Chúng ta không thể ngủ và thức dậy cùng một lúc, cũng không thể vừa ngủ vừa tiêu hóa thức ăn. Cơ thể cần thời gian để nghỉ ngơi và phục hồi. Cũng chính vì vậy, nó phải hoạt động trên một lịch trình được đặt tên là nhịp sinh học.

Gần đây, nhịp sinh học đã nhận được nhiều sự quan tâm hơn – đến cuối cùng, giải Nobel Y học năm ngoái đã được trao cho 3 nhà khoa học phát hiện ra chu kỳ ngày-đêm của cơ thể. Nhưng những kiến thức phổ thông chỉ tập trung vào sự ảnh hưởng của nhịp sinh học đến giấc ngủ, mà bỏ qua nhiều yếu tố khác cũng chịu tác động của chu kỳ hoạt động này.

Trang The Verge đã nói chuyện với giáo sư Panda, tác giả cuốn sách The Circadian Code (Mật mã đồng hồ sinh học), về cách thức và lý do tại sao nhịp sinh học hình thành, tại sao ăn đêm có thể gây hại, và nghiên cứu về nhịp sinh học có ý nghĩa gì đối với những ngôi nhà thông minh trong tương lai.

Hầu hết mọi người đều chỉ có một hình dung mơ hồ khi nói đến nhịp sinh học – nó là một thứ gì đó liên quan đến lịch trình tự nhiên của cơ thể và thời điểm mà chúng ta thức dậy. Vậy định nghĩa khoa học của nhịp sinh học là gì thưa ông?

Vấn đề ở đây là, không có định nghĩa rõ ràng nào cả. Nhịp sinh học là một nhịp điệu diễn ra trong chu kỳ 24 giờ. Điểm mấu chốt chúng ta cần biết là: hầu như tất cả các hoóc-môn, mọi chất hóa học bên trong não, mọi enzyme tiêu hóa và mọi thứ khác đều được lập trình để đạt đỉnh vào một thời điểm nhất định trong ngày, rồi sau đó bị khóa lại tại một thời điểm khác.

Đó là một lịch trình được xây dựng cho các chương trình khác nhau, để làm những việc khác nhau, vào thời điểm tối ưu nhất. Những cơ chế thời gian này chính là nhịp sinh học.

Nhịp sinh học được kiểm soát bởi thứ chúng ta gọi là đồng hồ sinh học, nó có mặt trong mọi cơ quan và mọi tế bào. Những đồng hồ này nói với não của chúng ta khi nào nên ngủ, nói với ruột của chúng ta khi nào bắt đầu tiêu hóa thức ăn thì hiệu quả, nói với trái tim của chúng ta đập mạnh hơn ở một thời điểm và nhẹ hơn vào những thời điểm khác.

Tại sao cơ thể cần có nhịp sinh học?

Đó là bởi vì mọi thứ không thể xảy ra cùng một lúc. Chúng ta không thể ngủ và tiêu hóa thức ăn cùng một lúc, chúng ta không thể tập trung làm gì đó trong khi chìm vào giấc ngủ. Để các cơ quan hoạt động tốt, chúng cần thời gian để nghỉ ngơi và phục hồi. Đó chính là lý do tại sao chúng ta phải chuyển qua chuyển lại các trạng thái khác nhau.

Có phải hầu hết mọi người đều có nhịp sinh học khá giống nhau? Tại sao chúng ta nghe rất nhiều về những người “cú đêm” đối lập với những người “chim sớm”?

Hầu hết chúng ta được lập trình để đi ngủ từ khoảng 9 giờ tối đến 11 giờ đêm, và thức dậy vào khoảng thời gian mặt trời mọc. Rất, rất ít người đi chệch khỏi quỹ đạo này - có những người đi ngủ từ lúc 7 đến 9 giờ tối và thức dậy vào khoảng 2 hoặc 3 giờ sáng, nhưng họ cực kỳ hiếm.

Nó có thể là kết quả của một đột biến di truyền. Hãy nghĩ về tổ tiên của chúng ta, họ là những người săn bắn hái lượm. Có thể một nhóm người được lập trình để đi ngủ sớm và thức dậy sớm hơn để bảo vệ cả làng.

Nhưng chúng ta cũng nhận ra một số người trở thành cú đêm, bởi vì họ nhạy cảm với ánh sáng chói xuất phát từ thói quen. Những người uống cà phê vào và sau đó tiếp xúc với nhiều ánh sáng vào buổi tối có khả năng ngủ rất muộn. Vì họ làm điều đó hàng ngày, họ nghĩ cú đêm là bản chất tự nhiên của họ.

Trong cuốn sách của mình, tôi đã lấy ví dụ về một người bạn thân. Anh ta cũng là một nhà nghiên cứu đồng hồ sinh học và muốn nhân chuyến đi cắm trại cùng đồng nghiệp để làm một thí nghiệm.

Hầu như tất cả mọi người làm việc trong phòng thí nghiệm nghĩ rằng họ là những con cú đêm, bởi vì tất cả họ đều đi ngủ sau 12 giờ. Nhưng trong những ngày cắm trại, mọi người có rất ít cơ hội để tiếp xúc với ánh sáng chói, kết quả là tất cả đều trở thành những con chim sớm. Họ đã đi ngủ sớm hơn bình thường từ 3 đến 4 tiếng và thức dậy vào buổi sáng sớm nhưng vẫn rất tỉnh táo.

Vì vậy, một số sự sai lệnh nhịp sinh học chắc chắn là do thói quen bên ngoài chứ không phải bản chất của từng người.

Chúng ta nghĩ nhịp sinh học phần lớn chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ. Vậy nó có ảnh hưởng thế nào đến các hệ thống khác trong cơ thể?

Hệ thống tiêu hóa của chúng ta, dạ dày và ruột cũng có nhịp sinh học. Vào buổi tối, khi bộ não đi vào giấc ngủ, dạ dày và ruột cũng bắt đầu đóng lại. Ruột của chúng ta không đẩy thực phẩm xuống đường tiêu hóa nữa, vì vậy, nếu bạn ăn muộn vào ban đêm, thức ăn chỉ ở nguyên một chỗ.

Trong cùng thời điểm đó, dạ dày tích tụ thức ăn và nó và bắt đầu sản xuất axit. Vào ban ngày, nhịp sinh học trong miệng của chúng ta tạo ra nước bọt trung hòa lượng axit đó. Nhưng vào buổi tối, miệng của chúng ta ngừng hoạt động, đó là lý do tại sao bạn không chảy nước miếng trong giấc ngủ.

Kết quả là khi bạn có nhiều axit trong dạ dày, thức ăn thì không được tiêu hóa, axit sẽ trào ngược lên miệng. Đó là một hiệu ứng rất đơn giản, nhưng chỉ cần bạn ăn sớm lên để khớp hơn với nhịp sinh học của ruột, hiện tượng trào ngược axit dạ dày sẽ biến mất.

Một sự ảnh hưởng khác của nhịp sinh học liên quan đến việc tập thể dục. Tập thể dục có nhiều lợi ích cho đồng hồ sinh học và chu kỳ ngủ. Vì vậy, chỉ cần đi bộ một đoạn ngắn vào buổi sáng cũng có tác động rất lớn đến việc đồng bộ hóa nhịp sinh học trong não, cải thiện và kích thích sự tỉnh táo.

Tất cả các nghiên cứu về nhịp sinh học có ý nghĩa gì đối với cách chúng ta sống? Chúng ta có nên giải quyết vấn đề ánh sáng nhân tạo để cải thiện sức khỏe của chúng ta hay không?

Trong xã hội hiện đại, chúng ta đang dành gần 90% thời gian ở trong nhà. Vì vậy, thời tiết những ngày mùa hè hoặc mùa đông thường không còn là yếu tố quyết định tâm trạng của chúng ta nữa. Tôi đã rất ngạc nhiên khi thực hiện một nghiên cứu theo dõi người dân ở San Diego, bằng cách đặt một cảm biến ánh sáng trên cổ tay họ.

Chúng tôi nhận thấy gần một nửa số người ở San Diego, một vùng đất đầy nắng, đã dành thời gian của họ trong các môi trường thiếu sáng trong nhà. Vì vậy, xét về góc độ ánh sáng mà nói, họ dường như đang sống chủ yếu trong giai đoạn mùa đông ở Boston hơn là trong mùa hè ở San Diego.

Điều đó thực sự khiến tôi ngạc nhiên và ý thức nhiều hơn về tầm quan trọng của ánh sáng. Bây giờ, nếu tôi lái xe, trừ khi mặt trời trực tiếp chiếu vào mắt, tôi sẽ không đeo kính râm. Bởi vì, tôi muốn tiếp xúc được với ánh sáng mặt trời càng nhiều càng tốt, dù chỉ là trong nửa giờ lái xe đó.

Mặt khác, tôi cũng tránh các cửa hàng tạp hóa được chiếu sáng rực rỡ vào ban đêm.

Nhịp sinh học có ý nghĩa thế nào đối với cách con người sử dụng ánh sáng trong nhà?

Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, chúng ta thực sự có quyền kiểm soát toàn bộ lượng ánh sáng vào bất kể thời điểm nào trong ngày. Vì vậy, chúng ta có thể lập trình ánh sáng chiếu trong nhà theo cách mô phỏng thời tiết giữa mùa hè hoặc mùa xuân.

Tôi hy vọng trong 10 hoặc 15 năm tới, chúng ta sẽ không còn cần công tắc đèn trong nhà nữa. Chúng ta sẽ lập trình sẵn những công tắc ấy.

Bạn có thể nói với bóng đèn rằng mấy giờ thì bạn muốn thức dậy, và ngôi nhà thông minh sẽ lập trình đúng lượng ánh sáng và thời gian chiếu. Có lẽ, một hệ thống đèn thậm chí có thể cảm nhận được khi nào bạn đang chán nản, để điều chỉnh ánh sáng khiến bạn vui lên. Công nghệ này có thể sẽ sớm ra đời, chỉ có điều nó sẽ đắt hơn mà thôi. Nhưng vẫn sẽ có những người sẵn sàng trả tiền để có được nó.

Theo GenK

Năm 2017, Mỹ từng tuyên bố đã có 39 bang bị những hacker này nhắm vào. Và trong năm 2018, Bộ An ninh Nội địa Mỹ chính thức tuyên bố có 21 bang đã bị nhắm tới. Tháng 4 vừa qua, chính Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ và FBI đã cáo buộc những tin tặc Nga có thể đã theo dõi hệ thống bầu cử ở tất cả các bang tại Mỹ.

Trên phông nền đen tuyền truyền thống, Tim Cook bước ra sân khấu dưới ánh đèn sáng rực. Mọi sự chú ý đều dồn về ông. Sau mỗi ý quan trọng, ông dừng lại và theo thói quen mọi người vỗ tay, hò hét, vui mừng. 

Đúng như cách mà thiên tài Steve Jobs làm cách đây hơn 10 năm. Khác biệt duy nhất là thời điểm đó Apple "Think different". 

Steve Jobs từng nói: “Sự sáng tạo đơn thuần là việc biết kết hợp những thứ xung quanh. Bạn có thể thử hỏi những người giàu óc sáng tạo xem họ đã phát minh ra một thứ gì đó như thế nào để biết câu trả lời. Thường thì họ sẽ có đôi chút xấu hổ và cảm thấy tội lỗi vì biết thực ra bản thân chẳng làm gì cả mà chỉ đơn giản là tình cờ thấy một thứ gì đó thôi. Và không lâu sau khi tuyên bố ý tưởng sáng tạo của mình thì họ sẽ nhận ra sự thật hiển nhiên này".

Dưới thời đại Tim Cook, Apple không còn "sự sáng tạo kết hợp" kia nữa mà trực tiếp "vay mượn" những thứ đã có sẵn, nâng tầm chúng lên và kiếm tiền.

iOS "vay mượn" toàn tập

Mở đầu sự kiện, ngoài những con số đạt được và giới thiệu định dạng USDZ từ Adobe, Apple đã giới thiệu nền tảng ARkit 2 với ứng dụng "mới" cài sẵn có tên Measure. Khẳng định đây không phải là sáng tạo, bởi từ lúc iPhone có camera kép, ứng dụng Measure AR đã tồn tại. Nhiều người tỏ ra "biết ơn" Apple vì đã tích hợp một ứng dụng "đáng ra phải có" trên hệ điều hành ngay từ ban đầu.

Ngoài ra, Apple còn trình diễn tựa game LEGO Studio nhưng lại một lần nữa, không có gì mới. Qua trải nghiệm thực tế thì đây là một tựa game vụng về hơn cả Machine, một game khác ra mắt năm ngoái. Thế nhưng Apple lại khẳng định "nó sẽ giúp con bạn chơi LEGO mà bạn không phải dọn dẹp hậu quả".

Tiếp đến, Apple nói về ứng dụng Photo với khả năng tìm kiếm hình ảnh theo nội dung bằng việc sử dụng A.I để phân tích bức ảnh. Qua trải nghiệm trên bản iOS 12 beta, tính năng này có chưa thực sự đáng để ca tụng. Bởi ai cũng biết Google Photo đã làm được việc này từ lâu với độ chính xác cao hơn.

Ví dụ với từ khóa "mắt kính", iOS 12 không thể tìm kiếm những bức nhìn có chủ thể nhỏ như vậy. Nhưng Google Photo lại cho kết quả chính xác gồm cả kính cận và kính râm, các góc mặt. Bên cạnh đó tính năng For You cũng không hoàn thiện bằng Rediscover This Day của Google.

Tính năng Screen Time giúp người dùng "cai nghiện" smartphone có thể là "sự copy đáng hổ thẹn" nhất mà Apple từng làm. Tại buổi ra mắt iOS 12, phóng viên công nghệ trang The Verge đã phải bình luận trong bài trực tiếp rằng "nó giống với những gì Google đã trang bị cho Android P".

Những tính năng khác như Memoji, gọi Facetime nhóm, Voice memo, Siri Shortcut... đều là những khái niệm, tính năng quen thuộc mà người dùng công nghệ đã tùng sử dụng. Hoàn toàn không có gì mới.

macOS đọng lại duy nhất Dark Mode

Ở phần giới thiệu về macOS Mojave duy nhất tính năng Continuity Camera, Desktop Stack có vẻ còn mới lạ với người dùng và hữu ích. Còn lại các tính năng như Dark Mode, App Store, trình xem ảnh đều là những thứ "đáng ra phải có" ngay từ đầu chứ không phải được chào đón như một sự sáng tạo.

Toàn bộ phần ra mắt macOS mới, thứ đọng lại duy nhất là tính năng Dark Mode và cũng là lý do khiến nhiều người nâng cấp macOS. Thế nhưng, nếu ai đã từng duyệt web trên hệ điều hành Symbian với ứng dụng UC Browser có lẽ từng một lần trải nghiệm sự dịu mắt mà Night Mode mang lại. Đó là năm 2011, đến năm 2017, cả Windows 10 và YouTube cũng trang bị tính năng này cho ứng dụng và nền tảng của họ. 

Người dùng đã kỳ vọng quá nhiều?

Có lẽ người dùng đã kỳ vọng quá nhiều vào Apple, thương hiệu nổi tiếng với những buổi ra mắt đầy sáng tạo, tính năng mới, đơn giản nhưng hữu ích với người dùng. Phải chăng Apple đã thực sự không còn ý tưởng mới? Hay họ đã đạt tới độ bão hòa của sự phát triển và hệ sinh thái của họ đã quá tối ưu?

Trong thời đại mà các thiết bị đã bắt đầu phát triển theo hướng sử dụng trí tuệ nhân tạo, máy học thì Apple dường như bắt đầu "đuối sức". Bởi Apple không có kho dữ liệu lớn phong phú như Google. Bằng chứng là việc Siri thời gian gần đây đã thua "sát ván" Google Assitant. Camera AI trên Huawei P20 Pro thể hiện sự vượt trội về phân tích hình ảnh trong khi iPhone X vẫn đang loay hoay xóa phông sao cho không lẹm vào viền.

Thế nhưng phải công nhận tuy không có sáng tạo mới nhưng Apple đang làm cho những thứ có sẵn tốt, dễ dùng và trở nên phổ biến hơn trong ngành công nghiệp smartphone.

Theo Zing

Có hai thủ khoa khối A1, D7 toàn quốc

THPT chuyên Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh không chỉ là ngôi trường xếp thứ hạng cao trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, mà còn luôn đứng top đầu về kết quả thi THPT quốc gia. Trong đó, lớp 12 Toán 1 là tập thể nổi bật.

Theo danh sách được trường công bố, 12 em của lớp này có điểm số từ 27 trở lên tại kỳ thi THPT quốc gia năm nay. Đáng chú ý, hai thành viên của lớp đạt danh hiệu thủ khoa toàn quốc.

Tập thể 12 Toán 1 của THPT chuyên Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh có 12 em đạt điểm số từ 27 trở lên.

Nguyễn Thị Hà Phương đạt tổng điểm 29,35 ở khối xét tuyển D7 (Toán, Hóa, Anh). Điểm cụ thể của nữ sinh này là Toán 9,6; Hóa học 9,75; Tiếng Anh 10.

Trong khi đó, Trần Quỳnh Trang có tổng điểm 3 môn xét tuyển khối A1 cao nhất nước. Cô đạt tổng 28,9 điểm với Toán 9,4; Vật lý 9,5; Tiếng Anh 10.

Chia sẻ với Zing.vn, Hà Phương cho biết lớp 12 Toán 1 có 11 bạn được tuyển thẳng vào đại học.

"Đôi bạn thủ khoa" Hà Phương (trái) và Quỳnh Trang cùng nộp nguyện vọng 1 vào ĐH Ngoại thương Hà Nội.

Nơi thủ khoa khối B của TP.HCM học tập

THCS - THPT Nguyễn Khuyến là ngôi trường thường có nhiều thủ khoa, á khoa tại TP.HCM. Năm nay, Bùi Lê Anh Nguyên (lớp 12A3) là thủ khoa khối B của TP.HCM với 28,7 điểm. Trong đó, điểm các môn của nam sinh lần lượt là Toán 9,2; Hóa 9,75 và Sinh 9,75.

Cùng lớp với 10X cũng có nhiều bạn đạt kết quả cao.Nhữ Quang Đức đạt tổng điểm 28,55 với điểm môn Toán là 9,8; Hoá 9,25 và Sinh 9,5.

Thành viên 12A3 trên mức điểm 28 còn có Gia Lộc (lớp trưởng) với kết quả 28,15. Xếp sau đó là thí sinh Châu Ngọc Thúy An với 27,95 điểm.

Tập thể THCS - THPT Nguyễn Khuyến "gây bão mạng" với thành tích thi tốt.

17/28 học sinh trên 25 điểm

Trong số 17/28 học sinh đạt trên 25 điểm, lớp 12 ban C, THPT chuyên Quang Trung, Bình Phước có 7 bạn trên 26 điểm và 3 bạn đạt trên 27 điểm.  Điểm số trung bình của lớp 12 ban C đạt từ 20,5-27,5 điểm.

Thành viên Trần Thị Diệu Thủy của "lớp học siêu nhân" này là thủ khoa khối C của trường với 27,5 điểm. Điểm thành phần môn Ngữ văn của Thủy đạt 9; Lịch sử 8,75 và Địa lý 9,75.

Trong kỳ thi THPT quốc gia vừa qua, Trần Thị Diệu Thủy cũng là thí sinh duy nhất đạt điểm 9 môn Ngữ văn của tỉnh Bình Phước.

Bên cạnh đó, lớp 12 ban C còn có điểm trung bình môn Địa lý cao, với 5 em đạt trên 9,75, điểm thấp nhất là 7. Ở môn Lịch sử, lớp có 10 thành viên đạt trên 9 điểm và 2 em đạt 9,75.

Lớp học chuyên ban C nên chỉ có một thành viên nam, trong khi có 27 nữ.

Ngoài thành tích về điểm thi khối C THPT quốc gia, nhiều thành viên của lớp còn đạt thành tích trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm 2019.

Với môn Địa lý, 3 học sinh giành giải ba và 2 học sinh nhận giải khuyến khích. Môn Lịch sử có một em giành giải nhì và một giải ba. Nổi bật trong đó là Ngô Phương Nam, thí sinh thi đại học đạt 26,5 điểm, có 2 năm liên tiếp đoạt giải nhì kỳ thi học sinh giỏi quốc gia.