Theo người dân địa phương, giá bể có thể thu hoạch quanh năm nhưng nhiều nhất từ khoảng tháng 6 đến tháng 8. Ở Hải Phòng, loài hải sản này thường sống vùi mình dưới các bãi cát ở vùng biển Đồ Sơn, Cát Bà và Cát Hải.

Thoạt nhìn, giá bể trông khá giống con trai nhưng kích thước nhỏ, chỉ chừng ngón tay cái. Giá bể có hai loại: vỏ xanh và vỏ đỏ nhưng loại xanh được nhận xét ngon, ngọt hơn, giá thành cao, khoảng 150.000 đồng/kg.

Giá bể sống sâu dưới lớp cát biển nên có phần chân dài, lộ ra ngoài để dễ dàng tìm kiếm thức ăn (Ảnh: Song Anh DC)

Tuy có vẻ ngoài kém hấp dẫn nhưng giá bể là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn ngon như gỏi giá bể, giá bể xào,... (Ảnh: Song Anh DC)

Ngoài đặc sản giá bể xào thích hợp thưởng thức trong những ngày thời tiết se lạnh, ở Hải Phòng còn có món gỏi giá bể “giải ngấy” được thực khách ưa chuộng quanh năm, nhất là dịp sau Tết. Để món ăn ngon và đạt chất lượng, người dân địa phương thường lựa những con giá bể còn tươi, có kích thước đồng đều. Vì sinh vật này sống trong cát nên quá trình sơ chế đòi hỏi nhiều kỳ công.

Đầu tiên, người ta ngâm giá bể trong nước vài tiếng đồng hồ để chúng đào thải chất bẩn từ trong cơ thể ra ngoài. Sau đó, đem hấp chín rồi tách vỏ, gỡ lấy thịt. Chú ý, không nên luộc mà chỉ hấp sơ qua để giá bể không bị ngậm nước, giữ được độ ngọt tự nhiên.

Gỏi giá bể là món ăn dân dã của người dân đất Cảng nhưng đòi hỏi quá trình chế biến tỉ mỉ, kỳ công (Ảnh: Đinh Thị Vân Anh)

Ở Thái Bình, món ăn này được gọi là gỏi día nhưng cách làm và hương vị không giống gỏi giá bể của người Hải Phòng (Ảnh: Thu Duyen Pham)

Tiếp tục tách giá bể làm hai, gồm phần thân mềm và chân giòn. Riêng phần chân được chần thêm qua nước sôi rồi vớt ra, ngâm trong nước đá để đảm bảo độ giòn và trắng. 

Chị Thủy - chủ quán ăn phục vụ các món ngon từ giá bể ở đường Chu Văn An (Hải Phòng) chia sẻ: “Công đoạn này khá quan trọng, quyết định chất lượng của chân giá. Nếu chần nước sôi quá lâu, chân sẽ bị dai còn chần chưa tới thì chân không đạt được độ giòn như mong muốn. Ngoài ra, phía đầu chân thường có xúc tu chứa nhiều cát, người ta thường cắt bỏ đi cho sạch, tránh làm ảnh hưởng chất lượng món ăn”.

Người phụ nữ này cho biết thêm, phần thịt mềm cũng được đem rửa sạch lại cho hết cát và chất bẩn. Nhiều người thường sử dụng luôn nước luộc ban đầu, vừa làm sạch thịt giá bể, vừa giúp nguyên liệu vẫn giữ được độ mềm và ngọt. Sau đó xả sạch lại lần nữa rồi để ráo nước là có thể đem chế biến.

Đem phần thịt mềm và chân giòn đã sơ chế sạch tẩm ướp với chút gia vị quen thuộc như bột canh, mì chính, tiêu xay,... nêm nếm vừa ăn. Sau đó, trộn đều giá bể với riềng giã nhuyễn, sả băm nhỏ, thính gạo rang, lạc rang và lá chanh thái nhỏ. 

Phần thịt mềm và chân giá được chế biến kỳ công để giữ được độ giòn và vị ngọt tự nhiên (Ảnh: Song Anh DC)

Gỏi giá bể ăn kèm rau sống, chuối chát, khế chua và nước chấm chua cay (Ảnh: Tuấn Kiên)

Ngoài phần thịt mềm và ngọt, chân giá dai giòn sần sật, “linh hồn” của món gỏi giá bể còn nằm ở bát nước chấm chua ngọt thơm mùi tỏi, ớt. Phần nước chấm có vị thanh thanh, chua cay dịu càng làm tôn lên hương vị hấp dẫn của món ăn.

Người địa phương thường cuốn gỏi giá bể với bánh tráng, ăn kèm rau thơm, dứa, khế, chuối xanh. Thân giá giòn giòn, sần sật, thịt giá bùi bùi kết hợp vị cay của riềng, vị chua của khế, vị chan chát của chuối xanh và chút thanh mát từ rau sống,... thật khoái khẩu. 

Cuộn một miếng gỏi, quệt với nước chấm, thực khách sẽ cảm nhận được sự thơm ngon hòa quyện từ tất cả các loại nguyên liệu khác nhau (Ảnh: Nguyễn Trang Nhung)..

Gỏi giá bể có thể thưởng thức quanh năm và được xem như thứ đặc sản “giải ngấy” hút khách sau Tết (Ảnh: Song Anh DC)

“Gỏi giá bể có thể thưởng thức quanh năm nhưng thường được người dân ưa chuộng nhiều nhất vào dịp sau Tết. Bởi món này có công dụng giải ngấy giải ngán rất hiệu quả. Cuối tuần, gia đình tôi phục vụ nhiều nhất khoảng hơn trăm suất nhưng sau Tết, lượng gỏi giá bể làm không kịp, khách phải đặt trước vài ngày mới đủ. Những ngày đầu tháng Giêng âm lịch, nhà tôi có thể bán tới 100kg giá bể tươi, cho cả khách ăn tại chỗ và mua về”, chị Thủy nói. 

Đến Hải Phòng, thực khách có thể dễ dàng tìm kiếm và thưởng thức gỏi giá bể tại các khu chợ đông đúc hay ở các quán ăn vỉa hè, ven đường. Mỗi suất gỏi giá bể có giá dao động từ 70.000 - 100.000 đồng.

Chị Thu Hằng (ở quận Lê Chân, Hải Phòng chia sẻ: “Giá bể là món ăn ngon mà gia đình tôi nói riêng và nhiều người dân đất Cảng nói chung rất yêu thích. Tôi thường mua gỏi giá bể để chiêu đãi khách quý dịp đầu năm, giải ngấy sau những bữa tiệc tùng, sum họp quá nhiều đồ ăn trong ngày Tết.

Nhưng việc chế biến loài hải sản này rất kỳ công và tốn thời gian nên tôi hay mua sẵn ở quán về nhà. Gỏi giá bể ăn lạ miệng, có độ giòn sần sật và thơm mùi riềng, thính. Tới Hải Phòng, bạn cũng có thể thưởng thức món giá bể xào rất ngon, giá thành bình dân, phù hợp với mọi người”.

Phan Đậu

Công ty VinBrain và Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Bệnh viện 108) đã chính thức ký kết hợp tác chiến lược ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý, hỗ trợ công tác chuyên môn và nghiên cứu khoa học. Việc ký kết giúp hai bên cùng nhau xây dựng những giải pháp y tế thông minh, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của người dân, cũng như mang lại hiệu quả cao trong công tác quản lý điều hành tại bệnh viện này.

Sau một thời gian chạy thử nghiệm một số ứng dụng như: DrAidTM chẩn đoán hình ảnh; DrAid Enterprise Solution (nền tảng quản lý dữ liệu); SenMeTM (chatbot tư vấn tâm lý) tại một số chuyên khoa, cả VinBrain và Bệnh viện 108 đều nhận ra tiềm năng to lớn của AI, không chỉ ở những dự án đang triển khai mà còn có cơ hội mở rộng sang nhiều chuyên khoa khác. Điều này đã thúc đẩy hai bên tiến đến ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác nhằm định hình rõ hơn các mục tiêu và trọng tâm trong quá trình chuyển đổi số tại bệnh viện. 

DrAid™, nền tảng AI toàn diện, mang lại hai lợi ích chủ chốt: Thứ nhất, cải thiện đáng kể quy trình, hiệu quả chẩn đoán hình ảnh, giúp bác sĩ đưa ra quyết định điều trị nhanh chóng và chính xác hơn. Thứ hai, xử lý dữ liệu y tế từ nhiều nguồn, từ việc lưu trữ đến chiết xuất, phân tích và dự đoán xu hướng, qua đó nâng cao hiệu quả vận hành.

Bên cạnh DrAid™, VinBrain còn mang đến SenMe™, một chatbot AI hoạt động 24/7 như một người bạn đồng hành, chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người dùng. SenMe™ ứng dụng công nghệ GenAI để trò chuyện bằng ngôn ngữ tự nhiên, có khả năng phát hiện sớm các vấn đề về tâm lý, đề xuất các giải pháp giảm stress và hỗ trợ tâm lý.

Mỗi ngày, Bệnh viện 108 khám từ 4.000 đến 5.000 bệnh nhân, Bệnh viện đứng trước cơ hội chuyển mình trở thành bệnh viện thông minh khi đầu tư công nghệ tiên tiến trong vận hành. Thách thức lớn hiện nay là cơ sở dữ liệu đồ sộ của Bệnh viện 108 cần được khai thác một cách hiệu quả để trở thành công cụ dự báo hay nghiên cứu chuyên sâu được thực hiện một cách nhanh nhất, chính xác nhất. Do vậy, mong muốn của lãnh đạo Bệnh viện 108 là tạo ra một cuộc cách mạng chuyển đổi số thông qua công nghệ AI, để không chỉ tối ưu hóa quy trình làm việc của đội ngũ thầy thuốc, giảm thiểu thời gian chờ đợi cho bệnh nhân, mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng lực phát triển các phương pháp điều trị mới.

Thiếu tướng GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện 108 cho biết: "Chúng tôi rất bận rộn với công việc hằng ngày của việc khám chữa bệnh, bởi vậy, việc nghiên cứu các công nghệ mới rất khó khăn do cần dành thời gian. Do đó, nếu có sự phối hợp giữa hai bên có thể phát triển được những sản phẩm công nghệ ứng dụng ngay được cho bệnh viện".

“VinBrain kỳ vọng hợp tác về công nghệ với Bệnh viện 108 sẽ tạo động lực thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số bằng AI của chính bệnh viện và toàn ngành y tế, đóng góp vào sự phát triển ngành y tế nước nhà", ông Trương Quốc Hùng - Nhà sáng lập và Tổng Giám đốc VinBrain chia sẻ.

Thời gian tới, Bệnh viện 108 và VinBrain sẽ tập trung thực hiện 3 nội dung: Thứ nhất là ứng dụng công nghệ AI vào khám chữa bệnh và quản lý bệnh viện; thứ hai là nghiên cứu và phát triển sản phẩm DrAid cũng như những sản phẩm sử dụng AI khác, nhằm không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả trong chẩn đoán và điều trị bệnh, cũng như trong công tác quản lý, điều hành bệnh viện; thứ ba là nghiên cứu khoa học. Xây dựng, quản lý dữ liệu bệnh nhân chuẩn hóa, thông minh, hiện đại là cơ sở cho việc đẩy mạnh phát triển nghiên cứu khoa học, nghiên cứu ứng dụng AI đa chuyên ngành trong y tế.

Một nhóm 48 tình nguyện viên từ 18 đến 40 tuổi đã tham gia thử nghiệm. Một nửa trong số đó ngủ trong phòng có điều kiện bình thường. Nửa còn lại ngủ trong buồng mô phỏng cabin máy bay đang ở trên cao. 

Trong một đêm, cả hai nhóm đi ngủ trong tình trạng tỉnh táo. Vào các đêm khác, họ uống rượu trước khi đi ngủ. Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra nhịp tim, mức độ bão hòa oxy trong máu, các giai đoạn ngủ và chất lượng giấc ngủ của mỗi người.

Họ ghi nhận uống rượu hoặc ngủ trong điều kiện như đang trên chuyến bay đều làm tăng nhịp tim và hạ thấp lượng oxy trong máu ở các tình nguyện viên. 

Khi hai yếu tố trên được kết hợp, các cá nhân phải chịu tác động ở mức độ cao hơn.

“Ngay cả ở những người trẻ và khỏe mạnh, uống rượu và ngủ trong điều kiện áp suất thay đổi trên máy bay gây ra căng thẳng đáng kể cho hệ tim mạch. Các triệu chứng đặc biệt trầm trọng ở bệnh nhân mắc bệnh tim hoặc phổi”, các tác giả thông tin. 

Những hành khách mắc chứng ngưng thở khi ngủ và các vấn đề về hô hấp nên kiêng uống rượu trong 12 giờ trước và trong chuyến bay.

Nhóm trẻ, khỏe mạnh được khuyến cáo nên bỏ qua thói quen uống rượu khi ở sân bay hoặc trên phi cơ. Khi tham gia thử nghiệm, họ cũng trải qua tình trạng giảm nồng độ oxy trong máu kéo dài và nghiêm trọng sau khi uống rượu trong điều kiện giống trên máy bay. Nhịp tim của họ tăng và giấc ngủ bị xáo trộn. 

Theo New York Post, các tác giả kết luận: “Chúng tôi nhận thấy việc uống rượu trên máy bay là nguy cơ sức khỏe bị đánh giá thấp và có thể dễ dàng tránh được. Hành khách và phi hành đoàn nên được thông báo về những rủi ro tiềm ẩn và có thể có ích nếu xem xét thay đổi các quy định để hạn chế sử dụng đồ uống có cồn trên máy bay”. 

Người phụ nữ phải đi cấp cứu 7 lần vì say dù không uống rượu