Điều đáng nói, các trang web đều cung cấp 2 loại dịch vụ là miễn phí và trả phí. Thậm chí với gói dữ liệu miễn phí, một số website kể trên còn sẵn sàng công khai luôn danh sách khách hàng trên trang, bao gồm tên, tuổi, địa chỉ nơi ở, số điện thoại cá nhân. Riêng dữ liệu thu phí được bán theo dạng một danh sách cụ thể, có tính phân loại rõ ràng theo công việc, sở thích, nơi ở, tình trạng hôn nhân, con cái...

Các gói dữ liệu dành cho nhiều phân khúc khách hàng khác nhau, từ thông tin những người đang sở hữu ôtô, mua bảo hiểm nhân thọ, có tài khoản tiết kiệm đến danh sách phụ huynh học sinh hay doanh nhân...

Không chỉ bán mua công khai trên website, chỉ cần gõ tìm kiếm “data khách hàng”, “dữ liệu khách hàng”, “data khách hàng tiềm năng” trên Facebook cũng thấy hàng chục hội nhóm gồm vài ngàn thành viên và nhiều tài khoản cá nhân rao bán đủ loại dữ liệu.

Nhóm “Data khách hàng tiềm năng” với hơn 10.000 thành viên đã tự giới thiệu về nhóm với lời mời chào hấp dẫn như: “Nơi giao lưu, tự do mua bán, trao đổi Data khách hàng tiềm năng tất cả các ngành, lĩnh vực…”; hay ở một nhóm hơn 8.000 ngàn thành viên khác là “Hội mua bán trao đổi data tiềm năng toàn quốc: uy tín, giá rẻ”…

Trong vai một người cần mua dữ liệu khách hàng VIP để phục vụ kinh doanh, phóng viên đã liên hệ với vài trang web rao bán thông tin trên mạng và nhắn tin cho một số nick Facebook (được cho là “cò chuyên nghiệp” trong lĩnh vực bán dữ liệu khách hàng khi thường xuyên bình luận dạo trong các hội nhóm - PV).

Điểm chung của tất cả các website và Facebooker kể trên là đều cam kết về chất lượng dữ liệu mà mình cung cấp, đồng thời yêu cầu giao dịch thông qua tài khoản ngân hàng, ví điện tử và gửi dữ liệu bán qua email. Khi giao dịch hoàn tất, người mua có thể ngay lập tức tải tập tin chứa đựng danh sách khách hàng.

Điều lạ là khi đề cập đến việc gặp trực tiếp để giao dịch, thậm chí mua với số lượng lớn, kể cả là khách hàng VIP thì các tài khoản Facebook đều nhanh chóng chặn phóng viên hoặc “đã xem nhưng không trả lời”.

“Mua loại nào cũng có, giá từ vài trăm đến vài triệu, chục triệu cũng có. 40.000 doanh nghiệp VIP, có cả số dư tài khoản là 2 triệu. Nhưng bên em không gặp mặt, cứ chuyển tiền là có liền. Anh em làm ăn lần này còn có lần sau, cứ kín kẽ...”, nhân vật tự xưng tên Tuấn - một “cò” bán dữ liệu nói với phóng viên sau nhiều ngày tiếp cận.

Từ tiếp thị bất động sản đến nguy cơ lừa đảo, tống tiền và bôi nhọ danh dự

Việc bị lộ thông tin cá nhân bao gồm cả số điện thoại và địa chỉ khiến cho rất nhiều người gặp những tình huống “dở khóc dở cười” khi mỗi ngày phải tiếp nhận hàng chục cuộc điện thoại mời mua xe, mua nhà và bảo hiểm…

Lần theo danh sách 25.000 khách hàng sở hữu xe Ford trên toàn quốc được công khai và miễn phí trên mạng, điều gây bất ngờ cho phóng viên là một vài số điện thoại và thông tin trong danh sách này được xác nhận là…thật.

Danh sách 25.000 khách hàng mua xe Ford được rao... miễn phí trên 1 trang web. (Ảnh chụp màn hình)

Ông Nguyễn Hà Duy (tên nhân vật đã được thay đổi theo yêu cầu -PV), một người làm kinh doanh sinh sống tại Hà Nội bức xúc cho hay: “Không hiểu từ đâu mà số điện thoại và địa chỉ của mình ai cũng biết, thời điểm cách đây 1 năm, mỗi ngày hàng chục cuộc điện thoại, từ sáng đến đêm. Giờ thì đỡ, nhưng thi thoảng vẫn có cuộc gọi đến số này, nên mình phải dùng thêm 1 số liên hệ mới… Khủng khiếp”.

Điều đáng nói là rất nhiều người sử dụng mạng xã hội hồn nhiên đăng tải công khai thông tin cá nhân nhạy cảm như thông tin sinh trắc học, lý lịch cá nhân, mối quan hệ tình cảm, tình trạng sức khỏe, tài chính,… tạo điều kiện cho các ứng dụng mạng bí mật thu thập thông tin.

Nhiều dịch vụ trực tuyến thường thu thập, khai thác, phân tích thông tin, dữ liệu cá nhân như mạng xã hội, thanh toán trực tuyến, thương mại điện tử, game online... nhưng chưa có cơ chế quản lý dữ liệu người dùng an toàn. Bên cạnh đó, dữ liệu cá nhân trong lĩnh vực này trở thành nguyên liệu đầu vào để khai thác trong lĩnh vực khác nên tình trạng mua bán, trao đổi kho dữ liệu diễn ra phức tạp.

Đó là một trong những nội dung được TS Chu Thị Hoa, Phó Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp) chia sẻ về nguyên nhân của vấn nạn mua bán dữ liệu cá nhân trên không gian mạng.

“Đang có hiện tượng lộ, lọt, đánh cắp, buôn bán thông tin cá nhân một cách công khai trên không gian mạng. Ví dụ vụ việc vừa xảy ra gần đây là thông tin chứng minh nhân dân của gần 10.000 người Việt bị đem rao bán, thách thức các cơ quan thi hành pháp luật. Chế tài xử lý hành vi mua bán dữ liệu cá nhân trên không gian mạng lại chưa đầy đủ và không đủ sức răn đe, phòng ngừa vi phạm”, bà Chu Thị Hoa nhận định.

Trao đổi với Vietnamnet, chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) cho rằng, thông tin cá nhân, dữ liệu bị lộ trên mạng có thể được sử dụng để thực hiện các hành vi lừa đảo, quảng cáo, vay tiền trực tuyến gây nợ xấu đến nạn nhân hay tống tiền, bôi nhọ danh dự.

“Việc bị đánh cắp thông tin, nhất là chứng minh nhân dân (CMND) gây ra những mối nguy hiểm mà chúng ta không lường được hết. Đơn cử nhất là việc bị lấy thông tin đăng ký ví điện tử để lừa người khác chuyển tiền vào. Phức tạp hơn một chút thì những kẻ này sẽ sao chép thông tin trên CMND thật để làm một phiên bản giả, dãy số và tên nạn nhân được giữ nguyên, nhưng ảnh thẻ bị thay đổi. Sau đó chúng sử dụng CMND giả này chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, làm hồ sơ vay tín chấp...”, ông Ngô Minh Hiếu nói.

Mua bán dữ liệu cá nhân trên mạng không còn là một vấn đề mới tại Việt Nam song những năm gần đây diễn ra quy mô, phức tạp và công khai, nhất là trước sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp cho phép đối tác tiếp cận với nguồn dữ liệu khách hàng của mình hoặc sẵn sàng bán - mua thông tin khách hàng để quảng cáo, tiếp thị sản phẩm, dịch vụ.

Trong 3 năm trở lại đây, lực lượng chức năng các địa phương cũng triệt phá nhiều đường dây chiếm đoạt, mua bán dữ liệu quy mô lớn.

Mới đây, ngày 15/1/2022 đường dây mua bán dữ liệu, thông tin cá nhân trái phép quy mô liên tỉnh lớn nhất từ trước tới nay đã được Công an tỉnh Thừa Thiên Huế triệt phá. Theo đó, các nhóm đối tượng đã mua và quản lý khoảng 6,2 triệu thông tin dữ liệu cá nhân trên cả nước, kết nối với một phụ nữ tại Thái Nguyên và thực hiện giao dịch mua bán dữ liệu, thu lợi bất chính 2,3 tỷ đồng.

Trước đó, vụ án 1.300 GB dữ liệu chứa hàng tỷ thông tin về các cá nhân, tổ chức bị rao bán công khai thông qua nhiều trang web, nhóm trên mạng xã hội, diễn đàn tin tặc được cơ quan chức năng triệt phá cũng gây rúng động dư luận và đặt ra nhiều vấn đề về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường số.

Ka Mi

Chia sẻ dữ liệu giữa hai hệ thống giấy phép lái xe và dân cư trong tháng 3

Việc kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa cơ sở dữ liệu (CSDL) giấy phép lái xe với CSDL quốc gia về dân cư sẽ được Tổng cục Đường bộ và Trung tâm CNTT, Bộ Giao thông vận tải phối hợp với các đơn vị thực hiện trong tháng 3.

Theo ông Nhạ, không chỉ khi đại dịch bùng phát và lan rộng, trong nhiều năm qua, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực thúc đẩy chuyển đổi số trong giáo dục.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đề nghị sớm liên thông giáo dục trong ASEAN (Ảnh: Moet)

Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo, hướng dẫn nhà trường tổ chức dạy học trực tuyến và trên truyền hình và hướng dẫn công nhận kết quả dạy học trực tuyến.

Các trường học ứng dụng công nghệ như hay thế lớp học truyền thống bằng các công cụ livestream. Thực hiện giao bài tập về nhà trên các nền tảng giáo dục trực tuyến. Dạy và học online toàn phần hoặc bán phần trong giai đoạn giãn cách xã hội.

Liên thông trình độ trong ASEAN

Theo ông Nhạ, về vấn đề liên thông trình độ trong khu vực ASEAN, con người là nguồn tài nguyên quý giá nhất và tập trung tối ưu hoá hiệu suất nguồn nhân lực nên phải là ưu tiên hàng đầu. Làm thế nào để một người lao động, một sinh viên, một học sinh tốt nghiệp ở một đất nước này có thể tiếp tục học tập và làm việc ở một nước thành viên khác mà không mất thời gian gián đoạn chuyển tiếp.

"Không chỉ giới hạn trong liên thông giáo dục, mà quan trọng là làm thế nào để tối ưu hóa nguồn nhân lực trong khu vực. Đầu tư phát triển nguồn nhân lực không chỉ là đào tạo mới và đào tạo lại mà còn là công nhận và tận dụng nhân lực có trình độ đã qua đào tạo"- Bộ trưởng Nhạ nói.

Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, cộng đồng kinh tế ASEAN đã thống nhất ký kết các thỏa thuận công nhận lẫn nhau về lao động kỹ năng ở trình độ cao (MRAs), trình độ trung bình và thấp (MRS).

Mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á được thành lập vào năm 1995 theo thỏa thuận của các Bộ trưởng Giáo dục ASEAN,  tới nay đã phát triển bao gồm 30 trường đại học thành viên chính thức thuộc 10 nước, trong đó có 3 trường đại học của Việt Nam. Đây là một dấu mốc lớn trong công nhận một cách công bằng về chất lượng lao động giữa các quốc gia trong nội khối ASEAN. 

“Rõ ràng các trường đại học và các cơ quan quản lý giáo dục đại học của các nước thành viên cần có những bước tiến xa hơn nữa trong việc hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm đào tạo cũng như xây dựng cơ chế giám sát chung hài hoà, thống nhất”- Bộ trưởng Nhạ nói.

Người đứng đầu ngành GD Việt Nam cho rằng đây là thời điểm các nước ASEAN cần phải quy hoạch và đổi mới định hướng phát triển của khu vực. Để đạt mục tiêu chung dài hạn chính là thúc đẩy chia sẻ tri thức, trao đổi kinh nghiệm, hiểu biết lẫn nhau và lưu thông phân bổ nguồn lực linh hoạt giữa các nước thành viên.

Ngoài cấp thiết phải xây dựng hạ tầng công nghệ và đồng bộ hệ thống giải pháp số xét trên nền tảng phát triển công nghệ hiện nay, theo Bộ Nhạ các nước thành viên phải có những trao đổi, thảo luận để xây dựng được hành lang pháp lý, hướng tới công nhận và hợp pháp hoá việc liên thông giáo dục giữa các nước trong khối thành viên, đặc biệt trong đào tạo trực tuyến.

Lê Huyền

Hàng loạt Đại học hoãn thi, chuyển sang học trực tuyến

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 khi có thêm nhiều ca nhiễm mới, một số trường nhanh chóng đưa ra quyết định hoãn thi, đồng thời chuyển sang học trực tuyến để đảm bảo an toàn cho sinh viên.

Chung kết Hoa hậu Sắc đẹp Quốc tế 2023 bắt đầu với màn đồng diễn của 38 thí sinh. Các người đẹp hô vang tên và quốc gia. Sau khi MC công bố top 20 chung cuộc. Đáng nói, màn công bố này lại gây nhiều tranh cãi.

Ban đầu, MC chỉ đọc tên 19 thí sinh, nhưng sau đó đến phần giao lưu lại công bố thêm thí sinh Việt Nam - Thanh Thanh Huyền. Người xem bày tỏ thắc mắc trước sự thiếu chuyên nghiệp của Ban Tổ chức.

Sau khi chung kết khép lại, các fan vẫn không biết chính xác Thanh Thanh Huyền vào top 20 nhờ giải bình chọn, hay do "MC đọc sót tên".

Sau khi được công bố, top 20 cô gái trình diễn áo tắm, khoe đường cong gợi cảm trong sự cổ vũ nhiệt tình của khán giả có mặt tại Nhà hát Hòa Bình.

Bầu không khí chung kết tiếp tục được hâm nóng khi top 10 lộ diện và bước vào phần thi trình diễn trang phục dạ hội.

Cuối chương trình, top 6 thí sinh đến từ Venezuela, Nam Phi, Philippines, Colombia, Brazil, Indonesia bước vào phần thi ứng xử để chọn ra ngôi vị cao nhất.

Giám khảo đêm chung kết gồm Miss Universe 2005 Natalie Glebova, Miss World 2015 Mireia Lalaguna, Miss International 2012 Ikumi Yoshimatsu, người đẹp gốc Việt Mimi Morris, người mẫu Lan Khuê...

Hoa hậu Sắc đẹp Quốc tế (Miss Charm) là sân chơi nhan sắc đầu tiên do người Việt sáng lập và tổ chức. Cuộc thi mang sứ mệnh quảng bá văn hóa, du lịch và các hoạt động giáo dục, được công bố từ năm 2019 nhưng trì hoãn 2 lần vì dịch Covid-19.

Hoa hậu Sắc đẹp Quốc tế 2023 diễn ra từ đầu tháng 2 tại TPHCM, gồm các phần phụ như phỏng vấn kín, trang phục dân tộc, áo tắm, sau đó đến bán kết và chung kết.