Theo Sở Y tế Hà Nội, trên địa bàn ghi nhận 2 ca sốt xuất huyết tử vong trong năm nay. Bệnh nhân đầu tiên mới 19 tuổi (quận Hà Đông) có kèm theo bệnh nền. Trường hợp thứ hai là nữ bệnh nhân 45 tuổi (quận Hoàn Kiếm).

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Quốc Thái - Trung tâm Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, sốt xuất huyết có thể điều trị tại nhà nhưng có một số trường hợp biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng, đặc biệt người có bệnh nền đi kèm.

Bác sĩ Thái cho biết, vắc xin sốt xuất huyết đã được nghiên cứu và đưa vào sử dụng. Nhưng vắc xin này không đạt miễn dịch ổn định, không sinh miễn dịch với tất cả chủng virus Dengue, cụ thể là tuýp Den-2.

Nhiều người mong đợi vắc xin sốt xuất huyết nhất là người có bệnh nền, trẻ nhỏ vì nguy cơ biến chứng cao. Tuy nhiên, bác sĩ Thái chia sẻ, chúng ta không nên nghĩ người mắc bệnh nền tiêm vắc xin sốt xuất huyết sẽ được bảo vệ khỏi virus.

Ví dụ điển hình là Philippines, nơi có tỷ lệ người mắc sốt xuất huyết rất cao. Năm 2016, quốc gia này đã đưa vắc xin phòng sốt xuất huyết vào tiêm chủng đại trà. Tuy nhiên, loại vắc xin đó không phù hợp với nhóm người dễ bị tổn thương nhất, gồm trẻ em 5-9 tuổi. Vắc xin có tác dụng phòng chống bệnh hiệu quả đối với những người từng nhiễm virus. Nhưng một số người từng tiêm vắc xin có thể diễn biến xấu hơn khi mắc bệnh. Sau đó, Philippines đã cấm sử dụng loại vắc xin sốt xuất huyết đầu tiên trên thế giới này.

Theo ông Thái, một loại vắc xin sốt xuất huyết mới đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng tại Nhật Bản.

So với các bệnh truyền nhiễm khác, sốt xuất huyết có nhiều đặc thù. Vắc xin hiện nay chưa khả thi, có lẽ vì vậy nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam dù có sốt xuất huyết lưu hành nhưng chưa triển khai vắc xin.

Sốt xuất huyết Dengue gồm các tuýp là Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4. Người bệnh sẽ có miễn dịch trọn đời với tuýp virus đã mắc nhưng không có miễn dịch chéo với các tuýp virus còn lại nên vẫn tái nhiễm. Các tuýp đều có nguy cơ biến chứng nặng như nhau nên người dân không được chủ quan. 

Cách phòng bệnh hiệu quả nhất vẫn là tiêu diệt tác nhân lây truyền bệnh (loăng quăng). Người dân chủ động tìm hiểu kiến thức liên quan đến bệnh để biết cách xử trí đúng khi có dấu hiệu sốt xuất huyết. 

Theo chia sẻ của chị Thục, những con cua Cà Mau tươi sống sau khi được chất vào các hũ thuỷ tinh thì sẽ được ngâm trong 4 loại nguyên liệu chính: sữa tươi, xá xị, dừa tươi, bia. Trong đó, cua ngâm sữa tươi và xá xị là hai hình thức mới nhất do chủ quán nghĩ ra cách đây hơn một tháng để phục vụ thực khách.

"Có một lần mình thấy người nước ngoài chế biến hải sản với sữa, rượu, nước ngọt. Họ có vẻ rất chuộng kiểu kết hợp này. Vậy là mình tự hỏi sao không thử làm như vậy tại Việt Nam. Nghĩ là làm, mình thử dùng sữa, xá xị để ngâm cua”, chị Thục chia sẻ. 

Sau thời gian “tắm”, cua sẽ được mang đi hấp chín rồi dùng liền hoặc chế biến thành món khác tuỳ theo ý khách. Chị Thục cho biết, sau khi "tắm", cua hấp không thêm bất kỳ gia vị gì nhưng lại có vị đậm đà, thơm ngọt hơn. "Lúc bắt tay vào làm, mình cũng sợ khách không hợp khẩu vị, nhưng may mắn là sau khi ăn thử lần đầu, thực khách đều phản hồi tốt rồi quay lại tiếp hoặc giới thiệu thêm. Nhờ vậy mà món này cũng được đón nhận hơn”, chủ quán cho hay.

Chủ quán cho biết, quán chủ yếu sử dụng loại cua yếm vuông ở Cà Mau (hay còn gọi là cua trinh nữ). Loại này có gạch vàng, béo và thơm, khó tìm nhưng lại được đại đa số khách ưa chuộng. Cua được tuyển chọn kỹ rồi đóng thùng xốp, vận chuyển đến TP.HCM trong 8 tiếng. Cua khi tới quán vẫn phải khỏe.

Theo chủ quán, mỗi ngày, chị nhập từ 70-100kg cua và chế biến hết trong ngày. "Nếu cua không bán hết trong ngày tôi sẽ tiến hành sơ chế, lọc thịt cua để chế miến các món khác. Khi cua đã chết hay kém chất lượng thì làm món gì cũng sẽ không ngon. Đó là lí do mà tôi không chế biến cua đã chết cho khách", chủ quán cho biết.

Sau khi cua “cập bến” sẽ được rửa qua nước muối pha loãng rồi phân theo loại, kích cỡ, chia vào từng khay nhựa có lỗ thông hơi. Xuất thân là người buôn cua có tiếng tại TP.HCM, chị Thục rất nhiều kinh nghiệm. "Mình dùng khăn, thấm nước cho ướt rồi đậy lên từng khay cua, vừa tạo độ ẩm vừa giúp cua không bị muỗi đốt mắt. Nếu muỗi đốt mắt là cua chết ngay, mất độ ngon và tươi vốn có”, chị Thục chia sẻ một bí quyết.

Cua sau khi sơ chế thật sạch với nước sẽ được đặt vào từng lọ thuỷ tinh, dung tích mỗi lọ khoảng 20 lít. Tuỳ vào loại cua, độ lớn nhỏ của từng con cua mà số lượng cua được ngâm trong mỗi lọ thuỷ tinh sẽ dao động khác nhau.

"Thường thì mỗi lọ như thế mình sẽ ngâm khoảng 15kg cua với 8-10 lít sữa tươi hoặc xá xị. Nếu loại cua to thì ngâm khoảng 6-7 con/lọ, còn với cua trung bình hay cua nhỏ hơn thì sẽ đến vài chục con mỗi lọ. Ngâm trong lọ thuỷ tinh để khách thấy ưng mắt, dễ chú ý, đồng thời cũng sạch sẽ, không gây hại cho sức khoẻ”, chị Thục chia sẻ.

Cũng theo lời chủ quán, những con cua được ngâm trong sữa và xá xị khoảng 15-20 phút, không nên sớm hơn hay lâu hơn, tránh làm mất độ ngon và mùi đặc trưng riêng của cua Cà Mau. "Ngâm như thế còn là cách giúp cua trao đổi chất, nhận phần sữa tươi và nước ngọt vào cơ thể, nhả phần nước biển và chất dơ trở ra ngoài. Mình chọn xá xị vì loại nước ngọt này có mùi thơm đặc trưng nhất trong tất cả loại nước ngọt, vị ngọt dễ chịu, khi ngâm xong cũng không làm thịt cua mất đi vị ngọt vốn có”, chủ quán chia sẻ.

Bạn Trần Tùng Linh (sinh năm 2002, TP.HCM) là một trong những khách hàng đến quán khá sớm để thưởng thức món cua. "Ngâm cua kiểu này giúp cua có mùi thơm đậm của sữa, mùi thơm đặc trưng của xá xị. Nhưng đôi khi cua ngọt mùi sữa quá thì lại khá ngấy, dễ khiến mình nhanh ngán. Nhưng nhìn chung món này lạ và bắt miệng", Linh nhận xét.

Mỗi ngày, quán của chị Thục mở bán từ trưa đến tận khuya. Món bán chạy nhất hiện tại là cua "tắm” sữa tươi hấp, vì nhiều thực khách chuộng mùi ngọt thơm dễ chịu của thịt cua sau khi đã ngấm sữa. 

"Ngoài món này ra thì sắp tới tôi sẽ cho ra mắt trọn bộ cua chảo 18 vị, tức là cua chế biến trên 18 chiếc chảo với 18 vị hoàn toàn khác nhau", chị Thục chia sẻ.

Khi món cua "tắm" sữa, xá xị của chị Thục được chia sẻ trên mạng xã hội, không ít thực khách tỏ ra lo ngại về sự kết hợp giữa hải sản và nước ngọt hay sữa tươi.

Chia sẻ với PV VietNamNet, TS.BS Trương Hồng Sơn, Phó tổng thư ký Tổng hội Y học Việt Nam, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết: "Về mặt khoa học chưa có một nghiên cứu cụ thể nào chứng minh sự kết hợp giữa cua và sữa có thể gây tác dụng phụ cho cơ thể. Nếu xét về thành phần dinh dưỡng thì giá trị dinh dưỡng của cả cua và sữa đều khá cao, là những thực phẩm giàu protein. Cua khi ngâm cùng sữa tươi có thể hỗ trợ khử bớt mùi tanh. Vì thế, sữa có vai trò quan trọng trong việc giúp thịt cua thơm, không còn mùi tanh”.

Cũng theo TS.BS Trương Hồng Sơn, sự kết hợp này chỉ gây ra một số vấn đề về tiêu hoá và dị ứng đối với những ai có tiền sử dị ứng với hải sản như cua, dị ứng đạm sữa bò hoặc khi cua chưa được chế biến chín.

"Vậy nên khi kết hợp 2 loại thực phẩm cua và sữa trong một món ăn thì nguy cơ dị ứng không phải đến từ sự kết hợp chung mà có thể do bạn bị dị ứng với một hoặc cả 2 loại thực phẩm này", TS.BS Trương Hồng Sơn cho biết.

Tiến sĩ Bansal nói thêm, lượng citrate trong 1 cốc nước cam (1-4g citrate) thay đổi tùy thuộc vào cách chế biến. 

Quỹ Thận Quốc gia Mỹ cho biết cứ 10 người thì có 1 người sẽ bị sỏi thận vào thời điểm nào đó trong đời. Các tình trạng bệnh mạn tính như huyết áp cao, tiểu đường loại 2 và béo phì có khả năng làm tăng nguy cơ bị sỏi thận. Tiến sĩ Bansal thông tin chúng ta có thể thay đổi chế độ ăn uống và bổ sung nước cam để ngăn ngừa bệnh. 

Sỏi thận thường hình thành khi bạn không uống đủ nước khiến nước tiểu trở nên cô đặc với các khoáng chất, muối và chất thải khác. Sỏi thận axit uric hình thành khi độ pH của nước tiểu giảm do chế độ ăn nhiều protein. "Citrate (trong nước cam) là chất ức chế sỏi thận mạnh bằng cách kiềm hóa nước tiểu, do đó làm tăng độ pH của nước tiểu. Ngoài ra, citrate liên kết với canxi trong nước tiểu, làm giảm tình trạng quá bão hòa của nước tiểu", Tiến sĩ Bansal giải thích. 

Để hạn chế nguy cơ bị sỏi thận, Tiến sĩ Bansal khuyên bạn nên xem xét chế độ ăn uống của mình. Đó là cấp đủ nước cho cơ thể và thêm một lát chanh vào nước uống. Hạn chế lượng protein động vật trong chế độ ăn uống có thể làm giảm nguy cơ có sỏi thận axit uric.

Lượng natri dư thừa trong chế độ ăn uống khiến cơ thể bài tiết nhiều canxi hơn, gây ra sỏi canxi oxalat. Nếu thấy có khả năng mắc bệnh, bạn hãy hạn chế natri (thành phần trong muối) và thực phẩm giàu oxalat như rau chân vịt, đậu nành, các loại hạt và chocolate. 

Nước cam có thể giúp giảm nguy cơ sỏi thận nhưng Tiến sĩ Bansal khuyến cáo mọi người lưu ý hàm lượng đường cao trong loại nước này. Một cốc nước cam có gần 26g đường với rất ít chất xơ để làm chậm quá trình tăng đột biến lượng đường trong máu của bạn. "Ngoài ra, tính axit của nước cam có thể gây rối loạn đường tiêu hóa, xói mòn men răng, cùng với một số tác dụng phụ khác", ông nói.

Tác dụng của quả chuối 'đặc biệt' nhất Việt Nam