Nguy cơ trí tuệ nhân tạo đe dọa bảo mật dữ liệu y tế cá nhân

KT Corp, hãng viễn thông lớn thứ hai Hàn Quốc, gần đây tăng mức trợ cấp thôi việc tối đa cho người nghỉ hưu sớm từ 330 triệu won (238.000 USD) lên 430 triệu won.

Công ty cũng chi trả trợ cấp nghỉ việc tự nguyện cho những nhân viên đã làm việc hơn 15 năm và nhận đơn xin nghỉ hưu tự nguyện cho đến ngày 4/11.

Giới quan sát nhận xét những nỗ lực tái cấu trúc sẽ giúp KT thu hẹp quy mô và tạo không gian để tuyển dụng lực lượng lao động mới, tập trung vào các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn.

So với các đối thủ, số lượng nhân viên của KT đặc biệt đông đảo. Theo báo cáo bán niên, tính đến tháng 6/2024, KT có tổng cộng 19.370 người, trong đó 753 lao động hợp đồng.

SK Telecom, nhà mạng không dây lớn nhất nước, tuyển dụng 5.741 người, bao gồm 310 nhân viên hợp đồng, còn LG Uplus có 10.695 nhân viên, bao gồm 226 nhân viên hợp đồng.

"Độ tuổi trung bình của nhân viên tại các công ty viễn thông có xu hướng cao hơn so với các ngành khác, do tính chất ổn định của doanh nghiệp, chủ yếu tập trung vào thuê bao di động", một quan chức trong ngành cho biết.

Chương trình hưu trí tình nguyện của SKT có tên Next Career. Công ty vừa tăng trợ cấp thôi việc cho nhân viên trên 50 tuổi, từ 50 triệu won ban đầu lên tới 300 triệu won.

LG Uplus cũng nhận đơn xin thôi việc tự nguyện trong năm 2022 đối với những nhân viên đã phục vụ hơn 10 năm và trên 50 tuổi.

(Theo Korea Herald)

Năm 2024, Giải thưởng Nữ sinh khoa học công nghệ Việt Nam được sửa đổi, bổ sung và mở rộng các nhóm ngành xét giải để đáp ứng nhu cầu thực tiễn, thúc đẩy phát triển các ngành đào tạo trọng điểm.

Trong 20 nữ sinh đạt giải, có 2 nữ sinh thuộc lĩnh vực CNTT, 3 nữ sinh thuộc lĩnh vực máy tính, 2 nữ sinh công nghệ kỹ thuật cơ khí, 3 nữ sinh công nghệ kỹ thuật điện, điện tử và viễn thông và 10 nữ sinh thuộc các chuyên ngành khác. 

20 nữ sinh viên nhận Giải thưởng Nữ sinh khoa học công nghệ Việt Nam năm 2024 đều đạt thành tích học tập xuất sắc, có các bài báo đăng trên tạp chí, hội nghị, hội thảo uy tín trong nước và quốc tế, tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường có tính thực tiễn cao. 

Nhiều nữ sinh đạt giải cao các cuộc thi đổi mới sáng tạo, cuộc thi lập trình trong nước và quốc tế, được nhận các học bổng, chương trình trao đổi học tập trong và ngoài nước.

Mỗi nữ sinh đạt Giải thưởng Nữ sinh khoa học công nghệ Việt Nam được tặng bằng khen của Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, biểu trưng Giải thưởng và phần thưởng bằng tiền mặt 5 triệu đồng.

PV: Vì sao ông lại khởi xướng việc thành lập cộng đồng mã nguồn mở có chủ quyền tại châu Âu?

Ông Alexandre Zapolsky:Chủ quyền số chính là khả năng quản lý sự phụ thuộc về công nghệ đối với các đơn vị cung cấp. Một quốc gia không thể có chuyển quyền số nếu họ không làm chủ công nghệ nguồn mở. Mã nguồn mở giúp chúng ta hoàn toàn không bị phụ thuộc vào bất đơn vị cung cấp phần mềm cụ thể nào.

Điều này đặc biệt đúng với trí tuệ nhân tạo (AI). Nếu không có một mô hình ngôn ngữ lớn mở (openLLM), bạn sẽ phụ thuộc vào một hệ thống mô hình ngôn ngữ lớn độc quyền. Hầu hết các hệ thống nền tảng này sẽ đến từ Mỹ hoặc Trung Quốc.

Những mô hình ngôn ngữ độc quyền sẽ sử dụng bộ dữ liệu không công bố. Nhà phát triển huấn luyện AI bằng bộ dữ liệu đó theo cách của họ. Việc không thể kiểm soát dữ liệu đầu vào, đầu ra sẽ tạo ra rủi ro lớn đối với người sử dụng.

AI đóng có thể tạo ra một câu trả lời không phù hợp về văn hóa hay lợi ích địa chính trị của quốc gia bạn. Ví dụ, AI sẽ trả lời thế nào nếu được hỏi về một vùng lãnh thổ đang có tranh chấp giữa nhiều quốc gia? Theo tôi, không một quốc gia nào nên bị phụ thuộc vào tầm nhìn của các quốc gia khác.

Không nên chỉ có một hoặc một vài mô hình trí tuệ nhân tạo như OpenAI từ Mỹ hay Baidu AI từ Trung Quốc. Chúng ta cần có sự “đa dạng sinh học” trong môi trường kỹ thuật số, với sự xuất hiện của nhiều mô hình trí tuệ nhân tạo khác nhau. Đó là những gì mã nguồn mở LLM có thể mang lại cho thế giới.

PV: Từ góc nhìn của ông, chủ quyền số có ý nghĩa thế nào đối với các quốc gia?

Ông Alexandre Zapolsky: Tôi sẽ lấy ví dụ về cuộc xung đột ở Ukraine. Chúng ta đã thấy điều gì xảy ra với nước Nga khi bị tách khỏi hầu hết các nhà cung cấp phần mềm từ Mỹ.

Do sức ép từ các lệnh trừng phạt, MongoDB - một công ty về giải pháp dữ liệu đã chặn toàn bộ truy cập dịch vụ của tất cả các công ty và cơ quan có liên quan tới yếu tố Nga. Chỉ trong một ngày, những tổ chức này không còn có quyền truy cập vào dữ liệu của họ nữa.

Tệ hơn nữa, chỉ sau đó một thời gian, MongoDB quyết định hủy toàn bộ các dữ liệu trên. Điều đó khiến khách hàng tại Nga của nhà cung cấp phần mềm độc quyền này mất hoàn toàn quyền khôi phục dữ liệu từ dịch vụ mà họ phụ thuộc.

Đây là một ví dụ cụ thể về tầm quan trọng của chủ quyền số, nhất là với những dịch vụ như dữ liệu. Nếu phụ thuộc vào các nhà cung cấp phần mềm hoặc giải pháp thương mại quốc tế không mở, bạn đang gặp rủi ro. Bạn có thể sẽ không còn quyền truy cập vào hệ thống CNTT của chính mình trong một ngày nào đó.

Để tránh điều đó xảy ra, bạn cần phát triển cơ sở hạ tầng số cốt lõi của mình dựa trên nền tảng mã nguồn mở. Đây là điều chúng tôi đã xây dựng ở Pháp và châu Âu, một sáng kiến gọi là “cơ sở hạ tầng công cộng số” (Digital Public Infrastructure). Chúng được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn mở với các công cụ phần mềm mã nguồn mở.

PV: Tại sao mã nguồn mở với nhiều ưu điểm như vậy nhưng lại không quá phổ biến?

Ông Alexandre Zapolsky: Thách thức của mã nguồn mở chính là sức mạnh thống trị đến từ GAFAM (Google, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft). Giá trị vốn hóa của GAFAM thậm chí vượt toàn bộ ngân sách nước Pháp.

Những gã khổng lồ công nghệ này có sức mạnh tiền bạc, tài chính và đòn bẩy kinh tế lớn tới từ ngân sách quảng cáo, tiếp thị, vận động hành lang chính sách.

Họ tạo ra rào cản thị trường công nghệ, khiến khả năng cạnh tranh của mã nguồn mở trở nên khó khăn. Việc truyền thông, thuyết phục người dùng sử dụng các giải pháp mã nguồn mở cũng đòi hỏi một khoản ngân sách hay nguồn lực đáng kể.

Tuy nhiên, bất chấp những thách thức, ngày càng nhiều người nhận ra rằng mã nguồn mở có lợi cho hành tinh, cho cá nhân và cho xã hội nói chung. Sự phổ biến của mã nguồn mở đang tăng lên, đặc biệt là trong thế hệ trẻ. Tôi tin rằng chúng ta vẫn đang ở giai đoạn đầu của cuộc hành trình này và thế giới sẽ ngày càng chấp nhận mã nguồn mở.

PV: Ông có lời khuyên gì cho Việt Nam trong việc bảo vệ chủ quyền số quốc gia?

Ông Alexandre Zapolsky:Mỗi quốc gia nên có khả năng quản lý hạ tầng của mình, không nên phụ thuộc vào bất kỳ quốc gia nào khác. Ở Việt Nam, tôi thấy một số công ty rất thành công trong xây dựng chủ quyền số. Họ sử dụng những công nghệ mở với sự trợ giúp của một số chuyên gia và tổ chức nước ngoài, nhưng vẫn toàn toàn độc lập trong hạ tầng công nghệ.

Ở Pháp và các nước châu Âu, có rất nhiều chương trình tài trợ cho các công ty mã nguồn mở. Ví dụ Linagora đang được tài trợ bởi một vài đơn vị để phát triển một giải pháp có tên Twake workplace nhằm thay thế Microsoft 365.

Những trụ cột của hạ tầng số gồm: hệ điều hành, quản lý, thư mục, dữ liệu… cần được xây dựng dựa trên mã nguồn mở. Tôi nghĩ Chính phủ Việt Nam nên tài trợ việc nghiên cứu, phát triển và hỗ trợ tăng trưởng quy mô các phần mềm được sản xuất tại Việt Nam.

Diễn đàn Make in Viet Nam dựa trên sáng kiến của Bộ TT&TT là một chương trình rất tốt để vinh danh các sản phẩm sản xuất trong nước. Tuy nhiên, để công nghệ nguồn mở phát triển hơn nữa, Việt Nam cần có cơ chế tài chính mạnh mẽ hơn nhằm hỗ trợ các đơn vị sản xuất công nghệ mở.

Việt Nam có phần nào đó giống với Ấn Độ. Trong nhiều năm qua, Ấn Độ đã làm tốt việc gia công phần mềm, tuy nhiên họ cũng đang dần chuyển giao, làm chủ và xuất khẩu công nghệ. Chương trình Make in Viet Nam sẽ là tiền đề để phát triển hơn nữa các công nghệ, đặc biệt là các phần mềm mở được tạo ra, sản xuất tại Việt Nam.

PV: Cảm ơn ông!

Cá biệt là em Trần Cẩm T., học sinh lớp 3A. Em T. không thuộc diện học sinh hòa nhập, tuy nhiên, em không đọc được các bài tập đọc trong sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 3, không biết ghép vần viết chữ cái, các phép tính cộng, trừ trong phạm vi 10 không làm được.

Lên lớp 3 song em Cẩm T. không biết đọc, biết viết

Nhận được phản ánh, chúng tôi nhờ em tập đọc một số câu đơn giản trong sách giáo khoa  em chật vật đánh vần từng chữ nhưng đọc hoàn toàn sai, thậm chí không phân biệt được các dấu.

Ông Phan Hồng Cảnh, Hiệu phó thừa nhận, T. không thuộc đối tượng học sinh hòa nhập, dù lớp 3 nhưng em học quá yếu, không đọc được, viết được.

Bố em T., ông Trần Văn Ngư bộc bạch: “Cháu phát triển bình thường, không có khiếm khuyết trên cơ thể, tâm lý không có biểu hiện bất thường. Song, cháu học quá kém, không biết đọc, biết viết, và không nhớ những gì mình học.

Ông Ngư nói thêm, từ năm cháu học  lớp 1 ở trường Cẩm Sơn, giáo viên chủ nhiệm có gọi cho gia đình nói cháu học rất kém, có hồ sơ khuyết tật mới đủ điều kiện lên được lớp. Tuy nhiên, gia đình tôi quá bận nên chưa đưa con khám hay làm đơn khuyết tật như giáo viên yêu cầu. Và cháu vẫn lên tới lớp 3”.

Trong khi đó, học bạ của em Cẩm T. lớp 1, lớp 2 được giáo viên chủ nhiệm phê hoàn thành chương trình học, đủ điều kiện để lên lớp.

Bà Hoàng Thị Hương, giáo viên chủ nhiệm em Cẩm T. cho biết: Cháu vào học lớp 3 tuy đọc, viết khó khăn và không nhớ kiến thức cơ bản ở lớp 1 và 2.

Trường Tiểu học Cẩm Sơn

Tuy vậy, cô Hương khẳng định, không có việc em T. ngồi nhầm lớp.

Theo cô Hương,  khi em T. kiểm tra chất lượng cuối năm lớp  lớp 2 môn Toán và Tiếng Việt, em chỉ làm được mức 4 điểm song nhà trường nói T. có danh sách khuyết tật nên đủ điều kiện học ở lớp 3.

“Cuối năm lớp 2, cháu không đủ điều kiện để lên lớp 3 song nhà trường đã gọi điện cho gia đình và phụ huynh đã đồng ý qua điện thoại sẽ làm đi làm hồ sơ khuyết tật cho con họ”, bà Hương cho biết.

Học bạ lớp 2 của em T. được giáo viên chủ nhiệm phê hoàn thành chương trình học, đủ điều kiện lên lớp 3

Bà Trần Thị Kim Phượng, Hiệu trưởng Tiểu học Cẩm Sơn khẳng định, nhà trường luôn chăm lo chất lượng học sinh, và không hề có hiện tượng học sinh ngồi “nhầm lớp”, còn trường hợp của em Cẩm T. là trường hợp “đặc biệt”.

Bà Phượng giải thích, em T. có hộ khẩu ở ngoài Bắc, gia đình chuyển về làm ăn ở đây, học lớp 1 ngoài kia.

Năm học 2016- 2017,  trường tiếp nhận T. vào học, em không hề biết đọc, phải tiếp tục học lại lớp 1. Trong quá trình theo dõi nhận thấy em học quá yếu. Tuy nhiên, gia đình đã đồng ý sẽ làm hồ sơ khuyết tật nên trường mới cho em lên lớp.

Đậu Tình

Phụ huynh tới tấp truy vấn hiệu trưởng vì học sinh nhiễm sán lợn

Trong khi Sở Y tế Bắc Ninh tổ chức xét nghiệm cho 19 trường học, phụ huynh đã kéo tới các trường để “truy vấn” trách nhiệm của hiệu trưởng.