Nhận định, soi kèo Al

Học phỏng vấn từ 8 tháng tuổi

Bé Yoyo Chan, 18 tháng tuổi đang chuẩn bị cho một vòng phỏng vấn quan trọng, có thể ảnh hưởng tới sự thành công sau này trong cuộc đời cô bé.

Năm 2 tuổi, Yoyo sẽ bắt đầu vào nhà trẻ, tuy nhiên sự cạnh tranh ở Hồng Kông rất khốc liệt. Một số trường danh giá còn tuyển chọn rất kỹ càng. Vì thế, bố mẹ Yoyo muốn con gái được chuẩn bị tốt cho bài kiểm tra đầu đời này.

Một lớp học luyện thi cho cuộc phỏng vấn

Trường mầm non tốt được ví như một tấm vé để được vào một trường tiểu học tốt, rồi sau đó là các cấp cao hơn. Vì thế, những trường mầm non tốt nhất ở Hồng Kông có thể nhận được tới hơn 1.000 hồ sơ xin học để chọn ra vài chục suất. Kết quả là, các công ty ôn luyện phỏng vấn cho các bé ra đời.

Trong lớp luyện phỏng vấn này, Yoyo được yêu cầu chào người hướng dẫn và tự giới thiệu bản thân. Sau đó, người hướng dẫn yêu cầu cô bé hoàn thành một số nhiệm vụ như xây một ngôi nhà bằng những viên gạch, vẽ một bức tranh, gắn 2 mắt vào đúng vị trí trên khuôn mặt gấu bông, gọi tên đúng loại hoa quả.

Ban đầu hơi rụt rè, nhưng sau đó cô bé quen dần và tỏ ra thích thú với những nhiệm vụ này.

Chị Emma – mẹ của Yoyo chia sẻ rằng có thể việc ôn luyện khó khăn một chút lúc đầu nhưng chị muốn con gái có một khởi đầu tốt.

Trường mầm non mà chị Emma định cho con thi vào có tới 100 hồ sơ đăng ký nhưng chỉ nhận thêm 9 bé nữa, vì thế chị phải làm bất cứ điều gì để tăng cơ hội của con gái.

Em trai của Yoyo mới là trẻ sơ sinh nhưng cũng sẽ tham gia lớp luyện phỏng vấn trong vài tháng tới, khi mà bé đủ 8 tháng tuổi.

Phỏng vấn con, quan sát cha mẹ

Công ty Tài năng trẻ Hồng Kông (HKYTA) có tới 12 khóa đào tạo với học phí 580 USD – bằng gần ¼ thu nhập bình quân/ tháng của một người Hồng Kông.

“Chúng tôi cố gắng dạy trẻ bằng các hoạt động âm nhạc” – một giáo viên của HKYTA, cô Teresa Fahy chia sẻ.

Tuy nhiên, việc các trường thường tìm kiếm những điều khác biệt ở trẻ lại khiến các bậc phụ huynh đau đầu.

Người phỏng vấn thường quan sát cách trẻ chơi với đồ chơi. Việc này sẽ tiết lộ kỹ năng vận động của trẻ và cách trẻ ứng xử với những đứa trẻ khác.

Phân biệt các loại trứng cũng có thể là một yêu cầu của giáo viên

Cách trẻ tham gia các hoạt động nhóm như ca hát, nhảy theo nhạc sẽ được người phỏng vấn theo dõi rất cẩn thận. Một người phỏng vấn sẽ nói chuyện với trẻ để xem chúng thể hiện bản thân như thế nào và xem trẻ có thể giao tiếp bằng mắt hay không.

Đôi khi – không phải tất cả trường hợp – người phỏng vấn sẽ yêu cầu trẻ nhận biết màu sắc, hình dạng hoặc miêu tả cảnh trong một bức tranh.

“Những câu hỏi sẽ mỗi lúc một khó hơn” – Fahy nói. “Các trường có thể hỏi những câu khó hơn như “Mắt con để làm gì?” hay “Đây là trứng của con gì?”

“Họ cũng có thể kiểm tra cách cư xử của bé bằng cách cho bé kẹo vào cuối cuộc phỏng vấn. Trẻ chỉ nên lấy một chiếc và nói ‘Cảm ơn cô’. Lấy nhiều kẹo quá sẽ bị xem là tham lam, trong khi từ chối sẽ bị coi là bất lịch sự”.

Nhiều phụ huynh tập trung vào dạy con cách phân biệt màu sắc, đồ vật, nhưng một số người phỏng vấn lại không ấn tượng về khả năng này.

“Tôi không tìm kiếm loại kiến thức đó. Đó là thứ mà chúng tôi sẽ dạy sau khi trẻ đến với chúng tôi” – Jenny, giáo viên một trường song ngữ nổi tiếng chia sẻ.

Thực sự, mặc dù các bậc phụ huynh không nhận ra điều này nhưng nhiều người phỏng vấn quan sát cha mẹ nhiều hơn là đứa trẻ - cô cho hay.

“Bạn muốn biết bạn đang làm việc với kiểu phụ huynh nào. Nếu cha mẹ tỏ ra huênh hoang, ngay lập tức tôi sẽ từ chối” – cô nói.

Và nếu phụ huynh mang theo một danh sách các nhóm vui chơi, các lớp học mà trẻ đã tham gia, những địa danh mà trẻ đã đi du lịch cùng gia đình trong ngày lễ - hoặc cái gì đó tương tự vậy – cô cũng sẽ không xem.

Tập xếp hàng đợi đến lượt phỏng vấn

Theo một giáo viên khác, các lớp luyện phỏng vấn cũng có thể có ích nếu nó giúp trẻ bớt lo lắng vào ngày quan trọng.

Tuy nhiên, bà Leung Wai-fan – hiệu trưởng trường mầm non King Shing cho biết một đứa trẻ được luyện tập trước hay không có thể nhận ra rất dễ dàng.

“Chúng tôi có thể biết một đứa trẻ hành xử có tự nhiên hay không. Rất dễ để dạy trẻ nói gì đó, nhưng chúng không phải lúc nào cũng hiểu những gì chúng nói”.

“Một đứa trẻ có thể học để đọc được một câu nào đó, nhưng khi bạn hỏi thêm, bé sẽ đột nhiên trở nên rụt rè”.

Những đứa trẻ tự tin – trả lời câu hỏi được đặt ra – nhìn chung sẽ ghi điểm tốt hơn. Nhút nhát là một bất lợi, thậm chí là cả với trẻ mới 18 tháng tuổi.

Bí mật thành công của trẻ sơ sinh

Người phỏng vấn cũng có thể hỏi bé 'Con là con trai hay con gái?'

“Tốt nhất là nên dạy trẻ màu sắc bằng cách kết hợp nó với trò chơi của trẻ, ví dụ như dùng một con rối có tên là Ông Đỏ” – cô Fanny Yee, nhà sáng lập Fanny’s Workshops khuyên.

“Lời khuyên của tôi cho các phụ huynh là hãy chơi với con và khuyến khích con nói chuyện với nhiều người để con quen với việc tương tác với người khác” – giáo viên một trường danh tiếng nói.

Bà Leung lo ngại rằng giáo dục sớm sẽ bị thương mại hóa khi thấy nhiều cha mẹ đăng ký cho con học tiếng Anh hay tiếng Hoa. “Đó không phải là cách trẻ học. Chúng tôi cố gắng nói với phụ huynh rằng học tập nên là một quá trình lâu dài”.

Quan điểm này cũng giống với quan điểm của Tiến sĩ Lam Ho Cheong – phó giáo sư về giáo dục sớm ở Viện Giáo dục Hồng Kông. “Một mặt, bạn muốn trẻ phát triển khả năng của mình. Mặt khác, bạn muốn chúng phải thích thú với việc học tập”.

“Nếu bạn ép buộc trẻ quá khi còn nhỏ, có thể trẻ sẽ mất đi hứng thú. Ví dụ như, kỹ năng đọc của học sinh Hồng Kông cao so với các quốc gia khác nhưng sự hứng thú với môn đọc của trẻ lại thấp” – ông nhận xét.

Một số giáo viên cho rằng thay vì cho trẻ tới lớp luyện thi thì phụ huynh nên dành nhiều thời gian cho con hơn.

Năm nay, đầu vào lớp mẫu giáo sẽ càng khó khăn hơn. Số trẻ sinh năm 2012-2013 nhiều hơn thường lệ vì đây là năm Rồng – năm được coi là tốt lành.

• Nguyễn Thảo(Theo BBC)