"Tạm biệt mọi người, Lâm về với Phật trước. Đây là lá thư cảm ơn những người anh chị em, khách hàng, nhãn hàng. Cảm ơn vì mọi người tin tưởng đặt lịch em trong suốt mười mấy năm qua. Cảm ơn anh Isaac, ST, Will, Jun và rất nhiều anh, chị, em từ người mẫu, diễn viên và người mẫu nhí nữa. Tiếp theo là cảm ơn mẹ và cha, cả nhà đã cho con cuộc sống này. Mặc dù con là đứa ương bướng", Lâm Nguyễn viết trên điện thoại.

Lâm Nguyễn dành những lời cuối cùng để xin lỗi bạn bè nếu từng khiến họ buồn và cảm ơn vì đã là bạn của nhau.

Trong suốt thời gian điều trị, Lâm Nguyễn giấu kín thông tin về bệnh tật. Ngày 8/5, anh rơi vào hôn mê sâu tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM). Chi phí điều trị lên tới 5 triệu đồng/ngày. Sáng 9/5, bác sĩ khuyên gia đình đưa Lâm Nguyễn về, anh trút hơi thở cuối cùng tại nhà riêng.

Sự ra đi của Lâm Nguyễn khiến cộng đồng nghệ sĩ Việt Nam bàng hoàng và xót xa. Nhiều người viết những dòng tâm thư đầy xúc động tiễn đưa anh về nơi an nghỉ cuối cùng.

Ca sĩ, diễn viên Jun Phạm viết: "Thương em Lâm Nguyễn nhiều lắm. Dù ở bất nơi nào anh cũng chúc em sẽ mãi hạnh phúc và luôn làm đẹp cho đời". Diễn viên Dương Thanh Vàng chia sẻ: "Vậy là cuối cùng vẫn không có phép màu nào xảy ra, tạm biệt Lâm Nguyễn! Em đã đến và làm đẹp cho cuộc đời này, em đi về dưới chân Phật an yên em nhé".

Diễn viên Long Chun bày tỏ: "Nghe tin xong bàng hoàng không thể nào tin vào mắt mình, chứng kiến mười mấy năm qua chưa lúc nào Lâm ngừng cố gắng làm đẹp cho đời, cho mọi người… Thực sự quá buồn cho một người tài giỏi, dễ thương".

Lâm Nguyễn trong chương trình "Người ấy là ai":

Minh Nghĩa

Sau thời gian chiến đấu với bệnh tật và được bác sĩ cứu chữa, chiều 9/5 chuyên gia trang điểm Lâm Nguyễn đã qua đời ở tuổi 31, để lại sự tiếc thương vô hạn cho gia đình, bạn bè và các nghệ sĩ.

Trước đó, anh gây ấn tượng với khán giả qua chương trình truyền hình Người ấy là ai? và làm việc với nhiều ngôi sao nổi tiếng như Will, Jun Phạm, Thanh Thảo, Pông Chuẩn...

Theo lời chia sẻ của một người bạn thân, Lâm Nguyễn đã viết thư tạm biệt gửi gia đình và bạn bè từ 2 ngày trước khi rơi vào tình trạng hôn mê sâu. Trong bức thư đầy cảm xúc viết trên điện thoại, anh thể hiện sự biết ơn sâu sắc đối với cha mẹ, những người đã yêu thương và hỗ trợ mình suốt thời gian qua. Anh gửi lời cảm ơn đặc biệt tới các nghệ sĩ nổi tiếng như Isaac, ST, Will, Jun Phạm và nhiều người khác từng làm việc cùng.

"Tạm biệt mọi người, Lâm về với Phật trước. Đây là lá thư cảm ơn những người anh chị em, khách hàng, nhãn hàng. Cảm ơn vì mọi người tin tưởng đặt lịch em trong suốt mười mấy năm qua. Cảm ơn anh Isaac, ST, Will, Jun và rất nhiều anh, chị, em từ người mẫu, diễn viên và người mẫu nhí nữa. Tiếp theo là cảm ơn mẹ và cha, cả nhà đã cho con cuộc sống này. Mặc dù con là đứa ương bướng", Lâm Nguyễn viết trên điện thoại.

Lâm Nguyễn dành những lời cuối cùng để xin lỗi bạn bè nếu từng khiến họ buồn và cảm ơn vì đã là bạn của nhau.

Trong suốt thời gian điều trị, Lâm Nguyễn giấu kín thông tin về bệnh tật. Ngày 8/5, anh rơi vào hôn mê sâu tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM). Chi phí điều trị lên tới 5 triệu đồng/ngày. Sáng 9/5, bác sĩ khuyên gia đình đưa Lâm Nguyễn về, anh trút hơi thở cuối cùng tại nhà riêng.

Sự ra đi của Lâm Nguyễn khiến cộng đồng nghệ sĩ Việt Nam bàng hoàng và xót xa. Nhiều người viết những dòng tâm thư đầy xúc động tiễn đưa anh về nơi an nghỉ cuối cùng.

Ca sĩ, diễn viên Jun Phạm viết: "Thương em Lâm Nguyễn nhiều lắm. Dù ở bất nơi nào anh cũng chúc em sẽ mãi hạnh phúc và luôn làm đẹp cho đời". Diễn viên Dương Thanh Vàng chia sẻ: "Vậy là cuối cùng vẫn không có phép màu nào xảy ra, tạm biệt Lâm Nguyễn! Em đã đến và làm đẹp cho cuộc đời này, em đi về dưới chân Phật an yên em nhé".

Diễn viên Long Chun bày tỏ: "Nghe tin xong bàng hoàng không thể nào tin vào mắt mình, chứng kiến mười mấy năm qua chưa lúc nào Lâm ngừng cố gắng làm đẹp cho đời, cho mọi người… Thực sự quá buồn cho một người tài giỏi, dễ thương".

Lâm Nguyễn trong chương trình "Người ấy là ai":

Minh Nghĩa

Lê Yên Thanh, sinh năm 1994 là một trong số những người sáng lập Hệ thống xác thực trình độ học vấn. Ảnh: Nguyễn Thảo

Lê Yên Thanh, sinh năm 1994, một trong số những sáng lập viên cũng chính là giám đốc kỹ thuật của một phòng “lab” nghiên cứu về blockchain, nơi cho ra đời sản phẩm này.

Tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin, Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐHQG TP.HCM năm 2016, nhờ những thành tích ấn tượng trong học tập cũng như trong các cuộc thi, Yên Thanh xin được một suất thực tập sinh tại Google (Mỹ). Ở đây, Thanh được làm việc trong nhóm bảo mật của Google – nơi mà cậu đã học hỏi được rất nhiều để áp dụng cho những nghiên cứu sau này.

Dù nhận được lời mời ở lại làm việc cho Google và một số công ty khác, nhưng Thanh vẫn quyết định về Việt Nam để khởi nghiệp.

Nghiên cứu về blockchain được 2 năm nay, Thanh và nhóm nhận thấy giáo dục là một trong những lĩnh vực “hot” nhất hiện nay có thể ứng dụng blockchain. “Một trong những tính chất của blockchain là tạo được niềm tin cho người dùng. Một trong những thứ cần niềm tin nhất trong giáo dục là việc tổ chức thi cử. Do đó, nhóm bắt đầu nghiên cứu hướng áp dụng blockchain vào việc tổ chức thi cử” – Thanh chia sẻ.

Bắt tay vào làm sản phẩm cách đây một năm, nhóm đặt ra mục tiêu "đưa những logic của một kỳ thi lên blockchain", ví dụ như quá trình thí sinh nộp bài, chấm bài, công bố kết quả…

Nhóm sáng lập Hệ thống xác thực trình độ học vấn là một trong 4 nhóm đạt giải cao nhất cuộc thi "Tri thức trẻ vì giáo dục" năm 2018. Ảnh: Nguyễn Thảo

Lợi ích đầu tiên mà hệ thống của nhóm mang lại là giúp tổ chức và lưu trữ dữ liệu thi cử một cách có hệ thống và phân tán dựa trên tính chất của blockchain. Qua đó, góp phần tối ưu hoá về vấn đề bảo mật và an ninh mạng cho những dữ liệu quan trọng trong thi cử.

“Nhờ blockchain, mọi thông tin sẽ được minh bạch, rõ ràng và không thể bị tác động từ bên ngoài. Ví dụ như một thí sinh đã nộp bài rồi thì không ai có thể thay đổi bài làm của thí sinh đó, kể cả người quản trị của hệ thống cũng không thể nào thay đổi được. Những thông tin đó được minh bạch và tất cả mọi người có thể thấy. Điểm của thí sinh như thế nào, tại sao được ngần ấy điểm, làm bài đúng hay sai, tất cả mọi người đều có thể thấy được…” – Thanh giải thích về hệ thống của mình.

Ngoài ra, từ hệ thống dữ liệu được lưu trữ đó, nhóm có thể cung cấp dịch vụ tra cứu kết quả thi cử của từng thí sinh phục vụ cho quá trình tuyển dụng của các doanh nghiệp, hoặc giúp doanh nghiệp tìm ra những ứng viên đã từng đạt kết quả tốt trong các kỳ thi.

Ví dụ như doanh nghiệp cần những người giỏi Toán ở địa bàn TP.HCM trong vòng 5 năm, thì doanh nghiệp có thể tra cứu và hệ thống sẽ trả về danh sách đáp ứng những yêu cầu đó. Khi hệ thống dữ liệu đủ lớn, mỗi người sẽ có một “hồ sơ thi cử” trên hệ thống.

Thanh cho biết, hiện tại sản phẩm đang trong giai đoạn thử nghiệm và mới đủ khả năng phục vụ được những kỳ thi cho khoảng 10.000 người trở xuống, ví dụ như kỳ thi của trường, của tỉnh. “Hiện tại, nhóm đang nghiên cứu để tăng giới hạn này lên. Dự kiến khoảng cuối năm sau sẽ đáp ứng được những kỳ thi khoảng 1 triệu thí sinh. Trên thế giới, đã có những nơi nghiên cứu để áp dụng cho khoảng 1 triệu, 10 triệu thí sinh rồi”.

Để đưa vào sử dụng cho những kỳ thi lớn như kỳ thi THPT quốc gia, Thanh cho biết, trước hết cần phải đáp ứng được điều kiện về mặt cơ sở vật chất – đủ số máy tính cho toàn bộ học sinh trên cả nước thi cùng một lúc. “Đây là một công nghệ có sẵn khi mà cơ sở vật chất đủ tiềm lực thì sẽ áp dụng được”.

Về mặt chi phí, theo khảo sát của nhóm với Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, chi phí cho 1 sinh viên trên 1 bài thi tốn khoảng 5 nghìn đồng. Trong khi đó, chi phí hiện tại cho 1 thí sinh trên 1 bài thi của hệ thống này chỉ tốn 1 nghìn đồng. Trong tương lai, chi phí này còn giảm xuống từ 10-20 lần, Thanh cho biết.

Như vậy, nguồn thu của hệ thống sẽ được lấy từ 2 nguồn: bên tổ chức kỳ thi và phía doanh nghiệp muốn lấy dữ liệu thi cử từ hệ thống.

Theo dự kiến của nhóm, cuối tháng 3 năm sau, sản phẩm sẽ được công bố chính thức và nhóm sẽ bắt đầu làm việc với các bên tổ chức thi cử.

Chàng trai sinh năm 1994 chia sẻ, hiện tại phòng “lab” của nhóm có 15 người, hầu hết là những người trẻ. Ngoài sản phẩm này, nhóm cũng đang nghiên cứu những sản phẩm khác về giáo dục.

Lễ trao giải cuộc thi "Tri thức trẻ vì giáo dục" năm 2018 được tổ chức tối ngày 11/11 tại Hà Nội. Ảnh: Nguyễn Thảo

Hệ thống xác thực trình độ học vấn bằng công nghệ blockchain là một trong 4 công trình xuất sắc nhất được trao giải thưởng Tri thức trẻ vì giáo dục năm 2018 do Trung ương Đoàn THCS Hồ Chí Minh tổ chức. Mỗi nhóm tác giả giành chiến thắng được trao tặng 100 triệu đồng. Các sáng kiến, công trình lọt vào vòng chung khảo được trao giải 10 triệu đồng.

Bốn công trình, sáng kiến đạt giải cao nhất của năm 2018 gồm có: Đèn học thông minh The Smart Light công nghệ 4.0 (IoT) của tác giả Nguyễn Huy Du (Hà Nội); VEC - Hệ thống xác thực trình độ học vấn bằng công nghệ Blockchain của nhóm tác giả Lê Yên Thanh, Lâm Trung Hiếu, Nguyễn Lâm Ngọc Bích (TP HCM); Thiết kế thiết bị PSE giúp cho trẻ mắc hội chứng down học đọc thông qua các chủ đề của kỹ năng sống của nhóm tác giả Dương Thị Thu Hà, Bùi Minh Ngọc, Bùi Khánh Vy (Hà Nội); Phần mềm học tiếng Anh trực tuyến IOSTUDY của nhóm tác giả Lục Quang Tấn, Trần Đức Thắng, Nguyễn Thành Luân, Phạm Trung Hiếu, Nguyễn Anh Tuấn (Lào Cai).

Nguyễn Thảo

‘Còn nhiều việc phải làm để hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển bền vững’

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho rằng chúng ta còn rất nhiều việc phải làm để hệ sinh thái khởi nghiệp đang còn non trẻ phát triển bền vững và cho ra được nhiều “hoa thơm trái ngọt” cũng như có vị thế trên toàn cầu.  

 - Hệ thống xác thực trình độ học vấn của 3 bạn trẻ tới từ TP.HCM là một trong 4 sản phẩm tiêu biểu nhất trong cuộc thi “Tri thức trẻ vì giáo dục” được vinh danh tối ngày 11/11 tại Hà Nội.

Lê Yên Thanh, sinh năm 1994 là một trong số những người sáng lập Hệ thống xác thực trình độ học vấn. Ảnh: Nguyễn Thảo

Lê Yên Thanh, sinh năm 1994, một trong số những sáng lập viên cũng chính là giám đốc kỹ thuật của một phòng “lab” nghiên cứu về blockchain, nơi cho ra đời sản phẩm này.

Tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin, Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐHQG TP.HCM năm 2016, nhờ những thành tích ấn tượng trong học tập cũng như trong các cuộc thi, Yên Thanh xin được một suất thực tập sinh tại Google (Mỹ). Ở đây, Thanh được làm việc trong nhóm bảo mật của Google – nơi mà cậu đã học hỏi được rất nhiều để áp dụng cho những nghiên cứu sau này.

Dù nhận được lời mời ở lại làm việc cho Google và một số công ty khác, nhưng Thanh vẫn quyết định về Việt Nam để khởi nghiệp.

Nghiên cứu về blockchain được 2 năm nay, Thanh và nhóm nhận thấy giáo dục là một trong những lĩnh vực “hot” nhất hiện nay có thể ứng dụng blockchain. “Một trong những tính chất của blockchain là tạo được niềm tin cho người dùng. Một trong những thứ cần niềm tin nhất trong giáo dục là việc tổ chức thi cử. Do đó, nhóm bắt đầu nghiên cứu hướng áp dụng blockchain vào việc tổ chức thi cử” – Thanh chia sẻ.

Bắt tay vào làm sản phẩm cách đây một năm, nhóm đặt ra mục tiêu "đưa những logic của một kỳ thi lên blockchain", ví dụ như quá trình thí sinh nộp bài, chấm bài, công bố kết quả…

Nhóm sáng lập Hệ thống xác thực trình độ học vấn là một trong 4 nhóm đạt giải cao nhất cuộc thi "Tri thức trẻ vì giáo dục" năm 2018. Ảnh: Nguyễn Thảo

Lợi ích đầu tiên mà hệ thống của nhóm mang lại là giúp tổ chức và lưu trữ dữ liệu thi cử một cách có hệ thống và phân tán dựa trên tính chất của blockchain. Qua đó, góp phần tối ưu hoá về vấn đề bảo mật và an ninh mạng cho những dữ liệu quan trọng trong thi cử.

“Nhờ blockchain, mọi thông tin sẽ được minh bạch, rõ ràng và không thể bị tác động từ bên ngoài. Ví dụ như một thí sinh đã nộp bài rồi thì không ai có thể thay đổi bài làm của thí sinh đó, kể cả người quản trị của hệ thống cũng không thể nào thay đổi được. Những thông tin đó được minh bạch và tất cả mọi người có thể thấy. Điểm của thí sinh như thế nào, tại sao được ngần ấy điểm, làm bài đúng hay sai, tất cả mọi người đều có thể thấy được…” – Thanh giải thích về hệ thống của mình.

Ngoài ra, từ hệ thống dữ liệu được lưu trữ đó, nhóm có thể cung cấp dịch vụ tra cứu kết quả thi cử của từng thí sinh phục vụ cho quá trình tuyển dụng của các doanh nghiệp, hoặc giúp doanh nghiệp tìm ra những ứng viên đã từng đạt kết quả tốt trong các kỳ thi.

Ví dụ như doanh nghiệp cần những người giỏi Toán ở địa bàn TP.HCM trong vòng 5 năm, thì doanh nghiệp có thể tra cứu và hệ thống sẽ trả về danh sách đáp ứng những yêu cầu đó. Khi hệ thống dữ liệu đủ lớn, mỗi người sẽ có một “hồ sơ thi cử” trên hệ thống.

Thanh cho biết, hiện tại sản phẩm đang trong giai đoạn thử nghiệm và mới đủ khả năng phục vụ được những kỳ thi cho khoảng 10.000 người trở xuống, ví dụ như kỳ thi của trường, của tỉnh. “Hiện tại, nhóm đang nghiên cứu để tăng giới hạn này lên. Dự kiến khoảng cuối năm sau sẽ đáp ứng được những kỳ thi khoảng 1 triệu thí sinh. Trên thế giới, đã có những nơi nghiên cứu để áp dụng cho khoảng 1 triệu, 10 triệu thí sinh rồi”.

Để đưa vào sử dụng cho những kỳ thi lớn như kỳ thi THPT quốc gia, Thanh cho biết, trước hết cần phải đáp ứng được điều kiện về mặt cơ sở vật chất – đủ số máy tính cho toàn bộ học sinh trên cả nước thi cùng một lúc. “Đây là một công nghệ có sẵn khi mà cơ sở vật chất đủ tiềm lực thì sẽ áp dụng được”.

Về mặt chi phí, theo khảo sát của nhóm với Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, chi phí cho 1 sinh viên trên 1 bài thi tốn khoảng 5 nghìn đồng. Trong khi đó, chi phí hiện tại cho 1 thí sinh trên 1 bài thi của hệ thống này chỉ tốn 1 nghìn đồng. Trong tương lai, chi phí này còn giảm xuống từ 10-20 lần, Thanh cho biết.

Như vậy, nguồn thu của hệ thống sẽ được lấy từ 2 nguồn: bên tổ chức kỳ thi và phía doanh nghiệp muốn lấy dữ liệu thi cử từ hệ thống.

Theo dự kiến của nhóm, cuối tháng 3 năm sau, sản phẩm sẽ được công bố chính thức và nhóm sẽ bắt đầu làm việc với các bên tổ chức thi cử.

Chàng trai sinh năm 1994 chia sẻ, hiện tại phòng “lab” của nhóm có 15 người, hầu hết là những người trẻ. Ngoài sản phẩm này, nhóm cũng đang nghiên cứu những sản phẩm khác về giáo dục.

Lễ trao giải cuộc thi "Tri thức trẻ vì giáo dục" năm 2018 được tổ chức tối ngày 11/11 tại Hà Nội. Ảnh: Nguyễn Thảo

Hệ thống xác thực trình độ học vấn bằng công nghệ blockchain là một trong 4 công trình xuất sắc nhất được trao giải thưởng Tri thức trẻ vì giáo dục năm 2018 do Trung ương Đoàn THCS Hồ Chí Minh tổ chức. Mỗi nhóm tác giả giành chiến thắng được trao tặng 100 triệu đồng. Các sáng kiến, công trình lọt vào vòng chung khảo được trao giải 10 triệu đồng.

Bốn công trình, sáng kiến đạt giải cao nhất của năm 2018 gồm có: Đèn học thông minh The Smart Light công nghệ 4.0 (IoT) của tác giả Nguyễn Huy Du (Hà Nội); VEC - Hệ thống xác thực trình độ học vấn bằng công nghệ Blockchain của nhóm tác giả Lê Yên Thanh, Lâm Trung Hiếu, Nguyễn Lâm Ngọc Bích (TP HCM); Thiết kế thiết bị PSE giúp cho trẻ mắc hội chứng down học đọc thông qua các chủ đề của kỹ năng sống của nhóm tác giả Dương Thị Thu Hà, Bùi Minh Ngọc, Bùi Khánh Vy (Hà Nội); Phần mềm học tiếng Anh trực tuyến IOSTUDY của nhóm tác giả Lục Quang Tấn, Trần Đức Thắng, Nguyễn Thành Luân, Phạm Trung Hiếu, Nguyễn Anh Tuấn (Lào Cai).

Nguyễn Thảo

‘Còn nhiều việc phải làm để hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển bền vững’

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho rằng chúng ta còn rất nhiều việc phải làm để hệ sinh thái khởi nghiệp đang còn non trẻ phát triển bền vững và cho ra được nhiều “hoa thơm trái ngọt” cũng như có vị thế trên toàn cầu.  

Trong khi đó, các nhà kinh tế vẫn tiếp tục tìm hiểu về vấn đề di cư ở khía cạnh nó tác động đến nền kinh tế toàn cầu như thế nào. Một vấn đề khác cũng rất được quan tâm, là những người di cư – đặc biệt là những người được đánh giá thuộc tầng lớp tinh hoa – có đang làm xói mòn vốn con người của dân tộc họ hay không (hay còn gọi là “chảy máu chất xám”)? Hay là di cư lại làm tăng vốn xã hội, theo hình thức mang lại những mối quan hệ có giá trị với cộng đồng người hải ngoại?

Nghi vấn này nhận được nhiều đồng thuận từ các nhà hoạch định chính sách và các tổ chức quốc tế. Hiện nay, đã có hàng chục quốc gia thành lập những cơ quan thuộc Bộ hoặc Chính phủ hoặc các tổ chức chính thức dành riêng cho cộng đồng hải ngoại.

Do tầm quan trọng của tăng trưởng kinh tế ngày một tăng và số lượng người tài ở hải ngoại cũng ngày một tăng, nên sự đóng góp về mặt tri thức và đổi mới của cộng đồng hải ngoại cũng ngày càng được chú ý hơn.

Tuy nhiên, một số câu hỏi mở vẫn còn bỏ ngỏ. Ví dụ như, liệu những phát hiện tích cực đối với bộ phận người nhập cư Mỹ từ Trung Quốc và Ấn Độ có thể được tổng quát cho các quốc gia khác hay không? Trong một bài viết gần đây, chúng tôi đã thu thập và phân tích mạng lưới người nhập cư và vai trò của họ trong việc phổ biến kiến thức công nghệ cả ở Mỹ và cả ở quê hương họ.

Chúng tôi đã sử dụng các dữ liệu về bằng sáng chế, trích dẫn và phát minh từ các hồ sơ gửi tới Văn phòng Sáng chế châu Âu (EPO) để xem xét tầm quan trọng của những tác động liên quan tới người di cư.

Thu hoạch chất xám

Hệ thống nghiên cứu của Mỹ từ lâu đã là điểm đến hấp dẫn cho cả các nhà khoa học và các kỹ sư nước ngoài. Các trường đại học đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích sinh viên và nghiên cứu sinh sau tiến sĩ đổ về nước Mỹ. Người nhập cư chiếm khoảng 25% các ngành khoa học và kỹ thuật ở Mỹ, chiếm 26% số người đạt giải Nobel ở Mỹ và chiếm khoảng 12% toàn bộ lực lượng lao động Mỹ.

Nếu mối quan hệ giữa những người nhập cư gắn kết chặt chẽ, họ sẽ tạo nên một cộng đồng hải ngoại có khả năng truyền tải kiến thức hiệu quả hơn là việc tập hợp một số cá nhân nhỏ lẻ.

“Hiệu ứng cộng đồng hải ngoại” tồn tại khi các nhà sáng chế nhập cư tới từ cùng một quốc gia có xu hướng trích dẫn sáng chế của những người ở cùng quốc gia cao hơn so với những sáng chế của người nhập cư tới từ quốc gia khác.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học và kỹ sư nhập cư có thể giữ liên lạc với các hiệp hội nghề nghiệp và cơ sở giáo dục ở quê nhà, đồng thời truyền đạt lại các kỹ năng công nghệ và khoa học trên tinh thần thân thiện hoặc theo hợp đồng.

Hiệu ứng “thu hoạch chất xám” tồn tại nếu sáng chế của người nhập cư Mỹ được trích dẫn không tương xứng bởi các nhà sáng chế đang hoạt động ở quê hương họ.

Dữ liệu của Cơ quan Sở hữu trí tuệ thế giới cho thấy, bên cạnh Trung Quốc và Ấn Độ, các nhà phát minh nhập cư chủ yếu tới từ các quốc gia phát triển như Đức, Anh, Canada, Mỹ, Italy và Hàn Quốc. Theo sát đó là Nga, Nhật, Thụy Điển, Israel, Thụy Sỹ, Iran và Mexico.

Bảng 1: Tỷ lệ các nhà phát minh nhập cư tới Mỹ trong hồ sơ gửi đến Văn phòng Sáng chế châu Âu

Ai tạo nên cộng đồng hải ngoại?

Chúng tôi tìm thấy những bằng chứng về hiệu ứng cộng đồng hải ngoại tồn tại ở hầu hết các quốc gia châu Á: Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Nhật Bản, và một quốc gia châu Âu là Nga.

Bảng 2: Tỷ lệ trích dẫn

Bảng A:… nếu cả 2 nhà sáng chế đều định cư ở Mỹ và tới từ:

Bảng B: …nếu một nhà sáng chế người nước ngoài định cư ở Mỹ, còn người kia định cư ở:

Lưu ý: Các thanh màu xám chỉ hệ số không đáng kể.

Ấn Độ thu hoạch được gì từ nhân tài hải ngoại?

Nói tới hiệu ứng “thu hoạch chất xám”, chúng tôi chỉ quan sát hiện tượng này ở 2 quốc gia mới nổi là Trung Quốc, Nga cùng với Hàn Quốc. Điều này có thể nhìn thấy ở bảng B: sự gia tăng tỷ lệ trích dẫn giữa 2 bằng sáng chế, trong đó một phát minh là của nhà sáng chế người nước ngoài định cư ở Mỹ, một sáng chế là của nhà khoa học định cư ở quê hương. Nga có mức tăng rất lớn – khoảng 14%, Hàn Quốc – khoảng 10% và Trung Quốc – khoảng 4%, trong khi ở các quốc gia khác con số này không đáng kể.

Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cũng chỉ ra vai trò của đa quốc gia trong việc chuyển giao kiến thức (các trích dẫn) trên khắp nước Mỹ và quê hương của các nhà sáng chế hải ngoại. Hiệu ứng này đặc biệt quan trọng với các quốc gia tiên tiến như Pháp, Ý và Nhật Bản. Còn với các quốc gia có nền kinh tế mới nổi, chúng tôi quan sát thấy rằng số nhà sáng chế hải ngoại có thể lớn hơn nhiều so với số nhà sáng chế trong nước. Điều này mở ra khả năng có thể có một hiệu ứng “cộng đồng hải ngoại quốc tế”, trong đó các nhà sáng chế cùng quê hiện đang định cư ở các quốc gia khác nhau có tỷ lệ trích dẫn trung bình của nhau cao hơn. Riêng với Ấn Độ, tỷ lệ trích dẫn của nhau không đáng kể có thể phần lớn là do vấn đề về tiếp thu kiến thức, chứ không phải là do khả năng chuyển giao kiến thức hạn chế của cộng đồng hải ngoại.

Kết luận

Mối quan hệ trong cộng đồng hải ngoại và hiệu ứng “thu hoạch chất xám” ở mỗi quốc gia là khác nhau. Ở các quốc gia như Trung Quốc, Nga và Hàn Quốc, những yếu tố này có vẻ mạnh hơn, trong khi Ấn Độ có vẻ yếu hơn và với các quốc gia Tây Âu là không cần thiết.

Bài viết của 3 tác giả: Stefano Breschi – giáo sư Kinh tế ứng dụng, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về đổi mới, tổ chức và chiến lược thuộc ĐH Commerciale L. Bocconi, Francesco Lissoni - giáo sư Kinh tế, ĐH Bordeaux, Ernest Miguelez – nghiên cứu viên tại Trung tâm Nghiên cứu khoa học Pháp (CNRS), ĐH Bordeaux.

• Nguyễn Thảo(Lược dịch)

Xem thêm:

Cuộc khủng hoảng tị nạn mới đây ở châu Âu một lần nữa lại làm dấy lên cuộc tranh luận về vấn đề di cư, liệu việc chấp nhận người nhập cư từ các quốc gia đói nghèo hoặc bị chiến tranh tàn phá có phải là một việc cần làm vì phạm trù đạo đức hay không.

Trong khi đó, các nhà kinh tế vẫn tiếp tục tìm hiểu về vấn đề di cư ở khía cạnh nó tác động đến nền kinh tế toàn cầu như thế nào. Một vấn đề khác cũng rất được quan tâm, là những người di cư – đặc biệt là những người được đánh giá thuộc tầng lớp tinh hoa – có đang làm xói mòn vốn con người của dân tộc họ hay không (hay còn gọi là “chảy máu chất xám”)? Hay là di cư lại làm tăng vốn xã hội, theo hình thức mang lại những mối quan hệ có giá trị với cộng đồng người hải ngoại?

Nghi vấn này nhận được nhiều đồng thuận từ các nhà hoạch định chính sách và các tổ chức quốc tế. Hiện nay, đã có hàng chục quốc gia thành lập những cơ quan thuộc Bộ hoặc Chính phủ hoặc các tổ chức chính thức dành riêng cho cộng đồng hải ngoại.

Do tầm quan trọng của tăng trưởng kinh tế ngày một tăng và số lượng người tài ở hải ngoại cũng ngày một tăng, nên sự đóng góp về mặt tri thức và đổi mới của cộng đồng hải ngoại cũng ngày càng được chú ý hơn.

Tuy nhiên, một số câu hỏi mở vẫn còn bỏ ngỏ. Ví dụ như, liệu những phát hiện tích cực đối với bộ phận người nhập cư Mỹ từ Trung Quốc và Ấn Độ có thể được tổng quát cho các quốc gia khác hay không? Trong một bài viết gần đây, chúng tôi đã thu thập và phân tích mạng lưới người nhập cư và vai trò của họ trong việc phổ biến kiến thức công nghệ cả ở Mỹ và cả ở quê hương họ.

Chúng tôi đã sử dụng các dữ liệu về bằng sáng chế, trích dẫn và phát minh từ các hồ sơ gửi tới Văn phòng Sáng chế châu Âu (EPO) để xem xét tầm quan trọng của những tác động liên quan tới người di cư.

Thu hoạch chất xám

Hệ thống nghiên cứu của Mỹ từ lâu đã là điểm đến hấp dẫn cho cả các nhà khoa học và các kỹ sư nước ngoài. Các trường đại học đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích sinh viên và nghiên cứu sinh sau tiến sĩ đổ về nước Mỹ. Người nhập cư chiếm khoảng 25% các ngành khoa học và kỹ thuật ở Mỹ, chiếm 26% số người đạt giải Nobel ở Mỹ và chiếm khoảng 12% toàn bộ lực lượng lao động Mỹ.

Nếu mối quan hệ giữa những người nhập cư gắn kết chặt chẽ, họ sẽ tạo nên một cộng đồng hải ngoại có khả năng truyền tải kiến thức hiệu quả hơn là việc tập hợp một số cá nhân nhỏ lẻ.

“Hiệu ứng cộng đồng hải ngoại” tồn tại khi các nhà sáng chế nhập cư tới từ cùng một quốc gia có xu hướng trích dẫn sáng chế của những người ở cùng quốc gia cao hơn so với những sáng chế của người nhập cư tới từ quốc gia khác.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học và kỹ sư nhập cư có thể giữ liên lạc với các hiệp hội nghề nghiệp và cơ sở giáo dục ở quê nhà, đồng thời truyền đạt lại các kỹ năng công nghệ và khoa học trên tinh thần thân thiện hoặc theo hợp đồng.

Hiệu ứng “thu hoạch chất xám” tồn tại nếu sáng chế của người nhập cư Mỹ được trích dẫn không tương xứng bởi các nhà sáng chế đang hoạt động ở quê hương họ.

Dữ liệu của Cơ quan Sở hữu trí tuệ thế giới cho thấy, bên cạnh Trung Quốc và Ấn Độ, các nhà phát minh nhập cư chủ yếu tới từ các quốc gia phát triển như Đức, Anh, Canada, Mỹ, Italy và Hàn Quốc. Theo sát đó là Nga, Nhật, Thụy Điển, Israel, Thụy Sỹ, Iran và Mexico.

Bảng 1: Tỷ lệ các nhà phát minh nhập cư tới Mỹ trong hồ sơ gửi đến Văn phòng Sáng chế châu Âu

Ai tạo nên cộng đồng hải ngoại?

Chúng tôi tìm thấy những bằng chứng về hiệu ứng cộng đồng hải ngoại tồn tại ở hầu hết các quốc gia châu Á: Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Nhật Bản, và một quốc gia châu Âu là Nga.

Bảng 2: Tỷ lệ trích dẫn

Bảng A:… nếu cả 2 nhà sáng chế đều định cư ở Mỹ và tới từ:

Bảng B: …nếu một nhà sáng chế người nước ngoài định cư ở Mỹ, còn người kia định cư ở:

Lưu ý: Các thanh màu xám chỉ hệ số không đáng kể.

Ấn Độ thu hoạch được gì từ nhân tài hải ngoại?

Nói tới hiệu ứng “thu hoạch chất xám”, chúng tôi chỉ quan sát hiện tượng này ở 2 quốc gia mới nổi là Trung Quốc, Nga cùng với Hàn Quốc. Điều này có thể nhìn thấy ở bảng B: sự gia tăng tỷ lệ trích dẫn giữa 2 bằng sáng chế, trong đó một phát minh là của nhà sáng chế người nước ngoài định cư ở Mỹ, một sáng chế là của nhà khoa học định cư ở quê hương. Nga có mức tăng rất lớn – khoảng 14%, Hàn Quốc – khoảng 10% và Trung Quốc – khoảng 4%, trong khi ở các quốc gia khác con số này không đáng kể.

Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cũng chỉ ra vai trò của đa quốc gia trong việc chuyển giao kiến thức (các trích dẫn) trên khắp nước Mỹ và quê hương của các nhà sáng chế hải ngoại. Hiệu ứng này đặc biệt quan trọng với các quốc gia tiên tiến như Pháp, Ý và Nhật Bản. Còn với các quốc gia có nền kinh tế mới nổi, chúng tôi quan sát thấy rằng số nhà sáng chế hải ngoại có thể lớn hơn nhiều so với số nhà sáng chế trong nước. Điều này mở ra khả năng có thể có một hiệu ứng “cộng đồng hải ngoại quốc tế”, trong đó các nhà sáng chế cùng quê hiện đang định cư ở các quốc gia khác nhau có tỷ lệ trích dẫn trung bình của nhau cao hơn. Riêng với Ấn Độ, tỷ lệ trích dẫn của nhau không đáng kể có thể phần lớn là do vấn đề về tiếp thu kiến thức, chứ không phải là do khả năng chuyển giao kiến thức hạn chế của cộng đồng hải ngoại.

Kết luận

Mối quan hệ trong cộng đồng hải ngoại và hiệu ứng “thu hoạch chất xám” ở mỗi quốc gia là khác nhau. Ở các quốc gia như Trung Quốc, Nga và Hàn Quốc, những yếu tố này có vẻ mạnh hơn, trong khi Ấn Độ có vẻ yếu hơn và với các quốc gia Tây Âu là không cần thiết.

Bài viết của 3 tác giả: Stefano Breschi – giáo sư Kinh tế ứng dụng, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về đổi mới, tổ chức và chiến lược thuộc ĐH Commerciale L. Bocconi, Francesco Lissoni - giáo sư Kinh tế, ĐH Bordeaux, Ernest Miguelez – nghiên cứu viên tại Trung tâm Nghiên cứu khoa học Pháp (CNRS), ĐH Bordeaux.

• Nguyễn Thảo(Lược dịch)

Xem thêm: