Bằng cách bán quyền sở hữu trí tuệ (thường rất đắt đỏ) cho chi nhánh "con rối" ở nước ngoài, các công ty công nghệ tìm cách chuyển lợi nhuận tới những quốc gia có mức thuế cực thấp hơn như Ireland. Nhưng đó mới chỉ là khởi điểm.

Việc cấp phép quyền sở hữu trí tuệ (IP) lần nữa cho một đơn vị bình phong thứ hai tại Ireland, thường được giao toàn bộ doanh thu toàn cầu của công ty đó, chẳng khác gì chuyển lại tiền cho bên A (vốn được phù phép không có bất cứ doanh thu nào).

Rồi bên A lại đóng trụ sở tại vùng Caribe nên theo luật Ireland họ không phải chịu một đồng thuế thu nhập nào. Nhưng để mang tiền về Mỹ lại cả một vấn đề. Trốn được hàng tỷ USD tiền thuế ở nước ngoài, nhưng để mang được số tiền đó về Mỹ phải qua cửa ải Sở Thuế vụ Hoa Kỳ (IRS).

Chiêu bài luồn lách

Để giảm thấp nhất số thuế phải nộp, Facebook đã chơi bài "Double Irish", chuyển 1 tỷ USD tiền thanh toán cho sở hữu trí tuệ từ một công ty Ireland sang công ty kia (cũng của Ireland), và một trong hai công ty đó được kiểm soát từ quần đảo Cayman.

Sơ đồ trốn thuế của các hãng công nghệ lớn.

Trong khi đó, ngoài chiêu "Double Irish", Google còn dùng bài "Dutch Sandwich", chuyển 10,8 tỷ USD qua Amsterdam để tránh bị Ireland đánh thuế thu nhập.

Còn Apple mua iPhone từ Trung Quốc thông qua chi nhánh Ireland, rồi bán cho các nhà phân phối riêng của Apple. Năm 2012, toàn bộ khoản doanh thu 63,9 tỷ USD từ iPhone và lợi nhuận vòng kiểu này đã được chuyển tới Ireland.

Microsoft lại chơi bài khác. Hãng bán quyền khai thác thị trường Mỹ cho một chi nhánh ở Puerto Rico. Công ty này sao chép phần mềm của đại bản doanh Redmond (Microsoft) rồi bán cho các nhà phân phối tại Mỹ, kiếm doanh thu 6,3 tỷ USD mà chẳng mất đồng thuế nào.

Microsoft Singapore từng chuyển 3 tỷ USD tiền sở hữu trí tuệ cho một công ty vỏ bọc ở Bermuda (không phải chịu thuế doanh nghiệp).

Thiên đường thuế

Quần đảo Cayman được coi là một trong những "thiên đường" thuế yêu thích của nhiều tập đoàn công nghệ lớn như Apple, Facebook, Google, Microsoft… Từng là khu vực nổi tiếng với cướp biển, nay Cayman có số doanh nghiệp đăng ký nhiều hơn số dân. Đây cũng là trung tâm tài chính lớn thứ 6 thế giới.

Nhiều công ty đăng ký địa chỉ tại Quần đảo Cayman chỉ để trốn thuế.

Project Zero là cuộc thi mới được triển khai song song với chương trình tìm kiếm lỗ hổng Android hiện có. Mục đích của cuộc thi là tìm ra lỗ hổng hoặc sai sót bảo mật giúp chạy mã từ xa trên nhiều thiết bị Android khi chỉ cần địa chỉ e-mail và số điện thoại của thiết bị.

Cuộc thi sẽ kéo dài trong khoảng thời gian 6 tháng. Hacker khi tìm ra lỗ hổng cần phải làm việc chặt chẽ với Google, đặc biệt là bộ phận sản xuất điện thoại Nexus.

Người thắng cuộc sẽ nhận được 200 ngàn USD, đội xuất sắc tiếp theo nhận 100 ngàn USD, và một số lượng có hạn sẽ nhận giải thưởng 50 ngàn USD.

Phát biểu tại lễ ký kết, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hồng khẳng định: “Việt Nam – Nhật Bản là đối tác toàn diện trên nhiều lĩnh vực. Riêng trong lĩnh vực TT&TT, hai nước đã có quá trình hợp tác lâu dài, sâu rộng, hai bên cùng có lợi, trên tất cả các hoạt động như quản lý nhà nước, đầu tư, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực... . Sự hợp tác giữa các cơ quan quản lý nhà nước cũng như các đối tác, doanh nghiệp hai nước Việt Nam – Nhật Bản đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của các lĩnh vực CNTT, bưu chính, tần số vô tuyến điện, an toàn thông tin... tại Việt Nam thời gian qua”.

Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Minh Hồng, những biên bản ghi nhớ hợp tác giữa hai Bộ TT&TT và Nội vụ & Truyền thông lần này khẳng định sự tiếp tục hợp tác toàn diện giữa hai Bộ trong thời gian tới. Việc ký kết hợp tác hôm nay sẽ nâng quan hệ hợp tác lên tầm cao mới, thành công hơn, hiệu quả hơn, góp phần tăng cường hợp tác chiến lược giữa hai nước Việt Nam – Nhật Bản.

Bày tỏ sự vui mừng khi được tham dự lễ ký kết hợp tác giữa hai Bộ, đặc biệt là giữa Vietnam Post với Japan Post, Hitachi và ngân hàng Sumitomo Mitsui, Thứ trưởng thường trực Jiro Akama cũng chia sẻ kỳ vọng thông qua việc trao đổi các biên bản ghi nhớ và ký kết hợp đồng lần này, mối quan hệ hợp tác trong lĩnh vực TT&TT giữa hai nước Việt Nam – Nhật Bản sẽ tiếp tục được phát triển và thắt chặt hơn nữa trong thời gian tới.

Trong khuôn khổ buổi lễ, đã có 5 biên bản được ký kết và trao đổi, gồm: Biên bản ghi nhớ hợp tác khung giữa Bộ TT&TT Việt Nam với Bộ Nội vụ & Truyền thông Nhật Bản; Biên bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực tần số giữa Cục Tần số Vô tuyến điện – Bộ TT&TT với Cục Tần số - Bộ Nội vụ & Truyền thông Nhật Bản; Biên bản hợp tác trong lĩnh vực bưu chính giữa Bộ TT&TT Việt Nam với Bộ Nội vụ & Truyền thông Nhật Bản; Hợp đồng tư vấn trong lĩnh vực bưu chính giữa Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post) với Bưu chính Nhật Bản (Japan Post); Hợp đồng kinh doanh giữa Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam với Công ty TNHH Hitachi và Ngân hàng Sumitomo Mitsui.

“Những nội dung thỏa thuận hợp tác giữa hai Bộ TT&TT và Nội vụ & Truyền thông đã thể hiện rõ khung định hình hợp tác, mở ra những nội dung hợp tác cụ thể, tạo điều kiện cho các cơ quan đơn vị thuộc 2 Bộ và doanh nghiệp TT&TT của 2 nước thực hiện cụ thể hóa những nội dung hợp tác trong thời gian tới”, Chủ tịch Hội đồng thành viên Vietnam Post Đỗ Ngọc Bình chia sẻ thêm.

Một số hình ảnh Lễ ký kết chiều 14/9/2016.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn và Thứ trưởng Bộ Nội vụ & Truyền thông Jiro Akama thực hiện nghi lễ trao biên bản hợp tác khung giữa hai Bộ. Ảnh: Thái Anh

Ông Đoàn Quang Hoan, Cục trưởng Cục Tần số Vô tuyến điện trao biên bản ghi nhớ với Cục Tần số của Bộ Nội vụ & Truyền thông Nhật Bản trước sự chứng kiến của Bộ trưởng Trương Minh Tuấn. Ảnh: Thái Anh

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Minh Hồng và Thứ trưởng thường trực Bộ Nội vụ & Truyền thông Nhật Bản Jiro Akama ký Biên bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực bưu chính giữa hai Bộ. Ảnh: Thái Anh

Ông Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Vietnam Post, cùng ký kết hợp đồng kinh doanh với lãnh đạo Hitachi và Sumitomo Mitsui. Ảnh: Thái Anh

Bà Chu Thị Lan Hương, Phó Tổng Giám đốc Vietnam Post, cùng đại diện Japan Post ký hợp đồng tư vấn cho 3 trung tâm chia chọn vùng của Vietnam Post. Ảnh: Thái Anh