Đặc biệt, TP.HCM từng có giai đoạn thực hiện lệnh giãn cách kéo dài nhất trong lịch sử đã khiến việc tác nghiệp báo chí gặp trở ngại, cơ quan báo chí gặp khó khăn. Tuy vậy, Phó chủ tịch UBND TP.HCM khẳng định khó khăn là thời cơ để các cơ quan báo chí nắm bắt công nghệ để bứt phá. Trên thực tế, nhiều cơ quan báo chí và phóng viên hiện nay đã nhận rõ được vai trò của công nghệ và tính cấp thiết của chuyển đổi số.

Theo Phó chủ tịch Dương Anh Đức, việc chuyển đổi số không chỉ đơn giản là ứng dụng công nghệ thông tin chung chung mà phải thay đổi quy trình làm việc, thay đổi tư duy, thay đổi cách làm việc để thích ứng với thời đại mới. Khi đã ý thức rõ được những điều này, cơ quan báo chí sẽ quyết tâm chuyển đổi số mạnh mẽ hơn.

“Thời đại chúng ta là thời đại thông tin. Mỗi giây có hàng triệu thông tin phát ra. Một tờ báo lên tin sớm một chút hay muộn một chút đã chênh lệch nhau hàng ngàn người đọc”, Phó chủ tịch Dương Anh Đức nhận định. “Không chỉ vậy, báo chí chỉ cần sai một chữ cũng ảnh hưởng đến ý nghĩa bài báo. Do vậy trong giai đoạn này ảnh hưởng của báo chí ngày càng cao”, Phó chủ tịch TP.HCM nói thêm.

“Chuyển đổi số phải thay đổi căn cơ từ lãnh đạo cơ quan báo chí đến phóng viên”, Phó chủ tịch Dương Anh Đức kết luận.

Trước đó, nói về xu hướng chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí TP.HCM, ông Trần Trọng Dũng, Chủ tịch Hội nhà báo TP.HCM, nhận định từ nhiều năm qua, các cơ quan báo chí ở TP.HCM tùy theo khả năng của từng đơn vị đã quan tâm đầu tư phát triển ấn bản điện tử có số lượng lớn bạn dọc truy cập.

Ông Trần Trọng Dũng, Chủ tịch Hội nhà báo TP.HCM, cho rằng chuyển đổi số là bắt buộc nhưng nhiều cơ quan báo chí vẫn gặp nhiều khó khăn khi triển khai. (Ảnh: Hải Đăng)

Một số cơ quan báo chí đã xây dựng được tòa soạn hội tụ đa phương tiện, với môi trường làm việc ngày càng hiện đại. Những sản phẩm báo chí mới trên nhiều nền tảng khác nhau từ website, Facebook đến Tiktok, YouTube, giúp nhiều tờ báo lớn của TP.HCM tăng mạnh tính tương tác hai chiều với độc giả, tạo cảm giác gần gũi hơn giữa bạn đọc và báo. Công nghệ số cũng hỗ trợ nhà báo trong tác nghiệp từ khâu thu thập thông tin, phân tích dữ liệu cho đến sản xuất nội dung và phát hành.

Các nỗ lực chuyển đổi số nêu trên đã góp phần giúp các cơ quan báo chí TP.HCM dù bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch, nhưng vẫn duy trì hoạt động, đảm bảo việc đưa thông tin đến với độc giả nhanh và trung thực, khách quan, không bị gián đoạn.

Tuy vậy, ông Dũng đánh giá những việc làm được nêu trên dù rất đáng ghi nhận, song quả thực còn rất khiêm tốn trong việc đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của bạn đọc và khán thính giả. Tiến trình chuyển đổi số của các cơ quan báo chí thành phố hiện gặp rất nhiều khó khăn, thách thức.

Trước hết là về nhận thức và năng lực thực hiện. Một bộ phận không nhỏ những người làm báo vẫn chưa ý thức về tầm quan trọng của việc chuyển đổi số, ngại thay đổi, muốn làm báo theo kinh nghiệm và phương cách truyền thống nên rất lúng túng và hạn chế khi áp dụng các phương cách làm báo hiện đại.

Một khó khăn lớn nữa là hầu hết các cơ quan báo chí không đủ nguồn lực về nhân sự và tài chính để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi đổi số triệt để, hiệu quả và toàn diện.  

Bên cạnh đó, việc phát triển sản phẩm nội dung số, truyền thông số, quảng cáo số còn khó khăn, câu chuyện khai thác kinh tế báo chí trên nền tảng số còn rất mới mẻ, các vấn đề an ninh mạng, nạn tin giả; vi phạm bản quyền… có chiều hướng phức tạp gia tăng.

Khó khăn đó dẫn đến tình trạng một số cơ quan báo chí ở TP.HCM phải tự chuyển mình theo hình thức “vừa làm vừa rút kinh nghiệm”. Trong quá trình này, nhiều cơ quan báo chí còn gặp khó khăn trong việc xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ, cơ quan báo chí đa phương tiện, lúng túng trong việc chọn mô hình phát triển nào là phù hợp, lúng túng trong xây dựng, vận hành và thử nghiệm quy trình.

Dù còn nhiều khó khăn, ông Dũng thừa nhận chuyển đổi số các cơ quan báo chí nhằm phát triển bền vững là một quá trình lâu dài, đòi hỏi nỗ lực của nhiều phía, không thể nóng vội nhưng cũng không thể chần chừ, ngần ngại, thiếu quyết tâm.

Hải Đăng

Không đàm phán với báo chí, Google bị Pháp phạt nửa tỷ EUR

Cơ quan chống độc quyền Pháp phạt Google 500 triệu EUR (593 triệu USD) do đưa ra giao dịch không công bằng với các nhà xuất bản báo chí theo lệnh của nhà chức trách.  

Hội nhà báo TP.HCM kết hợp với Sở TT&TT, Hội Tin học TP.HCM tổ chức toạ đàm “Báo chí chuyển đổi số để phát triển bền vững” hôm 23/12.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Dương Anh Đức khẳng định không chỉ riêng Việt Nam mà trên toàn thế giới đều cho rằng chuyển đổi số là xu hướng không thể thay đổi. Trong đó, đặc thù của báo chí là cung cấp thông tin chất lượng, hiệu quả, thì càng phải chuyển đổi số để tồn tại và phát triển. Việc chuyển đổi số sẽ thay đổi được hiệu quả, toàn diện các cơ quan báo chí.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Dương Anh Đức phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Hải Đăng)

Đặc biệt, TP.HCM từng có giai đoạn thực hiện lệnh giãn cách kéo dài nhất trong lịch sử đã khiến việc tác nghiệp báo chí gặp trở ngại, cơ quan báo chí gặp khó khăn. Tuy vậy, Phó chủ tịch UBND TP.HCM khẳng định khó khăn là thời cơ để các cơ quan báo chí nắm bắt công nghệ để bứt phá. Trên thực tế, nhiều cơ quan báo chí và phóng viên hiện nay đã nhận rõ được vai trò của công nghệ và tính cấp thiết của chuyển đổi số.

Theo Phó chủ tịch Dương Anh Đức, việc chuyển đổi số không chỉ đơn giản là ứng dụng công nghệ thông tin chung chung mà phải thay đổi quy trình làm việc, thay đổi tư duy, thay đổi cách làm việc để thích ứng với thời đại mới. Khi đã ý thức rõ được những điều này, cơ quan báo chí sẽ quyết tâm chuyển đổi số mạnh mẽ hơn.

“Thời đại chúng ta là thời đại thông tin. Mỗi giây có hàng triệu thông tin phát ra. Một tờ báo lên tin sớm một chút hay muộn một chút đã chênh lệch nhau hàng ngàn người đọc”, Phó chủ tịch Dương Anh Đức nhận định. “Không chỉ vậy, báo chí chỉ cần sai một chữ cũng ảnh hưởng đến ý nghĩa bài báo. Do vậy trong giai đoạn này ảnh hưởng của báo chí ngày càng cao”, Phó chủ tịch TP.HCM nói thêm.

“Chuyển đổi số phải thay đổi căn cơ từ lãnh đạo cơ quan báo chí đến phóng viên”, Phó chủ tịch Dương Anh Đức kết luận.

Trước đó, nói về xu hướng chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí TP.HCM, ông Trần Trọng Dũng, Chủ tịch Hội nhà báo TP.HCM, nhận định từ nhiều năm qua, các cơ quan báo chí ở TP.HCM tùy theo khả năng của từng đơn vị đã quan tâm đầu tư phát triển ấn bản điện tử có số lượng lớn bạn dọc truy cập.

Ông Trần Trọng Dũng, Chủ tịch Hội nhà báo TP.HCM, cho rằng chuyển đổi số là bắt buộc nhưng nhiều cơ quan báo chí vẫn gặp nhiều khó khăn khi triển khai. (Ảnh: Hải Đăng)

Một số cơ quan báo chí đã xây dựng được tòa soạn hội tụ đa phương tiện, với môi trường làm việc ngày càng hiện đại. Những sản phẩm báo chí mới trên nhiều nền tảng khác nhau từ website, Facebook đến Tiktok, YouTube, giúp nhiều tờ báo lớn của TP.HCM tăng mạnh tính tương tác hai chiều với độc giả, tạo cảm giác gần gũi hơn giữa bạn đọc và báo. Công nghệ số cũng hỗ trợ nhà báo trong tác nghiệp từ khâu thu thập thông tin, phân tích dữ liệu cho đến sản xuất nội dung và phát hành.

Các nỗ lực chuyển đổi số nêu trên đã góp phần giúp các cơ quan báo chí TP.HCM dù bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch, nhưng vẫn duy trì hoạt động, đảm bảo việc đưa thông tin đến với độc giả nhanh và trung thực, khách quan, không bị gián đoạn.

Tuy vậy, ông Dũng đánh giá những việc làm được nêu trên dù rất đáng ghi nhận, song quả thực còn rất khiêm tốn trong việc đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của bạn đọc và khán thính giả. Tiến trình chuyển đổi số của các cơ quan báo chí thành phố hiện gặp rất nhiều khó khăn, thách thức.

Trước hết là về nhận thức và năng lực thực hiện. Một bộ phận không nhỏ những người làm báo vẫn chưa ý thức về tầm quan trọng của việc chuyển đổi số, ngại thay đổi, muốn làm báo theo kinh nghiệm và phương cách truyền thống nên rất lúng túng và hạn chế khi áp dụng các phương cách làm báo hiện đại.

Một khó khăn lớn nữa là hầu hết các cơ quan báo chí không đủ nguồn lực về nhân sự và tài chính để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi đổi số triệt để, hiệu quả và toàn diện.  

Bên cạnh đó, việc phát triển sản phẩm nội dung số, truyền thông số, quảng cáo số còn khó khăn, câu chuyện khai thác kinh tế báo chí trên nền tảng số còn rất mới mẻ, các vấn đề an ninh mạng, nạn tin giả; vi phạm bản quyền… có chiều hướng phức tạp gia tăng.

Khó khăn đó dẫn đến tình trạng một số cơ quan báo chí ở TP.HCM phải tự chuyển mình theo hình thức “vừa làm vừa rút kinh nghiệm”. Trong quá trình này, nhiều cơ quan báo chí còn gặp khó khăn trong việc xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ, cơ quan báo chí đa phương tiện, lúng túng trong việc chọn mô hình phát triển nào là phù hợp, lúng túng trong xây dựng, vận hành và thử nghiệm quy trình.

Dù còn nhiều khó khăn, ông Dũng thừa nhận chuyển đổi số các cơ quan báo chí nhằm phát triển bền vững là một quá trình lâu dài, đòi hỏi nỗ lực của nhiều phía, không thể nóng vội nhưng cũng không thể chần chừ, ngần ngại, thiếu quyết tâm.

Hải Đăng

Không đàm phán với báo chí, Google bị Pháp phạt nửa tỷ EUR

Cơ quan chống độc quyền Pháp phạt Google 500 triệu EUR (593 triệu USD) do đưa ra giao dịch không công bằng với các nhà xuất bản báo chí theo lệnh của nhà chức trách.  

Trước đó, ngày 27/6, UBND quận 3 đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với cơ sở này do có hành vi sử dụng các chất, thiết bị để can thiệp vào cơ thể người làm thay đổi màu sắc da trên bộ phận cơ thể người. Cơ sở cũng bị đình chỉ hoạt động trong 4,5 tháng.

Tuy nhiên, hộ kinh doanh này không chấp hành quyết định xử phạt mà còn cố tình tái phạm, tiếp tục quảng cáo điều trị sẹo, tiêm... Thanh tra Sở Y tế nhận thấy đây là trường hợp tái phạm đối với hành vi vi phạm nên đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự theo quy định.

Sở Y tế TP.HCM cũng đề nghị UBND quận huyện, TP Thủ Đức chỉ đạo phòng Y tế và các phòng chuyên môn có các giải pháp như:

Tăng cường rà soát việc cấp phép kinh doanh, lưu ý việc đăng ký tên của cơ sở kinh doanh dịch vụ thẩm mỹ phải được thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

Tăng cường hậu kiểm sau cấp phép đăng ký kinh doanh để chấn chỉnh kịp thời các hành vi vi phạm, lưu ý chấn chỉnh tên biển hiệu các loại hình dịch vụ thẩm mỹ (phun, xăm, thêu trên da), cơ sở chăm sóc da, cơ sở cắt tóc, gội đầu... phải đồng nhất với tên cơ sở trong giấy phép đăng ký kinh doanh.

Xử lý nghiêm các cơ sở có vi phạm và công khai kết quả xử lý trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền cho người dân trên địa bàn.

Sở Y tế khuyến cáo người dân khi thực hiện các dịch vụ làm đẹp xâm lấn phải lựa chọn các bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ đã được Bộ Y tế hoặc Sở Y tế phê duyệt danh mục kỹ thuật và cấp giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh theo quy định.

Người dân có thể tra cứu vào đường link: https://thongtin.medinet.org.vn/ để biết thông tin của các phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ đã được Sở Y tế cấp giấy phép hoạt động và tra cứu thông tin về các dịch vụ mà cơ sở được phép thực hiện.

Tuyệt đối không lựa chọn cơ sở làm đẹp mà chỉ dựa vào tên gọi trên bảng hiệu. Khi tiếp cận các thông tin quảng cáo trên mạng xã hội, không nên vội vàng tin ngay mà cần có sự kiểm chứng thông tin cẩn thận thông qua nhiều kênh chính thống. 

Sở Y tế TP cho biết đã chuyển hồ sơ vi phạm của một cơ sở thẩm mỹ đến cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự. Cơ sở có tên “Pfizers”, bị người dân phản ánh về việc điều trị sẹo, gây biến chứng.

Ngoài ra, Sở Y tế cũng nhận được phản ánh của Công ty TNHH Pfizer (Việt Nam) về việc một cơ sở quảng cáo trên mạng xã hội sử dụng logo có dấu hiệu vi phạm nhãn hiệu hàng hóa của tập đoàn đa quốc gia Pfizer Inc. Đây là tập đoàn dược phẩm đa quốc gia về dược phẩm và công nghệ sinh học của Mỹ.

Thanh tra Sở Y tế đã phối hợp cùng chính quyền địa phương tiến hành kiểm tra đột xuất hộ kinh doanh Pfizers, địa chỉ 2B-2C Hồ Xuân Hương, phường Võ Thị Sáu, quận 3. Cơ sở thẩm mỹ này được UBND quận 3 cấp giấy chứng nhận đăng ký “Hộ kinh doanh PFIZERS” (cấp ngày 12/5/2023), ngành nghề kinh doanh là chăm sóc da, do bà T.T.K.M làm chủ hộ.

Trước đó, ngày 27/6, UBND quận 3 đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với cơ sở này do có hành vi sử dụng các chất, thiết bị để can thiệp vào cơ thể người làm thay đổi màu sắc da trên bộ phận cơ thể người. Cơ sở cũng bị đình chỉ hoạt động trong 4,5 tháng.

Tuy nhiên, hộ kinh doanh này không chấp hành quyết định xử phạt mà còn cố tình tái phạm, tiếp tục quảng cáo điều trị sẹo, tiêm... Thanh tra Sở Y tế nhận thấy đây là trường hợp tái phạm đối với hành vi vi phạm nên đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự theo quy định.

Sở Y tế TP.HCM cũng đề nghị UBND quận huyện, TP Thủ Đức chỉ đạo phòng Y tế và các phòng chuyên môn có các giải pháp như:

Tăng cường rà soát việc cấp phép kinh doanh, lưu ý việc đăng ký tên của cơ sở kinh doanh dịch vụ thẩm mỹ phải được thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

Tăng cường hậu kiểm sau cấp phép đăng ký kinh doanh để chấn chỉnh kịp thời các hành vi vi phạm, lưu ý chấn chỉnh tên biển hiệu các loại hình dịch vụ thẩm mỹ (phun, xăm, thêu trên da), cơ sở chăm sóc da, cơ sở cắt tóc, gội đầu... phải đồng nhất với tên cơ sở trong giấy phép đăng ký kinh doanh.

Xử lý nghiêm các cơ sở có vi phạm và công khai kết quả xử lý trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền cho người dân trên địa bàn.

Sở Y tế khuyến cáo người dân khi thực hiện các dịch vụ làm đẹp xâm lấn phải lựa chọn các bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ đã được Bộ Y tế hoặc Sở Y tế phê duyệt danh mục kỹ thuật và cấp giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh theo quy định.

Người dân có thể tra cứu vào đường link: https://thongtin.medinet.org.vn/ để biết thông tin của các phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ đã được Sở Y tế cấp giấy phép hoạt động và tra cứu thông tin về các dịch vụ mà cơ sở được phép thực hiện.

Tuyệt đối không lựa chọn cơ sở làm đẹp mà chỉ dựa vào tên gọi trên bảng hiệu. Khi tiếp cận các thông tin quảng cáo trên mạng xã hội, không nên vội vàng tin ngay mà cần có sự kiểm chứng thông tin cẩn thận thông qua nhiều kênh chính thống. 

Cẩn trọng 'ngày thứ 4 chết người' khi bị sốt xuất huyết
Báo động: Sốt xuất huyết tại Hà Nội tăng vọt 4 lần
Hà Nội: Nữ sinh viên 19 tuổi tử vong vì sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh nhiễm trùng cấp tính, bệnh có thể bùng phát thành dịch tương đối lớn do virus Dengue gây nên. Bệnh sốt xuất huyết lan truyền chủ yếu là do muỗi Aedes albopictus và Aedes aegypti.

Sốt xuất huyết Dengue là bệnh dịch đã từng xảy ra ở nhiều nước trên thế giới và đang bùng phát tại một số tỉnh thành ở nước ta. Bệnh có thể có thể dẫn tới tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.  

Nguyên nhân gây bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết chủ yếu do virus dengue từ cơ thể loài muỗi Aedes aegypti gây nên, chu kỳ lây nhiễm chủ yếu là: Đầu tiên muỗi cái Aedes hút máu bệnh nhân nhiễm virus Dengue, tiếp theo virus này sẽ ủ bệnh trong cơ thể muỗi từ 8 đến 11 ngày rồi tiếp tục trong thời gian đó truyền bệnh cho người, virus đi vào cơ thể người rồi tiếp tục lại quay lại vòng tuần hoàn: muỗi Aedes hút máu từ cơ thể người bệnh rồi truyền sang cơ thể người lành.

Theo tổ chức y tế thế giới, sốt xuất huyết là mối đe dọa đến sức khỏe và là mối quan tâm hàng đầu về sức khỏe cộng đồng của không ít quốc gia tại châu Mỹ và châu Á. Ước tính có khoảng trên dưới 50 triệu người bị nhiễm bệnh sốt xuất huyết mỗi năm. Bệnh sốt xuất huyết có thể xảy ra nhiều lần trong năm. Tuy nhiên trong thời gian mùa mưa dịch sốt xuất huyết có nguy cơ bùng phát cao nhất.

Thông qua muỗi Aedes đốt, virus Dengue có thể lây từ người bệnh sang người lành, tuy nhiên virus này không lây trực tiếp từ người sang người. Virus Dengue có nhân ARN, thuộc nhóm Flavivirus, có bốn típ huyết thanh (D1, D2, D3, D4).

Các virut Dengue có kháng nguyên đặc hiệu của típ, có những kháng nguyên chung của nhóm, có những kháng nguyên đặc hiệu cho riêng từng típ, có thể gây phản ứng chéo một phần sau khi bị nhiễm một trong bốn típ.

Trong thời gian bị sốt, virus Dengue tồn tại ở trong máu bệnh nhân. Có thể tìm thấy kháng nguyên virus Dengue ở tuyến ức, đại thực bào, phổi, tế bào Kuffer ở gan, lách, tế bào monocyt ở máu ngoại biên.

Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết

Người bệnh bị muỗi Aedes đốt khi đó muỗi sẽ mang virus Dengue truyền cho người lành. Muỗi Aedes đốt (cắn, hút máu) vào ban ngày và thường thời gian đốt nhiều nhất là lúc chiều tối và sáng sớm.

Muỗi Aedes aegypti mình đen, nhỏ, chân và thân có những đốm trắng nếu nhìn bằng mắt thường và nó thường được gọi là muỗi vằn.

Muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn) thường đậu ở nơi tối trong nhà, chăn màn, dây phơi, trên quần áo, và các đồ dùng sinh hoạt khác, chúng cũng thường sống ở các khu đô thị.

Muỗi Aedes albopictus thích sống ở những nơi rậm rạp như ở lùm cây, bạn có thể hay bắt gặp chúng nhiều ở vùng nông thôn.

Ngay sau khi hút máu người bệnh, muỗi cái có thể truyền bệnh hoặc virus nhân lên ở tuyến nước bọt của muỗi, muỗi có thể truyền bệnh sau đó 8-10 ngày.

Trong suốt vòng đời của muỗi (khoảng 174 ngày tức là từ 5-6 tháng), người ta thấy muỗi bị nhiễm virus Dengue có thể truyền bệnh trong suốt khoảng thời gian đó. Muỗi Aedes đẻ trứng ở các ao hồ, chậu lọ hoặc dụng cụ chứa nước trong làng hoặc gia đình như chum, bể nước, chậu hoa… hoặc các đồ phế thải có chứa nước như: vỏ dừa, lon nhựa, lốp xe….

Muỗi Aedes có thể sinh sản quanh năm, và sinh sản mạnh vào những tháng sau mùa mưa. Trứng muỗi thường mất 11 đến 18 ngày, khi nhiệt độ đạt ngưỡng từ 29 đến 31 độ C để phát triển thành muỗi trưởng thành.

Qua nguyên nhân bệnh sốt xuất huyết ở trên, để phòng bệnh sốt xuất huyết trước tiên các gia đình cần giữ vệ sinh nơi ở thật sạch sẽ, tránh chứa nhiều những vật dụng không cần thiết như chai lọ, những đồ có khả năng chứa nước thải hoặc nước mưa quanh nơi sinh sống.

Phải diệt ấu trùng muỗi (lăng quăng), không tạo điều kiện để muỗi đẻ trứng bằng biện pháp như:

+Thả cá vàng hay các loại cá ăn lăng quăng vào trong lu, giếng, chum, vại.

+Đổ hết nước trong các vật chứa đựng nước không cần thiết.

+Tránh để đồ đạc lộn xộn hoặc để nhiều đồ vào chỗ tối tạo khe hở cho muỗi sinh sản.

+Đặt bát nước muối ở các khe trong nhà.

+Sử dụng hương muỗi, thuốc xịt, đèn bắt muỗi… để phòng bệnh sốt xuất huyết.

Khuê Minh

 - Bệnh sốt xuất huyết đang bùng phát đe dọa đến sức khỏe của con người, nhất là trẻ em. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này?

Cẩn trọng 'ngày thứ 4 chết người' khi bị sốt xuất huyết
Báo động: Sốt xuất huyết tại Hà Nội tăng vọt 4 lần
Hà Nội: Nữ sinh viên 19 tuổi tử vong vì sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh nhiễm trùng cấp tính, bệnh có thể bùng phát thành dịch tương đối lớn do virus Dengue gây nên. Bệnh sốt xuất huyết lan truyền chủ yếu là do muỗi Aedes albopictus và Aedes aegypti.

Sốt xuất huyết Dengue là bệnh dịch đã từng xảy ra ở nhiều nước trên thế giới và đang bùng phát tại một số tỉnh thành ở nước ta. Bệnh có thể có thể dẫn tới tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.  

Nguyên nhân gây bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết chủ yếu do virus dengue từ cơ thể loài muỗi Aedes aegypti gây nên, chu kỳ lây nhiễm chủ yếu là: Đầu tiên muỗi cái Aedes hút máu bệnh nhân nhiễm virus Dengue, tiếp theo virus này sẽ ủ bệnh trong cơ thể muỗi từ 8 đến 11 ngày rồi tiếp tục trong thời gian đó truyền bệnh cho người, virus đi vào cơ thể người rồi tiếp tục lại quay lại vòng tuần hoàn: muỗi Aedes hút máu từ cơ thể người bệnh rồi truyền sang cơ thể người lành.

Theo tổ chức y tế thế giới, sốt xuất huyết là mối đe dọa đến sức khỏe và là mối quan tâm hàng đầu về sức khỏe cộng đồng của không ít quốc gia tại châu Mỹ và châu Á. Ước tính có khoảng trên dưới 50 triệu người bị nhiễm bệnh sốt xuất huyết mỗi năm. Bệnh sốt xuất huyết có thể xảy ra nhiều lần trong năm. Tuy nhiên trong thời gian mùa mưa dịch sốt xuất huyết có nguy cơ bùng phát cao nhất.

Thông qua muỗi Aedes đốt, virus Dengue có thể lây từ người bệnh sang người lành, tuy nhiên virus này không lây trực tiếp từ người sang người. Virus Dengue có nhân ARN, thuộc nhóm Flavivirus, có bốn típ huyết thanh (D1, D2, D3, D4).

Các virut Dengue có kháng nguyên đặc hiệu của típ, có những kháng nguyên chung của nhóm, có những kháng nguyên đặc hiệu cho riêng từng típ, có thể gây phản ứng chéo một phần sau khi bị nhiễm một trong bốn típ.

Trong thời gian bị sốt, virus Dengue tồn tại ở trong máu bệnh nhân. Có thể tìm thấy kháng nguyên virus Dengue ở tuyến ức, đại thực bào, phổi, tế bào Kuffer ở gan, lách, tế bào monocyt ở máu ngoại biên.

Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết

Người bệnh bị muỗi Aedes đốt khi đó muỗi sẽ mang virus Dengue truyền cho người lành. Muỗi Aedes đốt (cắn, hút máu) vào ban ngày và thường thời gian đốt nhiều nhất là lúc chiều tối và sáng sớm.

Muỗi Aedes aegypti mình đen, nhỏ, chân và thân có những đốm trắng nếu nhìn bằng mắt thường và nó thường được gọi là muỗi vằn.

Muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn) thường đậu ở nơi tối trong nhà, chăn màn, dây phơi, trên quần áo, và các đồ dùng sinh hoạt khác, chúng cũng thường sống ở các khu đô thị.

Muỗi Aedes albopictus thích sống ở những nơi rậm rạp như ở lùm cây, bạn có thể hay bắt gặp chúng nhiều ở vùng nông thôn.

Ngay sau khi hút máu người bệnh, muỗi cái có thể truyền bệnh hoặc virus nhân lên ở tuyến nước bọt của muỗi, muỗi có thể truyền bệnh sau đó 8-10 ngày.

Trong suốt vòng đời của muỗi (khoảng 174 ngày tức là từ 5-6 tháng), người ta thấy muỗi bị nhiễm virus Dengue có thể truyền bệnh trong suốt khoảng thời gian đó. Muỗi Aedes đẻ trứng ở các ao hồ, chậu lọ hoặc dụng cụ chứa nước trong làng hoặc gia đình như chum, bể nước, chậu hoa… hoặc các đồ phế thải có chứa nước như: vỏ dừa, lon nhựa, lốp xe….

Muỗi Aedes có thể sinh sản quanh năm, và sinh sản mạnh vào những tháng sau mùa mưa. Trứng muỗi thường mất 11 đến 18 ngày, khi nhiệt độ đạt ngưỡng từ 29 đến 31 độ C để phát triển thành muỗi trưởng thành.

Qua nguyên nhân bệnh sốt xuất huyết ở trên, để phòng bệnh sốt xuất huyết trước tiên các gia đình cần giữ vệ sinh nơi ở thật sạch sẽ, tránh chứa nhiều những vật dụng không cần thiết như chai lọ, những đồ có khả năng chứa nước thải hoặc nước mưa quanh nơi sinh sống.

Phải diệt ấu trùng muỗi (lăng quăng), không tạo điều kiện để muỗi đẻ trứng bằng biện pháp như:

+Thả cá vàng hay các loại cá ăn lăng quăng vào trong lu, giếng, chum, vại.

+Đổ hết nước trong các vật chứa đựng nước không cần thiết.

+Tránh để đồ đạc lộn xộn hoặc để nhiều đồ vào chỗ tối tạo khe hở cho muỗi sinh sản.

+Đặt bát nước muối ở các khe trong nhà.

+Sử dụng hương muỗi, thuốc xịt, đèn bắt muỗi… để phòng bệnh sốt xuất huyết.

Khuê Minh