Một người trẻ sống tiết kiệm sẽ đủ bản lĩnh để không rơi vào sự bấn loạn sợ bị đánh giá nọ kia, và trên hết tự bản thân họ không dùng thước đo vật chất để tự định vị mình.

Có thể nói đa phần người Việt nhất là người trẻ không biết tiết kiệm. Khái niệm keo kiệt và tiết kiệm bị tráo qua tráo lại và rốt cuộc người trẻ đang là nạn nhân. 

Tiết kiệm giúp mỗi con người thực hiện được sứ mệnh nhỏ, trung và lớn. Một người tiết kiệm thì có khả năng dự trữ vật chất ở mức an toàn cho cá nhân, cho những người anh ta có trách nhiệm, và xa hơn là cộng đồng, xã hội anh ta thuộc về. Chí ít là không gây xáo trộn cho đời sống xã hội, bình ổn thị trường, và không làm lãng phí các nguồn lực vật chất từ thiên nhiên hay tạo ra bởi con người.

Ví dụ: ăn vừa đủ, không mua sắm vô tội vạ, không để máy điều hòa khi không có người, tái sử dụng và có kế hoạch du lịch trước trong năm, không dùng credit để tiêu thụ những vật chất mà sức lạo động bản thân chưa cho phép…

Ở những xã hội mà giáo dục, nhất là giáo dục cộng đồng còn non nớt thì những hoạt động thương mại rầm rồ, những chiến lược PR quảng cáo đã khiến người ta trở nên manh động, bị lung lay bởi những mong muốn thiển cận; nhận thức của giới trẻ dễ rơi vào một trào lưu và bị giựt dây dễ dàng.

Những chiếc điện thoại thông minh có thể tốn đến vài tháng lương nhưng nhiều người trẻ vẫn đổi liên tục để “cho bằng người ta”.

… và người trẻ đã làm gì?

Tổ chức sinh nhật bằng 1 tháng lương. Ừ thì mỗi năm chỉ có 1 lần, hoặc đời người chỉ có 1 lần tuổi 18! Hẳn rồi, vui là chính nhưng có ai tự hỏi, trong buổi tiệc sinh nhật linh đình ấy, có mấy ai nhớ đến sinh nhật mình năm sau? 

Quanh đi quẩn lại có vài người bạn thân, dù có làm tiệc hay không cũng gói gém hoa, quà để chia vui những người bạn thân để cho chúng ta mượn tiền mua gạo hay đóng tiền nhà khi cuối tháng lỡ hết tiền; chi bằng chúng ta đầu tư tốt cho những mối quan hệ ấy! Tuổi trẻ mà, nếu phải xài hết tháng lương cho sinh nhật thì hãy đến 1 điểm thật hay, và mời những người thật thân, tiết kiệm lại để sự phù phiếm là một cơ hội trải nghiệm, học hỏi và đối đãi bạn bè thật hào phóng.

Mua điện thoại thông minh bằng 2 tháng lương. Đi ăn tiệm thay vì nấu ăn. Chiếc điện thoại bằng 1 cái bếp ga loại tốt, bộ nồi sử dụng được 10 năm và dao nĩa, chén bát trong nhiều năm tháng...

Ai ai cũng dùng điện thoại xịn, cuộc cạnh tranh tính bằng năm, chưa kể một kỳ nâng cấp, lên đời trong 6 tháng, éo le ở chỗ: cuộc chạy đua đưa mọi người về 1 giá trị tương đồng.

Bây giờ, người ta đối mặt với một khái niệm đầy bi quan và tiêu cực trong cạnh tranh thời đại: “cho bằng người ta”. Một người trẻ sống tiết kiệm sẽ đủ bản lĩnh để không rơi vào sự bấn loạn sợ bị đánh giá nọ kia, và trên hết tự bản thân họ không dùng thước đo vật chất để tự định vị mình.

Tiết kiệm khác với keo kiệt!

Một thanh niên đi taxi tiết kiệm sẽ hỏi xem có bạn thân, người quen tiện về cùng đường để chia tiền, hoặc sẵn sàng mời đi cùng...vì điều anh ấy muốn tiết kiệm là 1 chuỗi những chi phí: chi phí bản thân, chi phí người cung ứng dịch vụ, chi phí môi trường, chi phí hao mòn cơ sở hạ tầng, tiết kiệm thời gian... anh ta chỉ đơn giản tối ưu hóa một hành động! Khi kết thúc chuyến đi, anh ta có thể tip cho tài xế nếu dịch vụ tốt; hoặc không nếu dịch vụ tệ.

Một người tiết kiệm đúng nghĩa có thể bỏ bớt hoa tặng bạn gái khi thấy chi phí trở thành bất hợp lí nhưng sẵn sàng mua cho cô ấy đôi giày cao gót loại mắc tiền có thiết kế nâng đỡ gót chân!

Trong khi đó, một người keo kiệt có thể dưới hình thức rất lượt là, óng mượt của nước hoa hàng hiệu, hột xoàn lỉnh kỉnh, lẽ đi xe riêng mà tiện đi taxi, vào ra xe của người ta đóng mạnh tay, và chẳng thèm tip dù dịch vụ tốt hay xấu vì hạ cố đi xe taxi cho là may lắm rồi! hoặc tip vào mặt người ta số tiền lớn mà không có lí do bằng thái độ trịch thượng, ban phát. Sự keo kiệt trong hành xử.

Một người trẻ biết tiết kiệm sẽ cân nhắc: gói thức ăn thừa của mình mang về để tránh hao phí thùng rác? khi uống nước sẽ lưu ý về chai đựng, khi rút tiền sẽ suy nghĩ có nên in hóa đơn ra thậm chí không đọc rồi quăng đại đâu đó? Tờ giấy A4 của công ty có khi chỉ nguyệch ngoạc mấy nét chỉ đường cho bạn rồi vo quăng sọt rác, trong khi giấy vệ sinh ở nhà dùng loại phế phẩm? ở nhà chưa lắp điều hòa nên vào công ty xài hết cỡ cho đã mà không biết rằng mình đang hành hạ cơ thể mình và phá hủy sự cân bằng độ ẩm da?

Một người tiết kiệm đúng nghĩa có thể bỏ bớt hoa tặng bạn gái khi thấy chi phí trở thành bất hợp lí nhưng sẵn sàng mua cho cô ấy đôi giày cao gót loại mắc tiền có thiết kế nâng đỡ gót chân!

Người trẻ, đừng ngại ngùng khi nói với người bán vé máy bay, nhân viên siêu thị, người bán cà rem, hay nhân viên tư vấn xây dựng rằng: “tôi muốn một loại tiết kiệm hơn!”

Người trẻ, hãy nhớ, khi ai đó nói bạn là: “anh tiết kiệm quá!” đó là một câu khen. Ngay kể cả họ có ý lăng mạ hay đá xéo bạn rằng bạn đang keo kiệt, hãy mỉm cười và nói cảm ơn thật chân thành khi bạn chắc chắn rằng việc làm của bạn không gây hại cho ai, mà nó vừa giảm bớt gánh nặng cho một người khác, một con vật hay một tổ hợp vật chất nào đó; và tất nhiên là nó lại nén chắc hơn cái túi của bạn cho những chi phí có ý nghĩa khác.

Bạn hình dung sự tiết kiệm của mỗi cá nhân như trái bóng bay ấy, nó giúp trái đất bớt nặng nề và u ám bởi những ham muốn trần tục và tính hồ đồ của nhân loại.

Độc giả Chương Đặng

Tôi và anh yêu nhau tính đến nay cũng hơn năm. Hai đứa cũng đã đưa nhau về ra mắt bố mẹ hai bên. Chỉ đợi thêm một thời gian nữa thu xếp được công việc thì sẽ tính chuyện kết hôn.

Lần đầu gặp anh là ngày tôi đi phỏng vấn xin việc. Do hồi hộp nên tôi làm đổ cà phê lên một người đàn ông đang đi đến. Chiếc áo sơ mi trắng anh đang mặc loang lổ những vết bẩn. Tôi vội vàng xin lỗi vài câu rồi bỏ đi vì sợ đến lượt mình phỏng vấn.

Hôm ấy, tôi trượt cuộc phỏng vấn. Đã buồn rồi vậy mà anh đứng đợi ở ngay cửa một hai bắt tôi phải bồi thường. Dùng dằng mãi tôi nói hay là anh cởi áo đi tôi về giặt ủi sạch sẽ rồi đem trả. Vậy mà anh làm thật, tôi tròn mắt ngạc nhiên, trong lòng thì ghét anh đến tận xương.

Trên đường về, lòng hậm hực vừa đi vừa nghĩ đúng là số xui tận mạng. Còn gã đàn ông kia nữa, nếu hôm nay mà cà phê đổ lên quần chẳng lẽ hắn cũng cởi đưa mình?

Nhưng rồi hôm sau khi đem áo trả, anh lại xin được một cuộc hẹn, cứ nói qua nói lại thì thành quen. Biết tôi không được vào công ty, anh chủ động giới thiệu tôi sang làm cho một công ty khác.

Có được vị trí như vậy, tôi biết chắc anh đã phấn đấu và nỗ lực rất nhiều. (Ảnh minh họa)

Thời gian đó anh giúp đỡ tôi rất nhiều. Quen anh rồi tôi hiểu anh nhiều hơn. Anh là người bản lĩnh nhiều nghị lực, bố mất sớm mẹ anh vất vả nuôi hai anh em ăn học. Vì vậy mà để tốt nghiệp đại học anh phải đi làm thêm bằng đủ nghề từ gia sư, chạy bàn thậm chí phải đi lao động vất vả ở các công trình xây dựng. Nghe anh nói như vậy tôi càng khâm phục và yêu anh nhiều hơn.

Bạn trai đi làm được hơn hai năm nhưng đã là trưởng phòng kinh doanh. Vị trí mà biết bao người mơ ước. Có được vị trí như vậy, tôi biết chắc anh đã phấn đấu và nỗ lực rất nhiều. Tôi luôn tự hào khi giới thiệu anh với mọi người trong gia đình, bạn bè.

Công ty của tôi và anh cách nhau không xa. Trong tuần tôi hay đến chỗ anh vào giờ nghỉ trưa để cùng ăn cơm. Vì tôi thường hay dậy sớm vào buổi sáng để làm cơm mang theo. Anh cũng có vài lần ghé chỗ tôi để đón tôi về hay đưa đi chơi đâu đó khi hết giờ làm. Vì vậy mà chuyện hai chúng tôi quen nhau các anh chị cùng chỗ làm đều biết.

Cách đây ba ngày, chiều tan làm, tôi đến công ty của anh. Vì khi trưa lúc ăn cơm bạn trai có nói mình sẽ ở lại làm thêm nên tôi muốn đến đưa anh ít đồ ăn lót dạ. Công ty anh vắng tanh vì mọi người đã về hết. Cửa phòng anh chỉ khép hờ, tôi định rón rén bước vào để anh bất ngờ. Nhưng khi vừa đặt chân tôi chợt nghe tiếng thì thào của ai đó trong phòng.

Hoảng hốt, tôi nhìn qua khe cửa, tôi không dám tin vào mắt mình. Anh và giám đốc của mình đang hôn nhau say đắm. Họ hôn nhau vô cùng mãnh liệt, đôi bàn tay rắn chắc của anh thì mơn trớn khắp người đàn bà kia. Tôi như muốn ngã quỵ xuống ngay tại chỗ.

Tôi vào nhà vệ sinh rửa mặt cho tỉnh táo tôi lấy điện thoại gọi cho anh. Anh viện lí do là bận việc này nọ nên mong tôi thông cảm. Tối anh sẽ đến đưa tôi đi dạo khuya. Anh vẫn dùng giọng nói ngọt ngào hiền lành nhưng đầy xảo trá ấy làm tôi muốn buồn nôn.

Tôi nói anh ra gấp vì tôi đang đứng đợi ở chỗ quen thuộc. Vừa thấy anh, tôi đã ném ngay những thức ăn nước uống mình mang đến vào người anh. Anh tỏ ra bất ngờ nhưng tôi không quan tâm. Tôi hỏi anh khi nãy ở trong phòng làm việc của mình anh đã làm gì.

Nhìn thái độ của tôi, có lẽ anh đã hiểu mọi chuyện. Anh cuống quýt xin lỗi này nọ nhưng tôi cảm thấy thất vọng tới mức không muốn nghe. Những hình ảnh vừa nhìn thấy cứ hiện ra làm tôi nổi gai cả người.

Tôi mắng anh rất nhiều, trong khi cơn giận của tôi chưa hạ hỏa thì anh lại lên tiếng: "Em tưởng anh có được vị trí như ngày hôm nay là dễ lắm sao, có ai vừa hết thời gian thử việc lại được làm trưởng phòng không?".

Tôi sững sờ khi nghe những gì mà người yêu tôi vừa nói. Vậy là để có được vị trí mình muốn, anh sẵn sàng làm tình nhân cho người đáng tuổi mẹ mình hay sao? Thì ra chức trưởng phòng của anh có được là như vậy, không phải do anh có năng lực như tôi từng tự hào hãnh diện.

Một cảm giác ghê rợn chạy khắp người làm tôi cũng thấy mình thật nhơ nhớp vì đã yêu người như anh. Tôi không nói thêm bất cứ lời nào nữa, mặc cho anh níu kéo thậm chí quỳ xuống xin tha thứ. Mấy hôm nay tôi tránh gặp anh, cũng không nhận bất kì cuộc điện thoại nào. Tôi muốn xóa sạch kí ức về anh, người như anh thì thật không đáng để tôi dành thời gian hay tình cảm để yêu thương.

(Theo Tri thức trẻ)

Gần đây, đọc trên quý báo về chuyện dạy con chọn chồng, tôi thấy hầu hết các ý kiến đều nói 10 điều dạy con của anh Nguyễn Đức Quang là quá cực đoan. Tuy nhiên, tôi lại hoàn toàn đồng tình với anh Quang.

Tôi có một đứa cháu rất ngoan, lễ phép và chăm chỉ. Cháu mới lấy chồng được 4 năm. Gần đây về thăm nhà, cháu bật khóc kể ra một tràng những mâu thuẫn với gia đình chồng và kết luận rằng, bố mẹ chồng không hề thương con dâu. Cháu cũng đã hiểu ra, vì sao người ta lại nói, chuyện mẹ chồng nàng dâu mâu thuẫn là chuyện muôn thủa.

Cháu kể, trước khi lấy chồng, cháu luôn nghĩ rằng, chỉ cần mình sống thật tốt, thật ngoan ngoãn và đối xử với bố mẹ chồng như bố mẹ mình thì họ cũng sẽ yêu thương con dâu như chính con ruột của mình. Nhưng thực tế không phải như vậy.

Những bất công mà cháu phải chịu trong thời gian sống ở nhà chồng khiến cháu kết luận rằng mình thật xui xẻo khi rơi vào một gia đình như vậy.

Tôi thì cho rằng, không phải nhà chồng của cháu không tốt mà vì cháu đã kỳ vọng quá nhiều vào mối quan hệ nhà chồng - nàng dâu.

Các cụ xưa vẫn có câu “một giọt máu đào hơn ao nước lã”. Dù thế nào đi chăng nữa, con dâu, con rể cũng không phải máu rủ ruột già với nhà chồng, nhà vợ. Vì vậy, việc đòi hỏi bố mẹ chồng đối xử công bằng và yêu thương mình như tình cảm mà họ dành cho con ruột là không nên và không bao giờ có (hoặc rất hiếm có).

Có thể, một số con dâu con rể hiện thấy mình được đối xử chẳng khác nào con ruột của bố mẹ chồng/vợ. Nhưng đấy là khi cuộc sống của họ đang bình yên, không chung đụng, không nhờ cậy… Chứ khi có biến cố, họ sẽ hiểu “ruột thịt bao giờ cũng hơn”.

Anh Quang có lẽ là một người có nhiều trải nghiệm hoặc quan sát thực tế nhiều nên mới đúc rút ra 10 điều dạy con như vậy. Tôi hoàn toàn đồng tình với anh Quang.

Ngày xưa, khi lấy chồng, phụ nữ đều được dạy “một điều nhịn là chín điều lành” nên dù có khổ cực, bị đối xử tệ bạc đến mức nào, họ cũng cố gắng nhịn để giữ gia đình yên ấm, vẹn tròn. Nhưng cuộc sống chỉ có nhẫn nhịn thì không còn gì là hạnh phúc.

Ngày nay, mọi người đều quan tâm đến cảm xúc của mình, nhiều người đặt cảm xúc của mình lên trên hết. Vì vậy, cần xác định bản chất của một mối quan hệ để biết điều gì nên và không nên làm. Từ đó sẽ biết cách ứng xử hoặc bớt kỳ vọng thì sẽ bớt thất vọng.

Con gái lấy chồng chứ không lấy cả nhà chồng nên không cần thiết phải yêu cả nhà chồng. Bố mẹ chồng cũng cần xác định rằng, mình không đẻ ra, không nuôi dưỡng con dâu nên không có quyền đòi hỏi con dâu phải yêu thương, báo hiếu mình. 

Khi con gái tôi lấy chồng cách đây 10 năm, tôi dặn con không cần lấy lòng bố mẹ chồng, anh chị em nhà chồng nhưng phải cư xử với nhà chồng một cách có văn hóa. Quan trọng hơn, hãy lắng nghe trái tim mình và nhìn vào người đàn ông của mình để biết nên ứng xử với nhà chồng như thế nào cho đúng.

Giữa vợ với chồng cũng cần xác định, anh ta chỉ là bạn đời - một người đồng hành cùng mình trong một cuộc hành trình. Quan hệ giữa vợ với chồng là quan hệ bình đẳng nên anh ta không thể ép vợ làm những điều mà người phụ nữ không thích.

Độc giả Bích Ngọc(TPHCM)