Thực địa kỳ thi THPT quốc gia 2019 tại 6 xã vùng Mường Phù Yên, Sơn La mới thấy nhiều điều đáng suy ngẫm về chuyện dạy và học của thầy trò nơi đây.

Phù Yên là huyện lâu đời nhất tỉnh Sơn La, cách trung tâm Thành phố Sơn La khoảng 130 km.

Huyện có 26 xã với 6 xã vùng Mường, gồm: Mường Bang, Mường Cơi, Mường Do, Mường Lang, Mường Thải, Tân Lang, trong đó có 2 xã đặc biệt khó khăn là Mường Do và Mường Lang.

Toàn huyện Phù Yên có 3 trường THPT. Riêng 6 xã vùng Mường có 1 trường, là Trường THPT Tân Lang. Xã Mường xa nhất, treo leo trên sườn núi, cách điểm trường THPT Tân Lang hơn 30 km.

Hằng ngày, học sinh ngoại trú được phụ huynh đưa đón bằng xe máy vượt qua đèo cao này từ Mường Lang sang Tân Lang học THPT

Nhiều học sinh học tại đây phải ở nội trú vì nhà ở xa. Đa phần các em đều có hoàn cảnh khó khăn, được chính quyền quan tâm hỗ trợ tiền, gạo... để các em yên tâm học tập.    

Học trò 6 xã vùng Mường nếu không ở nội trú, ngoài giờ học các em chỉ biết phụ giúp bố mẹ lên núi trồng ngô, hái măng, tìm mắc khén, bẫy chim... bán lấy tiền mua gạo, quần áo, sách vở.

Thầy Lê Quang Đạt - Hiệu trưởng THPT Tân Lang - chia sẻ: “Lũ trẻ trên này cái gì cũng thiếu. Có đứa mùa đông cũng như mùa hè đều nhất bộ quần áo, thương lắm. Nhà trường đã tổ chức quyên góp quần áo, sách vở, đồ dùng học tập để hỗ trợ các học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn cố gắng học tập”.

Để có được 36 phòng bán trú kiên cố cho học sinh ở là cả một sự cố gắng của chính quyền địa phương và các thầy cô giáo. Tuy nhiên, trường vẫn còn thiếu nhiều phòng học và các phòng chức năng.

Đơn giản là khu vệ sinh còn rất tạm bợ. Trước đây, cán bộ, giáo viên và học sinh muốn "giải quyết nỗi buồn" là phải... lên núi, rất khó coi và mất vệ sinh. Gần đây, nhà trường cho cải tạo khu để xe cũ thành nhà vệ sinh công cộng.

Phòng thư viện cũng chưa có. Căn phòng hiện được gọi là “thư viện” tạm bợ giống như một cái kho chật hẹp chứa sách.

Thầy Lê Quang Đạt nỗi niềm: “Học trò trên này thiếu sách đọc lắm, nhất là sách giáo dục, sách hướng dẫn kỹ năng sống và sách giải trí. Năm học vừa qua, Nhà trường phát động chương trình quyên góp ủng hộ sách cho thư viện để có đầu sách, tài liệu cho học sinh và giáo viên tham khảo. Chương trình này được cán bộ giáo viên và học sinh ủng hộ nhiệt tình. Nhà trường cũng đầu tư 1 chiếc ti vi màn hình lớn đặt tại bếp ăn tập thể để phục vụ nhu cầu cập nhật thông tin”.  

Do thiếu phòng học kiên cố, thầy trò vẫn phải dạy và học trong dãy nhà cấp bốn được xây dựng từ khi mới thành lập trường, nay đã xuống cấp

Những thầy cô không ngại gian khó

Trường THPT Tân Lang thành lập năm 2006. Đội ngũ giáo viên ở đây đa phần tuổi đời còn rất trẻ, phần lớn tốt nghiệp từ Đại học Thái Nguyên hoặc Trường Đại học Tây Bắc về nhận công tác. Cũng có thầy cô từ dưới xuôi lên đây dạy học và có cả hai vợ chồng dạy chung một trường. Nhiều thầy cô nhà ở xa trường hơn 30 km, nhưng ngày ngày vẫn đi về trên những cung đường khó để bám trường, bám lớp.

Cô Nguyễn Phương Thùy là giáo viên dạy Tiếng Anh. Chồng cô làm nghề tàu biển, thường xuyên xa nhà. Ba mẹ con cô từ Hà Đông, Hà Nội lên nhận công tác ở đây. Mặc dù phải thuê nhà trọ, con cái thường xuyên đau ốm, nhưng cô vẫn cố gắng hoàn thành tốt các nhiệm vụ giảng dạy.

Chị Lý Thị Chinh - nhân viên kế toán và là người lớn tuổi nhất Trường THPT Tân Lang - chia sẻ: “Trước đây, tôi làm việc ở Trường THPT Gia Phù, gần trung tâm thị trấn, điều kiện dạy và học tốt hơn. Thấy mấy em trẻ được điều động về THPT Tân Lang, tôi sẵn sàng tình nguyện đi làm xa nhà hơn 30 km về đây chung sức”.

Thầy Lường Văn Thành, người dân tộc Thái, là một trong những giáo viên có mặt những ngày đầu thành lập trường, kể: “Hồi ấy trường lụp xụp, thiếu đủ thứ, chỉ có mấy dãy nhà cấp bốn bằng gỗ tạp, mái lợp prô xi măng. Có trường, có thầy cô giáo rồi, nhưng lại thiếu học trò. Nhà trường đã phải cắt cử giáo viên về 6 xã vùng Mường để vận động phụ huynh cho con em đi học. Riêng cái sự "dỗ" học sinh đi học cũng là cả một nghệ thuật. Nếu đặt vấn đề không khéo là phụ huynh không ủng hộ hoặc các em bỏ học giữa chừng, ở nhà lên rừng, lên nương”.

Ngay hôm diễn ra kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 vừa qua, khi làm thủ tục thi, có em còn "quên" hôm nay là… ngày thi. Thầy Thành phải gọi điện nhờ công an xã đến tận nhà thông báo, đón học sinh đi thi.

Nhìn dáng người thấp đậm của thầy Thành với lưng áo thấm đẫm mồ hôi, tất tả với công việc, điểm danh tên từng học trò mà không cần sổ sách… cũng đủ thấy sự yêu nghề, mẫn cán của các thầy cô nơi đây vì sự nghiệp trồng người.

Hiệu trưởng Lê Quang Đạt cùng cán bộ, giáo viên Trường THPT Tân Lang trao quà cho học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tại bản Bang, xã Mường Bang

Còn thầy Lê Quang Đạt thuộc thế hệ 8X, quê ở Vĩnh Phúc. Tốt nghiệp Trường ĐH Sư phạm Thái Nguyên, thầy lên nhận công tác tại Trường THPT Gia Phù. Từ giáo viên dạy môn Toán, thầy được bổ nhiệm làm Phó hiệu trưởng. Tới tháng 7/2017, thầy Đạt được điều động làm Hiệu trưởng Trường THPT Tân Lang.

Sau 2 năm thầy Đạt về làm lãnh đạo, diện mạo ngôi trường có nhiều đổi thay. Chất lượng giáo dục của cả thầy và trò được nâng lên một bước. Nhiều thầy cô có giờ giảng chất lượng cao. Nhiều học trò có kết quả học tập tốt. Môi trường học đường cũng được cải thiện. Khuôn viên của trường xanh bóng cây, hoa cảnh. Khu đất trống được thầy và trò trồng bạt ngàn cây chanh leo. Năm nay, chanh leo được mùa, sai trĩu trịt quả.

Kết quả đẹp từ nỗ lực của thầy và trò

Một ngày tháng đầu tháng 7/2019, tôi cùng thầy Đạt "tăng bo" trên chiếc xe máy cũ, vượt dốc cheo leo lên đường vào xã đặc biệt khó khăn Mường Lang. Đứng trên đỉnh núi, thầy Đạt chỉ xuống phía thung lũng xa, bảo: “Dưới kia là trung tâm xã Mường Lang, xa nữa là các bản đặc biệt khó khăn. Học sinh từ dưới đó sang bên Tân Lang học THPT, nếu không ở nội trú, hằng ngày phải đi bộ (không đi được xe đạp) theo đường mòn vắt ngang núi mới sang bên này. Gia đình nào mua được chiếc xe máy thì đón đưa con sang đây học, nhưng số nhà có điều kiện ít lắm”.

Nhìn con đường núi lổn nhổn đá, ngoằn nghèo, xa tít, lẫn vào sương chiều mà thấy ái ngại cho cái sự học của tui trẻ nơi đây.

Cán bộ, giáo viên của Trường THPT Tân Lang thường xuyên phải vượt đèo dốc xuống các xã, bản để vận động phụ huynh cho con em đi học

Chị Phùng Thị Quang - Bí thư Đảng ủy xã Mường Bang - là người rất quan tâm đến chuyện học hành của tụi trẻ trong xã. Trước hôm thi THPT quốc gia 2019, một mình chị đi xe máy, vượt hàng chục km đường đèo núi để ra thăm hỏi, động viên học sinh. Gần 10 giờ đêm chị mới trở về Mường Bang.

Tôi hỏi đi xa một mình, trời tối, đèo núi, chị không sợ sao? Chị Quang cười to bảo ngày nào, tuần nào mình chẳng đi như thế này. Có hôm ra huyện họp hoặc vào các bản, đi còn xa hơn, quen rồi mà.

Học sinh ở đây nhiều em có gia cảnh rất khó khăn. Tuy vậy, các em đã khắc phục mọi khó khăn, kiên trì theo học và đạt được kết quả tốt.

Em Lý Thị Nhất (lớp 12C) nhà ở bản Suối Lèo, xã Mường Cơi, bố mẹ già đau yếu, kinh tế khó khăn, ngoài giờ học, Nhất phụ giúp bố mẹ làm nương, chăn nuôi.

Hai chị em Hà Thị Uyên (lớp 12C) và Hà Thị Ánh (lớp 10E), ở bản Bang, xã Mường Bang. Trận lũ lịch sử năm 2018 đã cuốn trôi nhà cửa, tài sản, ruộng nương bị tàn phá, tuy vậy hai chị em vẫn đến trường, chăm chỉ học tập đạt kết quả tốt.

Em Phùng Mạnh Phóng (lớp 12D), nhà ở bản Bang, xã Mường Bang, nhà nghèo, mồ côi bố, mẹ đau yếu. Trận lũ năm ngoái cũng cuốn phăng ngôi nhà tạm của mấy mẹ con. Hằng ngày ngoài giờ học, em phải đi làm thuê để kiếm sống.

Em Phùng Thị Duyên (lớp 12E), nhà ở bản Chùng, xã Mường Bang, mồ côi bố, mẹ đau yếu, nhà rất nghèo, tuy vậy em vẫn vượt lên hoàn cảnh, nỗ lực học tập, đóng góp tích cực vào các hoạt động văn hóa văn nghệ của Trường.

Em Triệu Văn Nghĩa (lớp 10C), nhà ở bản Khe Lành, xã Mường Thải, gia đình thuộc hộ nghèo. Nhà em ở cách trường hơn 30 km, đi lại chủ yếu bằng đường mòn qua các triền núi, nhưng vẫn vượt khó để đến trường…

Các em học sinh thuộc diện gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn đều được nhà trường thăm hỏi kịp thời, trao quà động viên. Cũng vì những hoạt động xã hội tích cực mà người dân, học sinh ở các xã vùng Mường quý mến, tin tưởng vào các thầy cô giáo cũng như nhà trường, động viên con em theo đi học.

Học trò miền núi rất ngoan và lễ phép. Khách đi trong trường, gặp là các em nhanh nhảu chào hỏi. Học sinh ở nội trú ký túc xá đều xấp xỉ tuổi trăng tròn. Ở quê, nếu không vướng bận học hành, có thể chúng đều đã có chồng, có vợ và sinh con đẻ cái cả rồi.

Thầy Lường Văn Thành là giáo viên bộ môn, vừa làm chủ nhiệm lớp lại kiêm cả "ma ma tổng quản" đám học trò ở Ký túc xá. Thầy Thành bảo chuyện lũ trẻ thích nhau, yêu nhau cũng có. Các thầy cô giáo cũng phải thường xuyên nhắc nhở, chỉ dạy, sợ các em đi quá xa sẽ làm ảnh hưởng đến việc học hành.

Thí sinh làm thủ tục thi THPT quốc gia tại điểm thi Trường THPT Tân Lang, ngày 24/6/2019

Năm học 2018-2019, Trường THPT Tân Lang có 220 thí sinh đăng ký dự thi THPT quốc gia và xét tuyển cao đẳng, đại học. Trước khi thi, Nhà trường đã tiến hành phân loại học sinh, củng cố kiến thức, hướng dẫn ôn tập kỹ lưỡng, đồng thời tổ chức 2 đợt thi thử. Ngày thi chính thức, 100% em đăng ký đều đến dự thi. Nhiều em dự thi môn Toán và Địa lý, do không có điều kiện mua máy tính để tính toán, phải mượn máy tính của bạn để làm bài.

Hôm 14/7, Bộ GD-ĐT chính thức công bố kết quả kỳ thi THPT quốc gia 2019. Thầy Lê Quang Đạt - Hiệu trưởng nhà trường phấn khởi báo tin: “Học sinh THPT Tân Lang đỗ tốt nghiệp đạt 89,09%, xếp thứ 6 trong tỉnh".

Nhìn kết quả thi THPT năm nay, nếu so điểm với mặt bằng chung của cả nước, học trò 6 xã vùng Mường đâu có thua kém. Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui còn là sự trăn trở đối với những người có trách nhiệm, đó là liệu sau khi đỗ tốt nghiệp, các em có tiếp tục dự tuyển vào các trường đại học, cao đẳng và vị trí, việc làm sau này thế nào?

Có lẽ đây không chỉ là bài toán khó, gian nan đối với học trò ở 6 xã vùng Mường Phù Yên mà còn là vấn đề chung của sự nghiệp giáo dục nước nhà.

Huy Phượng

Sơn La "tuột dốc" về số lượng điểm cao trong kỳ thi THPT quốc gia 2019

 - Nếu như năm 2018, sau khi Bộ GD-ĐT công bố điểm thi THPT quốc gia, Sơn La xếp thứ 3 toàn quốc về tỉ lệ thí sinh đạt điểm môn Toán từ 9 trở lên thì năm nay, lượng điểm cao ở tỉnh này đã giảm đi đáng kể.

Bộ đặc biệt lưu ý các nội dung sau:

- Kết quả tốt nghiệp THPT năm 2019 sẽ được công bố trước ngày 18/7/2019. Các trường không được thông báo kết quả xét tuyển, kết quả trúng tuyển, điểm trúng tuyển… khi người học chưa tốt nghiệp THPT.

- Các trường khẩn trương thực hiện việc báo cáo danh sách giảng viên cơ hữu với các thông tin chuẩn theo yêu cầu của Bộ GDĐT; thực hiện chỉ tiêu tuyển sinh theo đúng các quy định hiện hành về xác định chỉ tiêu và theo đúng đề án tuyển sinh đã công bố.

- Việc tuyển sinh ngành đào tạo giáo viên và ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề phải tuân thủ quy định về ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào đối với mọi phương thức xét tuyển, theo đúng Quy chế tuyển sinh.

- Các trường tự chủ tuyển sinh và phải chịu trách nhiệm trong việc xác định chỉ tiêu, xác định điểm trúng tuyển; nếu xác định danh sách trúng tuyển dự kiến không sát với thực tế dẫn đến tuyển vượt năng lực, vượt chỉ tiêu đã đăng ký thì nhà trường và cá nhân liên quan phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật.

- Danh sách thí sinh trúng tuyển chính thức là danh sách được phần mềm lọc ảo toàn quốc gửi lại trường sau khi lọc ảo lần cuối vào ngày 08/8/2019 (trên cơ sở danh sách thí sinh dự kiến trúng tuyển do trường tải lên Hệ thống). Các trường tuyệt đối không được điều chỉnh danh sách trúng tuyển chính thức này.

- Các trường phải cập nhật danh sách thí sinh trúng tuyển đã xác nhận nhập học vào trường theo đúng quy định (tại điểm đ khoản 1 Điều 13 của Quy chế tuyển sinh hiện hành) để loại bỏ thông tin về những thí sinh này khỏi danh sách thí sinh tiếp tục tham gia xét tuyển trên Hệ thống. - Các trường công bố điểm trúng tuyển phải kèm theo thang điểm xét tuyển và công bố thông tin tiêu chí phụ (nếu có); cập nhật danh sách thí sinh trúng tuyển, nhập học theo từng phương thức xét tuyển, hình thức đào tạo theo đúng cấu trúc dữ liệu và thời gian quy định.

Song Nguyên

Điểm chuẩn nhiều ngành, nhiều trường đại học sẽ tăng

- Đại diện nhiều trường đại học nhận định, điểm chuẩn nhiều ngành, nhiều trường đại học 2019 sẽ tăng ngay sau khi Bộ GD-ĐT công bố điểm thi THPT Quốc gia 2019 và phổ điểm các tổ hợp xét tuyển sáng nay.

Hai mẹ con nhà Ruth tới từ Adelaide, Australia đã bắt đầu hành trình của mình từ năm 2012 và đã ghé thăm 65 quốc gia trên thế giới. Họ chỉ tiêu tối thiểu 25 đô la mỗi ngày, và chủ yếu nhờ vào lòng tốt của những người mà họ gặp trên đường đi.

“Tôi sinh Louis khi đã lớn tuổi” – bà mẹ này giải thích. “Năm 2011, tôi có một ngôi nhà lớn và làm 2 công việc – một là giám đốc kinh doanh, một là bán hàng online – chỉ đơn giản để trả tiền thế chấp và các hóa đơn”.

“Tôi ngồi trong văn phòng của mình ở nhà, còn Louis thì ở phòng mình tận phía cuối ngôi nhà. Tôi đã không dạy dỗ được con mình. Chúng tôi hiếm khi gặp nhau và tôi biết mình có câu trả lời”.

“Ảnh hưởng của bố mẹ khiến tôi dành tình yêu cho du lịch từ khi còn trẻ. Trong 18 tháng, tôi đã lên kế hoạch bán tất cả mọi thứ và đưa cậu bé 7 tuổi của mình bước ra khỏi trường học để có một cuộc phiêu lưu khắp thế giới”.

Chị nhớ lại: “Chúng tôi đã tới Fiji. Tôi đưa Louis tới các điểm du lịch, sau đó là những ngôi làng – nơi mà trẻ em gần như không có bất cứ thứ gì”.

“Tôi biết rằng Louis sẽ học được nhiều hơn từ những chuyến đi và nhìn thấy thế giới và cách mà mọi người sống ở mỗi quốc gia - ở những ngôi làng, những cộng đồng xa xôi hẻo lánh – hơn là chỉ trong lớp học.

Louis chính là người đưa ra đề xuất đi du lịch khắp thế giới và chị Ruth đã ủng hộ mong muốn của con trai.

Bán nhà và mọi tài sản, bà mẹ này chỉ giữ lại một số kỷ vật của gia đình, trong khi đó Louis gửi tặng toàn bộ đồ chơi của mình cho những đứa trẻ ở Fiji – điểm đến đầu tiên của họ. “Chúng tôi đóng gói 40kg đồ chơi và gửi tới đó. Khi chúng tôi tới đó, Louis tận tay tặng bọn trẻ và nụ cười trên khuôn mặt thằng bé mãi mãi trong tâm trí tôi”.

Hành trình của hai mẹ con Ruth bắt đầu từ năm 2012, trong khi nhiều bạn bè, người thân của họ đã nghĩ họ sẽ trở về trong vài tháng. Tuy nhiên, có vẻ như chị Ruth và cậu bé Louis vẫn còn đang rất hào hứng với hành trình của mình.

“Chúng tôi đã cố gắng làm bài tập vào mỗi tối nhưng sau một ngày đi lại, thằng bé đã quá mệt” – chị nhớ lại.

“Tôi nhận ra khi thằng bé đổi tiền tệ, đó chính là môn toán; khi thằng bé giúp tôi lên kế hoạch tới đất nước tiếp theo, đó là môn địa lý; và lịch sử được truyền đạt tốt hơn bao giờ hết khi chúng tôi tới thăm những danh lam thắng cảnh ở mỗi quốc gia”.

Đã bước sang năm thứ 5 của cuộc hành trình, Ruth và Louis chỉ trở về Úc chủ yếu là để làm mới hộ chiếu của mình. Hiện tại họ đang ở Đông Nam Á và chưa có ý định dừng cuộc hành trình của mình.

Mục tiêu của hai mẹ con là ghé thăm thêm 35 quốc gia nữa để đạt tổng số 100 nước họ đã đặt chân đến trong vòng 2-3 năm tiếp theo.

• Nguyễn Thảo(Theo Daily Mail)

Ăn uống lành mạnh có thể giúp cải thiện tâm trạng. Ảnh: Cats Coming.

Thực phẩm giàu vitamin hữu ích

Nhiều loại vitamin đóng vai trò then chốt trong việc ngăn ngừa và xoa dịu trầm cảm. Trong đó, quan trọng nhất là folate (B9) và B12. Các chức năng của chúng trong cơ thể luôn có sự liên kết không thể tách rời: Sự thiếu hụt vitamin B12 dẫn đến thiếu hụt folate, và điều này cuối cùng có thể góp phần làm mất tế bào não, chủ yếu là các tế bào nằm ở hồi hải mã. Hiện tượng mất tế bào não này được gọi là teo hồi hải mã và nó gắn liền với trầm cảm. Hồi hải mã là một cấu trúc não then chốt, đóng vai trò quan trọng trong học tập và ghi nhớ, vì vậy bệnh nhân trầm cảm có thể sẽ mất khả năng học những cách mới để đối phó với sự căng thẳng.

Ở những bệnh nhân thiếu hụt folate, trầm cảm chính là triệu chứng phổ biến nhất. Trên thực tế, các nghiên cứu đã chứng minh rằng mức folate ở một người càng cao thì mức độ trầm cảm của người đó càng thấp. Bên cạnh vai trò đối với hồi hải mã, folate còn có thể tác động tới quá trình tổng hợp serotonin, mà ở bệnh nhân trầm cảm thì hàm lượng serotonin thường ở mức thấp.

Do đó, cả vitamin B12 và folate đều cần được tối ưu hóa để ngăn ngừa và điều trị trầm cảm. Hãy ăn nhiều rau củ thuộc họ đậu, trái cây họ cam chanh, chuối, quả bơ, rau xanh lá bản và rau họ cải, măng tây, hạt và quả hạch, cá và động vật có vỏ.

Ngoài ra, vitamin B1 (thiamine) và B6 (pyridoxine) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa và xoa dịu trầm cảm, vì chúng giúp não sản xuất và tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến việc điều hòa tâm trạng. Những loại vitamin này có nhiều trong các loại thực phẩm đã được đề cập, cũng như trong đậu nành và ngũ cốc nguyên cám.

Vitamin A tạo điều kiện thuận lợi để não thực hiện thích đáng các chức năng, chẳng hạn sự phát triển và thích ứng của tế bào thần kinh. Cũng như với vitamin B12, sự thiếu hụt vitamin A có thể dẫn đến co rút các vùng não nhất định, làm rối loạn cách não phản ứng với căng thẳng.

Năm 2016, một nghiên cứu nhận thấy vitamin A có thể cải thiện đáng kể tình trạng mệt mỏi và trầm cảm ở bệnh nhân mắc đa xơ cứng. Tuy nhiên, quá nhiều axit retinoic (một chất chuyển hóa của vitamin A) cũng liên quan đến trầm cảm và tự tử.

Nhưng để gặp phải tác động xấu này, bạn sẽ phải tiêu thụ lượng vitamin A vượt xa lượng mà bạn nạp vào trong chế độ ăn uống lành mạnh và đa dạng; vì vậy, hãy thoải mái lựa chọn thực phẩm giàu vitamin A như khoai lang, cà rốt, cải bó xôi và đậu mắt đen Vitamin C rất quan trọng trong việc thực hiện chức năng chính xác của não bộ, vì nó chịu trách nhiệm điều chỉnh quá trình tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh. Một vài nghiên cứu quan sát đã chỉ ra mối quan hệ giữa hàm lượng vitamin C thấp và trầm cảm.36 Hãy nạp vitamin C từ trái cây họ cam chanh, dưa vàng, dâu tây và rau họ cải như bông cải xanh, súp lơ và cải Brussels.

Chúng ta sẽ còn nói về vitamin nhiều lần nữa trong cuốn sách này; vì vậy, nếu bạn cần nhớ lại xem loại vitamin nào hỗ trợ chức năng nào của não và loại thực phẩm nào chứa những vitamin đó [...].

Thực phẩm giàu sắt và các khoáng chất hữu ích khác

Trong não, sắt giúp tạo nên lớp vỏ bọc bảo vệ tế bào thần kinh cũng như kiểm soát quá trình tổng hợp các chất hóa học và những con đường hóa học liên quan đến tâm trạng.

Trên thực tế, nồng độ lớn sắt đã được tìm thấy trong các hạch nền (basal ganglia), một tập hợp tế bào não liên quan đến trầm cảm. Trong các nghiên cứu lâm sàng, nồng độ sắt thấp và trầm cảm có liên đới với nhau.

Nguồn thực phẩm giàu sắt bao gồm động vật có vỏ, thịt nạc đỏ và nội tạng động vật (tiêu thụ ở mức vừa phải), cây họ đậu, hạt bí ngô, bông cải xanh và sô cô la đen (dù vậy, chỉ nên ăn đồ ngọt ở mức vừa phải).

Magie cũng là khoáng chất quan trọng giúp não thực hiện đúng các chức năng của nó. Báo cáo đầu tiên về việc điều trị bằng magie đối với chứng trầm cảm kích động đã được công bố vào năm 1921 và nó cho thấy sự thành công đáng ngạc nhiên ở 220 trong 250 ca bệnh.

Kể từ đó, vô số nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng trầm cảm có liên quan đến sự thiếu hụt magie. Một số nghiên cứu trên các ca bệnh điển hình, trong đó bệnh nhân được điều trị bằng 125mg tới 300mg magie, đã cho thấy tốc độ phục hồi nhanh chóng khỏi bệnh trầm cảm chính, thường là trong chưa đầy một tuần. Vậy làm thế nào bạn nạp được đủ lượng magie cần thiết thông qua chế độ ăn uống? Hãy ăn quả bơ, hạt và quả hạch, đậu đỗ, ngũ cốc nguyên cám và một số loại cá giàu omega-3 (như cá hồi và cá thu).

Với kali, thì bức tranh không được rõ ràng như thế, nhưng một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nạp vào lượng kali nhiều hơn có thể giúp cải thiện tâm trạng. Khoai lang, chuối, nấm, cam, đậu Hà Lan và dưa chuột đều chứa nhiều kali.

Hầu hết bằng chứng đều ủng hộ mạnh mẽ mối liên hệ rõ rệt giữa tình trạng thiếu kẽm và nguy cơ trầm cảm, và việc bổ sung kẽm sẽ làm giảm các triệu chứng trầm cảm.

Một phân tích tổng hợp trên 17 nghiên cứu cho thấy nồng độ kẽm trong máu của bệnh nhân trầm cảm ở mức thấp hơn so với những đối tượng đối chứng. Có lẽ kẽm hữu ích vì nó làm giảm tình trạng viêm ở não. Bạn có thể thu được hàm lượng kẽm cao trong hải sản (đặc biệt trong hàu nấu chín), thịt bò nạc cũng như thịt gia cầm, và hàm lượng kẽm thấp hơn trong các loại thực phẩm như đậu đỗ, quả hạch và ngũ cốc nguyên cám.

Cuối cùng, một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng chế độ ăn giàu selen cũng giúp cải thiện tâm trạng đáng kể. Chất này có rất nhiều trong quả hạch Brazil.

Ngoài ra, Học viện cán bộ TP.HCM còn tuyển sinh bằng phương pháp học bạ. Trong đợt xét tuyển đợt 1 có 13 thí sinh trúng tuyển theo phương thức này.

Lê Huyền

86 thí sinh được tuyển thẳng vào Trường ĐH Y Hà Nội năm 2019

- Trường ĐH Y Hà Nội vừa công bố quyết định công nhận 86 thí sinh trúng tuyển hệ đại học chính quy năm 2019 diện tuyển thẳng và xét tuyển thẳng.