Chủ đề của cuộc thi năm nay gắn với kỷ niệm 150 năm thành lập Liên minh Bưu chính Thế giới (1874-2024).

Tổng Cục Giáo dục nghề nghiệp tổ chức hội nghị này nhằm bàn về các vấn đề lớn như hướng chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp; mục tiêu và các giải pháp đột phá trong giai đoạn tới.

Các đại biểu tham dự hội thảo Quan điểm, mục tiêu và các đột phá chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2030 do Tổng Cục Giáo dục nghề nghiệp tổ chức ngày 24/7.

PGS.TS Dương Đức Lân, Chủ tịch Hiệp hội giáo dục nghề nghiệp và Nghề công tác xã hội Việt Nam cho hay rất ủng hộ hướng giải pháp đổi mới phương thức phân bổ ngân sách chi thường xuyên cho giáo dục nghề nghiệp theo đầu vào sang đặt hàng, giao nhiệm vụ theo số lượng và chất lượng kết quả đầu ra.

“Câu chuyện gắn đào tạo nghề với doanh nghiệp được chúng ta nói đến nhiều nhưng thực tế còn yếu kém. Trên thế giới, đào tạo nghề phải gắn với doanh nghiệp. Bởi đào tạo nghề chủ yếu để ra lao động cho doanh nghiệp chứ không phải để ra “làm quan”.

Ngoài ra, theo ông Lân, câu chuyện chuyển việc phân bổ nguồn lực tài chính theo sản phẩm đầu ra cũng được nói đến nhiều nhưng hiện vẫn “chưa đâu vào đâu, thực ra vẫn theo đầu vào”.

“Phân bổ cho đầu ra thì không còn bao cấp nữa mà phải theo số lượng, chất lượng và cơ cấu ngành nghề đào tạo thì mới trả tiền. Chứ thực tế hiện nay có những trường tuyển đầu vào mấy trăm nhưng sau lại bỏ hết chỉ còn vài người. Như vậy phân bổ xong tiền là xong, còn chẳng được việc gì”.

Ông Lân cho rằng hình thức đào tạo theo kiểu đặt hàng là một giải pháp chiến lược. Tuy nhiên, để làm được không phải đơn giản, thậm chí phải chấp nhận việc “thay máu” cấp quản lý các trường.

Ông Lân cũng cho rằng không thể không nói đến các giải pháp đột phá về giáo viên. Song không nên theo kiểu như từ trước đến nay, tức vẫn “chứng chỉ ngoại ngữ, chứng chỉ tin học,...”.

“Giáo viên là người quyết định về chất lượng giáo dục nghề nghiệp do đó cần phải có giải pháp để có được một đội ngũ thật tốt”.

PGS.TS Dương Đức Lân, Chủ tịch Hiệp hội giáo dục nghề nghiệp và Nghề công tác xã hội Việt Nam. Ảnh: Thanh Hùng

Đồng quan điểm, ông Phạm Xuân Khánh, Hiệu trưởng Trường CĐ nghề Công nghệ cao Hà Nội cho rằng, bất cập hiện nay là việc đòi hỏi trình độ đào tạo cán bộ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục nghề nghiệp rất cao, trong khi cơ chế chính sách chưa đáp ứng được.

“Ở giáo dục nghề nghiệp, giờ làm như thế nào để được công nhận PGS, giảng viên cao cấp,...? Rất khó. Chúng ta không giải được tận gốc thì lấy đâu người giỏi để dạy. Việc tuyển giáo viên thì cực kỳ khó”, ông Khánh chia sẻ.

PGS.TS Trần Đình Thiên, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Chính phủ cho rằng lĩnh vực dạy nghề sẽ thay đổi nhanh nhất trong hệ thống giáo dục. Bởi nghề nghiệp thay đổi vì chuyển đổi số.

“Ngay ở Việt Nam, đợt Covid-19 vừa rồi cho thấy một điều rất quan trọng đó là những lao động đứng bán hàng khả năng mất việc rất cao. Bởi người ta chọn hình thức mua trực tuyến, cùng đó đội ngũ giao chuyển hàng thì tăng nhanh. Hay trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, cũng thay đổi hệ thống nhân lực về đếm tiền, kế toán bởi giao dịch trực tuyến thay thế”, ông Thiên dẫn chứng.

PGS.TS Trần Đình Thiên, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Chính phủ chia sẻ tại hội thảo.

Ông Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM cũng dẫn câu chuyện của cô con gái đang đi du học ở Mỹ để cho rằng giáo dục nghề nghiệp Việt Nam cần phải có sự thay đổi.

“Con gái gọi điện về cho tôi vì coi bố là một chuyên gia đầu ngành về ô tô ở Việt Nam hỏi về chuyện xe ô tô bị đụng vỡ 2 đèn sau. Nếu đưa vào tiệm sửa xe thì mất nhiều tiền. Tôi mới bảo con lên Youtube và chỉ cần gõ cụm từ “How to repair Toyota Camry...” (cách sửa chữa một dòng xe nào đó, đời bao nhiêu- PV) thì trên đó hiện ra các video chỉ từng động tác tháo từng con ốc như thế nào, dụng cụ thay ra sao,... Sau đó, lên mạng đặt hàng trực tuyến. Cuối cùng, một mình đứa con gái tôi chưa bao giờ biết về ngành ô tô đã hoàn toàn có thể thay thế nguyên bộ đèn phía sau của xe Camry. Trong khi đó, nếu chúng ta dạy theo kiểu truyền thống, nhiều lúc một học viên ngành ô tô ra trường, bảo đi thay bóng đèn nếu không có người chỉ thì không biết làm”, ông Dũng nói.  

Do đó, ông Dũng cho rằng cần phải mạnh dạn chuyển đổi số hơn nữa bởi nền tảng hiện nay cho phép chúng ta tiết kiệm rất nhiều khi chuyển đổi số. “Thậm chí, kỹ năng thực hành cũng có thể qua chuyển đổi số như học viên sử dụng kính 3D công nghệ không gian ảo và thực hành y như thật,...”, ông Dũng nói.

Ông Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM. Ảnh: Thanh Hùng

Phát biểu tổng kết hội thảo, TS.Trương Anh Dũng, Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cho rằng Việt Nam hiện nay với quy mô dân số trên 90 triệu người, lực lượng lao động trên 55 triệu người, nhưng mỗi năm giáo dục nghề nghiệp chỉ tuyển sinh khoảng 2,2 triệu người, lực lượng lao động qua đào tạo chưa tới 25% là chưa tương xứng.

“Giáo dục nghề nghiệp không phải chỉ đơn thuần là vấn đề giáo dục mà đằng sau đó là vấn đề kinh tế, năng suất, năng lực cạnh tranh. Chúng ta có dám nhìn nhận như thế không hay chỉ nghĩ rằng để trang bị kiến thức, kỹ năng giống như các bậc, trình độ đào tạo khác”, ông Dũng nhấn mạnh.

TS.Trương Anh Dũng, Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp. Ảnh: Thanh Hùng

Về giải pháp, ông Dũng cho rằng trong số những vấn đề cần giải quyết thì vấn đề nhận thức vẫn là đầu tiên, kể cả của các cấp quản lý lẫn cấp thực thi.

“Tôi cho rằng không có chuyện mầm non, phổ thông, đại học hay nghề nghiệp quan trọng hơn. Mà mỗi cấp, bậc học đều có một sứ mệnh và đều có vai trò của nó. Nhưng việc truyền thông để thay đổi nhận thức dù chúng ta đã làm trong thời gian vừa rồi nhưng chưa tốt, cần phải làm tiếp mạnh hơn. Bởi về tới cấp thiết chế thấp nhất ở địa phương là cấp xã, cấp làng thì hơi hướng của người ta vẫn chỉ có tôn vinh những gia đình mà có con đi học đại học. Có ai nói con đi học nghề được tôn vinh, được khen thưởng hay tặng thưởng gì đâu? Hay hội khuyến học địa phương cũng chỉ khuyến khích đại học”.

Ông Dũng cũng dẫn chứng khi làm việc với một địa phương, ngày 20/11, lãnh đạo chỉ nghĩ đến tri ân trường phổ thông, đại học, chứ không ai đến trường nghề.

“Đó là vấn đề nhận thức của cả cấp quản lý lẫn thực thi”, ông Dũng nói.

Cùng đó, theo ông Dũng, các vấn đề còn liên quan đến thể chế, cơ chế chính sách, trong đó có câu chuyện chuyển đổi đầu vào sang đầu ra, thu hút xã hội hóa, tạo hình ảnh trong xã hội, thu hút được nhiều hơn các cơ sở tham gia.

“Câu chuyện này hiện nay chúng ta nói nhiều nhưng vẫn chưa làm được nhiều. Do đó cần phải cố gắng các giải pháp này trong thời gian tới”.  

Thanh Hùng

'Singapore phát triển gấp nhiều lần chúng ta, tại sao 45-50% con em họ vẫn vào học nghề?'

Câu hỏi được Tổng Cục trưởng Tổng Cục Giáo dục nghề nghiệp Trương Anh Dũng nêu lên để nhấn mạnh tiềm năng phát triển của hệ thống trường nghề.

Bố mẹ chồng tôi sinh được 5 người con, 3 trai, 2 gái. Tất cả đều đã lập gia đình và sinh con. Vì thế ngày lễ, ngày Tết, nhà chồng tôi luôn đông đúc. Bố chồng tôi phải mổ lợn, mổ gà để ăn uống linh đình.

Tuy nhiên trong đợt nghỉ lễ này, một tình huống bất ngờ xảy ra trong buổi sum họp đã khiến tôi đau lòng đến mức muốn chạy đến một nơi nào đó thật xa để quên đi sự thật phũ phàng này.

Tôi năm nay 23 tuổi. Chồng tôi hơn tôi 11 tuổi. Cả hai quen nhau khi đi cùng chuyến tàu từ Bắc vào Nam.

Khi đó, tôi là cô gái còn non nớt vì giận dỗi gia đình mà một mình lặn lội đường sá xa xôi. Anh là người đàn ông đã có sự nghiệp nhưng lại trắc trở chuyện hôn nhân. Anh nói với tôi, anh vừa trở về nhà để cắt đứt một mối quan hệ vốn đầy yêu thương nhưng đã không còn trọn vẹn. Vợ của anh đã thay lòng và cuộc hôn nhân của họ buộc phải dừng lại.

Trong cuộc gặp gỡ đó, cả hai chúng tôi đều đang trong tâm trạng buồn chán và yếu đuối nên nhanh chóng dựa vào nhau và thân thiết với nhau.

6 tháng sau chuyến tàu định mệnh, tôi phát hiện mình mang bầu. Cái thai đã gần 3 tháng và cơ thể tôi không khỏe mạnh nên tôi nghỉ việc để dưỡng thai.

Thời gian tôi mang thai, anh rất vui và quan tâm đến mẹ con tôi từng ly từng tý. Anh cũng về tận nhà bố mẹ tôi để thông báo tình hình. Tuy nhiên vì sức khỏe của tôi nên anh xin bố mẹ tôi cho chúng tôi được sinh con trước khi làm đám cưới.

Thấy thái độ của anh chân thành và tình cảm anh dành cho mẹ con tôi cũng lớn nên gia đình tôi đồng ý. Chúng tôi chính thức làm đám cưới khi tôi sinh con đã được 8 tháng.

Từ đó đến nay, gần 3 năm đã trôi qua, cuộc hôn nhân của chúng tôi khá hạnh phúc. Mọi thứ diễn ra suôn sẻ và tình cảm vợ chồng cũng như mối quan hệ nàng dâu - gia đình chồng rất hòa thuận.

Mỗi năm, chúng tôi về bắc 1, 2 lần để cùng tụ họp với gia đình. Tuy nhiên dịp lễ 30/4 này tôi đã phát hiện ra một sự thật đầy đau đớn.

Bố mẹ chồng tôi mổ lợn gà để chiêu đãi các con. Khi mâm cơm chuẩn bị được bưng lên thì một người đàn bà xuất hiện. Người đàn bà này hơn tôi chừng 5 tuổi. Gương mặt phúc hậu nhưng đôi mắt khá buồn.

Điều đáng nói, vừa nhìn thấy người đàn bà này, tất cả các thành viên trong gia đình chồng tôi đều bất ngờ. Hai bà chị chồng thì reo lên rồi lại im bặt sau khi liếc nhìn tôi. Mẹ chồng tôi mời người đàn bà ấy vào nhà, rồi giục tôi sang hàng xóm xin lá rau thơm.

Khi tôi trở về, người đàn bà này đã chào mọi người rồi bước lên một chiếc ô tô để rời đi. Tuy nhiên đôi mắt mẹ chồng tôi và các thành viên trong gia đình chồng thì đều ngân ngấn lệ.

Sau đó, chị dâu tôi mới nói cho tôi biết, người đàn bà đó chính là vợ cũ của chồng tôi. Sau nhiều năm không gặp nhau, mọi thứ đã nguôi ngoai nhưng khi nhìn thấy người phụ nữ đó, mọi người lại thấy thương cảm.

Hóa ra, chồng tôi và vợ cũ kết hôn đã nhiều năm nhưng không thể sinh con. Anh buồn chán nên đã vào miền Nam lập nghiệp rồi ngoại tình với nhiều cô gái, trong đó có tôi.

Khi tôi mang thai, anh một mực yêu cầu người vợ ở quê phải ly hôn để anh được cưới tôi. Sự ép buộc một cách tàn nhẫn đã khiến người vợ này bị sang chấn tâm lý và phải nhập viện tâm thần.

Thời gian chị ở viện, gia đình chồng tôi vẫn vào chăm sóc chị nhưng chồng tôi thì không một lời hỏi han. Đến khi tôi sinh con cũng là lúc bệnh tình của chị thuyên giảm. Vì vậy chị đã nghĩ lại và quyết định nhường lại vị trí cho tôi. Từ đó, gia đình chồng tôi không còn liên lạc với chị. Nhưng nghĩ đến chị, ai cũng thương và xót…

Tôi nghe chị dâu kể mà tự dưng thấy ghê sợ trong lòng. Tôi không biết, tương lai tôi rồi sẽ về đâu khi chung sống với một người đã từng vô tình vô nghĩa như vậy…

'Mẹ ơi, anh rơi rồi', bé trai chết tức tưởi trước khi đi siêu thị với mẹ

Chỉ trông con lơ là một vài giây, người mẹ đau đớn ôm cơ thể con trai vừa rơi từ tầng cao xuống đất.