Ngày nay, bột ngọt được sản xuất từ những nguyên liệu có nguồn gốc thiên nhiên như mía, sắn, ngô, củ cải đường... thông qua phương pháp lên men tự nhiên bằng vi sinh vật (tương tự như phương pháp dùng để sản xuất bia, giấm, sữa chua, nước tương). Tại Việt Nam, hai nguyên liệu chính dùng để làm bột ngọt là mật mía đường và tinh bột sắn (khoai mì).

Bột ngọt mang đến vị umami (còn gọi là vị ngọt thịt, vị ngọt từ đạm thực phẩm), giúp nối kết và hài hoà các vị khác nhau trong món ăn. Chính vì vậy, đây là gia vị phổ biến không chỉ trong bếp ăn gia đình mà còn trong công nghiệp chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, người tiêu dùng vẫn băn khoăn về việc sử dụng bột ngột sao cho hợp lý bởi một vài thông tin cho rằng dùng quá nhiều bột ngọt có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.

Bột ngọt là gia vị phổ biến trong căn bếp gia đình và công nghiệp chế biến thực phẩm.

Vậy chúng ta cần sử dụng bột ngọt thế nào cho hiệu quả, lượng dùng bao nhiêu thì vừa đủ và nêm gia vị này vào món ăn khi nào là tốt nhất? Căn cứ theo khoa học và các tài liệu chính thức từ các tổ chức y tế trên thế giới như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Uỷ ban Khoa học về Thực phẩm của Cộng đồng chung Châu Âu (EC/SCF), Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm của Mỹ (FDA); liều dùng bột ngọt hàng ngày ADI (acceptable daily intake) là “không xác định”. Theo Bộ Y tế Việt Nam, thông tư số 27/2012/TT-BYT ngày 30/11/2012, bột ngọt nằm trong danh mục các chất phụ gia thực phẩm được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm và cũng không quy định liều dùng hàng ngày.

Bột ngọt không phải là dưỡng chất, mà chỉ là gia vị.

Theo tiến sĩ, bác sĩ Tạ Thị Tuyết Mai, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhân Dân Gia Định, cần phải hiểu rằng bột ngọt không phải chất thiết yếu mà mỗi ngày cơ thể cần phải ăn cho đủ. Bột ngọt không phải là dưỡng chất, mà chỉ là gia vị. Vì thế, để món ăn ngon và đậm đà hơn, chúng ta có thể nêm nếm bột ngọt với liều lượng tùy theo khẩu vị của từng người. Do đó, bột ngọt cũng như những gia vị khác, chúng ta nên sử dụng đúng chức năng chất điều vị với liều lượng dùng phù hợp theo khẩu vị, sao cho món ăn ngon và đảm bảo dinh dưỡng.

Năm 2020 hãng smartphone giữ vị trí Á quân tại Việt Nam khiến các O-Fan được dịp rần rần phấn khích khi tiếp tục phổ cập công nghệ xịn sò này xuống các dòng sản phẩm giá dễ chịu hơn mà OPPO A91 là ví dụ. Có thêm trang bị để cải thiện thêm trải nghiệm người dùng, đại diện mới nhất A-Series đồng thời phả hơi nóng vào các đối thủ khác giúp phân khúc 7 triệu đồng thêm hấp dẫn.

VOOC 3.0 có gì nổi trội hơn đối thủ?

Đối với những ai đã dùng qua các dòng tầm trung tới cao cấp của OPPO hay các O-Fan lâu năm hẳn chẳng còn xa lạ gì công nghệ sạc nhanh này nữa. Tuy nhiên chúng tôi vẫn muốn điểm nhanh lại những nét đặc sắc của VOOC 3.0 khi nó lần đầu xuất hiện trên A-Series - dòng sản phẩm được rất nhiều người dùng phổ thông bao gồm các bạn học sinh, sinh viên yêu thích.

So với mức công suất sạc 18W trên các smartphone hỗ trợ Quick Charge 3.0 và 15W từ công nghệ Fast Charging ở một số smartphone trên thị trường, VOOC 3.0 ấn tượng hơn với con số 20W. Công suất cao hơn đồng nghĩa thời gian sạc cũng sẽ nhanh hơn, cực tiện trong các tình huống sử dụng hằng ngày.

Một điểm nhỏ nữa, dù một số sản phẩm hãng khác công bố hỗ trợ sạc nhanh Quick Charge nhưng sẽ có trường hợp yêu cầu người dùng mua thêm củ sạc để có thể dùng được. Riêng với "dế iu" cộp mác OPPO nói chung, OPPO A91 nói riêng một khi công bố có VOOC 3.0 đồng nghĩa củ sạc và dây sạc đi kèm đều "chuẩn chỉnh" để bạn dùng ngay từ khi mở hộp.

Nhanh hơn, đồng thời cũng an toàn hơn, đó là công bố đầy tự hào của OPPO tới người dùng khi nói về công nghệ VOOC 3.0.

Thay vì sử dụng điện áp 9V hoặc 12V, công nghệ sạc nhanh nhà OPPO chỉ sử dụng điện áp 5V nhưng có cường độ dòng điện cao hơn để có tốc độ sạc nhanh hơn. Nhờ vậy mà smartphone OPPO có thể tăng tốc quá trình sạc lên cao mà không làm nóng pin, giúp tuổi thọ pin kéo dài hơn cũng như an toàn hơn cho người dùng trong quá trình sạc. Bên cạnh đó hãng còn chu đáo trang bị thêm 5 lớp bảo vệ xuyên suốt từ pin cho tới cổng sạc, dây sạc và củ sạc mà bạn có thể nhìn rõ hơn từ hình bên dưới.

Ung thư và điều trị ung thư có thể gây nên những tác động bất lợi liên quan đến dinh dưỡng đối với cơ thể bệnh nhân, tình trạng chán ăn, khả năng hấp thu dinh dưỡng của cơ thể suy giảm dẫn đến suy dinh dưỡng. Trong khi đó, dinh dưỡng đóng vai trò hết sức quan trọng giúp bệnh nhân mau lành vết thương, chống nhiễm khuẩn và cung cấp năng lượng cho cơ thể sống. Một thói quen ăn uống tốt có thể giúp bệnh nhân giảm thiểu được nhiều bất lợi do quá trình điều trị ung thư cũng như chính bản thân căn bệnh mang lại.

Chán ăn - vấn đề thường trực với bệnh nhân xạ trị ung thư

Để đảm bảo dinh dưỡng hợp lý, người bệnh cần ăn uống đầy đủ thực phẩm đảm bảo đủ các nhóm chất: đạm - bột đường - béo - vitamin, khoáng chất - nước. Khối u ác tính có thể sản sinh ra những chất làm ảnh hưởng xấu đến sự hấp thu dưỡng chất của cơ thể. Quá trình sử dụng chất đạm, bột đường, chất béo của cơ thể bị ảnh hưởng, đặc biệt là khi khối u hiện diện ở dạ dày hay đường ruột. Bệnh nhân cảm thấy no căng, đầy bụng, biếng ăn, không cảm giác đói mặc dù cơ thể không hấp thụ được dưỡng chất. Những bất lợi thường gặp do ung thư và quá trình điều trị gây nên có thể khiến người bệnh cảm thấy: chán ăn; khô miệng; đau và nhiễm khuẩn miệng, hầu họng; buồn nôn, nôn; thay đổi khẩu vị; tiêu chảy; bạch cầu trong máu giảm; ít uống nước; táo bón...

Nước ép hoa quả giàu vitamin và khoáng chất cần được bổ sung vào khẩu phần của bệnh nhân ung thư để cung cấp thêm năng lượng.

Chán ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất khi đang xạ trị ung thư. Trầm cảm, những nỗi sợ hãi mơ hồ cũng làm cho người bệnh không còn cảm giác ngon miệng, thèm ăn. Tác dụng phụ của quá trình điều trị như buồn nôn, nôn, những thay đổi về khẩu vị cũng góp phần làm cho bệnh nhân càng không thích ăn. Đối với một số người, biếng ăn chỉ kéo dài trong vài ngày; với người khác có thể lâu hơn.

Làm thế nào để cải thiện?

Dù với bất cứ lý do gì, bệnh nhân điều trị ung thư và người nhà cần chú ý thực hiện chế độ dinh dưỡng dưới đây để cải thiện tình trạng trên.

Ăn chế độ ăn giàu năng lượng, giàu đạm, nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì 3 bữa ăn chính. Cách ăn này giúp người bệnh có thể ăn nhiều hơn nhưng không gây đầy bụng.

Bổ sung thêm năng lượng và đạm vào thực phẩm (bơ, sữa bột, mật ong, đường đen...).

Bổ sung nước uống (những thức uống đặc biệt có chứa dưỡng chất), canh súp, sữa, nước ép (trái cây, rau, thịt), thức ăn nghiền, trộn, xay nhuyễn...

Chuẩn bị và dự trữ thực phẩm hợp khẩu vị nhằm tiện sử dụng mọi lúc mọi nơi một cách dễ dàng mỗi khi đói (phô mai, bánh quy giòn, nho khô...).

Buổi sáng phải là bữa ăn chính, chiếm 1/3 tổng năng lượng và lượng đạm trong cả ngày.

Ăn những thực phẩm hương vị thơm ngon hấp dẫn. Nếu bệnh nhân bị dị ứng với thực phẩm nặng mùi, nên dùng máy hút mùi, thức ăn để nguội còn âm ấm hẵng dùng (vì thức ăn đang nóng sẽ có mùi rất mạnh); mở nắp xoong nồi thức ăn cho giảm bớt mùi trước khi mang vào phòng cho người bệnh. Không khí trong phòng khi ăn cần thoáng mát, dễ chịu.

Sáng tạo đổi món, đa dạng hoá thức ăn và món tráng miệng.

Trong lúc ăn phải thư giãn, vui vẻ, bữa ăn cần được trình bày thật hấp dẫn.

Thể dục, vận động thường xuyên sẽ giúp ngon miệng hơn. Cần trao đổi với bác sĩ để biết được loại hình vận động nào phù hợp với bản thân mình.

(Theo PGS.TS. Trần Minh Đạo/ SKĐS)