PGS.TS Trần Diên Hiển, Chủ biên SGK lớp 1 bộ “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục”. Ảnh: Thanh Hùng

“Sách vừa sức học sinh nhưng vẫn có những không gian để các em khá giỏi có cơ hội phát huy khả năng và trí tuệ. Đó là hệ thống những bài toán mở để phân hóa học sinh”.

Ông Hiển cho rằng để nói sách mới lần này dễ hay khó hơn sách hiện hành là một câu chuyện dài và khó kết luận. Tuy nhiên, ông tự tin sách viết lần này đảm bảo vừa sức và khả thi cho tất cả học sinh các vùng miền.

"Vừa rồi tập huấn thử nghiệm ở Lào Cai, các giáo viên ở các huyện vùng sâu, vùng xa xem xong và nói rằng dạy ở địa phương mình ổn”.

Là tác giả SGK tiếng Việt chương trình năm 2000, GS.TS Lê Phương Nga hiện cũng là Chủ biên SGK lớp 1 của bộ sách “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục”.

GS.TS Lê Phương Nga, Chủ biên SGK lớp 1 bộ “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục”. Ảnh: Thanh Hùng

Chia sẻ về chuyện giảm tải, theo bà Nga, khi nói đến xây dựng bộ sách, phải xác định độ khó của sách.

Độ khó cụ thể của một nội dung phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

Chẳng hạn như "những lệnh phát ra".

Ở giai đoạn đầu lớp 1, độ khó về "lệnh" đối với học sinh là chỉ được từ 4-5 chữ. Các em vừa vào lớp 1, nếu nói 1 câu 10 tiếng thì đến tiếng cuối rất khó. Thường thì khi hỏi "Em học lớp mấy", hầu hết các em chỉ trả lời được "Lớp 1", tức là đi thẳng vào thông tin.

Còn trước đây thì yêu cầu phải cấu tạo về mặt ngôn ngữ. Tức là phải dạy trẻ nối phần của cô hỏi với phần thông tin trả lời để được một câu đầy đủ là “Em học lớp 1”. Sau đó, với “vai” học sinh phải có nghi thức lễ phép, nên mẫu câu mong muốn là: “Thưa cô, em học lớp 1 ạ!". Do đó, lần này chúng tôi phải chăm chút trong từng lệnh một để bảo đảm độ khó phù hợp", bà Nga dẫn chứng.

Ngoài ra, độ khó và độ phân hóa còn phụ thuộc cả sự can thiệp, giúp đỡ của giáo viên đối với từng đối tượng học sinh theo từng mức khác nhau. Đặc biệt cũng cần phải quan tâm đến yêu cầu cần đạt được đối với mỗi học sinh là khác nhau.

Bà Nga cho rằng, điều quan trọng khiến người dạy với học sinh hoặc phụ huynh hiện không “gặp được nhau” là chưa ra được những chuẩn đánh giá thường xuyên, hay chính là các lệnh điều hành dạy học. Do đó, những điều này sẽ được khắc phục trong SGK mới.

SGK Tiếng Việt 1 được biên soạn “dễ hóa, thú vị hóa”

Những điểm ưu việt của SGK mới lần này cũng được các tác giả chia sẻ tại buổi giới thiệu bộ SGK “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục” do Công ty CP Phát hành sách giáo dục (NXB Giáo dục Việt Nam) tổ chức ngày 19/12. Đây là 1 trong 5 bộ SGK được Bộ GD-ĐT phê duyệt sử dụng trong chương trình phổ thông mới tới đây.  

Chia sẻ về những điểm thú vị ở SGK Tiếng Việt 1, Chủ biên Lê Phương Nga cho hay, sách được biên soạn với phương châm dễ hóa, thú vị hóa, đảm bảo sự thành công của học sinh ngay từ những ngày đầu đến trường. Sách được viết theo nguyên tắc tích hợp, tích cực hóa và phân hóa.

Sách biên soạn giai đoạn Làm quen, cho học sinh ghi nhớ đúng hình dạng chữ cái bằng cách liên hệ với kinh nghiệm bản thân, khám phá từ các đồ vật quanh mình và tạo hình cơ thể. Ví dụ như hoạt động tìm chữ cái ẩn trong hình vẽ các đồ vật hay hoạt động tạo hình chữ cái bằng hành động cơ thể.

Ảnh minh họa: Thanh Hùng

“Để các em thấy học chữ cũng không phải là việc gì đó quá ghê gớm mà có thể thông qua các hoạt động hằng ngày”, PGS.TS Lê Phương Nga nói.

Sách xây dựng trật tự dạy vần theo nguyên tắc đưa từ nghi vấn vào từ sớm, tạo cơ hội cho học sinh nhanh chóng tự đọc được câu hỏi bài tập, phát huy khả năng tự học. Cụ thể, đưa hết các vần có âm chính a và âm cuối trong tuần học Vần đầu tiên nhằm để học sinh sớm đọc được các từ nghi vấn (ai, sao, cái gì, làm gì, tại sao, thế nào, bao giờ) - những công cụ để điều hành dạy học bằng câu hỏi. “Bởi những cụm từ để hỏi gồm ai, thế nào, ra sao,...hầu hết đều có vần a”, bà Nga lý giải.

Sách cũng tạo độ “mở” để có thể phát triển chương trình nhà trường phù hợp với các vùng miền. Ví dụ, các bài đọc mở rộng đưa ra các yêu cầu để học sinh có thể tìm kiếm văn bản từ nhiều nguồn khác nhau tùy thuộc vào điều kiện cá nhân, nhà trường và địa phương. Như “Em tìm đọc một bài về khoa học vui, một bài thơ về gia đình,...

Nhiều nội dung, chủ đề trải nghiệm Toán học

Về SGK Toán 1, PGS.TS Trần Diên Hiển, Chủ biên sách cho hay, sách tập trung các nội dung trải nghiệm toán học và được thiết kế thành 4 chủ đề thực hiện trong 4 tiết học, đáp ứng yêu cầu thể hiện ý tưởng mới trong chương trình phổ thông mới.

“Đây là bộ sách duy nhất thiết kế được 4 chủ đề thực hiện cho 4 tiết học”, ông Hiển nói.

Về phương pháp dạy học, bằng hình ảnh, sách gợi ý cho giáo viên một số cách tổ chức dạy học. Vấn đề tích hợp liên môn giữa môn Toán với các môn, các vấn đề về bình đẳng giới, sắc tộc, tôn giáo,... cũng được nhóm tác giả đặc biệt chú ý và đề cập trong toàn bộ cuốn SGK Toán 1.

Sau mỗi bài, có phần “Em học xong bài này” để thể hiện yêu cầu cần đạt nhằm định hướng cho giáo viên khi lập kế hoạch; học sinh có thể tự đánh giá kết quả tiếp thu sau mỗi bài học. Đặc biệt phụ huynh có thể xác định được yêu cầu cần đạt của bài học khi hỗ trợ, học cùng con em mình.

“Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục” cũng là bộ duy nhất có tới 2 SGK Hoạt động trải nghiệm 1 được Bộ GD-ĐT phê duyệt sử dụng cho chương trình phổ thông mới. Đây là 2 trong tổng số 3 SGK Hoạt động trải nghiệm được Bộ GD-ĐT phê duyệt. 

Một cuốn của nhóm tác giả: Đinh Thị Kim Thoa (Chủ biên), Bùi Ngọc Diệp, Vũ Phương Liên, Lại Thị Yến Ngọc, Trần Thị Quỳnh Trang. Cuốn còn lại của nhóm tác giả: Bùi Ngọc Diệp, Phó Đức Hòa (đồng Chủ biên), Nguyễn Hà My, Đặng Thị Thanh Nhàn, Nguyễn Huyền Trang.

Thanh Hùng

Nhập nhằng SGK Tiếng Anh lớp 1 viết theo chương trình mới

- Trong khi thời hạn lựa chọn SGK cho chương trình phổ thông mới ngày càng cận kề, chuyện công bố sách Tiếng Anh vẫn bỏ ngỏ. Dư luận băn khoăn liệu có sự nhập nhằng trong việc làm sách.

Kết quả vòng bán kết U23 châu Á 2022

Kết quả vòng tứ kết U23 châu Á 2022

Kết quả U23 châu Á 2022 - Vòng bảng

Nghĩa Hưng

Với cục diện hiện tại, U23 Thái Lan đang tạm dẫn đầu sau khi đánh bại U23 Malaysia với tỷ số 3-0. U23 Hàn Quốc dù cùng có được 4 điểm và hiệu số +3 như đội bóng xứ Chùa vàng nhưng thua về chỉ số phụ.

U23 Việt Namđang đứng thứ 3 và để vượt qua vòng bảng thì thầy trò HLV Gong Oh Kyun cần hai điều kiện.

1. Kết quả đối đầu trực tiếp:
- Điểm số trong các trận đối đầu giữa các đội tuyển có liên quan.
- Hiệu số bàn thắng thua trong các trận đối đầu giữa các đội tuyển có liên quan.
- Số bàn thắng các trận đối đầu giữa các đội tuyển có liên quan.
- Nếu vẫn có từ 2 đội trở lên chưa phân định được thứ hạng sau khi xét tiêu chí đối đầu, sẽ tiếp tục xét kết quả đối đầu trực tiếp riêng các đội đó với nhau. Nếu vẫn chưa thỏa mãn điều kiện để phân hạng, tiêu chí kết quả tất cả các trận đấu vòng bảng sẽ được xét tới.
2. Kết quả tất cả các trận đấu vòng bảng:
- Hiệu số bàn thắng thua của tất cả các trận đấu vòng bảng.
- Tổng số bàn thắng của tất cả các trận đấu vòng bảng.
- Thi đấu luân lưu 11m nếu chỉ có 2 đội có cùng thứ hạng và 2 đội đó gặp nhau ở lượt trận cuối vòng bảng.
- Tính điểm thẻ phạt. Đội nào số tổng số điểm thẻ phạt thấp hơn sẽ xếp trên (thẻ vàng = 1 điểm, thẻ đỏ trực tiếp/gián tiếp = 3 điểm, thẻ vàng tiếp theo là thẻ đỏ trực tiếp = 4 điểm).

Như vậy, căn cứ theo các tiêu chí xếp hạng trên và cục diện tại bảng C, ĐT U23 Việt Nam sẽ giành vé vào tứ kết nếu đánh bại Malaysia ở lượt trận cuối, đồng thời trận Thái Lan – Hàn Quốc có kết quả thắng thua, hoặc có kết quả hòa với tỷ số 0-0, 1-1.

Trường hợp trận Thái Lan – Hàn Quốc kết thúc với tỷ số hòa 2-2, ĐT U23 Việt Nam buộc phải thắng Malaysia với cách biệt 3 bàn trở lên, hoặc cách biệt với tỷ số 5-2 trở lên. Nếu thắng với tỷ số 4-1, tiêu chí tính điểm thẻ phạt sẽ được xét tới.

Trường hợp trận Thái Lan – Hàn Quốc kết thúc với tỷ số hòa 3-3 trở lên, ĐT U23 Việt Nam sẽ bị loại do kém 2 đối thủ này ở chỉ số phụ xét theo tiêu chí đối đầu trực tiếp giữa các đội cùng điểm.

Tóm lại, để vượt qua vòng bảng thì điều kiện tiên quyết là thầy trò HLV Gong Oh Kyun cần phải giành chiến thắng trước Malaysia ở lượt đấu cuối, diễn ra ngày 8/6 tới.

Highlights U23 Việt Nam 1-1 U23 Hàn Quốc (nguồn: FPT Play)

Vĩnh Tường

Tiền vệ này chia sẻ thêm: “Tôi chưa bao giờ hối hận lựa chọn đến đây, dù rằng có trông đợi gặt được nhiều danh hiệu hơn. Nhưng chưa có phút giây nào tôi tiếc nuối về quyết định khoác áo Barca”.

De Jong đã giành chức VĐQG Hà Lan và vào đến bán kết Champions League 2019 dưới thời Erik ten Hagtại Ajax, trước khi chuyển đến Barca vào mùa hè 2019. Tuy nhiên, anh đã trải qua giai đoạn đầu khó khăn ở Nou Camp.

Sau đó đến sự giảm sút chung của Barca, với những thay đổi đáng kể ở ghế lãnh đạo, khó khăn tài chính chồng chất, lại thêm sự ra đi của Messi… Ở mùa giải vừa kết thúc, Barca không danh hiệu, thua toàn tập trước kình địch Real Madrid – vô địch La Liga lẫn Champions League.

Trong bối cảnh hiện nay, Barca không loại trừ bán De Jong để giải quyết vấn đề tài chính, nhưng bất chấp  những điều đó tiền vệ này vẫn muốn ở lại đây.

Ngôi sao tuyển Hà Lan được Barca định giá 75-80 triệu euro trong sự quan tâm của MU. Nhưng De Jong không nghĩ anh sẽ rời Nou Camp.

“Tôi có thể nói, hoàn toàn không có một thỏa thuận hay bất cứ điều gì chính thức. Tôi có nghe tin đồn với MU, nhưng họ (lãnh đạo Barca) không nói gì với tôi cả.

Vì thế, tôi cho rằng không có gì xảy ra cả. Do vậy, tôi không cần phải lo lắng”.

Khi được hỏi liệu có liên hệ với HLV Erik ten Hag, De Jong đáp: “Tôi sẽ không nói với bạn điều này, nếu đó là về HLV hoặc CLB khác”.

De Jong có hợp đồng với Barca đến hè 2026, anh được cho đã từ chối MU qua điện thoại với Erik ten Hag vì lý do muốn được chơi bóng ở Champions League.

L.H

So với các giống gạo quốc tế, ưu điểm của ST25 là giống cao sản, có thể trồng từ hai đến ba vụ trong một năm.

Anh hùng lao động, kỹ sư Hồ Quang Cua vui mừng nói về giống gạo do nhóm mình lai tạo được đánh giá ngon nhất thế giới năm 2019. Ảnh: Thanh Hùng

Kỹ sư Hồ Quang Cua cho hay để đạt được kết quả ngày hôm nay nhóm ông đã chuẩn bị và thực hiện từ rất lâu, ngót nghét cũng hơn 20 năm. Vị thế gạo ngon nhất năm nay cũng có tiền đề khi các giống lúa 2 năm liền trước đây đều lọt top 3 thế giới. 

"Đây cũng là lần đầu tiên các nước khu vực Đông Nam Á có một giống lúa cải tiến ngắn ngày, năng suất cao được lọt vào top ngon nhất thế giới. Những giống lúa đạt giải ngon nhất thế giới 10 năm trước đây đều là những giống lúa mùa cảm quang, dài ngày, năng suất thấp, không có nhiều sản lượng để cung ứng ra thị trường và không đem lại hiệu quả kinh tế lớn cho người nông dân", kỹ sư Cua nói về tính ưu việt. 

Đang sống trong những ngày lâng lâng niềm vui nhưng ông chia sẻ không thể ngờ được sự chú ý của người dân với sản phẩm này trong những ngày qua lại lớn đến vậy. "Tự nhiên giống gạo này có mặt ở khắp nơi trên đất nước Việt Nam, thậm chí còn nhận được hình ảnh một mẫu gạo ST25 từ Mỹ gửi về".

Ông kể, từ sau khi nhận được giải và về nước ngày 14/11, đã phải tắt điện thoại. Tính đến nay đã khoảng 6 tuần lễ.

"Nếu nghe hết mọi người gọi hỏi thăm và đặt hàng thì sẽ không còn thời gian làm được việc gì khác và nếu không giải tỏa được áp lực có thể ngã ra khi nào không hay", ông giải thích.

ST25 có các đặc tính vượt trội về phòng bệnh, kháng mặn; mang nhiều ưu điểm của giống gạo thuần Việt, hạt dài, trắng, trong, khi nấu cho cơm dẻo, ráo có mùi dứa. Ảnh: Thanh Hùng

Hành trình của mình cùng các cộng sự, theo ông Cua, là quá trính dài kiên trì vừa học vừa làm, vừa cải tiến vừa nâng cao năng suất, chất lượng. Năm 1997, sau khi nhận được tin Thái Lan đã lai tạo được 2 giống lúa thơm được gọi là “hạt vàng”, ông đã trăn trở tại sao họ làm được và rồi cùng nhóm nhen nhóm ý tưởng, tìm vật liệu di truyền và đến năm 2002 bắt đầu tiến hành lai giống.

Trong vòng 6 năm, ông cùng với nhóm của mình đã có được những thành quả đầu tiên. Từ kinh nghiệm, nhóm cải tiến phương thức lai dần dần và định hướng mục tiêu.

“Đó là một chuỗi quá trình kết hợp giữa sự kiên trì và chuyên tâm học hỏi. Mình xem những cây lúa trước, ví dụ đã đạt yếu tố về chất lượng nhưng còn thiếu yếu tố ngoại hình, chưa thích nghi ngoại cảnh, tính kháng sâu bệnh chưa mạnh thì tiếp tục lai tạo. Đến năm 2014, chúng tôi đã có những giống lúa gần ưu việt như hiện nay và năm 2017 đi thi quốc tế đã lọt vào top 3 gạo ngon nhất. Năm 2018, tiếp tục lọt top 3 và đến năm nay thì gạo Việt Nam được chọn là ngon nhất”.   

“Cha đẻ” của giống gạo Việt ngon nhất thế giới. Ảnh: Thanh Hùng

Theo ông Cua, điều quan trọng để đạt được thành công là sự kiên trì và có định hướng, phương pháp đúng.

Tuy nhiên, ông Cua cũng khiêm tốn cho rằng đây là việc giống như thống kê, tức là phải có cả yếu tố may mắn nữa chứ “không phải cứ làm là được”.

“Nhưng có đặt mục tiêu thì mình mới cố gắng tìm ra giải pháp. Còn nếu không đặt mục tiêu thì làm sao nghĩ đến chuyện làm ra một điều gì đó. Khi đã khẳng định sự quyết tâm thì phải tìm cách để vượt qua những khó khăn gặp phải và một trong những cách là học tập. Học để nâng cao trình độ, để biết cách làm và học chính từ thị trường để biết nhu cầu xã hội cần gì", kỹ sư Cua nói.

Ông Cua cho rằng năm nay là gạo ngon nhất không có nghĩa chúng ta đã hơn các quốc gia như Thái, Nhật,… bởi những yếu tố lịch sử, quá trình, liên hệ thị trường của họ trong nhiều năm qua. 

Ảnh: Thanh Hùng

Do đó, theo ông Cua, đoạt giải chỉ là một điểm khởi đầu để từng bước làm lại ngành gạo của Việt Nam và muốn phát triển thành quả này thì còn cần phải có những chính sách và giải pháp khoa học để có thể di truyền những đặc tính, phẩm chất ban đầu của giống lúa, tránh sự thoái hóa.

“Đây là giống lúa cải thiện, ngắn ngày, phải dùng phân hóa học. Do đó, làm theo kiểu thâm canh, nếu không có giải pháp bài bản thì khoảng 3 năm khi sản xuất đại trà cho thị trường, giống lúa sẽ lại rơi vào diện thường thường bậc trung chứ không còn là bậc cao nữa”, ông Cua nói.

“Gạo thơm Thái Lan vẫn nổi tiếng là loại gạo an toàn. Còn gạo của chúng ta, nếu sử dụng lượng phân bón không đúng, sử dụng hóa chất gây mất an toàn thực phẩm thì không bao giờ có thể so được với họ”.

Nói về độ thích nghi của giống lúa, kỹ sư Hồ Quang Cua cho biết, không chỉ ở trong Nam mà giống lúa trước ST25 là ST24 (cũng có những đặc tính tương đương) sau khi đạt giải quốc tế năm ngoái cũng đã được nhiều người đưa ra trồng thử ở Nam Định cũng cho kết quả rất tốt. Sản lượng thống kê năm sau cao hơn năm trước.

Hiện hồ sơ xin công nhận ST25 là giống lúa mới đã được gửi tới Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Các nhà khoa học tạo ra ST25 mong rằng sau khi được Bộ công nhận giống mới, bên cạnh việc nhân rộng diện tích, xây dựng vùng trồng chuyên canh các địa phương và người nông dân cần canh tác đúng quy trình kỹ thuật để giữ chất lượng của loại gạo quý này nhằm sản xuất được gạo ngon với giá cao. 

Thanh Hùng

10 sự kiện khoa học và công nghệ nổi bật năm 2019

- Chiều 26/12, CLB Nhà báo Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã công bố kết quả cuộc bình chọn 10 sự kiện khoa học và công nghệ nổi bật năm 2019.