Theo New York Times, một số bằng chứng cho thấy bữa ăn giàu protein làm tăng nhiệt cơ thể, mặc dù hầu hết các nghiên cứu về vấn đề này đều nhỏ và từ nhiều thập kỷ trước. 

Ví dụ, trong một nghiên cứu mang tính bước ngoặt được công bố năm 2002, các nhà nghiên cứu từ Đại học bang Arizona (Mỹ) đã yêu cầu 10 phụ nữ trẻ ăn các bữa ăn giàu protein hoặc nhiều carbohydrate trong một ngày và thực hiện nhiều phép đo khác nhau, bao gồm cả đo nhiệt độ cơ thể. 

Sau đó, bốn hoặc tám tuần sau, những người phụ nữ quay lại phòng thí nghiệm và lựa chọn bữa ăn khác. 

Kết quả cho thấy, nhiệt độ cơ thể của phụ nữ cao hơn sau khi ăn các bữa ăn giàu protein so với sau khi ăn các bữa ăn giàu carbohydrate. Các nghiên cứu nhỏ khác cho thấy điều tương tự cũng xảy ra ở nam giới.

Marie-Pierre St-Onge, Phó giáo sư y học dinh dưỡng tại Đại học Columbia (Mỹ), cho biết, protein làm tăng nhiệt độ cơ thể vì cơ thể bạn phải làm nhiều việc hơn - nghĩa là sử dụng nhiều năng lượng hơn - để tiêu hóa nó và quá trình này cũng giải phóng nhiệt. 

Điều đó một phần là do protein khó phân hủy hơn carb hoặc chất béo. Stuart Phillips, nhà nghiên cứu về vận động học tại Đại học McMaster ở Hamilton, Ontario (Mỹ), cho biết, quá trình tiêu hóa protein gây tốn kém về mặt năng lượng.

Tiến sĩ Layman lý giải, vì phần lớn năng lượng từ các bữa ăn giàu protein sẽ được cơ thể sử dụng nhanh chóng nên một người sẽ đốt cháy lượng calo sau khi ăn protein nhiều gấp ba đến bốn lần so với việc ăn carbohydrate hoặc chất béo. 

Trong một nghiên cứu nhỏ được công bố vào năm 1999, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khi 8 phụ nữ theo chế độ ăn nhiều protein trong một ngày, họ đốt cháy trung bình nhiều hơn 87 calo so với khi họ theo chế độ ăn nhiều chất béo.

Như vậy, mặc dù protein làm ấm cơ thể nhưng các chuyên gia không tin rằng ăn nhiều thịt sẽ khiến một người đổ mồ hôi nhiều. Có thể một ai đó sẽ đổ mồ hôi nhiều sau khi ăn thịt nhưng không có nghĩa tất cả mọi người đều như vậy. 

Thịt có thể không gây đổ mồ hôi vì mặc dù protein làm tăng nhiệt độ cơ thể nhiều hơn các chất dinh dưỡng đa lượng khác nhưng mức tăng nhiệt tương đối nhỏ. Nhiệt độ cơ thể của phụ nữ trong nghiên cứu năm 2002 chỉ cao hơn trung bình 0,2 đến 0,3 độ sau khi thực hiện chế độ ăn nhiều protein.

Theo nhu cầu khuyến nghị dành cho người Việt Nam, số lượng protein/ngày ở người trưởng thành (19-30 tuổi) lao động vừa ở nam giới là 74-68g, nữ giới 63-60g, lượng thịt đỏ là 71g/ngày, đồng thời cần cân đối giữa protein động vật và protein thực vật.

Tuổi càng cao thì nên ăn lượng protein từ động vật càng ít, cần bổ sung lượng protein hợp lý theo tỷ lệ là 1/3 đạm động vật và 2/3 đạm thực vật.

Với trẻ nhỏ, nguồn đạm động vật cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển, vì vậy lượng protein nên theo tỷ lệ là 2/3 đạm động vật và 1/3 đạm thực vật trong mỗi bữa ăn hàng ngày.

Quan điểm cho rằng ăn nhiều thịt có thể khiến con người đổ mồ hôi đầm đìa đã có từ nhiều thập kỷ nay. Vậy việc ăn quá nhiều thịt có thực sự khiến bạn đổ mồ hôi như vừa chạy bộ?

Giáo sư - Tiến sĩ Donald Layman, Đại học Illinois Urbana-Champaign (Mỹ), cho biết, nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ protein làm tăng nhiệt độ cơ thể nhiều hơn so với ăn carbohydrate hoặc chất béo. Tuy nhiên, có rất ít bằng chứng cho thấy mức tăng này đủ lớn để kích thích đổ mồ hôi. 

Theo New York Times, một số bằng chứng cho thấy bữa ăn giàu protein làm tăng nhiệt cơ thể, mặc dù hầu hết các nghiên cứu về vấn đề này đều nhỏ và từ nhiều thập kỷ trước. 

Ví dụ, trong một nghiên cứu mang tính bước ngoặt được công bố năm 2002, các nhà nghiên cứu từ Đại học bang Arizona (Mỹ) đã yêu cầu 10 phụ nữ trẻ ăn các bữa ăn giàu protein hoặc nhiều carbohydrate trong một ngày và thực hiện nhiều phép đo khác nhau, bao gồm cả đo nhiệt độ cơ thể. 

Sau đó, bốn hoặc tám tuần sau, những người phụ nữ quay lại phòng thí nghiệm và lựa chọn bữa ăn khác. 

Kết quả cho thấy, nhiệt độ cơ thể của phụ nữ cao hơn sau khi ăn các bữa ăn giàu protein so với sau khi ăn các bữa ăn giàu carbohydrate. Các nghiên cứu nhỏ khác cho thấy điều tương tự cũng xảy ra ở nam giới.

Marie-Pierre St-Onge, Phó giáo sư y học dinh dưỡng tại Đại học Columbia (Mỹ), cho biết, protein làm tăng nhiệt độ cơ thể vì cơ thể bạn phải làm nhiều việc hơn - nghĩa là sử dụng nhiều năng lượng hơn - để tiêu hóa nó và quá trình này cũng giải phóng nhiệt. 

Điều đó một phần là do protein khó phân hủy hơn carb hoặc chất béo. Stuart Phillips, nhà nghiên cứu về vận động học tại Đại học McMaster ở Hamilton, Ontario (Mỹ), cho biết, quá trình tiêu hóa protein gây tốn kém về mặt năng lượng.

Tiến sĩ Layman lý giải, vì phần lớn năng lượng từ các bữa ăn giàu protein sẽ được cơ thể sử dụng nhanh chóng nên một người sẽ đốt cháy lượng calo sau khi ăn protein nhiều gấp ba đến bốn lần so với việc ăn carbohydrate hoặc chất béo. 

Trong một nghiên cứu nhỏ được công bố vào năm 1999, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khi 8 phụ nữ theo chế độ ăn nhiều protein trong một ngày, họ đốt cháy trung bình nhiều hơn 87 calo so với khi họ theo chế độ ăn nhiều chất béo.

Như vậy, mặc dù protein làm ấm cơ thể nhưng các chuyên gia không tin rằng ăn nhiều thịt sẽ khiến một người đổ mồ hôi nhiều. Có thể một ai đó sẽ đổ mồ hôi nhiều sau khi ăn thịt nhưng không có nghĩa tất cả mọi người đều như vậy. 

Thịt có thể không gây đổ mồ hôi vì mặc dù protein làm tăng nhiệt độ cơ thể nhiều hơn các chất dinh dưỡng đa lượng khác nhưng mức tăng nhiệt tương đối nhỏ. Nhiệt độ cơ thể của phụ nữ trong nghiên cứu năm 2002 chỉ cao hơn trung bình 0,2 đến 0,3 độ sau khi thực hiện chế độ ăn nhiều protein.

Theo nhu cầu khuyến nghị dành cho người Việt Nam, số lượng protein/ngày ở người trưởng thành (19-30 tuổi) lao động vừa ở nam giới là 74-68g, nữ giới 63-60g, lượng thịt đỏ là 71g/ngày, đồng thời cần cân đối giữa protein động vật và protein thực vật.

Tuổi càng cao thì nên ăn lượng protein từ động vật càng ít, cần bổ sung lượng protein hợp lý theo tỷ lệ là 1/3 đạm động vật và 2/3 đạm thực vật.

Với trẻ nhỏ, nguồn đạm động vật cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển, vì vậy lượng protein nên theo tỷ lệ là 2/3 đạm động vật và 1/3 đạm thực vật trong mỗi bữa ăn hàng ngày.

Nhờ vào giá trị dinh dưỡng cao cùng với sự phổ biến và giá cả hợp lý, cá cơm đã trở thành một phần không thể thiếu trong ẩm thực và dinh dưỡng của người Việt.

Nguồn protein dồi dào cho cơ thể

Cá cơm, dù nhỏ bé nhưng lại chứa một lượng lớn protein chất lượng cao. Theo số liệu từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trong 100g cá cơm tươi có chứa khoảng 17-20g protein.

Đây là một nguồn cung cấp protein tuyệt vời, dễ tiêu hóa và hấp thụ, đặc biệt phù hợp cho những người có nhu cầu tăng cường sức khỏe cơ bắp hoặc cần bổ sung dưỡng chất sau các hoạt động thể chất.

Protein từ cá cơm chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự sản xuất. Điều này không chỉ giúp xây dựng và duy trì cơ bắp mà còn hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tật một cách hiệu quả.

Giàu axit béo omega-3 tốt cho tim mạch

Cá cơm là một nguồn thực phẩm giàu axit béo omega-3, một loại chất béo lành mạnh có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tim mạch.

Nghiên cứu từ Hiệp hội Tim Mạch Hoa Kỳ (AHA) cho thấy axit béo omega-3 có khả năng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, giảm viêm và hỗ trợ chức năng não bộ.

Trong một phân tích được công bố trên Tạp chí Dinh Dưỡng Lâm Sàng Hoa Kỳ, người ta ước tính rằng chỉ cần ăn 100g cá cơm có thể cung cấp 1,2-2g axit béo omega-3, vượt xa lượng khuyến nghị hàng ngày 250-500mg mà nhiều tổ chức y tế đưa ra. Đây là một hàm lượng đáng kể, giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch và bảo vệ hệ thần kinh.

Nguồn canxi tự nhiên cho xương chắc khỏe

Cá cơm là một nguồn cung cấp canxi và vitamin D tuyệt vời, hai dưỡng chất cực kỳ quan trọng cho sức khỏe xương.

Theo USDA, 100g cá cơm cung cấp khoảng 147mg canxi, tương đương với 15% nhu cầu canxi hàng ngày. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc ngăn ngừa loãng xương, đặc biệt là đối với người lớn tuổi.

Cá cơm còn chứa một lượng vitamin D đáng kể. Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả hơn, giúp duy trì xương chắc khỏe.

Nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhấn mạnh rằng, sự thiếu hụt vitamin D có liên quan đến nhiều vấn đề về xương như còi xương ở trẻ em và loãng xương ở người lớn. Việc tiêu thụ cá cơm thường xuyên có thể giúp đảm bảo cơ thể nhận đủ vitamin D để hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Tăng cường chức năng não và giảm viêm

Axit béo omega-3 trong cá cơm không chỉ tốt cho tim mạch mà còn có lợi cho sức khỏe não bộ. Nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Thần kinh học Lancet cho thấy, những người tiêu thụ nhiều axit béo omega-3 có tỷ lệ mắc bệnh Alzheimer và suy giảm nhận thức thấp hơn.

Omega-3 hỗ trợ sự phát triển và chức năng của não, đặc biệt là ở trẻ em và người lớn tuổi.

Ngoài ra, omega-3 giúp bảo vệ tế bào não khỏi các tổn thương do viêm, làm chậm quá trình lão hóa của não và cải thiện trí nhớ, khả năng học hỏi.

Ngoài ra, cá cơm có hàm lượng thủy ngân rất thấp, giúp đảm bảo an toàn khi tiêu thụ thường xuyên, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai và trẻ em. Điều này làm cho cá cơm trở thành lựa chọn tuyệt vời cho các bữa ăn gia đình.

Cá cơm, một loại cá nhỏ phổ biến ở biển Việt Nam, không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày mà còn được xem là "kho dinh dưỡng" với nhiều lợi ích sức khỏe tuyệt vời.

Nhờ vào giá trị dinh dưỡng cao cùng với sự phổ biến và giá cả hợp lý, cá cơm đã trở thành một phần không thể thiếu trong ẩm thực và dinh dưỡng của người Việt.

Nguồn protein dồi dào cho cơ thể

Cá cơm, dù nhỏ bé nhưng lại chứa một lượng lớn protein chất lượng cao. Theo số liệu từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trong 100g cá cơm tươi có chứa khoảng 17-20g protein.

Đây là một nguồn cung cấp protein tuyệt vời, dễ tiêu hóa và hấp thụ, đặc biệt phù hợp cho những người có nhu cầu tăng cường sức khỏe cơ bắp hoặc cần bổ sung dưỡng chất sau các hoạt động thể chất.

Protein từ cá cơm chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự sản xuất. Điều này không chỉ giúp xây dựng và duy trì cơ bắp mà còn hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tật một cách hiệu quả.

Giàu axit béo omega-3 tốt cho tim mạch

Cá cơm là một nguồn thực phẩm giàu axit béo omega-3, một loại chất béo lành mạnh có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tim mạch.

Nghiên cứu từ Hiệp hội Tim Mạch Hoa Kỳ (AHA) cho thấy axit béo omega-3 có khả năng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, giảm viêm và hỗ trợ chức năng não bộ.

Trong một phân tích được công bố trên Tạp chí Dinh Dưỡng Lâm Sàng Hoa Kỳ, người ta ước tính rằng chỉ cần ăn 100g cá cơm có thể cung cấp 1,2-2g axit béo omega-3, vượt xa lượng khuyến nghị hàng ngày 250-500mg mà nhiều tổ chức y tế đưa ra. Đây là một hàm lượng đáng kể, giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch và bảo vệ hệ thần kinh.

Nguồn canxi tự nhiên cho xương chắc khỏe

Cá cơm là một nguồn cung cấp canxi và vitamin D tuyệt vời, hai dưỡng chất cực kỳ quan trọng cho sức khỏe xương.

Theo USDA, 100g cá cơm cung cấp khoảng 147mg canxi, tương đương với 15% nhu cầu canxi hàng ngày. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc ngăn ngừa loãng xương, đặc biệt là đối với người lớn tuổi.

Cá cơm còn chứa một lượng vitamin D đáng kể. Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả hơn, giúp duy trì xương chắc khỏe.

Nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhấn mạnh rằng, sự thiếu hụt vitamin D có liên quan đến nhiều vấn đề về xương như còi xương ở trẻ em và loãng xương ở người lớn. Việc tiêu thụ cá cơm thường xuyên có thể giúp đảm bảo cơ thể nhận đủ vitamin D để hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Tăng cường chức năng não và giảm viêm

Axit béo omega-3 trong cá cơm không chỉ tốt cho tim mạch mà còn có lợi cho sức khỏe não bộ. Nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Thần kinh học Lancet cho thấy, những người tiêu thụ nhiều axit béo omega-3 có tỷ lệ mắc bệnh Alzheimer và suy giảm nhận thức thấp hơn.

Omega-3 hỗ trợ sự phát triển và chức năng của não, đặc biệt là ở trẻ em và người lớn tuổi.

Ngoài ra, omega-3 giúp bảo vệ tế bào não khỏi các tổn thương do viêm, làm chậm quá trình lão hóa của não và cải thiện trí nhớ, khả năng học hỏi.

Ngoài ra, cá cơm có hàm lượng thủy ngân rất thấp, giúp đảm bảo an toàn khi tiêu thụ thường xuyên, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai và trẻ em. Điều này làm cho cá cơm trở thành lựa chọn tuyệt vời cho các bữa ăn gia đình.

Ở giai đoạn sớm, ung thư tụy không có triệu chứng đặc hiệu, các biểu hiện lâm sàng mơ hồ, bệnh thường được phát hiện tình cờ.

Khi ở giai đoạn muộn, bệnh nhân bị đau ở vùng thượng vị hay hạ sườn phải, chiếm 80-90% trong số các dạng ung thư tụy, nhất là ung thư ở thân và đuôi tụy.

Bệnh nhân còn đau ở bụng dưới trong thời gian dài trước khi biểu hiện các triệu chứng khác. Bệnh nhân ung thư tụy cũng bị vàng da, là hậu quả khi khối u xâm lấn đường mật, kèm theo ngứa. Tình trạng vàng da xảy ra ở 80-90% bệnh nhân u đầu tụy, 6% bệnh nhân u ở thân và đuôi tụy. Vàng da tắc mật tiến triển từ từ, ngày càng tăng dần, vàng càng đậm.

Ngoài ra bệnh nhân còn bị sốt. Nhiệt độ tăng kèm rét run như triệu chứng của áp xe đường mật gặp ở 10% bệnh nhân ung thư đầu tụy. Các triệu chứng khác gồm sút cân, đầy hơi, nôn, chướng bụng, thiếu máu, tiêu chảy, táo bón, mệt mỏi.

 Điều trị ung thư tụy như thế nào?

Tùy vị trí và giai đoạn bệnh có các phương pháp điều trị tương ứng. Đối với u vùng đầu tụy, phẫu thuật cắt khối tá tụy là phương pháp duy nhất có tính triệt căn, giúp kéo dài thời gian sống thêm cho bệnh nhân.

Một số phương pháp phẫu thuật khác như cắt khối tá tụy, nối tắt, mổ thăm dò, sinh thiết, điều trị hóa chất, hóa trị bổ trợ.

Trường hợp chống chỉ định cắt khối tá tụy, các phương pháp phẫu thuật tạm thời bao gồm: nối tắt, mở thông hỗng tràng, dẫn lưu mật… chỉ nhằm mục đích điều trị triệu chứng và hỗ trợ dinh dưỡng cho bệnh nhân.

Điều trị phẫu thuật can thiệp cần kết hợp với chăm sóc giảm nhẹ, nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong ung thư tụy, chăm sóc giảm nhẹ bao gồm điều trị đau, điều trị tâm lý, xử trí tình trạng nặng khác.

Nằm giữa dạ dày, gan và ruột, tuyến tụy chỉ dài 10 - 15cm, có hình dạng quả lê, tiết ra kích thích tố, sản xuất insulin, dịch tiêu hóa. Tuyến tụy được xác định là một trong những bộ phận cực kỳ quan trọng của cơ thể. Ung thư tuyến tụy xảy ra khi các tế bào tuyến tụy đột biến và nhân rộng với tốc độ rất nhanh.

Theo Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, ung thư tụy thường được phát hiện ở giai đoạn muộn do không có triệu chứng rõ ràng, chỉ khoảng 4% bệnh nhân sống thêm 5 năm.

Ung thư tụy xếp thứ 6 trong các loại ung thư đường tiêu hóa thường gặp và thứ 5 về tỷ lệ tử vong. Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN) ước tính năm 2018 Việt Nam có gần 1.000 người mắc mới ung thư tụy và gần 900 người chết vì bệnh này.

Bệnh khó phát hiện do tuyến tụy nằm sau dạ dày. Các triệu chứng lâm sàng hoặc kiểm tra cận lâm sàng như siêu âm, CT… rất khó phát hiện, chỉ khi u lớn mới phát hiện được.

Triệu chứng cảnh báo ung thư tụy

Ở giai đoạn sớm, ung thư tụy không có triệu chứng đặc hiệu, các biểu hiện lâm sàng mơ hồ, bệnh thường được phát hiện tình cờ.

Khi ở giai đoạn muộn, bệnh nhân bị đau ở vùng thượng vị hay hạ sườn phải, chiếm 80-90% trong số các dạng ung thư tụy, nhất là ung thư ở thân và đuôi tụy.

Bệnh nhân còn đau ở bụng dưới trong thời gian dài trước khi biểu hiện các triệu chứng khác. Bệnh nhân ung thư tụy cũng bị vàng da, là hậu quả khi khối u xâm lấn đường mật, kèm theo ngứa. Tình trạng vàng da xảy ra ở 80-90% bệnh nhân u đầu tụy, 6% bệnh nhân u ở thân và đuôi tụy. Vàng da tắc mật tiến triển từ từ, ngày càng tăng dần, vàng càng đậm.

Ngoài ra bệnh nhân còn bị sốt. Nhiệt độ tăng kèm rét run như triệu chứng của áp xe đường mật gặp ở 10% bệnh nhân ung thư đầu tụy. Các triệu chứng khác gồm sút cân, đầy hơi, nôn, chướng bụng, thiếu máu, tiêu chảy, táo bón, mệt mỏi.

 Điều trị ung thư tụy như thế nào?

Tùy vị trí và giai đoạn bệnh có các phương pháp điều trị tương ứng. Đối với u vùng đầu tụy, phẫu thuật cắt khối tá tụy là phương pháp duy nhất có tính triệt căn, giúp kéo dài thời gian sống thêm cho bệnh nhân.

Một số phương pháp phẫu thuật khác như cắt khối tá tụy, nối tắt, mổ thăm dò, sinh thiết, điều trị hóa chất, hóa trị bổ trợ.

Trường hợp chống chỉ định cắt khối tá tụy, các phương pháp phẫu thuật tạm thời bao gồm: nối tắt, mở thông hỗng tràng, dẫn lưu mật… chỉ nhằm mục đích điều trị triệu chứng và hỗ trợ dinh dưỡng cho bệnh nhân.

Điều trị phẫu thuật can thiệp cần kết hợp với chăm sóc giảm nhẹ, nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong ung thư tụy, chăm sóc giảm nhẹ bao gồm điều trị đau, điều trị tâm lý, xử trí tình trạng nặng khác.