VietNamNet xin giới thiệu bài viết của GS Trần Văn Nhung.

GS Hoàng Tụy (sắp tròn 90 tuổi) và các học trò toán học của mình. GS Trần Văn Nhung (hàng đầu, ngoài cùng bên phải) cũng là một trong những học trò của GS Hoàng Tụy

Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, trước hết tôi xin chúc mừng tất cả các thầy cô và những nhà quản lý giáo dục, những người đã hết lòng vì thế hệ trẻ, vì tương lai của đất nước!

Nhân ngày này, tôi xin nêu lại câu hỏi "Học trò cần gì nhất ở người thầy?", để chúng ta cùng suy ngẫm và trả lời.

Câu hỏi này và các trả lời của nó rất quan trọng, nhưng không phải là vấn đề gì hoàn toàn mới và cũng đã được bàn thảo nhiều lần từ xưa đến nay. Tôi không phải là nhà nghiên cứu giáo dục, mà chỉ tham gia giảng dạy và quản lý giáo dục. Nên khi nêu câu hỏi và tìm trả lời cho nó tôi chỉ dựa trên những chiêm nghiệm thực tế của mình hơn là lý luận.

Vì vậy để trả lời cho câu hỏi này tôi xin trích dẫn một danh ngôn của William Arthur Ward:"Người thầy trung bình chỉ biết nói, người thầy giỏi biết giải thích, người thầy xuất chúng biết minh hoạ, người thầy vĩ đại biết cách truyền cảm hứng".

Như vậy câu trả lời đã rõ: Việc "truyền cảm hứng"là cái học trò cần nhất từ người thầy và đó cũng chính là điều khó nhất đối với người thầy. Vì sao vậy? William A. Ward nói có đúng không?

William Arthur Ward (1921 – 1994) là nhà giáo dục người Mỹ, tác giả cuốn Fountains of Faith (Suối nguồn Niềm tin). Ông là một trong những tác gia được trích dẫn nhiều nhất của Mỹ về những câu nói truyền cảm hứng.

Tôi cho rằng Ward hoàn toàn đúng và câu nói trên của ông thật tuyệt vời để phân biệt những kỹ năng cần thiết và nhiệm vụ cao cả mà một người thầy cần phải có.

Những kỹ năng "nói", "giải thích" và "minh họa" là những yêu cầu cơ bản, có tính chất kỹ thuật đối với một giáo viên. Nhưng chỉ có "người thầy vĩ đại"mới "biết cách truyền cảm hứng"cho học trò.

Để truyền được cảm hứng cho học trò thì phép cộng số học của những kỹ năng cơ bản và kỹ thuật khi giảng bài của người thầy là chưa đủ, cho dù có thể rất nhiều và rất công phu."Truyền cảm hứng"cho học trò có nghĩa là không chỉ truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm thông thường mà ở mức cao nhất là truyền ngọn lửa tình yêu khoa học, chất men say khoa học cho học trò để các em tiếp tục tự học thêm, tự hoàn thiện mình, trong suốt cuộc đời mình.

Một cách khái quát, có thể nói: Nhiệm vụ và sứ mệnh quan trọng, cao cả nhất và cũng là khó khăn nhất của giáo dục và nhà giáo là "truyền cảm hứng" cho học trò, cho người học, làm sao biến được giáo dục thành tự giáo dục, học thành tự học. Như vậy, quan trọng nhất là người thầy phải dạy cho học trò và học trò phải học được cách tự học suốt đời.

Ảnh: Thanh Hùng

Trong cuộc đời mỗi con người, chúng ta ai cũng có những kỷ niệm không thể quên về một số ít những thầy, cô của mình, có thể ở bậc phổ thông, đại học hoặc sau đại học.

Những người đó không chỉ dạy chúng ta những kiến thức theo chương trình quy định mà còn dạy cho chúng ta biết những điều mới lạ ngoài sách giáo khoa, về thiên nhiên, về vũ trụ rộng lớn và sâu thẳm về con người, về đối nhân xử thế. Đấy là những người, cùng với bố mẹ mình, dạy cho chúng ta trở thành một con người có giáo dục, một con người tử tế và gửi gắm nơi ta chất men say khoa học, học làm người và không ngừng tự học thêm, tự sửa chữa những thói hư, tật xấu của mình để tự hoàn thiện.

Vâng, nói thì dễ, nhưng làm thì khó, nhất là khi chúng ta đang làm quen với cơ chế thị trường hiện nay. Bố, mẹ, thầy cô và xã hội chăm lo, dạy dỗ và kỳ vọng nhiều ở chúng ta, nhưng học để trở thành một con người tử tế theo nghĩa đầy đặn của từ này sao mà khó đến thế. Thì ra, những thầy cô hiếm hoi không chỉ dạy chúng ta khi còn trong nhà trường mà còn rèn cho chúng ta đủ nghị lực để tiếp tục tự học suốt đời, tự hoàn chỉnh mình thành con người tử tế, có ích cho xã hội.

Các khái niệm "tự học" (self-learning) và "học suốt đời" (lifelong learning) cũng đã được UNESCO đưa ra năm 1996 trong Báo cáo Delors và cần phải được hiểu theo nghĩa rộng, nghĩa đầy đủ của nó, tức là không chỉ tiếp tục học kiến thức mà cả văn hóa, đạo đức, kỹ năng sống... trong suốt cuộc đời.

Lâu nay, chúng ta đều đã biết rằng: Ba yếu tố gia đình, nhà trường và xã hội đóng vai trò quyết định cả quá trình hình thành và giáo dục suốt cuộc đời của mỗi con người. Ba yếu tố này tạo thành ba cạnh của một tam giác, tạm gọi là tam giác giáo dục. Tôi cho rằng cần phải bổ sung thêm đỉnh thứ tư - đỉnh tự học - vào bức tranh/sơ đồ minh họa quá trình giáo dục con người.

Để dễ hình dung, ta xem đỉnh thứ tư, đỉnh tự học (tự thẩm thấu, tự hoàn thiện), cùng với ba đỉnh của tam giác đáy, gia đình, nhà trường và xã hội, tạo ra một tứ diện trong không gian ba chiều, như không gian ta đang sống, tạm gọi là tứ diện giáo dục, mô hình giáo dục đầy đủ tạo ra một con người hoàn chỉnh.

Chính yếu tố thứ tư, yếu tố về khả năng tự học, tự thẩm thấu, đã tạo điều kiện để cho ba yếu tố trước (học từ gia đình, nhà trường và xã hội) được phát huy tối đa, để tạo nên một con người hoàn chỉnh.

Tự giáo dục còn quyết định và quan trọng hơn cả sự giáo dục nhận được từ gia đình, nhà trường và xã hội.

Nhà giáoTrần Văn Nhung

"Học trò đã thay đổi tôi"

Trong tập đặc biệt của chương trình truyền hình thực tế “Thầy cô chúng ta đã thay đổi” phát sóng tối ngày 18/11, lớp học của cô Nga – giáo viên Lịch sử của một trường THPT ở Vĩnh Phúc đã được phân tích trên sóng truyền hình.

Đại lý Việt Nam phải tìm cách bán mẫu iPhone 14/14 Plus để được nhập thêm bản Pro. Ảnh: Quỳnh Danh.

Trong đợt phát hành đầu tiên, các phiên bản thuộc iPhone 14 series được Apple phân bổ đều chứ không đúng với tình hình thực tế đặt hàng tại Việt Nam. Phiên bản Pro/Pro Max rơi vào tình trạng cháy hàng, nhanh chóng hết máy. Ngược lại, iPhone 14 và iPhone 14 Plus bị người dùng thờ ơ, dẫn đến ế ẩm.

Mặt khác, nhà bán lẻ trong nước chịu áp lực doanh số nặng nề ở đợt hàng đầu tiên. Các hệ thống phải tìm cách giảm lượng tồn kho, tăng số máy kích hoạt trong tuần này để được cung ứng thêm máy.

Áp lực vô hình

Apple dùng chỉ số velocity, lượng kích hoạt trên tổng số hàng hãng cung ứng đến đại lý, để đánh giá năng lực đối tác. Nếu hệ thống bán được ít, tồn kho nhiều, công ty sẽ không cung ứng, hoặc hạn chế lượng sản phẩm ở các đợt hàng kế tiếp.

Không trực tiếp đưa ra chỉ tiêu doanh số, Apple dùng cách phân bổ hàng nhằm tạo áp lực lên các nhà bán lẻ. Điều này buộc đối tác của Táo khuyết tự xoay sở để bán máy cho công ty.

Với thực trạng hiện tại, sản phẩm iPhone 14 và iPhone 14 Plus không được người dùng trong nước quan tâm. Do đó, lượng tồn kho hệ thống bán lẻ phải giải quyết rất lớn.

Apple cố tình "giam" hàng iPhone 14 Pro Max để đại lý phải bán bản thường. Ảnh: Phương Lâm.

“iPhone 14 Pro/Pro Max gần như hết sạch rồi nhưng nhà phân phối không ra thêm hàng, bắt đợi đến tuần sau. Đây như một khoảng trống cho đại lý tìm cách bán hai bản iPhone 14 và iPhone 14 Plus ít được quan tâm”, đại diện một nhà bán lẻ trong nước chia sẻ với Zing.

Tình hình khan hàng dòng Pro/Pro Max xuất hiện ở hầu hết nhà bán lẻ ủy quyền trong nước. Đại diện Thế Giới Di Động, CellphoneS xác nhận tình trạng khan hiếm ở hầu hết phiên bản bộ nhớ của model iPhone 14 Pro Max. Trong khi đó, website FPT Shop đã đưa mẫu máy nói trên về tình trạng chờ hàng, không thể mua trực tiếp.

Ngược lại, mẫu iPhone 14 và iPhone 14 Plus vẫn có sẵn để mua ngay lập tức, với đầy đủ bộ nhớ, màu sắc.

Theo nguồn tin từ nhà phân phối, thực tế nguồn hàng iPhone 14 Pro/Pro Max chưa khan hiếm, còn sẵn trong kho. Tuy nhiên, Apple không đưa lượng máy này ra thị trường. Đơn vị bán lẻ phán đoán lý do là hãng muốn tranh thủ giai đoạn mở bán, xuất thêm được nhiều iPhone 14 và 14 Plus.

Đại lý tự xoay sở

Theo các hệ thống bán lẻ trong nước, đợt hàng tiếp theo của Apple sẽ cập bến vào đầu tuần sau. Trong thời gian chờ đợi, nhà bán lẻ phải tìm cách giải quyết lượng lớn tồn kho của iPhone 14/14 Plus.

Đại lý phải tìm cách bán mẫu iPhone 14/14 Plus để có thêm hàng vào tuần sau. Ảnh: Quỳnh Danh.

Chỉ 3 ngày sau đợt phát hành đầu tiên, các hệ thống chính hãng đã buộc phải giảm giá 1-2 triệu đồng cho hai model nêu trên. Đây là biện pháp tức thời nhằm kích cầu mua sắm, tăng sức hút cho thiết bị kém hấp dẫn của Apple.

Tuy nhiên, với giá bán hiện tại, người dùng vẫn không có nhiều lý do để mua iPhone 14 và iPhone 14 Plus. iPhone 13 rẻ hơn phiên bản mới nhất 3-4 triệu đồng nhưng không thua kém về ngoại hình, tính năng. Trong khi đó, iPhone 13 Pro/Pro Max vẫn được kinh doanh tại Việt Nam. Thiết bị có ngoại hình, chất liệu cao cấp cùng nhiều tính năng hơn mẫu iPhone 14 Plus cùng giá.

Apple đang phải chịu áp lực tồn kho trên toàn cầu bởi sự ế ẩm của iPhone 14 và iPhone 14 Plus. Bản Pro/Pro Max rơi vào tình trạng cháy hàng, phải đợi nhiều tháng. Trong khi đó, người dùng thể hiện sự thờ ơ với bộ đôi iPhone thường.

Bên cạnh việc giam hàng để ép đại lý đẩy doanh số cho hai mẫu iPhone 14 cơ bản, Apple còn dùng chiêu trò để bán bản bộ nhớ cao, thu được thêm lợi nhuận. Cụ thể, theo tiết lộ từ nhà bán lẻ, lượng iPhone 14 Pro Max bản 128 GB không dồi dào, dù đây là bộ nhớ mặc định, được quan tâm và đặt hàng nhiều nhất.

Trong khi đó, lựa chọn 256 GB lại được cung ứng thoải mái hơn. Một đại lý (yêu cầu giấu tên) nhận xét đây là cách Táo khuyết tạo ra khan hiếm ảo, khuyến khích khách hàng mua bộ nhớ cao, giá đắt hơn.

Trước đây, công ty này từng áp dụng cách phân bổ bộ nhớ cách xa, ép người dùng mua bản cao. Ví dụ, iPhone 6 chỉ có tùy chọn 16 GB, 64 GB và 128 GB, không có tùy chọn 32 GB ở giữa.

(Theo Zing)