên cứu cho thấy, khi mỗi cá nhân thấm nhuần văn hóa doanh nghiệp, họ sẽ có sự gắn kết mạnh mẽ và tận tâm cống hiến, giúp tổ chức đạt sự tăng trưởng mạnh mẽ trong kinh doanh cũng như nâng cao sự hài lòng của khách hàng. 

Cán bộ nhân viên MSB tham gia sự kiện.

Từ một câu chuyện tưởng lạ mà có thật, khi dân công sở được doanh nghiệp khuyến khích nâng cao sức khỏe, họ không chỉ hăng hái tham gia để lập nên kỷ lục mà còn góp phần nâng cao hình ảnh thương hiệu cũng như thúc đẩy sự tăng trưởng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để ngọn lửa có thể cháy lâu dài, các doanh nghiệp cần duy trì và sáng tạo không ngừng để nuôi dưỡng văn hóa đó chứ không phải chỉ làm cho vui. 

Quan trọng hơn, cả lãnh đạo và nhân viên phải cùng vun đắp tinh thần tổ chức. Khi đó, không chỉ có một vài kỷ lục nhỏ lẻ trong các phong trào thể thao mà doanh nghiệp còn có thể thiết lập kỷ lục cả trong các hoạt động kinh doanh.

Lệ Thanh

Nghe tâm sự, người bạn lập tức khuyên chị đi khám bác sĩ vì có biểu hiện trầm cảm. Đến bệnh viện thăm khám, bác sĩ xác định chị bị trầm cảm, cần điều trị bằng thuốc. Sau 3 tháng điều trị, các biểu hiện tâm lý giảm. Chị thấy vui vẻ hơn, công việc cũng suôn sẻ.

Khi chị H. chia sẻ câu chuyện của bản thân mình, nhiều người không tin vì cho rằng đó là các dấu hiệu rất bình thường. Đây là sai lầm khiến nhiều người bỏ qua thời gian điều trị trầm cảm sớm. 

Từ trải nghiệm mắc trầm cảm của mình, chị H. nhận thấy mình có các dấu hiệu:

- Mệt mỏi: Luôn cảm thất kiệt sức ngay cả sau 1 đêm ngủ dậy. 

- Khả năng kiểm soát cảm xúc rất kém, hay nổi nóng.

- Không có động lực sống, thường xuyên cáu kỉnh.

- Luôn căng thẳng hoặc cảm thấy áp lực, lo lắng.

- Rối loạn giấc ngủ: Ngủ rất nhiều nhưng khi tỉnh dậy lại rất mệt, phải cố gắng rất lâu mới dậy được.

Ngoài ra, một số dấu hiệu khác xuất phát từ bệnh trầm cảm như rối loạn tiêu hóa, trào ngược dạ dày thực quản…

Khi đó, chị cho rằng tình trạng của mình chỉ là căng thẳng do quá tải công việc và nghỉ ngơi vài ngày là khỏe lại. Tuy nhiên, khi đi làm trở lại, tâm lý của chị lại rơi vào tình trạng cũ.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Vũ Thị Lan, Phòng điều trị các rối loạn liên quan stress, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), cho biết trầm cảm là quá trình hoạt động tâm thần bị ức chế. Trong đó, triệu chứng cơ bản là cảm xúc bị ức chế, tư duy bị ức chế và hoạt động bị ức chế.

Theo bác sĩ Lan, trầm cảm là một rối loạn khá thường gặp trong quần thể dân số chung với tỷ lệ dao động từ 0,8-2,5% và từ 5-15% người bệnh trong chăm sóc sức khỏe ban đầu. Nữ giới có nguy cơ mắc rối loạn này cao hơn so với nam giới.

Các triệu chứng trầm cảm bao gồm:

- Khí sắc trầm, mất mọi quan tâm thích thú, giảm năng lượng dẫn đến tăng mệt mỏi và giảm hoạt động, giảm sút sự tập trung và sự chú ý, giảm sút tính tự trọng và lòng tự tin.

- Người bệnh luôn có cái nhìn về tương lai ảm đạm, bi quan. Họ có những ý tưởng và hành vi tự huỷ hoại hoặc tự sát.

- Rối loạn giấc ngủ. Buổi sáng thức giấc sớm 2 giờ trước giờ thường ngày. Ăn kém ngon miệng.

- Cảm thấy mất những quan tâm hay ham thích trong những hoạt động thường ngày gây thích thú.

- Người trầm cảm cũng có biểu hiện giảm hoặc mất hưng phấn tình dục rõ rệt...

Con tôi bị trầm cảm

Cú sốc đầu tiên của tôi với cuộc sống mới ở Hong Kong không nằm ở rào cản văn hoá, ngôn ngữ hay khí hậu… mà chính là nằm ở sự khác biệt về lối sống.

Trước khi định cư ở Hong Kong, tôi làm việc cho một tập đoàn hàng đầu ở Việt Nam với mức thu nhập tầm 50 triệu đồng/ 1 tháng. Vì thế, cuộc sống của tôi ở Hà Nội khá thoải mái từ việc chi tiêu cho nhu cầu thực phẩm, đi lại, y tế, giáo dục cho đến các nhu cầu giải trí như ăn nhà hàng, xem phim, mua sắm…

Ở Hong Kong, tôi vào 'vai' một bà nội trợ với mức thu nhập là con số '0'; gia đình 4 người sống dựa vào lương của chồng tôi dao động từ 10 nghìn đến 15 nghìn đô la HK/1 tháng (khoảng 30 triệu đến 45 triệu VND).

Trừ đi các khoản tiền thuê nhà, điện, nước, truyền hình, internet, khí gas… đã được bao cấp; chúng tôi phải giải bài toán chi tiêu trong khoảng 5000 đến 7000 đô la Hong Kong cho một gia đình 4 người để duy trì cuộc sống trong một thành phố có chi phí sinh hoạt liên tục được xếp hạng là đắt đỏ nhất thế giới.

Nhiều người ví von, cùng một số tiền, bạn có thể mua được một toà lâu đài tráng lệ ở ngoại ô nước Pháp nhưng chỉ đủ mua một “chuồng chim” nằm chót vót trên một toà nhà chọc trời ở Hong Kong.

Nếu như ở Hà Nội, bạn có thể nhâm nhi một ly café với giá 25 đến 30 nghìn đồng thì ở Hong Kong ly cà phê đó “đội giá” lên 120 đến 180 nghìn đồng. Gần như tất cả hàng hoá, dịch vụ ở Hong Kong đều đắt gấp 3 cho đến hàng chục lần so với với mặt bằng giá cả nói chung ở Hà Nội.

Đó chính là điều khiến tôi phải mất nhiều thời gian để làm quen và thích nghi với một cuộc sống mới - một cuộc sống mà hầu như tôi phải cắt bỏ tất cả thói quen tiêu dùng trước đây của mình. Vậy tôi đã đối mặt và giải quyết bài toán sinh hoạt đắt đỏ đó như thế nào?

Những khu chợ dân sinh len lỏi khắp các ngõ ngách xứ Hương cảng bày bán thực phẩm tươi mới, giá cả phải chăng

Bước 1: Xác định tư duy, chiến lược, mục tiêu tài chính dài hạn cho gia đình, sau đó, lên kế hoạch tiêu dùng cụ thể cho từng tuần, từng tháng với những mẹo, bí quyết,  chi tiêu tiết kiệm. 

Vẫn giữ thói quen tiêu dùng như ở Việt Nam, hầu như ngân sách của gia đình tôi trong ba tháng đầu tiên đều rơi vào tình trạng 'cạn kiệt' khi còn hai tuần nữa mới cán mốc cuối tháng. Tình cờ khi tham gia sinh hoạt ở nhóm 'Những bà mẹ nước ngoài ở Hong Kong', tôi đã được chị Kimberly Hollis (người Mỹ), là một chuyên gia tài chính gia đình có kinh nghiệm 15 năm trong lĩnh vực tư vấn, chia sẻ về một số bí quyết về cách 'thu ra, hào vén, tích luỹ, đầu tư' cho gia đình.

Trước tiên, chị hướng dẫn tôi thiết lập một bảng mục tiêu về tài chính gia đình, trong đó phải đặt rõ các mục tiêu ngắn hạn trong năm và các mục tiêu dài hạn trong 5 hoặc 10 năm tới như: Mua căn nhà hoặc xe ô tô mới, có sổ tiết kiệm 2 tỷ vào năm 40 tuổi, có tài khoản 1 tỷ cho con đi du học hoặc có thể du lịch vòng quanh thế giới khi 50 tuổi…

Bên cạnh đó, tôi cũng phải thiết lập những mục tiêu 'an toàn tài chính' cho cả nhân gia đình như lập tài khoản tiết kiệm hưu trí, mua bảo hiểm y tế và bảo hiểm rủi ro, quỹ dự phòng khẩn cấp khi có biến cố như tai nạn, bệnh tật, hay ốm đau…

Sau đó, tôi sẽ xây dựng một kế hoạch chi tiêu cho từng tháng, chia thành các gói cố định như: nhà ở (thuê nhà hoặc khoản vay mua nhà); thực phẩm; giao thông; chi phí gửi trẻ; chi phí chăm sóc trẻ như bỉm, sữa, đồ uống, thức ăn…; vật dụng gia đình; điện - nước - internet - truyền hình cáp…; gói chi tiêu linh hoạt như giải trí, ăn uống nhà hàng, ma chay hiếu hỉ, đầu tư cá nhân, hoạt động ngoại khoá cho trẻ con…; số còn lại sẽ được đổ vào gói tiết kiệm để đảm bảo an ninh tài chính cho gia đình.

Một mẹo quan trọng là tôi cần ghi chép những chi tiêu hàng ngày để có thể nắm được bức tranh toàn cảnh, từ đó, cắt giảm những khoản chi không cần thiết để có thể đạt được những mục tiêu ngắn hạn và dài hạn mà mình đã đề ra.

Theo nghiên cứu của tổ chức New Savvy, mức tiêu dùng trung bình của một gia đình Hong Kong cho một tháng rơi vào khoảng $9,473 (hơn 28 triệu VND) cho thuê nhà, $7,539 (23 triệu VND) cho thực phẩm,  $2,205 (7 triệu VND) cho giao thông, $887 (2,7 triệu VND ) cho quần áo giày dép,  $738 (2,5 triệu VND) cho điện, nước… Vì các khoản chi thuê nhà, điện nước, gas… đã được bao cấp, nên bài toán của tôi là làm sao chi tiêu cho các khoản thực phẩm, thức ăn, giao thông, quần áo, giày dép, y tế, giáo dục, giải trí trong ngân sách cố định từ 7000 đến 10000 đô la HK, tương đương 21 triệu đến 30 triệu VND, trong bối cảnh sinh hoạt tại thành phố có mức sống đắt đỏ nhất thế giới.

Những bà nội trợ Hong Kong 'đau đầu' với việc mua sắm trong tình hình giá cả leo thang

Bước 2: Tiết kiệm, tiết kiệm, và tiết kiệm…

Đó là 'mind-set' (tư duy) đeo bám trong tâm trí tôi trong tất cả những quyết định tiêu dùng trong 18 tháng sống ở xứ Hương Cảng.

Đầu tiên, tôi dành ngày chủ nhật để lên kế hoạch ăn uống cho cả gia đình trong tuần lễ tiếp theo, trong đó chú trọng vào thực phẩm cho hai con. Để đảm bảo tiêu chí nhanh, gọn nhưng vẫn an toàn, chất lượng, tôi mua thực phẩm (trừ rau, củ, hoa quả) cho cả tuần và chia thành những túi nhỏ trữ đông trong ngăn đá.

Điều này cũng xuất phát từ thực tế là các siêu thị ở Hong Kong thường có những ưu đãi rất lớn nếu bạn mua cánh gà, đùi gà, sườn lợn… với số lượng lớn như kiểu 'mua 2 tặng 1'.

Ngoài ra, bữa sáng cho các con được tôi lựa chọn là bánh mỳ trứng, xúc xích, thịt viên bánh pancake hoặc muffin làm sẵn vừa tiện lợi vừa tiết kiệm. Các loại nước sốt nấu kèm mỳ được chia thành từng hộp nhỏ và sử dụng luân phiên trong tuần. Hầu hết các bữa ăn được nấu tại nhà và những chi phí cho việc ăn nhà hàng hay bánh kẹo, nước ngọt cho trẻ con đều cắt giảm.

Nhiều bà nội trợ ở Hong Kong đã mách nhau 'mẹo' mua sắm thông minh là phải khảo sát một loạt giá cả ở các cửa hàng, siêu thị, chợ dân sinh hoặc web mua sắm online để lựa chọn ra mặt hàng có giá rẻ nhất nhưng chất lượng vẫn đảm bảo thì mới chi tiền. Ở Hong Kong, các hệ thống cửa hàng như 360 độ, Prize Mart, Best Mart, DS Groceries … chuyên bán bánh kẹo, sô cô la, đồ khô, rượu, đồ uống, gia vị nhập khẩu từ các nước phương Tây hay Hàn Quốc, Nhật Bản… có giá rẻ 20% đến 30% so với giá tại siêu thị. Còn các cửa hàng dispensaries (chuyên bán đồ bỉm, sữa,  xà phòng, nước giặt, kem đánh răng, giấy vệ sinh, sữa rửa mặt… ) bán các mặt hàng chỉ bằng 2/3 giá thị trường. Những cửa hàng này có mặt ở khắp các khu phố và thu hút rất nhiều người địa phương (local) mua sắm.

Những chợ dân sinh ở Hong Kong hay còn gọi là Wet Market dường như là kho thực phẩm khổng lồ của tất cả các mặt hàng trên thế giới. Hai khu chợ gần nơi gia đình tôi sinh sống là chợ Bắc Cọp (North Point) hay chợ Cổ Ngỗng (Causeway Bay) bày bán đủ mặt hàng từ rau, củ, quả đến thịt, cá,… với giá rẻ chỉ 20%, thậm chí 50% so với giá siêu thị.

Ở khu chợ này, tôi có thể mua những khúc cá trắm tầm 8 lạng/ 1 khúc với giá 70 nghìn VND hoặc một con gà 1,5kg với giá 115 nghìn VND. Sau 4 giờ chiều, các chợ lại đồng loạt giảm giá những mặt hàng còn tồn đọng, chủ yếu là rau, củ, quả với giá rẻ như cho nên nhiều người đã chọn mua sắm vào thời điểm này.

Ở những chuỗi siêu thị lớn như Wellcome hay Park & Shop luôn có chương trình giảm giá cho các mặt hàng tươi sống sau 6h chiều hoặc sẽ giảm giá cho các gói cá hồi, thịt bò vào trước ngày hết hạn (gọi là best before dates) với giá chỉ bằng ½ hoặc 1/3 so với giá thông thường. Táo Envy New Zealand, xoài Thái, Cherry Mỹ… bị xước vỏ hoặc dập một vài chỗ cũng được giảm 50% vào cuối ngày. Như vậy, nếu biết cách mua sắm và cân đối chi tiêu, thì một gia đình bốn người có thể chi cho gói thực phẩm từ 3000 đến 5000 đô la HK/ 1 tháng nhưng vẫn đảm bảo tươi ngon và đủ đầy dinh dưỡng.

Với những gia đình có con nhỏ như gia đình tôi thì chi phí child care, hay còn gọi là tiền bỉm, sữa, đồ chơi, quần áo, giải trí… chiếm một phần chi tiêu rất lớn trong bức tranh ngân sách. Vì thế, hầu hết quần áo, giày dép, đồ chơi của các con tôi đều lựa chọn cách mua lại đồ cũ qua những nhóm bán hàng online hay những apps mua sắm nổi tiếng của Hong Kong như Carousell.

Các mặt hàng bán qua đây đều mới, chất lượng tốt nhưng giá chỉ bằng ¼ so với giá hiện tại, hoặc có nhiều người còn cho tặng miễn phí. Bỉm, sữa được mua tại các cửa hàng địa phương hoặc các vitamin, thuốc bổ được tôi đặt mua qua trang web Iherb của Anh với mức giá chỉ bằng 2/3 hoặc ½ so với giá bán tại thị trường Hong Kong. 

Một quầy bán thịt lợn ở chợ dân sinh

Hong Kong vốn được coi là thiên đường mua sắm của châu Á với những trung tâm mua sắm khổng lồ tập trung tất cả các thương hiệu từ bình dân đến cao cấp. Vào những mùa giảm giá như mùa hè hoặc dịp Noel, năm mới, bạn có thể mua được những món hàng hiệu ưng ý với giá rất hời. Không những vậy, ở các trung tâm mua sắm lớn như Times Square, Sogo, City Outlet… luôn có những tầng bán hàng hiệu cao cấp giảm giá quanh năm. Vì thế, chỉ cần bạn có những chiến lược và kế hoạch mua sắm thông minh, bạn có thể tồn tại “dễ thở” ở thành phố được coi là đắt đỏ nhất thế giới này với mức thu nhập chỉ từ 15 triệu VND/1 tháng trở lên.

Ngoài ra, nếu muốn ăn uống tại nhà hàng với giá rẻ, bạn có thể sử dụng ứng dụng giảm giá như Openrice hay Eatigo, trong đó có những deal giảm tới 50% cho đến 70% vào những khung giờ đặc biệt trong ngày. Thậm chí các ứng dụng này còn tải lên hàng trăm hình ảnh món ăn và menu, giá tiền cho từng món để bạn lựa chọn trước khi đến nhà hàng.

Một số người bạn nước ngoài ở Hong Kong của tôi chọn thuê nhà tại những hòn đảo nhỏ tại Hong Kong hoặc những vùng ngoại ô vừa có căn hộ rộng rãi, không gian khoáng đạt, nhưng giá thuê chỉ bằng một nửa hoặc 1/3 so với giá nhà tại khu trung tâm. Điều này xuất phát từ thực tế Hong Kong có hệ thống giao thông phong phú, đa dạng, tiện lợi, hiệu quả nhưng chi phí lại hợp lý nhất thế giới. Bạn có thể lựa chọn đủ các loại hình từ xe điện, xe bus, tàu điện ngầm cho đến taxi, xe tự lái… Chỉ cần 30 phút là dễ dàng đi từ đảo nhỏ vào khu trung tâm mà hiếm khi gặp cảnh tắc đường. Chi phí giao thông ở Hong Kong rẻ bất ngờ khi bạn di chuyển từ đầu bán đảo đến cuối bán đảo chỉ với 2,6 đô la Hong Kong (7000 VND) bằng xe điện Tram.

(Còn tiếp) - Kỳ 2: Những trải nghiệm 'tinh thần' miễn phí

Chuyện tình đại gia Bình Thuận và người đẹp bậc nhất Hồng Kông

Sau nhiều năm buồn bã khi người vợ đầu sang Pháp và có gia đình với người khác, trong một chuyến công tác tại Hồng Kông, Hứa Vân tình cờ gặp một người con gái trẻ mang tên một loài hoa rất đẹp, Lilas.