Hai cuốn sách tuyển chọn các bài nói, bài viết, bài phát biểu, thư, điện… tiêu biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong 3 năm 2021 - 2023 triển khai Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; thể hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của Tổng Bí thư trên các lĩnh vực, với các ngành, các cấp, các địa phương. Việc xuất bản hai cuốn sách này là sự tiếp nối các cuốn sách của Tổng Bí thư đã xuất bản trong nhiệm kỳ khoá XI và khóa XII của Đảng.

Cuốn sách “Biến thách thức thành cơ hội, quyết tâm tạo đột phá đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững” tuyển chọn các bài phát biểu, bài viết, bài trả lời phỏng vấn, thư, điện... của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ tháng 4/2021 đến tháng 12/2022.

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, tác động đến toàn thế giới, trong nước cũng ảnh hưởng rất nặng nề, song sự định hướng mang tầm chiến lược của Trung ương Đảng, đứng đầu là Tổng Bí thư là động lực quan trọng để toàn Đảng, toàn dân ta vượt qua khó khăn, thử thách, nhanh chóng cụ thể hoá, triển khai Nghị quyết và những mục tiêu của Đại hội XIII với quyết tâm cao nhằm tạo ra bước đột phá, biến thách thức thành cơ hội, tận dụng mọi thời cơ, tranh thủ mọi điều kiện, hoàn thành các kế hoạch đề ra với kết quả cao nhất.

Điểm mới trong phương pháp làm việc của nhiệm kỳ XIII là ngay sau Đại hội, các hội nghị toàn quốc của Quốc hội, Chính phủ và của các khối: Nội chính, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Quốc phòng, An ninh, Văn hoá, Đối ngoại... được tổ chức đồng bộ, bài bản ngay từ đầu nhiệm kỳ đã định hướng rõ ràng, đúng đắn cho việc triển khai thực hiện Nghị quyết trong cả hệ thống chính trị, sự vào cuộc ngay từ đầu của các ngành, các cấp, các địa phương, sự đoàn kết, nỗ lực của toàn dân với các mục tiêu phát triển đất nước trong 5 năm 2021 - 2026 cũng như những năm tiếp theo.

Tổng Bí thư khẳng định, phương pháp làm việc này “thể hiện sự phối hợp rất nhịp nhàng, ăn khớp của cả hệ thống chính trị ở nước ta; sự đoàn kết nhất trí cao của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta; một phương thức, cách làm rất bài bản, hợp lý, khoa học”.

Cuốn sách “Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng” tuyển chọn các bài phát biểu, bài viết, bài trả lời phỏng vấn, thư, điện... tiêu biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong năm 2023, cho thấy sự chỉ đạo sát sao, tâm huyết của người đứng đầu Đảng ta với các vấn đề quan trọng của đất nước trong năm 2023 - năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Về thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, phát biểu tại Hội nghị giữa nhiệm kỳ (Hội nghị Trung ương 7), Tổng Bí thư khẳng định: Trong bối cảnh rất đặc biệt với nhiều khó khăn, thách thức, “nhờ có quyết tâm cao và sự nỗ lực phấn đấu, đóng góp to lớn, bền bỉ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, chúng ta đã thực hiện thắng lợi, khá toàn diện mục tiêu, nhiệm vụ: Vừa tập trung phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh, vừa thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng và hiệu quả”.

Năm 2023, tăng trưởng kinh tế đạt hơn 5%, là mức cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới; lần đầu tiên GDP của nước ta đạt mức 430 tỷ đô la Mỹ, đứng thứ 3 trong ASEAN và thuộc nhóm 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới, 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại, thu hút đầu tư nước ngoài.

Điểm đặc biệt là, trong nhiệm kỳ Đại hội XIII, hoạt động đối ngoại của Việt Nam tiếp tục diễn ra sôi động, liên tục, đạt nhiều kết quả quan trọng, trở thành điểm sáng đầy ấn tượng của năm 2023, góp phần quan trọng giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, nâng cao vị thế, uy tín của đất nước trên trường quốc tế.

Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, chúng ta tiếp tục phát huy trường phái đối ngoại và ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh, mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam", "gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển", thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam: mềm mại, khôn khéo, nhưng rất kiên cường.

Một điểm sáng nổi bật của năm 2023 là công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị tiếp tục có nhiều đổi mới, chuyển biến tích cực, đạt được những kết quả quan trọng. Với tinh thần “không dừng, không nghỉ”, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, trong năm 2023, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được triển khai quyết liệt, đồng bộ, toàn diện, bài bản, tạo sức răn đe, cảnh tỉnh rất lớn. Nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng nghiêm trọng, nhất là các vụ “đại án”, tiếp tục được phát hiện, điều tra, khởi tố, truy tố, xét xử nghiêm minh, được cán bộ, đảng viên và nhân dân hoan nghênh, đánh giá cao, đồng tình ủng hộ.

Những kết quả đạt được trong 3 năm 2021 - 2023 là quan trọng, song thời gian tới, tình hình quốc tế diễn biến nhanh chóng, phức tạp hơn. Ở trong nước, bên cạnh thời cơ, thuận lợi là những hạn chế, yếu kém và khó khăn, thách thức, vì vậy Tổng Bí thư nhiều lần nhắc nhở: “Chúng ta tuyệt nhiên không chủ quan, tự mãn, quá say sưa với những kết quả, thành tích đã đạt được, bởi vì đất nước ta vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn, đặc biệt là những khó khăn thách thức gay gắt, mới xuất hiện”.

Năm 2024 - năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Tổng Bí thư yêu cầu phải “tập trung ưu tiên thúc đẩy, nâng cao chất lượng tăng trưởng, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động trên cơ sở giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội. Tiếp tục theo dõi sát tình hình quốc tế và trong nước để kịp thời có những quyết sách phù hợp, hiệu quả; phấn đấu đạt mức cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu của năm 2023 và cả nhiệm kỳ khóa XIII”. 

Tổng Bí thư tin tưởng rằng, kết quả đạt được và kinh nghiệm đã có, cùng với “khí thế mới, động lực mới, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta sẽ tiếp tục đoàn kết, chung sức, đồng lòng, phấn đấu, quyết tâm, nỗ lực cao hơn nữa; năng động, sáng tạo hơn nữa, sáng suốt nắm bắt thời cơ, thuận lợi, vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra cho cả nhiệm kỳ khóa XIII, xây dựng đất nước ta ngày càng phát triển, cường thịnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, như Bác Hồ và toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta hằng mong đợi”.

Hai cuốn sách của Tổng Bí thư thể hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, mang tầm chiến lược của người đứng đầu Đảng ta đối với những vấn đề quan trọng của đất nước, là tài liệu quý để các cấp, các ngành, các địa phương, các tổ chức đảng nghiên cứu, quán triệt nhằm hoàn thành thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Nhằm lan tỏa sâu rộng ý nghĩa, nội dung, giá trị của hai cuốn sách quý đến với bạn đọc trên cả nước, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cũng phát hành bản điện tử hai cuốn sách của Tổng Bí thư trên trang https://sachquocgia.vn.

- Chương trình môn Ngữ văn được xây dựng theo hướng mở, không quy định chi tiết về nội dung dạy học và các văn bản cụ thể mà chỉ quy định những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe cho mỗi lớp.

Theo Ban Phát triển các chương trình môn học (Bộ GD-ĐT), trong chương trình phổ thông mới, ở tiểu học, môn học này có tên là Tiếng Việt;  ở THCS và THPT có tên là Ngữ văn.

Ảnh minh họa: Thanh Hùng.

Chương trình được xây dựng theo hướng mở

Nội dung cốt lõi của môn học sẽ bao gồm các mạch kiến thức và kỹ năng cơ bản, thiết yếu về văn học và tiếng Việt, đáp ứng các yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực của học sinh ở từng cấp học.

Chương trình Ngữ văn mới sẽ lấy các kỹ năng giao tiếp (đọc, viết, nói và nghe) làm trục chính xuyên suốt cả ba cấp học nhằm đáp ứng yêu cầu của chương trình theo định hướng năng lực và bảo đảm tính chỉnh thể, sự nhất quán liên tục trong tất cả các cấp/lớp.

Hệ thống kiến thức phổ thông cơ bản, nền tảng về văn học và tiếng Việt được tích hợp vào hoạt động dạy đọc, viết, nói và nghe.

Chương trình được xây dựng theo hướng mở; không quy định chi tiết về nội dung dạy học và các văn bản cụ thể mà chỉ quy định những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe cho mỗi lớp.

Quy định một số kiến thức cơ bản, cốt lõi về văn học, tiếng Việt và một số văn bản quan trọng của văn học dân tộc là nội dung thống nhất bắt buộc đối với học sinh toàn quốc.

Môn Ngữ văn hướng tới cho học sinh cơ hội khám phá bản thân và thế giới xung quanh, thấu hiểu con người, biết đồng cảm, sẻ chia, có cá tính và đời sống tâm hồn phong phú, có quan niệm sống và ứng xử nhân văn; bồi dưỡng cho học sinh tình yêu đối với tiếng Việt và văn học, ý thức về cội nguồn và bản sắc của dân tộc, góp phần giữ gìn, phát triển các giá trị văn hoá.

Ngoài các năng lực chung, chương trình môn Ngữ văn tập trung giúp học sinh phát triển năng lực giao tiếp và năng lực thẩm mỹ; cung cấp hệ thống kiến thức phổ thông nền tảng về văn học và tiếng Việt để góp phần phát triển vốn học vấn căn bản của một người có văn hoá; hình thành và phát triển con người nhân văn, biết tiếp nhận, cảm thụ, thưởng thức, đánh giá các sản phẩm ngôn từ và các giá trị cao đẹp trong cuộc sống.

Điểm khác biệt nhất so với các chương trình trước đây là chương trình Ngữ văn lần này được xây dựng xuất phát từ các phẩm chất và năng lực cần có của người học để lựa chọn nội dung dạy học.

Các yêu cầu cần đạt của mỗi lớp tập trung vào bốn kỹ năng lớn: Đọc, Viết, Nói và Nghe.

Đọc bao gồm yêu cầu đọc đúng và đọc hiểu. Yêu cầu về đọc hiểu bao gồm các yêu cầu hiểu văn bản (trong đó có cả đọc thẩm mỹ, cảm thụ, thưởng thức và đánh giá) và hiểu chính mình (người đọc).

Viết không chỉ yêu cầu học sinh biết viết chữ, viết câu, viết đoạn mà còn tạo ra được các kiểu loại văn bản, trước hết là các kiểu loại văn bản thông dụng, sau đó là một số kiểu loại văn bản phức tạp hơn.

Nói và nghe căn cứ vào nội dung của đọc và viết để luyện tập cho học sinh trình bày, nói và nghe tự tin, có hiệu quả; từ nói đúng đến nói hay.

Ảnh minh họa: Thanh Hùng.

Từ các yêu cầu cần đạt nêu trên, chương trình nêu lên các nội dung dạy học, bao gồm kiến thức về tiếng Việt, văn học và ngữ liệu văn bản.

Kiến thức tiếng Việt với các nội dung chủ yếu là: Ngữ âm và chữ viết; Từ vựng; Ngữ pháp; Hoạt động giao tiếp; Sự phát triển của ngôn ngữ.

Kiến thức văn học gồm: Những vấn đề chung về văn học; các thể loại văn học;các yếu tố của tác phẩm văn học; một số hiểu biết sơ giản về lịch sử văn học Việt Nam.

Ngữ liệu cho mỗi lớp chỉ nêu lên định hướng về kiểu loại văn bản, các ngữ liệu cụ thể được giới thiệu thành một phụ lục, gồm văn bản bắt buộc và văn bản gợi ý.

Ngoài các yêu cầu cần đạt và nội dung dạy cơ bản, cốt lõi, thống nhất bắt buộc đối với học sinh toàn quốc, lên cấp THPT, chương trình nêu lên nội dung một số chuyên đề tự chọn (35 tiết/lớp/năm) nhằm đáp ứng yêu cầu cho những học sinh có thiên hướng khoa học xã hội và nhân văn.

Chương trình nhấn mạnh việc chú ý chú ý hình thành cho học sinh cách học, tự học, từ phương pháp tiếp cận, phương pháp đọc hiểu đến cách thức tạo lập văn bản và nghe-nói; thực hành, luyện tập và vận dụng nhiều kiểu loại văn bản khác nhau để sau khi rời nhà trường các em có thể tiếp tục học suốt đời và có khả năng giải quyết các vấn đề trong cuộc sống.

Khuyến khích học sinh trao đổi và tranh luận

Nhiệm vụ của giáo viên là tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh; hướng dẫn, giám sát và hỗ trợ học sinh để các em từng bước hình thành và phát triển các phẩm chất và năng lực mà chương trình giáo dục mong đợi.

Giáo viên cần khơi gợi, vận dụng kinh nghiệm và vốn hiểu biết đã có của học sinh về vấn đề đang học, từ đó tổ chức cho các em tìm hiểu, khám phá để tự mình bổ sung, điều chỉnh, hoàn thiện những hiểu biết ấy. Cần khuyến khích học sinh trao đổi và tranh luận, đặt câu hỏi cho mình và cho người khác khi đọc, viết, nói và nghe. Bên cạnh việc phát huy tính tích cực của người học, giáo viên cần chú ý tính chuẩn mực của người thầy cả trong tri thức và kỹ năng sư phạm.

Chú ý yêu cầu dạy học tích hợp (tích hợp nội môn, liên môn, xuyên môn) và yêu cầu dạy học phân hóa. Đa dạng hoá các phương pháp, hình thức tổ chức và phương tiện dạy học; tránh máy móc rập khuôn, không tuyệt đối hoá một phương pháp trong dạy đọc, viết hay nói và nghe mà biết vận dụng các phương pháp linh hoạt, phù hợp; mở rộng không gian dạy học và các hình thức học tập.

Học sinh được bộc lộ những suy nghĩ của mình

Việc đánh giá các năng lực chung và năng lực đặc thù của môn Ngữ văn cần kết hợp cả định tính và định lượng, thông qua các bài kiểm tra (đọc, viết, nói, trình bày), bài tập nghiên cứu với nhiều hình thức và mức độ khác nhau, dựa trên yêu cầu cần đạt về năng lực đối với mỗi cấp lớp.

Cần xây dựng câu hỏi, bài tập một cách rõ ràng, dễ đo lường; các đề thi, kiểm tra quan trọng (cuối kỳ, cuối cấp) cần yêu cầu học sinh vận dụng, thực hành với tình huống và ngữ liệu mới.

Dù đánh giá theo hình thức nào cũng phải bảo đảm nguyên tắc học sinh được bộc lộ, thể hiện phẩm chất, năng lực ngôn ngữ, năng lực thẩm mỹ và những suy nghĩ của chính các em, không vay mượn, sao chép; khuyến khích các bài viết có cá tính và sáng tạo.

Về điều kiện thực hiện chương trình, thiết bị dạy học tối thiểu là các bộ SGK khác nhau; tủ sách sách tham khảo có đủ các hình thức sách truyện, sách truyện tranh; có đủ các kiểu loại văn bản lớn là văn bản văn học, văn bản nghị luận, văn bản thông tin. Trong mỗi kiểu loại lớn có đủ các tiểu loại. Một số tranh ảnh như chân dung các nhà văn lớn có trong chương trình; minh hoạ cho nội dung, nghệ thuật của một số tác phẩm lớn.

Những trường có điều kiện cần nối mạng Internet, máy tính, màn hình và đầu chiếu; trang bị thêm một số phần mềm dạy học tiếng Việt; các CD, video clip; một số bộ phim hoạt hình, phim truyện được chuyển thể từ các tác phẩm văn học; băng, đĩa CD; sách giáo khoa và tài liệu giáo dục văn học dạng điện tử.

Trên đây là những nét tóm lược về chương trình môn văn. Dự thảo chương trình môn học này sẽ được Bộ GD-ĐT giới thiệu trong tháng 1 để nhận các ý kiến đóng góp.

Thanh Hùng

Những thay đổi ở chương trình Sinh học phổ thông

Trong chương trình giáo dục phổ thông mới, ở cấp THPT, Sinh học là môn học được lựa chọn theo nguyện vọng và định hướng nghề nghiệp của học sinh.

Chia sẻ cảm xúc sau khi hoàn thành trọng trách trong đêm chung kết, Quỳnh Nga cho hay cô vẫn chưa hết cảm giác hồi hộp, đan xen hạnh phúc.

"Run nhất là những lúc vừa phải cùng 2 anh chị MC dẫn dắt, đảm bảo kịch bản không đi sai, vừa phải kết nối cảm xúc lồng vào câu chuyện sao cho nhuần nhuyễn, tự nhiên để khán giả không có cảm giác bị gồng, trong khi đó cuộc thi đang diễn ra nhanh và liên tục", Quỳnh Nga kể.

Là người nhanh nhạy, Quỳnh Nga chia sẻ cô đã tự nghĩ ra cách hỗ trợ bản thân nhằm nắm bắt được nhanh nhất diễn biến cuộc thi, đó là "vừa làm, vừa học".

"Tôi chú ý cách 2 anh chị MC xem họ thể hiện trên sân khấu ra sao, cách giới thiệu cơ chế một cuộc thi quốc tế như thế nào. Sau đó, ngoài việc làm tốt vai trò được giao, tôi rút kinh nghiệm cho mình từ chính người đi trước. Chưa biết chỗ nào thì quan sát chỗ đó, dần dần tôi học được nhiều điều mà không mất quá nhiều thời gian", Quỳnh Nga chia sẻ.

Nữ MC chia sẻ thêm: "Khoảnh khắc tuyệt vời nhất là khoảnh khắc được giới thiệu quê hương mình với thế giới. Tôi tự hào khi được kể về Việt Nam, nơi tôi sinh ra và lớn lên. Tôi được kể về lòng hiếu khách của người dân Việt Nam đối với bạn bè quốc tế, về những món ngon quê hương... Niềm tự hào ấy tôi luôn có sẵn trong mình, và sẵn sàng nói về nó bất kể khi nào người khác muốn nghe".

Nam MC Terrence Dass kể lại, cách đây vài năm, anh có sang Việt Nam dẫn một chương trình lớn: "Tôi gần như 'đứng hình' khi xung quanh mình toàn người nói tiếng Việt, kể cả người dẫn cùng cũng nói tiếng Việt. Tại sự kiện, chỉ có một MC có thể giúp tôi dịch lại mỗi khi tôi cần có yêu cầu gì đó. Tôi và MC dẫn cùng hầu như không thể kết nối ý tưởng, khiến công việc dẫn chung thật sự khó khăn. May lần này thật sự khác biệt".

"Lần đầu tôi làm việc với MC người Việt Nam, và Quỳnh Nga đã khiến tôi ngạc nhiên. Cô ấy còn trẻ nhưng đã rất cố gắng để làm tốt nhiệm vụ của mình. Tôi tin tương lai cô ấy sẽ còn tiến xa trong sự lựa chọn này", MC Gabriella Robinson - bạn dẫn của Quỳnh Nga chia sẻ.

Trong bài phát biểu đêm chung kết, Chủ tịch cuộc thi – ông Tan Sri Datuk Danny Ooi – gửi lời cảm ơn tới những người đã hỗ trợ cho sự thành công của cuộc thi năm nay, “đặc biệt là MC quốc tế Quỳnh Nga”, ông Danny Ooi nói. “Cô ấy đã làm rất tốt. Tôi quả thực có chút lo lắng trước khi gặp Quỳnh Nga, nhưng chỉ 5 phút sau khi tiếp xúc, cô ấy đã chứng minh sự lựa chọn, tin tưởng của chúng tôi là hoàn toàn chính xác”, Chủ tịch cuộc thi Hoa hậu Du lịch Quốc tế chia sẻ.

TIN BÀI KHÁC:

Có 2.500 món ăn toàn là cao lương mỹ vị được phục vụ các khách mời trong 3 ngày. Tiêu chí được tỷ phú Mukesh Ambani đặt ra là không để khách phải thưởng thức một món ăn 2 lần. 

Con trai út của vị tỷ phú này sẽ kết hôn với Radhika Merchant, 29 tuổi - con gái của một gia đình điều hành Encore Healthcare, một công ty dược phẩm lớn của Ấn Độ. 

Con trai út của ông Mukesh Ambani sinh năm 1995. Sau khi theo học một ngôi trường quốc tế ở Mumbai, anh du học ở Mỹ. Khi về Ấn Độ, Anant Ambani đảm nhận vị trí giám đốc các công ty con của tập đoàn Reliance.

Anant Ambani thúc đẩy việc kinh doanh năng lượng và vật liệu của tập đoàn. Anh muốn có những bước tiến trong lĩnh vực năng lượng xanh và tái tạo quy mô toàn cầu. Anh chàng sinh năm 1995 này ủng hộ năng lượng xanh nhằm thực hiện mục tiêu đầy tham vọng là tập đoàn Reliance không phát thải carbon vào năm 2035. 

Ngoài tài năng về kinh doanh, Anant còn đồng hành với việc bảo vệ động vật. Chàng trai này đã sớm tham gia các hoạt động cứu hộ, chăm sóc và bảo tồn động vật. 

Trước đó, hồi năm 2018, tỷ phú Mukesh Ambani cũng "mạnh tay" chi tiền để tổ chức đám cưới cho con gái Isha. Đó là lễ cưới đắt giá nhất mà người dân Ấn Độ từng được chứng kiến. Vị đại gia mời ngôi sao Beyoncé biểu diễn, các khách mời dự tiệc ở hồ Como, Italia. Các chi phí cho đám cưới năm đó lên đến gần 100 triệu USD. 

Tỷ phú Mukesh Ambani là chủ tịch tập đoàn Reliance Industries. Tập đoàn này kinh doanh năng lượng, dệt may, viễn thông. Ông hiện là người giàu nhất châu Á với khối tài sản 112 tỷ USD. Ông ở trong căn nhà 27 tầng ở Mumbai, chi phí xây dựng hơn 1 tỷ USD.