Trước đó không lâu, tại kỳ họp 36 vào tháng 1/2024, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng kết luận Ban cán sự đảng UBND tỉnh Bắc Ninh đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc và nhiều vi phạm khác trong thực hiện một số dự án/gói thầu do Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế (AIC) và các công ty trong hệ sinh thái AIC thực hiện. Đi cùng với các kết luận này là hàng loạt các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo của tỉnh này bị kỷ luật.

Tương tự, tại kỳ họp 34 vào cuối năm 2023, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng chỉ rõ, Ban cán sự đảng Bộ Công Thương đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc. Sau đó, một loạt lãnh đạo và cán bộ của bộ này bị kỷ luật...

Xu hướng áp đặt ý chí của người đứng đầu rất đáng lo ngại

Một câu hỏi đặt ra: Thế nào là “tập trung dân chủ” và vì sao vi phạm nguyên tắc này lại có vẻ phổ biến đến vậy?

Những nội dung của nguyên tắc “tập trung dân chủ” được quy định tại Điều 9, Điều lệ Đảng, được thông qua tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 11.

Theo đó, 6 yêu cầu của nguyên tắc “tập trung dân chủ” đã nêu rõ cấu trúc tổ chức quyền lực của Đảng, mô hình lãnh đạo, các mối quan hệ giữa đảng viên và tổ chức đảng, cấp dưới và cấp trên, thiểu số và đa số, tổ chức đảng và Đại hội Đảng, nguyên tắc ban hành quyết định lãnh đạo, trách nhiệm thực hiện Nghị quyết của đảng viên cũng như tổ chức đảng, và các quyền dân chủ của đảng viên...

Phân tích 6 nội dung của nguyên tắc “tập trung dân chủ” có thể thấy khía cạnh “tập trung” thể hiện qua hệ thống quyền lực trong đảng được tổ chức theo trật tự thứ bậc, với thiết chế quyền lực cao nhất là Đại hội Đảng toàn quốc, giữa hai kỳ đại hội là Ban Chấp hành Trung ương.

Tổ chức đảng cấp dưới phải chấp hành các quyết định của tổ chức đảng cấp trên, tổ chức đảng cấp trên có thể xem xét, thay đổi quyết định của tổ chức đảng cấp dưới. Cùng với đó, cá nhân phải phục tùng tổ chức, đảng viên và tổ chức đảng phải chấp hành Điều lệ Đảng, Nghị quyết.  

Khía cạnh “dân chủ” thể hiện qua biện pháp bầu cử được sử dụng để chọn ra thành viên ban lãnh đạo các cấp, mô hình tập thể lãnh đạo chứ không phải cá nhân lãnh đạo. Các quyết định lãnh đạo được ban hành theo nguyên tắc đa số (đạt trên 50% số phiếu ủng hộ).

Thiểu số phải phục tùng đa số, cá nhân đảng viên không chỉ được quyền phát biểu, thảo luận, mà còn được bảo lưu ý kiến khác với quan điểm, ý kiến của đa số và báo cáo lên cơ quan đảng cấp trên.

Với những yêu cầu và đặc điểm nêu trên, nguy cơ vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ sẽ xảy ra khi cá nhân đứng đầu hoặc nhóm thiểu số có thể thường xuyên lấn át, áp đặt ý chí đối với tập thể thành viên ban lãnh đạo.

Khả năng thứ hai là việc thảo luận các vấn đề lãnh đạo được thực hiện qua loa, hình thức, để rồi biểu quyết theo ý định có sẵn.

Khả năng thứ ba là những ý kiến thuộc về thiểu số bị loại bỏ, hoặc ngăn chặn cả quyền phát biểu cũng như quyền báo cáo lên cơ quan lãnh đạo cấp trên.

Khả năng thứ tư là sự hình thành một nhóm đa số bền vững, có thể thường xuyên chi phối các quyết định lãnh đạo, kể cả quyết định sai trái. 

Về lý thuyết, nếu được thực hiện nghiêm túc, nguyên tắc “tập trung dân chủ" không chỉ phát huy trí tuệ tập thể, mà quan trọng hơn là có thể giảm thiểu nguy cơ chuyên quyền để ban hành những quyết định duy ý chí, thiếu cân nhắc thấu đáo, bất chấp những nguyên tắc, quy định của tổ chức, dẫn đến sai phạm và hệ lụy tiêu cực.

Ưu điểm thứ hai của nguyên tắc “tập trung dân chủ” là bảo đảm sự quyết đoán của các chủ thể lãnh đạo trước những tình huống nan giải, bất thường.

Ưu điểm thứ ba là duy trì kỷ cương, kỷ luật, sự thống nhất và nhất quán cả về quan điểm và hành động trong đảng, từ trung ương xuống đến các địa phương. 

Trên thực tế, có rất nhiều yếu tố có thể dẫn đến vi phạm nguyên tắc “tập trung dân chủ” tại các cơ quan, đơn vị. Đáng chú ý nhất và cũng là điều đáng lo ngại là sự hiểu biết không đầy đủ về nguyên tắc này, xu hướng áp đặt ý chí của người đứng đầu; thói quen chấp hành, e ngại hoặc không đủ năng lực nêu chính kiến của cá nhân đảng viên; sự phụ thuộc người đứng đầu về công việc và cơ hội phát triển của các thành viên ban lãnh đạo; sự hình thành các ê kíp dựa trên lợi ích nhóm hoặc quan hệ cá nhân…

Cần bản lĩnh và trách nhiệm của từng đảng viên

Để giảm thiểu nguy cơ vi phạm nguyên tắc “tập trung dân chủ”, điều kiện đầu tiên là mỗi đảng viên, đặc biệt là các thành viên ban lãnh đạo tại mỗi tổ chức đảng cần nắm vững và thực hiện nghiêm túc 6 yêu cầu của nguyên tắc này.

Điều kiện thứ hai là sự đồng đều giữa các thành viên ban lãnh đạo về trình độ, uy tín và ảnh hưởng của mỗi cá nhân. Bởi lẽ, bất cứ sự chênh lệch thái quá nào trong ban lãnh đạo cũng có thể làm xuất hiện nguy cơ thao túng quyền lực khi ban hành các quyết định của tập thể lãnh đạo.

Điều kiện thứ ba là ý thức trách nhiệm, bản lĩnh của mỗi cá nhân đảng viên trong tổ chức đảng, đặc biệt là thành viên ban lãnh đạo. Đảng viên bản lĩnh và trách nhiệm không chỉ dám nêu chính kiến khi phát hiện sai nguyên tắc, mà còn có thể báo cáo cơ quan đảng cấp trên nếu sai phạm kéo dài.

Về lâu dài, có thể xem xét gia tăng yêu cầu về tỷ lệ số phiếu thuận với các quyết định lãnh đạo. Hiện nay, yêu cầu các quyết định lãnh đạo phải đạt trên 50% số phiếu ủng hộ được cho là khá lỏng lẻo, nhất là trong các đơn vị mà người thủ trưởng có thể chi phối quá nhiều với các thành viên cơ quan.

Nếu yêu cầu số phiếu ủng hộ quyết định lãnh đạo phải đạt trên 75% thì sẽ tạo ra rào cản thể chế, qua đó giảm bớt nguy cơ chuyên quyền của cá nhân, nhóm trong tổ chức đảng.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương kết luận sai phạm tại Bộ LĐ-TB&XH

Các chuyên gia đánh giá, việc tạo ra các không gian sống xanh, thân thiện với môi trường sẽ mang lại lợi ích cho cả người mua và người bán. Các dự án bất động sản được xây dựng đảm bảo đầy đủ các khoảng xanh, với kiến trúc đẹp, hệ thống hạ tầng kỹ thuật tiện nghi, cùng phương thức quản lý, vận hành nghiêm túc luôn đạt được tỷ lệ thanh khoản cao trên thị trường.

Đối với người mua nhà, chọn chốn an cư có nhiều mảng xanh đã trở thành tiêu chí lựa chọn hàng đầu. Bởi theo họ, một môi trường sống được phủ xanh có tác dụng thanh lọc không khí, đem đến một cuộc sống trong lành và khỏe mạnh cho gia đình. 

Nắm bắt xu thế này, ở Hà Nội, các nhà phát triển dự án chủ trương kiến tạo nhà ở theo hướng “xanh hóa”, nổi bật ở quận Hai Bà Trưng là dự án căn hộ Hinode City. Chủ đầu tư Hinode City dành hơn 60% diện tích của dự án cho không gian cây xanh, cảnh quan và giao thông…

Dự án được thiết kế phân bố các khu vực cây xanh, hoa tươi ở hệ thống vườn cảnh quan dưới mặt đất, khu tiện ích tầng mái và xây dựng hồ bơi ngoài trời trên tầng của các tòa tháp. Từ bất cứ góc nhỏ nào của Hinode City, cư dân tương lai cũng có thể cảm nhận được hơi thở của đất trời và sắc xanh ngập tràn… Tất cả góp phần tạo nên một không gian sống trong lành, lý tưởng, là sự lựa chọn phù hợp với nhiều gia đình.

Ngôi nhà hài hòa cùng thiên nhiên

Bên cạnh việc kiến tạo nên không gian sống tràn ngập hương sắc thiên nhiên, chủ đầu tư WTO đã thiết kế tỉ mỉ và xây dựng lên các căn hộ “xanh” tại Hinode City bằng cách đưa những nguyên liệu tự nhiên vào không gian sống như: sàn gỗ, cây xanh, tận dụng tối đa ánh sáng và gió tự nhiên, tiết kiệm năng lượng cho mỗi gia đình… Theo đại diện chủ đầu tư, việc này sẽ đem lại lợi ích lâu dài cho cư dân, góp phần giảm được chi phí hóa đơn điện hàng tháng.

Hệ thống cửa sổ và ban công của các căn hộ tại dự án Hinode City được thiết kế bằng kính Low-e chạm trần. Loại kính này giúp bảo vệ sức khỏe cho cư dân tương lai khi có thể ngăn chặn một lượng lớn các tia hồng ngoại, tia cực tím đi qua kính, nhưng không làm giảm thiểu lượng ánh sáng đi vào ngôi nhà. Lớp phủ bạc của kính có tác dụng chống hấp thụ nhiệt từ bên ngoài, vì vậy nhiệt độ căn phòng luôn ổn định, từ đó giúp tiết kiệm điện năng tiêu thụ từ hệ thống điều hòa.

Mỗi ngôi hộ tại Hinode City đều được thiết kế ít nhất 2 logia có chiều rộng khoảng 1,2m. Các logia này không chỉ phục vụ các nhu cầu sinh sống cơ bản của cư dân như: nơi phơi phóng, thiết kế các tiểu cảnh như cây hoa, hòn non bộ giúp tăng khoảng xanh cho ngôi nhà… mà còn mở ra tầm nhìn rộng lớn, đón nắng, đón gió, chan hòa với thiên nhiên.

Đồ nội thất tại Hinode City thường sử dụng những gam màu trung tính, đem lại cảm giác gần gũi. Điều đó thể hiện ở việc căn hộ được sơn tường bằng các màu nhẹ nhàng, đơn giản như: màu trắng, ghi nhạt... kết hợp với bàn ghế, kệ, tủ, sàn nhà làm bằng gỗ.

Đặt mục tiêu tạo nên một cuộc sống hoàn hảo, trọn vẹn đồng thời mang đến những phút giây thoải mái và giải tỏa những căng thẳng cho mỗi cư dân Hinode City; chủ đầu tư WTO đã kiến tạo hệ thống tiện ích đa dạng, phong phú như: phòng sinh hoạt cộng, thư viện, bể bơi, siêu thị, khu vui chơi ngoài trời... Tại đây, trẻ em có thể nô đùa thoải mái sau những giờ học mệt mỏi, bố mẹ có thể thư giãn tinh thần, nuôi dưỡng những cảm xúc để bắt đầu một ngày mới tràn ngập năng lượng.

WTO là một trong những đơn vị có kinh nghiệm lâu năm trong việc triển khai các công trình xây dựng, dành nhiều tâm huyết xây dựng dự án Hinode City. Đây sẽ là một trong những lựa chọn tối ưu cho các gia đình muốn sở hữu một bất động sản “xanh”, xứng tầm đẳng cấp.

Thế Định

Các tác phẩm tham dự tiếp tục phong phú về chủ đề, thể loại và phủ khắp tất cả các tỉnh, thành phố trong cả nước. Một số tác phẩm có chiều sâu và chất lượng rất tốt, hiệu quả tuyên truyền cao.

Năm 2023 có số cơ quan báo chí cấp tỉnh gửi tác phẩm truyền hình tham gia nhiều nhất từ trước đến nay. Có cả các trung tâm văn hóa cấp huyện, chương trình truyền hình của các đơn vị Công an, Bộ Chỉ huy quân sự các tỉnh và công ty truyền thông tư nhân gửi tác phẩm tham gia dự giải. 

Hội đồng chung khảo lựa chọn ra 72 tác phẩm xuất sắc để trao giải, trong đó có 6 giải A; 12 giải B; 18 giải C; 30 giải khuyến khích và 6 giải chuyên đề; trao bằng khen cho 15 tập thể có nhiều đóng góp cho giải.

Phát biểu tại lễ trao giải, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, qua 8 lần tổ chức, Giải Búa liềm vàng đã khẳng định giá trị, sức hấp dẫn, sự lan tỏa đối với công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị, đội ngũ cán bộ. Đồng thời khẳng định ý thức chính trị sâu sắc, đạo đức nghề nghiệp và tấm lòng son sắt cách mạng của những người làm báo trong cả nước.

Thủ tướng nhận định, các cấp ủy, các bộ, ngành, địa phương đã chủ động, tích cực tham gia và coi tham gia Giải Búa liềm vàng là một trong những công việc quan trọng, đồng thời tạo không khí sôi nổi và thu hút được sự quan tâm của các tầng lớp nhân dân đối với công tác xây dựng Ðảng, đội ngũ cán bộ và hệ thống chính trị. Giải búa liềm vàng còn là diễn đàn thể hiện những quan điểm, lý luận, lịch sử tự hào, niềm tin của nhân dân và thực tiễn hoạt động phong phú của Đảng.

Theo Thủ tướng, các tác phẩm tham dự giải đã bám sát chủ trương, quan điểm về công tác xây dựng Đảng, phản ánh sinh động sinh hoạt chính trị trong Đảng; đặc biệt là các vấn đề cấp thiết đang nổi lên như xây dựng văn hóa - đạo đức trong Đảng, chống “căn bệnh sợ trách nhiệm, sợ sai”. Đồng thời khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phản bác các quan điểm sai trái, xuyên tạc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng...

Ngoài ra, các tác phẩm còn đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cổ vũ tinh thần, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước nhanh, bền vững.

"Với phương châm “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, “lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”, Thủ tướng đề nghị các cấp ủy, tổ chức đảng tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện cho các cơ quan báo chí, đội ngũ phóng viên tập trung tuyên truyền, phản ánh những giá trị lý luận, quan điểm đổi mới của Đảng và quyết tâm xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

Tăng cường hơn nữa các bài viết về những điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, cá nhân tiêu biểu; những mô hình mới, cách làm hay, sáng tạo; đấu tranh ngăn chặn và đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Đấu tranh, phản bác những luận điệu xuyên tạc, quan điểm sai trái của các thế lực thù địch, các tổ chức phản động...

Thủ tướng tin tưởng Giải Búa liềm vàng phát huy hơn nữa những kết quả đã đạt được, tiếp tục tìm tòi đổi mới, sáng tạo để ngày càng lan tỏa sức sống mạnh mẽ và ảnh hưởng tích cực của Giải, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và xây dựng đội ngũ cán bộ trong sạch, vững mạnh.

Giải sẽ đóng góp tích cực, hiệu quả vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. 

Tại lễ trao giải, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Mai Văn Chính, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Giải Búa liềm vàng đã phát động Giải Búa liềm vàng lần thứ IX – năm 2024.