Năm trước, anh hay bị tức ngực, ho như rút ruột, lo lắng sợ mắc bệnh lý tim, phổi. Khi đi khám, anh được chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản, một phần nguyên nhân do hút thuốc lá lâu năm, dù mỗi ngày chỉ vài điếu.

Anh Nam là một trong nhiều trường hợp nhầm tưởng về tác hại của thuốc lá khi cho rằng chỉ là hút vài điếu mỗi ngày, hoặc lâu lâu mới hút một lần là an toàn trong khi sự thật làhút thuốc tần suất ra sao cũng đều có hại cho sức khỏe.

Không có ngưỡng an toàn trong hút thuốc lá

Theo các chuyên gia từ Văn phòng Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế, trong hút thuốc lá không có “ngưỡng an toàn”, nghĩa là không có một mốc số lượng mà hút dưới ngưỡng đó thì an toàn cho sức khỏe.

Tuy nhiên, do cơ thể mỗi người khác nhau nên tác hại của thuốc lá cũng ở mức độ khác nhau. PGS.TS Vũ Văn Giáp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Phó Giám đốc Trung tâm Hô hấp của bệnh viện, cho hay qua thực tế lâm sàng, các bác sĩ chứng kiến rất nhiều ca bệnh nặng, nguy kịch do tác hại của khói thuốc.

Bác sĩ Giáp dẫn chứng một bệnh nhân phổi tắc nghẽn mạn tính phải đặt nội khí quản, thở máy, tốn rất nhiều tiền. Sau thời gian nằm viện, bệnh nhân lại tiếp tục hút thuốc lá và bị đợt cấp phải nhập viện điều trị tốn kém. Nhiều bệnh nhân khác bị ung thư phổi, đột quỵ não, nhồi máu cơ tim cũng do tác hại của khói thuốc.

Một số người hút thuốc lá bị ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính hay nhồi máu cơ tim rất sớm, từ khi còn trẻ, tuy nhiên một số người khác xuất hiện bệnh chậm hơn, thậm chí có một số người hút thuốc lá đã 30-40 năm chưa xuất hiện các bệnh nặng.

Vấn đề đặt ra là không có cách nào để biết được ai là người nhạy cảm với thuốc lá, ai là người ít nhạy cảm, tác hại của thuốc lá đến chậm hơn. Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo tất cả mọi người là cai thuốc lá càng sớm càng tốt.

Theo ThS.BS Nguyễn Thị Phương Anh, Trưởng khoa Thăm dò và Phục hồi chức năng, Bệnh viện Phổi Trung ương, cai thuốc rất dễ nhưng cũng rất khó, điều quan trọng nhất là sự quyết tâm.

Vị bác sĩ cho biết 3 yếu tố cần thiết để cai thuốc thành công gồm: Hiểu biết, quyết tâm và hỗ trợ. Người hút phải hiểu biết về tác hại của thuốc lá, hiểu về các yếu tố bất lợi khi cai, cần sự hỗ trợ từ người nhà, người thân, bạn bè, đồng nghiệp và hỗ trợ của nhân viên y tế, cộng với quyết tâm cai thì sẽ thành công.

Những ngày này, gia đình chị N.T.H. (Hà Nội) cũng lo lắng trước tình trạng của mẹ chồng chị. Chị H. chia sẻ, mẹ chồng chị bị đau khớp gối phải rất nặng. Bà đã điều trị một đợt bằng thuốc uống nhưng không khỏi. Gần đây, sau khi thăm khám, bác sĩ thông báo khớp gối của bà đã bị mòn, cần phải thay khớp gối nhân tạo, nếu không sẽ ảnh hưởng đến khả năng đi lại.

Gia đình chị đã xin chuyển bảo hiểm cho bà lên một bệnh viện tuyến trên. Họ đã tạm đóng 1 khoản viện phí tuy nhiên đợi đến 10 ngày mẹ chị vẫn chưa được mổ. Lý do vì bệnh viện hết khớp gối nhân tạo. Việc chờ đợi khiến cả bệnh nhân và gia đình đều rất mệt mỏi. 

Tương tự, việc thiếu vật tư y tế cũng diễn ra tại một bệnh viện lớn khác ở Hà Nội. Bà N.T.H. (quê ở Hải Dương) chia sẻ, có người nhà nằm viện, chuẩn bị mổ u ở vai, y tá thông báo bà phải đi mua kim truyền dịch. Ngay sau đó, người phụ nữ này được hướng dẫn ra ngoài bệnh viện để mua vì nhà thuốc không bán. Bà H. đã mua 10 cây kim luồn với giá 3.000 đồng/cây. 

Việc thiếu vật tư này đã gây lo ngại cho không ít người dân. Về vấn đề thiếu thuốc BHYT, vật tư y tế, trả lời VietNamNet, đại diện Cục Dược cho biết, Cục đã có văn bản hỏa tốc đến các địa phương ghi nhận thực tế tình trạng những loại thuốc đang thiếu, xem nguyên nhân chưa cấp phép hay do nhập khẩu khó khăn để có phương án giải quyết phù hợp. 

Trong trường hợp thiếu thuốc do chưa được cấp phép hay gia hạn giấy phép lưu hành thuốc Cục sẽ giải quyết ngay. “Hiện phía Cục đang tổng hợp các báo cáo từ địa phương về vấn đề này”, vị đại diện này cho biết.

Ngày 15/6, BHXH Việt Nam cũng có văn bản gửi BHXH các tỉnh, thành về việc đảm bảo cung ứng thuốc, vật tư y tế phục vụ khám, chữa bệnh BHYT cho người dân.

Văn bản được gửi đi trong bối cảnh trước đó, BHXH Việt Nam nhận được phản ánh của người bệnh, tại một số cơ sở khám, chữa bệnh BHYT xảy ra tình trạng không cung ứng kịp thời, đầy đủ thuốc, vật tư y tế phục vụ người bệnh. Đặc biệt là các thuốc thiết yếu trong danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT. 

BHXH Việt Nam đề nghị BHXH các tỉnh, thành phối hợp Sở Y tế đảm bảo cung ứng thuốc, vật tư cho người tham gia bảo hiểm y tế, không để bệnh nhân phải tự mua sắm.

Theo đó, các địa phương cần theo dõi tiến độ đấu thầu thuốc của từng gói thầu tập trung, đấu thầu bổ sung tại Sở Y tế, các cơ sở khám chữa bệnh để kịp thời có ý kiến, tránh chậm đấu thầu, dẫn đến thiếu thuốc và phát sinh mua sắm không đúng quy định. Ngoài ra, các đơn vị cần lựa chọn nhà thầu cung ứng thuốc đủ năng lực, đảm bảo chất lượng, tiết kiệm và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu điều trị.

Với các thuốc thuộc danh mục đấu thầu tập trung cấp quốc gia, thuốc được áp dụng hình thức đàm phán giá nếu chưa có kết quả đấu thầu, Sở Y tế và các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế cần tổ chức đấu thầu mua sắm theo hướng dẫn của Bộ.

Các địa phương rà soát kết quả đấu thầu, số lượng vật tư y tế còn tồn và thời gian dự kiến sử dụng hết, thời gian hoàn thành đấu thầu để xây dựng kế hoạch, đảm bảo cung ứng đầy đủ, kịp thời cho người bệnh. 

“Tuyệt đối không để người bệnh BHYT phải tự mua các thuốc, vật tư y tế thuộc danh mục được hưởng của người tham gia BHYT”, văn bản này nêu.

Ngọc Trang – Giao Linh