‘Việt Nam vui khỏe’

Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), từ năm 2020 đến năm 2023, Việt Nam có gần 270.000 ca tử vong do đề kháng kháng sinh.

Tỷ lệ kháng kháng sinh tại Việt Nam ở mức cao do nhiều yếu tố như lạm dụng và sử dụng kháng sinh quá mức, bán thuốc kháng sinh mà không có đơn, chỉ định sử dụng kháng sinh chưa phù hợp…

Ông Thomas Gass, Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam, cho biết, ở Việt Nam, vấn đề kháng kháng sinh có thể dẫn đến bẫy đói nghèo, làm gia tăng tổn hại về kinh tế cũng như các gánh nặng đối với nhiều gia đình và những người bệnh.

Theo ông, hiện nay các phương pháp điều trị đáng tin cậy nhất như kháng sinh, thuốc kháng virus, kháng nấm đang trở nên kém hiệu quả hơn do tình trạng kháng kháng sinh, dẫn đến bệnh diễn biến dai dẳng lâu hơn. Đồng thời khiến cho chi phí chăm sóc, điều trị cao hơn và trong trường hợp xấu nhất là tử vong mà chúng ta có thể phòng ngừa được.

Đáng lưu ý, tình trạng kháng kháng sinh như một thách thức với toàn nhân loại, tạo ra gánh nặng và đây như một đại dịch thầm lặng. Vấn đề này không chỉ ở một quốc gia mà có mối liên hệ giữa các quốc gia với nhau.

Dược sĩ Nguyễn Thị Kim Anh, Phó Chủ tịch Hội Dược học TPHCM, Chủ tịch Chi hội Dược Nhà thuốc TPHCM, cho biết, kháng sinh là chất được chiết xuất từ vi sinh vật và nấm, được tổng hợp hoặc bán tổng hợp, có khả năng tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn một cách đặc hiệu.

Hiện nay có khoảng hơn 100 loại kháng sinh được dùng trong y học. Kháng sinh là giải pháp vàng và gần như không thể thiếu trong y học hiện đại. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh không đúng cách sẽ biến nó thành con dao hai lưỡi.

"Chúng tôi không thể cam kết 100% nhà thuốc ở TPHCM với hơn 8.000 nhà thuốc tuân thủ quy định bán thuốc kháng sinh phải có đơn nhưng chúng tôi kêu gọi các nhà thuốc cùng chung tay để đẩy lùi vấn đề kháng kháng sinh.

Trước kia, bác sĩ vừa kê đơn vừa bán thuốc, dược sĩ cũng tự tư vấn thuốc cho người bệnh thì nay bác sĩ, dược sĩ cần làm đúng vai trò của mình. Bác sĩ không thể làm thay vai trò của dược sĩ, tương tự dược sĩ cũng không làm thay vai trò của bác sĩ", bà Kim Anh nói.

Tại Việt Nam, theo kết quả giám sát kháng thuốc gần đây, tỷ lệ kháng kháng sinh cao đã được ghi nhận ở các vi khuẩn thông thường, đặc biệt trong bệnh viện. Việc sử dụng sai mục đích và lạm dụng kháng sinh trong y tế và nông nghiệp là nguyên nhân chính gây ra kháng thuốc.

Với chủ đề "Kháng sinh đúng liều - Đủ yêu tổ ấm", chương trình cộng đồng này nhằm giải quyết mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng trên phạm vi toàn cầu với tác động đáng kể tại Việt Nam. Chương trình được triển khai trong thời gian 5 năm (2024-2028).

Kháng kháng sinh làm tăng cao chi phí điều trị, bác sĩ buộc phải dùng kháng sinh thế hệ mới để điều trị các bệnh viêm nhiễm thông thường.

Vì thế, chúng ta cần tăng cường truyền thông, cảnh báo nguy cơ tiềm tàng của kháng kháng sinh với cộng đồng, nêu cao vai trò trách nhiệm xã hội của bác sĩ, dược sĩ... để chung tay góp sức đẩy lùi kháng kháng sinh.

Trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mức lương chênh lệch đáng kể giữa các nhóm ngành nghề. Cụ thể, nhóm ngành phần mềm, phát triển ứng dụng, quản lý cơ sở dữ liệu, điện toán đám mây, hỗ trợ người dùng và quản lý dự án có mức lương cao nhất. 

Theo đó, ở nhóm ngành phần mềm và phát triển ứng dụng, lập trình viên web dưới 3 năm kinh nghiệm lương 15-28 triệu đồng và trên 5 năm kinh nghiệm, lương 36-48 triệu đồng.

Vị trí lập trình viên ứng dụng di động ở nhóm ngành này có trên 5 năm kinh nghiệm có thể nhận lương từ 35-40 triệu đồng, trong khi cùng số năm kinh nghiệm này, vị trí lập trình viên trò chơi nhận lương từ 33-52 triệu đồng.

Top CV cho biết, trong năm 2024, Có đến 75,8% đại diện tham gia khảo sát chia sẻ rằng, doanh nghiệp của họ vẫn có ý định tuyển dụng thêm trong năm 2024, nhằm phục vụ các mục tiêu kinh doanh.

Bên cạnh đó, khoảng 18,1% khẳng định sẽ tiếp tục duy trì đội ngũ hiện tại. 6,1% cho rằng, doanh nghiệp của họ sẽ có khả năng tiếp tục tối ưu nhân sự thông qua giảm bớt số lượng nhân viên và chuyển qua chế độ làm việc đa nhiệm.

Mức tăng dự kiến trong bối cảnh này có thể đến từ việc tăng tỷ trọng tuyển dụng đối với các nhóm ngành "khát nhân lực" như: Kinh doanh, bán hàng; IT... nhằm phục vụ mục tiêu thúc đẩy kinh doanh, bên cạnh nhiều lí do khác theo chiến lược riêng của mỗi doanh nghiệp.

Kinh doanh, bán hàng vẫn là nhóm ngành dự kiến tuyển nhiều nhất trong năm 2024. Bên cạnh đó, IT - Phần mềm và marketing, truyền thông, quảng cáo sẽ là những nhóm ngành mục tiêu tiếp theo mà các doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng.

Cho đến nay, chúng ta có thể khẳng định phẫu thuật nội soi Việt Nam sánh ngang tầm các trung tâm y khoa trong khu vực và thế giới. Nhiều phương pháp phẫu thuật khó trước đây phải mổ mở, thì đến nay đã được thay thế bằng phẫu thuật nội soi, như các ca sửa hay thay van tim.

Phẫu thuật nội soi sọ não, nội soi nền sọ qua ngã mũi để điều trị u não cũng đã được thực hiện tại nhiều trung tâm. Phẫu thuật nội soi lấy gan và thận từ người hiến khỏe mạnh để ghép cho người bệnh là kỹ thuật mổ phức tạp, đòi hỏi trình độ kinh nghiệm cao, trang thiết bị hiện đại đồng bộ cũng được bác sĩ Việt Nam thực hiện.

Năm 2003, Trung tâm huấn luyện Phẫu thuật nội soi đầu tiên của Việt Nam được thành lập ở Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, tạo nền tảng cho sự phát triển phẫu thuật nội soi nước nhà. Đến nay, Trung tâm đã huấn luyện cho hàng ngàn bác sĩ về phẫu thuật nội soi, đặc biệt đã có hơn 800 bác sĩ từ 11 quốc gia đến học tập.

Trong khi đó, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là một trong những trung tâm thực hiện những trường hợp ghép tạng đầu tiên tại Việt Nam. Hiện nay, đơn vị này đứng đầu cả nước về ghép thận, ghép tim, ghép phổi, và ghép gan từ người cho chết não.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã triển khai chương trình ghép gan từ tháng 10/2017. Trong quá trình phát triển, Bệnh viện đã xác lập nhiều kỷ lục, như hoàn thành 5 ca ghép gan từ người cho sống chỉ trong một tuần, thực hiện thành công ca nội soi lấy mảnh ghép gan phải đầu tiên và ca nội soi cắt gan toàn bộ cho người nhận đầu tiên tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Bệnh viện Chợ Rẫy đã đạt được những thành tựu ấn tượng trong lĩnh vực ghép tạng, với 1.226 ca ghép thận, 30 ca ghép gan và 7 ca ghép tim thành công, góp phần nâng cao chất lượng sống của hàng ngàn người bệnh.

Còn Bệnh viện Bình Dân đã trở thành nơi triển khai ứng dụng phẫu thuật robot cho người lớn đầu tiên tại Việt Nam từ năm 2016. Đến nay, Bệnh viện đã phẫu thuật robot thành công cho hơn 3.000 trường hợp, tập trung nhiều nhất phẫu thuật điều trị ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến tiền liệt, bướu thận và ung thư bàng quang.

Ngoài tham gia đào tạo và cấp chứng chỉ phẫu thuật robot tại Việt Nam, Bệnh viện Bình Dân cũng đi chuyển giao kỹ thuật mổ robot cho các nước trong khu vực, như Philippines.

Giáo sư Trần Bình Giang khẳng định, trong tương lai, với nền tảng đã được xây dựng, ngành Ngoại khoa Việt Nam tiếp tục có tiềm năng phát triển, hướng tới những tiêu chuẩn cao hơn về an toàn và hiệu quả.

Phó giáo sư Nguyễn Hoàng Bắc, Phó Chủ tịch Hội Ngoại khoa và Phẫu thuật nội soi Việt Nam chia sẻ, Hội nghị ngoại khoa năm nay thu hút sự tham gia của gần 2.000 Giáo sư, Phó Giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ, các nhà quản lý y tế và lãnh đạo các cơ sở y tế, với 420 báo cáo viên đến từ Việt Nam, Hoa Kỳ, Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Có nhiều chủ đề nổi bật của Hội nghị, như: Điều trị ngoại khoa ung thư tiêu hóa; Các tiến bộ trong lĩnh vực ghép tạng tại Việt Nam; Tiến bộ trong phẫu thuật tim và lồng ngực… Đáng chú ý là các ca mổ thị phạm được truyền hình trực tiếp tại 4 bệnh viện, trong các phiên đào tạo tiền hội nghị.

Cà phê -một đồng minh bất ngờ cho sức khỏe

Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi cà phê có thể mang lại nhiều lợi ích về nhận thức, bao gồm tăng sự tỉnh táo và cải thiện hiệu suất tinh thần. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người uống cà phê ở mức độ vừa phải có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn, một trong những dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất.

"Những người uống cà phê có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2, bệnh Parkinson, bệnh gan, một số loại ung thư bao gồm ung thư gan, trầm cảm và tự tử, sỏi thận, sỏi mật, cũng như tỷ lệ tử vong nói chung thấp hơn", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy rằng việc tiêu thụ cà phê có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong nói chung.

Những lợi ích này không chỉ liên quan đến hàm lượng caffeine trong cà phê. Theo Tiến sĩ Hensrud, loại đồ uống này có hàng trăm thành phần khác nhau, bao gồm các vi chất dinh dưỡng quan trọng như magie, kali, niacin và vitamin E, cũng như chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương và các gốc tự do có hại.

Theo chuyên gia này, cà phê thường là nguồn chất chống oxy hóa lớn nhất và ổn định nhất trong chế độ ăn uống của những người uống thường xuyên.

Tương tự, theo Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, uống cà phê có tác dụng bảo vệ gan. Gan là một trong số những cơ quan đảm nhiệm nhiều chức năng nhất trong cơ thể do đó, bảo vệ gan là việc hết sức cần thiết.

Một số tình trạng bệnh lý có thể ảnh hưởng đến gan bao gồm viêm gan, gan nhiễm mỡ..., nếu không được điều trị có thể dẫn đến xơ gan. Trong một nghiên cứu gần đây, những người uống 4 tách cà phê mỗi ngày dường như có nguy cơ mắc xơ gan thấp hơn tới 80% so với những người khác.

Ngoài ra, cà phê được chứng minh có khả năng bảo vệ cơ thể chống lại một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư gan và ung thư đại trực tràng. Các nghiên cứu cho thấy những người có thói quen uống cà phê có nguy cơ mắc ung thư gan thấp hơn 40% và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thấp hơn 15%.

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh cà phê không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, thậm chí còn làm giảm nguy cơ, đặc biệt là đột quỵ. Những người có thói quen uống cà phê có nguy cơ mắc đột quỵ thấp hơn đến 20%.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Hensrud cho biết cà phê - và caffeine dưới mọi hình thức - có thể liên quan đến nguy cơ sảy thai tăng cao.

Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo những người đang cố gắng thụ thai hoặc đang mang thai nên hạn chế lượng caffeine nạp vào cơ thể ở mức 200 miligam, tương đương với lượng caffeine trong hai cốc cà phê 230ml. Giữ mức tiêu thụ ở mức thấp hơn nữa có thể có lợi, vì caffeine cũng có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt.

Cuối cùng, một số loại thuốc có thể tương tác với caffeine. Vì vậy, bạn nên trao đổi với bác sĩ về các tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc có thể xảy ra.

Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

Ngoài việc có lợi cho sức khỏe, cà phê có thể gây ra một số tác dụng phụ. Một số có thể ảnh hưởng đến bạn hoặc không, tùy thuộc vào lượng cà phê bạn uống và cách cơ thể bạn xử lý caffeine.

Theo Tiến sĩ Hensrud, các tác dụng phụ phổ biến bao gồm các vấn đề về giấc ngủ, hồi hộp, cảm thấy bồn chồn hoặc lo lắng, trào ngược axit và ợ nóng trở nên trầm trọng hơn, rối loạn tiêu hóa và các triệu chứng về đường tiết niệu như đi tiểu thường xuyên hoặc buồn tiểu gấp.

Caffeine cũng gây nghiện nhẹ, nghĩa là nhiều người bị đau đầu nếu họ bỏ uống cà phê một ngày hoặc không uống nhiều như bình thường.

Nếu bạn uống cà phê suốt cả ngày nhưng không chắc mình có gặp bất kỳ tác dụng phụ nào không, Tiến sĩ Hensrud khuyên bạn nên cắt giảm lượng tiêu thụ và quan sát những gì xảy ra.

"Mọi người cần phải nhận thức được các tác dụng phụ. Chúng có thể rất khó nhận biết, đặc biệt nếu ai đó chuyển hóa chậm. Thời gian bán hủy của caffeine là khoảng sáu giờ hoặc lâu hơn, vì vậy cà phê có thể gây ra các tác dụng phụ mà mọi người không hoàn toàn nhận thức được", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ví dụ, nếu bạn đang gặp vấn đề về giấc ngủ, bạn có thể giải quyết vấn đề bằng cách uống ít cà phê hơn.

"Nhưng nếu ai đó không gặp tác dụng phụ, thì không có lý do gì để cắt giảm", Tiến sĩ Hensrud nói.

"Tôi tự nhủ mình phải làm được, không phải để đẹp lòng người khác mà để chính bản thân tự tin hơn", Minh San chia sẻ.

Hai năm sau, nhờ áp dụng chế độ ăn uống khoa học, cô đã giảm ngoạn mục 18kg, về mức cân nặng lý tưởng 49kg và lấy lại vóc dáng thanh mảnh như thời con gái.

Chế độ ăn uống giúp giảm cân khoa học của Minh San có gì?

Bữa sáng: Khởi đầu nhẹ nhàng với cà phê đen và trứng luộc

Minh San luôn bắt đầu ngày mới với một cốc cà phê đen không đường và hai quả trứng luộc.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, caffeine trong cà phê không chỉ giúp tăng cường trao đổi chất mà còn hỗ trợ phân giải mỡ thừa. Trong khi đó, trứng luộc giàu protein giúp kéo dài cảm giác no, hạn chế cơn thèm ăn suốt buổi sáng.

Một nghiên cứu được công bố trên PubMedcho thấy, nhóm người ăn sáng với trứng giảm được chỉ số BMI, cân nặng và vòng eo nhanh hơn 60% so với nhóm ăn bánh mì, dù lượng calo của cả hai nhóm là tương đương.

Bữa trưa: Rau xanh và tinh bột tự nhiên

Bữa trưa của cô xoay quanh các loại rau giàu chất xơ như: Rau muống, bông cải xanh, kết hợp với ức gà hoặc khoai lang.

Rau xanh được luộc hoặc hấp, hạn chế nêm nếm gia vị để giảm calo. Khoai lang là nguồn tinh bột tự nhiên, giúp no lâu mà không gây tăng cân như các loại tinh bột tinh chế (cơm trắng, bánh mì).

Ức gà là lựa chọn phổ biến vì ít chất béo và giàu protein, hỗ trợ xây dựng cơ bắp và đốt cháy calo hiệu quả.

Minh San nhấn mạnh: "Tinh bột tự nhiên giúp cơ thể đủ năng lượng nhưng không tích mỡ thừa. Đặc biệt, tránh xa các loại tinh bột tinh chế là điều quan trọng nhất".

Bữa tối: Cân bằng giữa rau, protein và cá hồi

Vào buổi tối, cô gái này chọn các món ăn đơn giản nhưng đảm bảo đủ dinh dưỡng. Thay vì ức gà như bữa trưa, cô thay bằng cá hồi nướng.

"Cá hồi chứa omega-3 rất tốt cho sức khỏe, giúp giảm viêm và hỗ trợ đốt mỡ. Vì cá hồi có sẵn dầu tự nhiên, tôi thường nướng hoặc áp chảo mà không cần thêm dầu mỡ", cô chia sẻ.

Rau xanh tiếp tục là thành phần không thể thiếu trong bữa tối của cô, giúp bổ sung chất xơ và duy trì cảm giác no lâu.

Ăn nguyên liệu tự nhiên và uống đủ nước

Minh San luôn tuân thủ nguyên tắc ăn nguyên liệu tự nhiên và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thực phẩm tự nhiên như rau củ, thịt tươi không chỉ ít calo hơn mà còn tạo cảm giác no lâu hơn so với đồ ăn chế biến.

Ngoài ra, cô duy trì thói quen uống đủ nước mỗi ngày, với công thức tính lượng nước cần thiết là cân nặng (kg) x 40ml. Ví dụ, một người nặng 60kg nên uống ít nhất 2,4l nước mỗi ngày.

Kiên trì - Chìa khóa giảm cân bền vững

Chia sẻ về hành trình giảm cân, Minh San thừa nhận những ngày đầu không hề dễ dàng.

"Cũng có lúc tôi muốn bỏ cuộc, nhưng mỗi lần soi gương thấy mình thay đổi tích cực, tôi lại có thêm động lực", Minh San nói.

Cô nhấn mạnh rằng, giảm cân không phải là nhịn ăn hay sử dụng các phương pháp cấp tốc. Sự bền bỉ và kỷ luật với chế độ ăn uống và sinh hoạt là yếu tố quyết định thành công.

Theo EDH, quả bơ sở hữu hàm lượng chất béo không bão hòa đơn, vitamin E, C, K, kali và chất xơ dồi dào. Bơ không chỉ cung cấp năng lượng mà còn bảo vệ sức khỏe tim mạch, ổn định huyết áp và hỗ trợ tiêu hóa.

Một quả bơ trung bình (khoảng 200g) cung cấp khoảng:

- 15g chất béo không bão hòa đơn tốt cho tim mạch.

- 10g chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa và duy trì cảm giác no lâu.

- 26% nhu cầu vitamin K hàng ngày, cần thiết cho xương và cơ.

- 20% nhu cầu kali, giúp ổn định huyết áp và cân bằng điện giải.

Nhưng điều đặc biệt khiến bơ nổi bật hơn các loại trái cây khác chính là khả năng cải thiện sức khỏe khớp gối, đặc biệt với người bị thoái hóa khớp.

Mỗi ngày nửa quả bơ là cứu tinh cho khớp

Một nghiên cứu từ Đại học Veracruz (Mexico) đã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ 3,5 quả bơ mỗi tuần giúp cải thiện đáng kể triệu chứng đau nhức khớp gối.

Thành phần hoạt chất nổi bật trong bơ đã được chứng minh có khả năng:

- Kháng viêm: Ức chế quá trình viêm tại khớp, giúp giảm đau nhanh chóng.

- Bảo vệ sụn khớp: Ngăn ngừa sự phá hủy sụn do thoái hóa khớp.

- Hỗ trợ tái tạo sụn: Kích thích quá trình phục hồi các mô sụn tổn thương.

Một nghiên cứu khác tại Đại học Poznań (Ba Lan) cũng cho thấy, việc bổ sung chiết xuất từ bơ và đậu nành mỗi ngày giúp giảm các triệu chứng đau nhức, cứng khớp chỉ sau vài tuần sử dụng.

Loạt lợi ích sức khỏe của bơ

Bên cạnh lợi ích đối với khớp gối, quả bơ còn được biết đến với nhiều tác dụng vượt trội khác:

- Giảm cholesterol: Một nghiên cứu tại Đại học California (Mỹ) cho thấy, ăn nửa quả bơ mỗi ngày trong 5 tuần giúp giảm cholesterol LDL (xấu) và tăng cholesterol HDL (tốt), từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

- Tăng cường chức năng gan: Bơ chứa nhiều chất chống oxy hóa như glutathione, giúp gan thải độc hiệu quả.

- Hỗ trợ tiêu hóa: Hàm lượng chất xơ cao trong bơ giúp cải thiện nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón.

- Bảo vệ răng miệng: Các chất kháng khuẩn tự nhiên trong bơ giúp ngăn ngừa viêm nướu và giảm mùi hôi miệng.

- Ổn định huyết áp: Kali trong bơ giúp điều chỉnh huyết áp và ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến bệnh lý tim mạch.

Nhà dinh dưỡng Nhật Bản Akaishi Sadanori khuyến nghị rằng, bơ nên được kết hợp với thịt heo giàu vitamin B1 để cải thiện hiệu quả giảm đau khớp và giảm mệt mỏi.

Vitamin B1 không chỉ hỗ trợ chuyển hóa năng lượng mà còn tăng cường khả năng hấp thụ protein, giúp tái tạo cơ và mô liên kết.

Một công thức món ăn đơn giản nhưng giàu dinh dưỡng là bơ xào thịt heo - vừa ngon miệng, vừa tốt cho sức khỏe.

Người tiêu dùng nên tránh sử dụng bơ còn xanh hoặc bơ chín ép bằng hóa chất, vì sẽ không đạt được giá trị dinh dưỡng tối ưu.

Dù bơ tốt cho sức khỏe, việc tiêu thụ quá mức có thể gây dư thừa năng lượng. Một quả bơ trung bình chứa khoảng 300-400 calo, vì vậy, nửa quả mỗi ngày là đủ để tận dụng lợi ích mà không làm tăng cân. Bên cạnh đó, bơ sẽ phát huy tối đa hiệu quả nếu đi kèm chế độ ăn lành mạnh và lối sống vận động.