Siêu máy tính dự đoán Chelsea vs West Ham, 3h00 ngày 4/2

Ngày 2/12 tới, Hiệp hội ATTT Việt Nam - VNISA sẽ phối hợp cùng Cục CNTT thuộc Bộ Quốc phòng, Cục ATTT và Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT) thuộc Bộ TT&TT tổ chức sự kiện “Ngày ATTT Việt Nam” 2016 với chủ đề “Kỷ nguyên mới của an ninh mạng”. Trước thềm sự kiện thường niên quan trọng trong lĩnh vực ATTT này, ICTnews đã có cuộc trao đổi với Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VNISA Vũ Quốc Thành về thực trạng ATTT Việt Nam, đặc biệt là chất lượng đội ngũ nhân lực ATTT nước nhà.

Thời gian gần đây, tại Việt Nam đã ghi nhận hàng loạt cuộc tấn công mạng vào các cơ quan tổ chức, trong đó tiêu biểu là vụ tấn công vào hệ thống hàng không Việt Nam hồi cuối tháng 7/2016. Xin ông cho biết VNISA đánh giá như thế nào về thực trạng ATTT tại Việt Nam hiện nay?

Tôi cho rằng, thực trạng ATTT tại Việt Nam không nằm ngoài thực trạng chung của thế giới. Đây cũng là một nội dung mà VNISA sẽ trình bày tại hội thảo quốc tế được tổ chức nhân Ngày ATTT Việt Nam 2016 vào ngày 2/12 tới. Nét chung của bức tranh an toàn thông tin là chúng ta đang bước vào kỷ nguyên mới về an ninh mạng, với một số điểm chính như:

Thứ nhất, trước đây lĩnh vực ATTT ở tầm khu vực, tầm quốc gia nhưng đến nay nó đã thành vấn đề chung của toàn cầu. Trên thế giới, có những nét mới như đã hình thành những liên minh giữa các quốc gia để tạo thành phe phái trong lĩnh vực an ninh mạng - điều chưa từng thấy trước đây. Hay sự xuất hiện của những cuộc chạy đua vũ trang trên mạng được công khai hoá, tiêu biêu là Chính phủ Mỹ đã công khai kêu gọi thầu để xây dựng các vũ khí chiến tranh mạng. Những điều này nói lên rằng an ninh mạng đã trở thành một vấn đề lớn nhất của xã hội.

Tại Việt Nam, các cuộc tấn công mạng hiện nay càng ngày càng nhiều. Và điều này hoàn toàn dễ hiểu bởi lẽ sự bảo vệ cho nhiều hệ thống thông tin của chúng ta còn rất yếu. Mặt khác, các cuộc tấn công mạng hiện nay, đối tượng gây ra không phải chỉ là những cá nhân, tổ chức có mức độ chuyên nghiệp cao mà ngay cả những cá nhân nghiệp dư cũng thực hiện. Điều đó cũng phần nào cho thấy hiện nay việc tấn công vào một số hệ thống quá dễ dàng, người ta có thể tấn công có mục đích hoặc không có mục đích, hay chỉ để chứng minh rằng tôi có thể tấn công được và thậm chí là chỉ để bày tỏ một trạng thái cảm xúc. Rõ ràng là, chừng nào mà chúng ta còn chưa nâng cao được mức độ đảm bảo ATTT chung thì chúng ta vẫn sẽ còn phải đối mặt với nhiều cuộc tấn công mạng.

Con người là yếu tố đặc biệt quan trọng trong công tác đảm bảo ATTT. Vậy hiện tại đội ngũ nhân lực ATTT của Việt Nam như thế nào, thưa ông?

Nói đến nhân lực ATTT trong các các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, đặc biệt là các cơ quan nhà nước là chúng ta đang nói đến đội ngũ những người làm về ATTT đã hoạt động trong thực tế và đang hàng ngày giữ vai trò quan trọng trong việc bảo vệ các hệ thống thống tin của toàn xã hội. Có thể nhận định, nhìn chung lực lượng này đang rất thiếu và trình độ của họ cũng chưa đạt được theo mức yêu cầu chung của xã hội. Và nếu so với các nước có trình độ tương đối phát triển trong khu vực như Singapore, Malaysia… thì nhân lực ATTT của Việt Nam hiện vẫn yếu hơn nhiều.

Trên thực tế, nhận thức rõ tầm quan trọng đặc biệt của yếu tố con người trong bảo đảm ATTT, Chính phủ, Bộ TT&TT đã và đang chỉ đạo triển khai nhiều hoạt động trong các chương trình, đề án, kế hoạch với mục tiêu là làm sao để tăng cường nguồn nhân lực ATTT trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, trong đó có thể kể đến Đề án “Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ATTT đến năm 2020” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 14/1/2014 theo Quyết định 99 (Đề án 99); Đề án “Tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức, trách nhiệm về ATTT đến năm 2020” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 19/6/2015 theo Quyết định 893 (Đề án 893).

Trong 60 ứng dụng mua sắm phổ biến được đánh giá, có ứng dụng Thế Giới Di Động và ứng dụng Chợ Tốt tại Việt Nam.

Trong bài viết đăng hôm 1/10, trang operasoftware cho biết những thông tin nhạy cảm như tài khoản ngân hàng hay các thông tin tài chính khác, vốn được lưu trên tài khoản online của các nhà bán lẻ hoặc các ứng dụng mua sắm, có thể bị kẻ xấu chặn và đọc được nếu người dùng truy cập bằng Wi-Fi công cộng hay các mạng Wi-Fi kém bảo mật.

Mới đây, hai nhà sản xuất Trung Quốc là Huawei và Xiaomi đã thổi làn gió mới khi mạnh dạn tuyên bố sẽ bá chủ thị trường với những sản phẩm cao cấp và sang trọng “made in China”.

Vì sao các tên tuổi lớn gặp khó ở Trung Quốc?

Các nhà sản xuất điện thoại đến từ đất nước tỷ dân có nhiều cách để hạ giá thành sản phẩm, bao gồm:

1. Bán sản phẩm trực tiếp hoặc thông qua trang thương mại điện tử giúp loại các chi phí bán lẻ.

2. Tiếp thị trực tuyến, giảm chi phí quảng cáo truyền thốn.

3. Không để giá di động quá cao rồi giảm dần theo thời gian.

4. Chỉ lựa chọn các thị trường đang phát triển như Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam,…nơi có nhu cầu lớn về các sản phẩm giá rẻ.

5. Đa dạng hóa sự lựa chọn của khách hàng bằng việc thay đổi linh hoạt chất liệu sản phẩm, từ bình dân đến cao cấp.

Phương thức bầu cử tại các bang của Mỹ trong năm 2016. Màu xám là các bang chỉ dùng hình thức bầu cử qua phiếu giấy truyền thống.

Theo BallotPedia, các loại thiết bị được dùng để bỏ phiếu trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2016 có sự khác biệt lớn tại các bang. Một số bang sử dụng các thiết bị điện tử để ghi lại số phiếu của người dân, trong khi một số bang khác vẫn dùng phiếu giấy hay thậm chí là bỏ phiếu qua thư.

Dù vậy, ngày càng nhiều bang đang quyết định sử dụng thêm công nghệ vào các cuộc bầu cử được tổ chức tại địa phương, song song với hình thức bỏ phiếu giấy truyền thống. Dưới đây là chi tiết về bốn công nghệ sẽ được áp dụng tại bầu cử Tổng thống Mỹ 2016 được trang BallotPediatổng hợp lại:

Hệ thống quét phiếu quang học

Máy quét phiếu quang học được sử dụng tại bang Ohio năm 2012.

Với hệ thống này, các cử tri sẽ đánh dấu vào hình bầu dục, hình hộp hoặc các hình dạng tương tự khác lên một lá phiếu giấy. Sau đó, các lá phiếu này sẽ được quét ngay tại địa điểm bỏ phiếu hoặc được đem tới một trung tâm được chỉ định để lấy kết quả.

Hệ thống ghi điện tử trực tiếp (DRE)

Một máy tính DRE sẽ được sử dụng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2016.

Hệ thống này sử dụng một máy tính cho phép cử tri Mỹ có thể ghi lựa chọn bỏ phiếu của mình trực tiếp vào bộ nhớ máy tính. Máy tính DRE trông khá giống máy ATM với màn hình cảm ứng, nút bấm và quay số. Tại một số địa điểm bỏ phiếu, máy tính DRE còn được trang bị cả máy in để in ra các phiếu xác nhận cho cử tri trước khi họ đồng ý bấm nút lưu kết quả vào bộ nhớ máy tính. Các phiếu xác nhận này có thể được dùng trong các trường hợp cần soát lại phiếu sau đó.

Hệ thống và thiết bị đánh dấu lá phiếu

Hệ thống này được làm ra để giúp đỡ các cử tri là người khuyết tật có thể đi bỏ phiếu. Hầu hết các thiết bị được sử dụng đều có màn hình cảm ứng và hỗ trợ âm thanh cùng các tính năng tiếp cận khác để hỗ trợ tối đa cho quá trình bỏ phiếu của người khuyết tật. Thay vì ghi vào bộ nhớ máy tính như hệ thống DRE nêu trên, kết quả bỏ phiếu sẽ được ghi trên giấy và sau đó sẽ được kiểm lại bằng tay.

Hệ thống phiếu đục lỗ

Máy dùng để đọc kết quả trên các phiếu đục lỗ trong cuộc bầu cử.

Những cử tri tham gia phương pháp bỏ phiếu này sẽ được phát cho một lá phiếu và một thiết bị đục lỗ giấy. Cử tri sẽ thể hiện sự lựa chọn của mình bằng cách đục lỗ vào phần được chỉ định của ứng viên. Sau đó, lá phiếu sẽ được đặt trong một hộp để lấy kết quả bằng tay hoặc quét bằng máy tính.

Ngoài ra, kể từ năm 2010, một số hình thức bỏ phiếu kiểu cũ như bỏ phiếu bằng máy đòn bẩy đã bị loại bỏ khỏi mọi cuộc bầu cử tại Mĩ vì có nhiều lo ngại về tính chính xác.

Vấn đề

Các chỉ trích gần đây về việc các máy bỏ phiếu được sử dụng trong cuộc bầu cử tổng thống Mĩ 2016 đã quá cũ và có thể ảnh hưởng tới kết quả cuộc bỏ phiếu đang xuất hiện ngày càng nhiều. Theo một báo cáo vào tháng 10/2015 của Trung tâm Tư pháp Brennan, 43 bang của Mỹ sẽ phải sử dụng thiết bị bỏ phiếu có hơn 10 năm sử dụng trong năm nay.

Bản báo cáo cũng nói rằng rất khó để tìm được linh kiện thay thế cho những máy này và 31 bang thể hiện nguyện vọng muốn mua một máy mới nhưng 22 trong số này cho biết "không biết nơi nào chịu chi tiền cho việc mua máy bỏ phiếu mới". Theo các nhà quan sát, các máy bỏ phiếu lỗi thời hoặc khó sửa chữa có thể gây khó khăn cho các cuộc bầu cử địa phương.

Vào tháng 4/2014, Hội đồng bầu cử bang Virginia đã bỏ phiếu đã loại bỏ việc sử dụng máy bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tại 30 quận và thành phố của bang do lo ngại lí do an ninh. Edgardo Cortex, thành viên Ủy ban bầu cử quốc gia Mĩ thậm chí còn đánh giá việc sử dụng các máy như vậy là "tạo ra một nguy cơ không thể chấp nhận được cho sự toàn vẹn của cuộc bầu cử".

Nguyễn Long