Cũng phải thôi. Vì người lớn có bao nhiêu điều phải lo lắng cho cái Tết để con cái mình không phải tủi khi nhìn con cái nhà hàng xóm. Chỉ có lũ trẻ con là đếm từng ngày chờ Tết đến với bao niềm vui: Nào là được nghỉ học, nào là bạn bè túm tụm chơi đủ các trò chơi mà không sợ bố mẹ mắng, nào là được xúng xính quần áo mới, nào là được mừng tuổi với những đồng tiền mới tinh còn thơm mùi giấy. Đặc biệt được quây quần bên nồi bánh chưng chiều 30 tết . Thắc thỏm chờ đợi để được vớt những chiếc bánh chưng nhỏ xíu mà bố mẹ đã gói cho mình.

Nơi tôi ở những năm tháng thơ ấu là một xóm nhỏ gồm 5, 7 gia đình với một khoảng sân chung. Bên bờ tường bên kia của khoảng sân là cây bưởi nhà nữ thi sỹ họ Phan mà mỗi mùa ra hoa lại tỏa hương thơm ngát sang tận sân bên này.

Cây bưởi đó đã thành nổi tiếng nhờ bài thơ “Hương thầm“. Tiếc là sau đó nó bị chặt đi để xây nhà khiến lũ trẻ sau này không được trèo tường hái bưởi trộm như lũ trẻ thời chúng tôi. Và những người yêu thơ sau này cũng không có dịp được chiêm ngưỡng nguyên mẫu cây bưởi đã một thời làm xúc động biết bao con tim.

Ngày ấy đứng ở khoảng sân đó có thể nhìn thấy những cây xoan với những chùm quả vàng khô vẫn lúc lỉu bám đầy cành, những cây đu đủ chi chít những quả xanh quả chín. Qua những mái tranh, mái ngói của những căn nhà ngoài đê, có thể nhìn thấy rõ mồn một những vạt cỏ xanh cỏ vàng của bờ đê Yên Phụ. Bây giờ khoảng sân ấy dường như bé đi và lún xuống thấp tè bởi những bức tường bê tông cao ngất và xám xịt sừng sững xung quanh.

Vào những ngày giáp Tết khoảng sân chung đó ồn ào và nhộn nhịp suốt từ sớm đến tận đêm khuya. Chỗ này vo gạo chỗ kia đãi đỗ. Góc này cọ lá, góc kia chẻ lạt. Rồi chuyện trò, rồi tranh cãi, rồi trêu chọc, rồi quát tháo... đúng là vui như Tết.

Tôi là người vốn sợ ma từ hồi bé tý tẹo. Ban đêm mỗi lần xuống sân, nơi có nhà vệ sinh, tôi luôn phải nhờ người hộ tống. Vậy mà thi thoảng bắt gặp một con đom đóm lạc đàn lập lòe bay từ hướng bờ đê vào là tôi lại hét thất thanh sợ dúm dó cả người.

Những ngày giáp Tết khoảng sân đó luôn rộn rã tiếng người và sáng ánh đèn nên tôi được thỏa sức đi lại nghênh ngang mà chẳng sợ ma quỷ nào làm hại đến mình.

Nhà tôi có một cái nồi bằng tôn hoa. Có tự bao giờ tôi chẳng biết. Lớn lên đã thấy có rồi. Nồi to chừng cả trăm lít. Luộc được cả 4-5 chục chiếc bánh chưng to kèm theo lít nhít gần chục chiếc bánh chưng con.

Ngày thường nó chỉ dùng để đựng gạo và được đặt khiêm tốn ở góc nhà. Nhưng vào dịp Tết nó là niềm tự hào hãnh diện của cả nhà. Vì cả xóm phải nhờ vào cái nồi ấy mới luộc được bánh.

Vào dịp này chị gái tôi có đỏng đảnh chao chát một tý với bà này; em trai tôi có lỡ hư hỗn một chút với ông kia thì cũng chẳng ai nỡ to tiếng hay mách lại với bố mẹ tôi, vì chẳng ai muốn làm mất lòng người đang sở hữu một vật vô cùng quan trọng mà mình không thể không mượn - đấy là cái nồi luộc bánh chưng.

Cả 5-7 nhà mới có một cái nồi nên cả xóm đã phải bàn bạc xem nhà nào nấu trước nhà nào nấu sau. Để ưu tiên chủ phương tiện nên nhà tôi được nấu vào đêm 29 Tết. Tức là không quá sớm như những nhà khác. Nhưng cũng không quá muộn như nhà cuối cùng lại thêm việc phải đánh chùi nồi sạch sẽ trả lại gia chủ trước giờ giao thừa.

Trên tôi có chị. Dưới tôi cũng còn ba cô em gái, vả lại tôi được bố mẹ chiều nhất nhà nên những việc chuẩn bị cho chuyện gói bánh, chuyện tết nhất hầu như tôi chẳng phải làm. Nhưng đến lúc mẹ gói bánh bao giờ tôi cũng xí phần ngồi bên cạnh chỉ để xem, rồi để thỉnh thoảng được mẹ bẻ cho vào miệng một miếng đậu xanh đã đồ chín.

Trước đây nhà tôi toàn phải thuê thợ về gói bánh. Đó là người đàn ông làm nghề giò chả ở cùng phố. Vài lần thuê rồi phụ việc gói bánh, dần dần mẹ tôi tự gói và ai cũng khen mẹ tôi gói đẹp. Bánh vuông vức, thành lại cao, luộc không bị phòi gạo.

Muốn gói được bánh việc đầu tiên là đặt lá. Những tấm lá to đặt ở ngoài cùng với mầu sẫm của lá được quay ra ngoài cho đẹp mắt. Những chiếc lá nhỏ được xếp ở trong cùng. Mặt sẫm của lá lại được quay vào trong để khi bánh chín bóc bánh ra sẽ thấy màu xanh của lá in trên mặt bánh.

Sau khi đặt lá, mẹ tôi đổ lên trên một bát gạo nếp thơm phức đã được ngâm mềm vo sạch và xóc một chút muối. Dàn cho gạo có một mặt phẳng mẹ tôi bẻ nửa nắm đỗ đã đồ chín trải lên trên rồi đặt lên đó 3-4 miếng thịt dọi thái to đã ướp trước đó bằng hạt tiêu và nước mắm ngon. Rồi lại tới một lần đỗ, một lần gạo nữa là gói bánh.

Quan trọng nhất khi gói bánh là phải gói cho chắc tay để lúc luộc bánh vẫn rền mà không bị nhão. Nhìn chiếc bánh vuông vức với màu lá xanh bóng được xiết bởi 4 chiếc lạt mềm trắng nuột ai cũng tấm tắc khen.

Gói xong mấy chục chiếc bánh lớn còn lại những chiếc lá nhỏ, những miếng thịt bé mẹ tôi mới gom góp lại để gói bánh cho mấy anh em tôi. Đứa nào cũng có phần. Đứa bé được gói trước, đứa lớn gói sau. Nhưng rồi thế nào cũng có sự chành chọe, tỵ nạnh. Bánh này to bánh kia nhỏ, bánh này đẹp bánh kia xấu. Cuối cùng bao giờ mẹ tôi cũng phải phân tích, dàn hòa rồi đâu mới vào đấy.

Sau khi gói bánh là đến phần luộc bánh. Phần này là công việc của bố tôi. Đầu tiên bố tôi cho xuống đáy nồi một lớp đầu thừa đuôi thẹo của lá dong cho khỏi cháy bánh. Sau đó sẽ xếp từng cặp bánh đã được bó chặt vào nhau vào nồi, rồi đổ nước và nổi lửa.

Lúc nước sôi bố tôi cho vào trong lòng nồi bánh một cái mâm nhỏ rồi đặt lên đó một nồi nước nhỏ. Nước trong nồi to sôi làm nước trong nồi con cũng sôi theo. Nước sôi trong nồi con dùng để chế vào nồi bánh khi nước cạn và đặc biệt đó là nguồn nước nóng cho cả nhà tắm tất niên.

Năm nào vào dịp này mẹ tôi cũng mua thêm mấy nắm lá hoa mùi cho vào thùng gánh nước, rồi đổ nước sôi vào ủ lấy nước thơm cho anh em tôi tắm.

Sau này đi nhiều, khắp đông tây nam bắc - cả trái đất rộng lớn- tôi mới nghiệm ra rằng, nước nóng thơm mùi hoa mùi là thứ nước tắm thơm nhất, tinh khiết nhất mà không một loại sữa tắm dù cao cấp nào có thể sánh nổi.

Thông thường nhà tôi luộc bánh bằng củi. Nhưng có năm củi đắt quá phải luộc bằng than. Tôi thích luộc bánh bằng củi vì tiếng củi cháy nghe vui hơn và ngọn lửa cháy bập bùng làm cho mấy anh em tôi ngồi xung quanh đứa cời than, đứa đùn củi mặt đứa nào cũng đỏ hồng như đánh phấn.

Ngày tôi đi bộ đội về, lần đầu tiên có người yêu. Tôi rủ người yêu giành phần luộc bánh. Đêm đó chỉ có hai đứa ngồi ở bếp. Trong tiếng củi cháy tí tách, tôi cũng nhìn thấy má em đỏ hồng và ánh mắt em nhìn tôi đêm đó lấp lánh những ngọn lửa nhỏ.

Háo hức chầu chực là vậy nhưng chỉ vài ba giờ sau khi nồi bánh sôi reo và bắt đầu dậy lên mùi thơm của gạo chín thì mấy anh em tôi mắt đều sập xuống rồi ngủ lúc nào không biết. Lúc tỉnh dậy đã thấy treo ở đầu giường những chiếc bánh chưng bé xíu còn nóng ấm và thơm nồng mùi lá. Rồi mỗi đứa chẳng kịp đánh răng vội cầm chiếc bánh chưng của mình ùa theo lũ bạn bè trong tiếng pháo râm ran và trong bước chân dộn dịp của dòng người từ ngoại thành vác hoa vào thành phố.

Chỉ đơn giản vậy thôi nhưng những kỷ niệm về nồi bánh chưng ngày Tết với mùi thơm nồng nàn còn ấm mãi trong tôi nơi xứ người tuyết lạnh. Cả kỷ niệm về em nữa, vẫn đọng mãi trong tôi với ánh mắt em đêm nao lung linh ánh lửa.

Hùng Lý

Làng nhang trăm tuổi ở TP.HCM dè dặt vào vụ Tết

Đang chính vụ nhưng dọc 2 bên đường vào làng nghề làm nhang Lê Minh Xuân thưa vắng những dải màu đỏ, vàng của tăm nhang. 

Khoảng những năm 80 thế kỉ trước, nạn đào vàng tràn đến vùng quê mới chúng tôi. Bố tôi đã hơn 60 tuổi. Dạo ấy, nhiều hội đào vàng với những tên đầu gấu khét tiếng về phá phách vùng tôi khiến cho cái làng quê yên bình trở nên điêu đứng.

Những ruộng mía bị chặt phá tan tành, cây quả trong vườn chúng muốn vặt hái thế nào cũng được, không ai dám nói gì. Có khi mùa mít vừa ra quả, đi ngang qua ngứa tay chúng cũng rút dao chém đứt ngang lăn lóc đầy gốc.

Một sáng hè, bố tôi dậy sớm ra dạo quanh vườn thì gặp một tốp đào vàng đi thẳng vào ngõ. Ông nhẹ nhàng bảo:

- Ơ…các anh đi lạc lối rồi, đường phía dưới kìa, đây là ngõ vào nhà.

Đứa đi đầu trả lời:

- Lạ gì… Nhưng đi trên này kiếm quả dứa tráng miệng.

- Dứa nào?

- Vườn này dứa ngọt lắm, bọn này xơi suốt!

Đang sẵn bực dọc vì lâu nay khu vườn nhà bị phá nát, bố tôi không nhịn được nữa:

- A… hoá ra là bọn chúng mày! Vậy mà còn ngang nhiên hơn cả phát xít.

Ông dang tay chặn tốp dân anh chị đào vàng nhìn rất gớm ghiếc với cuốc xẻng, xà beng đứa nào cũng có trên vai đang xăm xăm bước tới. Vẫn thằng đi đầu với mái tóc để dài như con gái, buộc thành túm phía sau lừ lừ đôi mắt hất cằm quát:

- Tránh ngay! Ông già có vẻ không biết bọn này là ai nhỉ!

Hắn không ngờ bố tôi không chút sợ hãi:

- Biết chứ! Một lũ phá hoại. Không coi luật pháp là gì.

Biết rồi mà còn dám cản à? Cút ngay! Vừa nói hắn vừa đưa một tay đẩy bố tôi ra. Nhanh như cắt, ông ra ngay một cú đấm thẳng vào giữa mặt tên đi đầu rồi dồn cả bọn ra khỏi cổng.

Bị bất ngờ, cả tốp đào vàng không kịp phản ứng, buộc phải lùi ra ngoài đường. Khi kịp nhận ra máu đang nhỏ giọt từ mũi mình, tên cầm đầu gầm lên, cắm chiếc xẻng xuống mặt đường rồi hét: “Lão già xuống đây! Tao băm nát”. Bố tôi vẫn bình tĩnh như không khiến cả bọn đi sau đều chùng xuống:

- Chẳng việc gì tao ra ngoài đường đánh nhau với chúng mày. Nhưng bảo cho mà biết, nếu còn bước chân vào mảnh vườn này thì đừng trách ông không nói trước.

Thấy một ông già nhỏ nhắn, có dáng dấp như một giáo viên hơn là người lao động chân tay nhưng lại có cú đấm “chuyên nghiệp” như Lý Tiểu Long và quan trọng là rất bình tĩnh, cứng rắn, tốp thanh niên hung hãn không dám xông vào ngõ nữa mà chỉ đứng ngoài gầm gừ, chửi bới.

Thằng em tôi ở trong nhà nghe ngoài ngõ náo động, xách khẩu súng săn ra đứng cách bố một đoạn đề phòng bất trắc. Thấy vậy tốp côn đồ bỏ đi, cũng không dám phá phách gì thêm.

Bố tác giả ngồi thứ 2 ở hàng đầu (áo cộc tay).

Lại một chuyện nữa.

Hồi ở vùng núi Hương Sơn, dân quê tôi hầu như nhà nào cũng chăn nuôi trâu bò. Nhà O tôi có một con bò tơ rất đẹp. Một hôm nó bị tuột thừng lội xuống ruộng của nhà lão H trong làng ăn mất mấy hàng lúa non.

H phát hiện, lẳng lặng cầm một cái mác dài lần theo bờ cây nhảy ra. Con bò đang chôn chân dưới bùn không chạy kịp bị H chém một nhát ở bụng trào cả lòng ruột ra ngoài, đổ gục xuống ruộng. O tôi được tin, vừa thương tiếc vật nuôi của mình, vừa căm giận kẻ đã hành xử quá tàn bạo nhưng không dám nói gì chỉ biết than khóc kêu trời.

Nhà H xưa nay vốn khét tiếng trong làng… Bố tôi và mấy gia đình khác cùng xúm vào giúp nhà O kéo con bò trong tình trạng dở sống dở chết ra con suối gần đó mổ thịt để bán nhằm giảm thiểu thiệt hại.

Ngày hôm sau, chờ cho sự việc đã yên lại, bố tôi một mình đến nhà H để “nói chuyện”. Cả nhà tôi và nhà O đều lo lắng cản, không muốn để bố đi trong tình hình đó. O tôi khóc mà nói rằng: “Thôi đi anh! Đàng nào thì bò cũng đã mất. Anh đừng đi, đừng lại cái ổ ấy, nó không nương anh đâu!”.

Trong khi cả nhà lo lắng thì bố vẫn bình tĩnh như không: “Trời đất! Sao lại phải sợ chứ. Tôi lại để nói chuyện tử tế với cha con họ. Mọc sừng cũng không dám đánh tôi. cả nhà cứ yên tâm, tôi đến để cho họ biết phải trái. Chả nhẽ ở đời này ai muốn làm gì thì làm sao”.

Rồi bố đội mũ, thong thả đến nhà H trong sự hồi hộp của bao người. Mấy đứa em tôi định đi theo, ông cười: “Con cháu không đứa nào phải đi cả. Chuyện người lớn, cứ để cậu đi một mình”.

Khi bố tôi vừa đến ngõ gọi thì ông già bố H chạy ra thị uy:

- Sao? Cậu đến bắt vạ cho nhà O đấy à? Tao đang định đến chém què chân cả đàn bò nhà nó nữa kìa!

Bố tôi rất nhẹ nhàng:

- Anh bình tĩnh đã, tôi muốn đến nói chuyện tử tế với cha con anh. Anh gọi H ra đây!

- Nó đang làm việc sau vườn!

- Thì anh cứ bảo cháu vào ít phút thôi mà!

Tác giả bài viết

Không cần phải gọi, H đang chặt phát gì sau vườn lừ lừ đi vào với cả con dao quắm trên tay. Bố tôi chỉ chiếc ghế trống bảo H ngồi gần lại. Anh ta không lại mà chỉ ngồi ghé vào cái giường gần đó, dường như đã đoán được mục đích chuyến “ngoại giao” của bố tôi, nên dằn giọng thách thức ngay:

- Chú nói gì thì nói. Đây là không có chuyện đền bồi gì hết. Cứ trâu bò vào vườn là đây chém hết!

Bố tôi vẫn rất mực điềm tĩnh phân giải:

- Chuyện xảy ra, chú đã nói với O Dượng là nhà mình cũng có phần sai. Dù lí do gì đi nữa, mình để bò xuống ruộng ăn lúa người ta là mình phải nhận lỗi. O Dượng cũng hiểu vậy và sẵn sàng đền bù thiệt hại nếu phía gia đình ta yêu cầu.

Nhưng việc H ngay lần đầu con bò lỡ tuột thừng xuống phá lúa, cháu đã không bắt lại hay đuổi đi mà chém gục nó ngay trên thửa ruộng là một hành động mà ai cũng thấy ghê tay đấy. Anh và cháu nghĩ xem như vậy có đúng không. Bà con ta lên đây sống với nhau giữa núi rừng đã có bao nhiêu cái khó lại không đoàn kết giúp đỡ nhau thì rồi sẽ không biết ra sao...

Bố tôi càng nói, hai bố con H càng chịu nghe hơn. Mới đầu còn chống chế, văng tục nhưng dần dà họ hiểu ra và bớt giọng gay gắt. Cuối cùng, ông bố có vẻ biết lỗi, nói:

- Thôi được, cũng là chẳng may. Giờ thế này: Nhờ chú về nói lại với O tính xem con bò hôm qua giết thịt bán hoá giá như thế so với giá thị trường mua con bò cày thiệt bao nhiêu gia đình tôi sẽ đền. Còn ruộng thì bên họ tìm lúa dắm vào thúc phân đảm bảo tươi tốt như phần không bị phá là được.

Bố tôi chào ra về. Không khí “hoà bình” đã hoàn toàn trở lại. O Dượng vẫn ngồi ở nhà tôi chờ bố. Cả nhà rất mừng vì bố tôi trở về mà “không việc gì”, vì kết quả “đàm phán” mĩ mãn. Ông dượng cười và bình: “Nhà ấy mà chịu như vậy thì cũng thật là lạ. Chỉ có cậu mới dám đến đó mà lại được việc thế. Có lẽ nó sợ cậu có võ”.

Bố tôi cười thành tiếng: “ Ở với tôi từ trẻ dượng biết, tôi chưa dùng võ áp bức ai bao giờ. Mà trong tôi có lẽ văn nhiều hơn võ chứ! Ha ha...”.

Nguyễn Trung Ngọc

(Còn nữa)

Kỳ 1: Bố tôi trai làng chính hiệu, mê quyền anh, chơi thể thao như diễn xiếc

Có một lần, thanh niên tụ tập ở nhà tôi rất đông. Bố tôi đề xuất chơi trò thể thao, ông muốn kiểm tra sức khoẻ đám trai làng. Rốt cuộc, hơn chục chàng trai lần lượt vào thử đều phải chấp nhận thua cuộc. 

Các thành phần dinh dưỡng có trong 100g Kim chi Hàn Quốc

Kim chi Hàn Quốc không chứa nhiều chất béo tự nhiên vì thành phần chủ yếu là các loại rau củ. Kim chi cũng được biết đến là món ăn giàu vitamin và bổ sung nhiều khoáng chất quan trọng cho cơ thể. Trong đó phải kể đến kim chi làm từ cải thảo vừa giàu vitamin C, vitamin K, vừa cung cấp một lượng nhỏ sắt, canxi, đồng và kali.

Công thức kim chi với cà rốt thì chứa nhiều vitamin A, còn công thức với củ cải bổ sung một số folate, kali, riboflavin và các vi chất dinh dưỡng khác giúp duy trì sự phát triển của các tế bào trong cơ thể.

Nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe

Lợi ích cho sức khỏe

Hỗ trợ tiêu hóa:Quá trình lên men bắp cải của kim chi Hàn Quốc sản sinh ra axit lactic, cung cấp vi khuẩn lành mạnh cư trú trong ruột. Tiêu thụ men vi sinh thông qua kimchi hỗ trợ thúc đẩy tiêu hóa trơn tru và giảm táo bón.

Cải thiện sức khỏe tim mạch:Nhờ cung cấp một lượng không nhỏ các chất chống oxy hóa cho cơ thể, kim chi Hàn Quốc cũng góp phần vào việc duy trì hoạt động ổn định của tim. Những chất chống oxy hóa này kiểm soát các tế bào bị hư hỏng, tình trạng chống oxy hóa càng cao càng hỗ trợ tăng tỷ lệ bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh mãn tính, như bệnh tim.

Kim chi bổ sung dưỡng chất cần thiết cho cơ thể phát triển khỏe mạnh

Góp phần ngăn ngừa lão hóa:Kim chi Hàn Quốc chứa nhiều vitamin C - một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng ngăn các tế bào trong cơ thể già đi, từ đó làm chậm quá trình lão hóa.

Hỗ trợ giảm cân, ăn kiêng:Được làm từ những nguyên liệu đơn giản có nguồn gốc chủ yếu từ thực vật, kim chi Hàn Quốc là thực đơn tiêu biểu dành cho những người muốn ăn kiêng, giảm cân vì chứa ít calo. Chất xơ trong kim chi giúp no lâu, đồng thời loại bỏ các độc tố ra ngoài cơ thể và giúp quá trình trao đổi chất diễn ra nhanh hơn.

Duy trì đôi mắt khỏe mạnh:Trung bình 100g kim chi có thể cung cấp 18% lượng vitamin A, góp phần hỗ trợ lượng vitamin cần thiết cho một đôi mắt khỏe mạnh.

Thêm kim chi vào thực đơn hàng ngày có lợi cho mắt, da, và giúp giảm cân hiệu quả

Những giá trị dinh dưỡng không nhỏ của kim chi đã khiến món ăn này ngày được ưa chuộng sử dụng trong các bữa ăn hàng ngày. Từ đó, càng có nhiều đơn vị sản xuất và cung cấp kim chi trên thị trường với những cách làm khác nhau. Để được thưởng thức kim chi chuẩn vị Hàn Quốc bạn có thể tìm đến Kim chi Jongga - thương hiệu nhập khẩu chính ngạch từ Hàn Quốc.

Kim chi Jongga Jip sử dụng các nguyên liệu chuẩn Hàn nên có hương vị đặc biệt hơn hẳn so với kim chi sản xuất tại Việt Nam. Hiện nay, người tiêu dùng có thể tìm mua những sản phẩm của thương hiệu Kim Chi Jongga bằng cách đến trực tiếp các cửa hàng, siêu thị bán thực phẩm Hàn Quốc uy tín.

Kim chi Jongga Jip - thương hiệu Kim chi Hàn Quốc nhập khẩu chính hãng

Bùi Huy(tổng hợp)