Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Tại Đông Nam Á, nghi lễ và trò chơi kéo co là một phần không thể thiếu trong văn hóa trồng lúa của các quốc gia trong khu vực. Đây không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn mang ý nghĩa tâm linh, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và tiên đoán sự thành công hay thất bại trong nỗ lực trồng cấy. Tùy thuộc vào từng quốc gia, nghi lễ này có thể được tổ chức ở cấp độ toàn quốc hoặc tại các vùng cụ thể.

Tại Campuchia, nghi lễ kéo co được thực hành thường xuyên bởi các cộng đồng trồng lúa xung quanh Hồ lớn của Biển Hồ Tonle Sap và khu vực phía bắc Angkor, một di sản thế giới nổi tiếng.

Ở Philippines, Hungduan là một thị trấn của tỉnh Ifugao, có ranh giới phía tây bắc là tỉnh Mountain và phía tây nam là Benguet. Ở 9 barangays (đơn vị hành chính nhỏ nhất của Philippines, tương đương cấp xã, phường ở Việt Nam) tạo nên thị trấn Hungduan, chỉ có Hapao Proper, Nungulunan và Baang có trò chơi kéo co. Ba barangays này nằm ở trung tâm của Hungduan và nổi bật với những ruộng bậc thang rộng ngút ngàn, được ngăn bằng các vỉa đá.

Tại Việt Nam, nghi lễ kéo co tập trung chủ yếu ở vùng trung du, đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ, nơi được coi là cái nôi của nền văn minh lúa nước. Các tỉnh Vĩnh Phúc, Bắc Ninh và thành phố Hà Nội là trung tâm của hoạt động này. Ngoài ra, nghi lễ còn được thực hành bởi các tộc người miền núi phía Bắc như người Tày ở Tuyên Quang, người Thái ở Lai Châu và người Giáy ở Lào Cai, những cư dân trồng lúa sớm trong lịch sử.

Tháng 12/2015, nghi lễ và trò chơi kéo co ở Việt Nam, Campuchia, Hàn Quốc, Philippines được UNESCO (Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc) công nhận trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Kéo co phát triển thành môn thể thao hiện đại

Kéo co đã có bước chuyển mình mạnh mẽ để trở thành một môn thể thao hiện đại. Môn thể thao này từng xuất hiện trên đấu trường Olympic từ năm 1916 đến 1917. Tuy nhiên, vào năm 1920, Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) đã quyết định giảm số lượng vận động viên tham gia Thế vận hội, dẫn đến việc loại bỏ một số môn thể thao, trong đó có kéo co.

Đến năm 1958, Liên đoàn kéo co Anh được thành lập, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng cho môn thể thao này. Hai năm sau, vào năm 1960, Liên đoàn kéo co quốc tế (TWIF) ra đời dưới sự lãnh đạo của George Hutton (người Anh) và Rudolf Ullmark (người Thụy Điển). Cuộc họp đầu tiên của TWIF diễn ra tại Thụy Điển vào năm 1964, cùng năm đó, giải đấu quốc tế đầu tiên được tổ chức tại Baltic Games ở Malmo, Thụy Điển.

Sau thành công của giải đấu này, TWIF đã tổ chức Giải vô địch châu Âu đầu tiên vào năm 1965 tại Crystal Palace, Anh. Từ đó, Giải vô địch châu Âu được tổ chức đều đặn cho đến năm 1975, khi các quốc gia ngoài châu Âu gia nhập TWIF, giải Vô địch kéo co thế giới đầu tiên đã được tổ chức tại Hà Lan. Hiện nay, giải đấu này diễn ra hai năm một lần.

Năm 1999, TWIF được công nhận tạm thời và đến năm 2002, tổ chức này chính thức được công nhận theo luật 29 của Hiến chương Olympic, khẳng định vị thế của kéo co trong làng thể thao quốc tế.

Ý nghĩa đặc biệt của môn kéo co tại SEA Games 33

Ngày 21/11, Ban tổ chức SEA Games 33 đã chính thức công bố danh sách các môn thi đấu cho sự kiện thể thao lớn nhất khu vực Đông Nam Á. Theo thông báo, SEA Games 33 sẽ diễn ra từ ngày 9/12 đến 20/12 năm 2025 tại Thái Lan.

Sự kiện lần này sẽ bao gồm 50 môn thi đấu tranh huy chương, với tổng cộng 105 phân môn. Ngoài ra, còn có 3 môn biểu diễn được tổ chức trong khuôn khổ đại hội, trong đó có bộ môn kéo co (không tính huy chương vào thành tích chung của các đoàn).

Với lịch sử lâu đời, kéo co đã trở thành một phần không thể thiếu trong các lễ hội và sự kiện văn hóa của nhiều quốc gia Đông Nam Á. Do đó, sự xuất hiện của bộ môn kéo co tại SEA Games 33 mang ý nghĩa biểu tượng của sự đoàn kết và sức mạnh cộng đồng. 

Việc đưa kéo co vào chương trình thi đấu của SEA Games 33 không chỉ nhằm tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống mà còn góp phần thúc đẩy sự giao lưu văn hóa giữa các quốc gia trong khu vực. Đây là cơ hội để các vận động viên thể hiện tài năng, đồng thời cũng là dịp để khán giả hiểu rõ hơn về ý nghĩa sâu sắc của bộ môn này.

SEA Games 33 hứa hẹn sẽ mang đến những trận đấu kéo co đầy kịch tính và hấp dẫn, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa đa dạng của khu vực Đông Nam Á.

Tuy nhiên qua hai vòng thi đấu, tại vòng loại và chung kết đã cho thấy Thu Vinh có những bước tiến bộ, đặc biệt là về tâm lý thi đấu khá vững vàng, biết cách điều chỉnh tâm lý trong thi đấu. Tuy nhiên vòng chung kết rất khốc liệt, ngoài hai lượt 5 viên đầu tính điểm tích lũy, liên tục từng lượt, cứ 2 viên một VĐV sẽ bị loại.

Việc này gây nên tâm lý cho các vận động viên (VĐV). Vì thế VĐV của chúng ta cần phải rèn luyện, nỗ lực hơn nữa để vượt qua cảm xúc, vượt qua những tác động bên ngoài để có thể thi đấu tốt ở chung kết".

"Về chỉ tiêu có huy chương của Đoàn Thể thao Việt Nam tại Olympic 2024, chúng ta vẫn còn một nội dung thi đấu của Thu Vinh nữa. Đây cũng là nội dung sở trường của cô. Bản thân Trịnh Thu Vinh cũng rất nỗ lực, quyết tâm lớn để tìm cơ hội, có khả năng lọt vào chung kết để tranh chấp huy chương.

Ngoài ra chúng ta còn nhiều nội dung các VĐV sẽ tiếp tục thi đấu ở môn cử tạ, rowing, xe đạp", ông Đặng Hà Việt cho biết thêm.

Kết thúc ngày thi đấu cuối cùng (8/9) tại Paralympic Paris 2024, đoàn thể thao người khuyết tật Trung Quốc giành vị trí số một trên bảng tổng sắp với 94 HCV, 76 Huy chương bạc (HCB) và 50 Huy chương đồng (HCĐ).

Với 94 HCV, Trung Quốc nhiều gần gấp đôi so với đoàn thứ nhì (Vương quốc Anh, 49 HCV), và gần gấp 3 so với đoàn thứ ba (Mỹ, 36 HCV). Hai vị trí còn lại trong top 5 thuộc về Hà Lan (27 HCV) và đoàn thể thao người khuyết tật trung lập (26 HCV). Trong khi đó, chủ nhà Pháp xếp thứ 8 với 19 HCV.

Tính riêng ở khu vực Đông Nam Á, Thái Lan vẫn đang dẫn đầu với 6 HCV, 11 HCB, và 13 HCĐ (hạng 21 chung cuộc). Tiếp theo là Malaysia (2 HCV, 2 HCB, 1 HCĐ), Singapore (2 HCV, 1 HCB - hạng 31), Indonesia (1 HCV, 8 HCB, 5 HCĐ - hạng 37).

Đoàn thể thao người khuyết tật Việt Nam chỉ giành được tấm HCĐ của đô cử Lê Văn Công và xếp thứ 79 cùng với 6 đoàn khác.

Reyes Cup gồm hai đội tuyển châu Á, châu Âu, mỗi đội gồm 5 cơ thủ, thi đấu tổng cộng 20 trận trong 4 ngày từ 15/10 đến 18/10, và đội nào giành được 11 điểm trước sẽ đăng quang. Với lợi thế dẫn trước 9-3 sau 3 ngày, đội tuyển châu Á bước vào ngày thi đấu cuối cùng với tâm lý thoải mái.

Trong ngày thi cuối, Quốc Hoàng đánh đôi trận thứ hai cùng Ko Pin Yi, gặp Mickey Krause và Francisco Sanchez Ruiz.

Bất chấp đối thủ đang dẫn 2-1, Quốc Hoàng vẫn tự tin thể hiện những đường cơ xuất thần để cùng với đồng đội Ko Pin Yi thắng chung cuộc 5-3 trong trận này, qua đó nâng tỷ số ván đấu giữa hai đội lên 10-4, cách chức vô địch chỉ một trận thắng nữa. 

Đội châu Âu sau đó thắng liền hai trận tiếp theo đều nhờ công của Jayson Shaw, với tỷ số 5-3 và 5-2 trước Carlo Biado và Quốc Hoàng, rút tỷ số xuống 6-10.

Tuy nhiên cơ thủ người Singapore Aloysius Yapp đã giành chiến thắng trước Francisco Sanchez Ruiz để giúp đội châu Á chiến thắng đội châu Âu với tỷ số 11-6 và giành chiếc cúp Ryes danh giá.

Dưới sự dẫn dắt của "Phù thủy" Reyes, tuyển châu Á đã lần đầu tiên đăng quang tại giải đấu dù trước đó được nhận định yếu hơn khi phải đối đầu với đội tuyển toàn sao châu Âu.

Cá nhân đội trưởng Aloysius Yapp được vinh danh là "Cơ thủ hay nhất giải đấu" khi toàn thắng ở cả 5 trận đánh đơn và đôi của mình.

"Chúng tôi đã tung vào sân những cầu thủ mới trong đội hình xuất phát. Tôi khá hài lòng về hiệp đấu đầu tiên. Dù nhận bàn thua trong hiệp 2, nhưng các cầu thủ vẫn thi đấu nỗ lực đến phút cuối cùng. Tôi hài lòng với điều đó", HLV Kim Sang Sik mở đầu buổi họp báo sau trận đấu.

Đội tuyển Việt Nam được đánh giá cao hơn Ấn Độ khi vừa được thi đấu trên sân nhà, thứ hạng trên bảng xếp hạng FIFA hơn đối thủ tới 10 bậc. Hai năm trước, tuyển Việt Nam từng thắng 3-0 trước Ấn Độ trong một trận giao hữu. Tuy nhiên, đoàn quân của HLV Kim Sang Sik đã thi đấu không tốt và phải nhận kết quả hòa 1-1 ở Thiên Trường.

Nói về sự thay đổi chiến thuật trong hiệp hai so với hiệp một, HLV Kim sang Sik nói: "Trong hiệp 2, tôi muốn trao cơ hội cho các cầu thủ dự bị và họ đã có những màn trình diễn tốt. Thực tế, tôi vẫn đang cân nhắc nhiều phương án chiến thuật cho AFF Cup. Các cầu thủ chơi nỗ lực trong hiệp hai và tôi sẽ có những sự điều chỉnh cho phù hợp sơ đồ chiến thuật, dù đá với 3 hậu vệ hay 4 hậu vệ".

Hoàng Đức đã rời sân sớm trong hiệp hai, HLV Kim Sang Sik thẳng thắng nói rằng tiền vệ của CLB Viettel "không đảm bảo 100% điều kiện về thể lực và phong độ" nên phải rời sân. Chiến lược gia người Hàn Quốc không quên nhắn nhủ Hoàng Đức cần nỗ lực hơn trong tương lai.

Nguyễn Văn Quyết đã lần đầu được triệu tập trở lại đội tuyển Việt Nam dưới thời Kim Sang Sik, anh được vào sân ở hiệp hai. Tuy nhiên, sau trận đấu, cầu thủ đang thi đấu cho CLB Hà Nội chia sẻ thông tin anh sẽ từ giã sự nghiệp thi đấu quốc tế. HLV Kim Sang Sik nói rằng ông đã trao đổi với Văn Quyết về vấn đề này. 

"Văn Quyết có nói với tôi về kế hoạch từ giã sự nghiệp thi đấu quốc tế. Hôm nay, anh ấy không thi đấu cả trận, nhưng người hâm mộ vẫn rất tôn trọng anh ấy. Văn Quyết chơi tốt, tôi muốn cảm ơn vì anh ấy đã cống hiến cho đội tuyển quốc gia.

Tôi gọi Văn Quyết lên tuyển lần này vì đội tuyển đang thiếu tiền đạo. Tôi cũng gọi thêm Bùi Vĩ Hào vì muốn thử nghiệm vị trí cùng Nguyễn Tiến Linh. Tôi tin cậu ấy sẽ là một cầu thủ tốt cho đội tuyển Việt Nam trong tương lai", HLV Kim Sang Sik chia sẻ.

Quế Ngọc Hải chơi không tốt trong trận đấu gặp Ấn Độ, anh đã đá hỏng quả phạt đền ở phút 11, sau đó anh mắc lỗi dẫn tới bàn gỡ hòa của đội khách. Tuy nhiên, HLV Kim Sang Sik đã bảo vệ học trò. 

HLV Kim Sang Sik nói: "Quế Ngọc Hải đã gắn bó với đội tuyển quốc gia trong thời gian dài. Sau bàn thua, cậu ấy có chút mất tự tin nhưng vẫn là cầu thủ tốt. Sau đây, tôi sẽ nói chuyện với cậu ấy".

Xem thể thao đỉnh cao trên FPT Play, tại: http://fptplay.vn

Lý do bởi các đội tuyển châu Phi đã có bước thăng tiến tuyệt vời, khi Comoros (từ thứ 118 lên thứ 108), Sudan (từ thứ 120 lên thứ 110) và Zimbabwe (từ thứ 124 lên thứ 117). Họ đều vượt qua đội tuyển Việt Nam sau khi xếp dưới.

Vị thế thứ 119 thế giới là thứ hạng thấp nhất của đội tuyển Việt Nam kể từ tháng 11/2017, thời điểm HLV Park Hang Seo mới làm việc tại mảnh đất hình chữ S. Sau đó, "Rồng vàng" thăng tiến mạnh mẽ và từng có thời điểm chúng ta vươn lên thứ 92 thế giới.

Tuy nhiên, sau sự ra đi của HLV người Hàn Quốc, đội tuyển Việt Nam tụt dốc nghiêm trọng. Trái lại, hai đối thủ chính của chúng ta ở Đông Nam Á là Indonesia và Thái Lan lại thăng tiến mạnh mẽ.

Sau chiến thắng trước Syria ở chung kết King's Cup, Thái Lan đã tăng lên vị trí thứ 96 thế giới. Đây là vị trí cao nhất của "Voi chiến" sau 16 năm. Họ đã bỏ xa đội tuyển Việt Nam tới 23 bậc. Rất lâu rồi, "Rồng vàng" mới thua kém đối thủ nhiều tới vậy.

Trong khi đó, Indonesia chỉ tạm ngắt chuỗi trận vươn lên. Sau trận thua 1-2 trước Trung Quốc, đội bóng này đã tụt ba bậc xuống vị trí thứ 130 thế giới. Malaysia cũng bị trừ một bậc xuống thứ 133 thế giới sau trận thua 0-4 trước New Zealand.

Trong đợt tập trung đội tuyển quốc gia vào tháng 11, đội tuyển Việt Nam không thi đấu. Thay vào đó, chúng ta đi tập huấn ở Hàn Quốc. Điều đó có thể khiến thứ hạng của chúng ta thay đổi khi hầu hết các đội bóng trên thế giới sẽ tham gia loạt trận đấu vào tháng tới.

Tới ngày 8/12, đội tuyển Việt Nam sẽ bắt đầu chinh chiến ở đấu trường AFF Cup. Đây là giải đấu quan trọng nhất trong năm của "Những chiến binh sao vàng".