Grab chính thức mở rộng phạm vi áp dụng 'Chuyến xe yên lặng'

Đạt (35 tuổi) kỹ sư cho một công ty xây dựng có tiếng ở Hà Nội đang đauđầu không biết giải quyết ra sao để hàn gắn mối quan hệ bạn bè 15 năm thân thiếtvới Dũng chỉ vì những comment chia sẻ trên facebook.

Đường tình duyên của Đạt khá lận đận, đã từng kinh qua vài ba mối tình, tưởngsắp cưới đến nơi rồi lại chia tay. Ở tuổi 35, bố mẹ luôn thúc giục Đạt tìm ýtrung nhân để yên bề gia thất. Qua giới thiệu, Đạt quen Chi, làm cùng cơ quan.Chi kém đạt tới hơn chục tuổi nên nàng còn nhí nhảnh lắm. Facebook chính là nơi chàngvà nàng bày tỏ tình cảm. Từ khi yêu Chi, Đạt cũng bị "teen hóa", rất chăm public hình ảnh và status "mùi mẫn" lên facebook.

Một ngày Đạt cập nhật facebook tới vài chục lần chỉ để khoe với bạn bè đã dẫn nàngđi chơi ở đâu, ăn gì... Ngay cả chuyện hôn hít trong nhà vệ sinh, dưới thuyền haytrên sân thượng của tòa nhà nào đó Đạt đều khoe hết. Bạn bè của Đạt phát ngán vìnhững hình ảnh nhí nhố của họ hàng ngày bị "đập" vào mắt. Không những thế, nhữngstatus kiểu: Ngủ đi em yêu CoCee (tài khoản facebook của Chi, tài khoản này đãđược thay đổi để đảm bảo bí mật nhân vật); Dậy đi em yêu CoCee; Ăn trưa đi emyêu CoCee; Chuẩn bị về thôi em yêu CoCee: Bắt đầu lên giường đi ngủ, hôn em yêuCoCee một cái cho ngủ ngon; Trời mưa rồi CoCee...

Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu facebook của Đạt chỉ kết bạn với mỗi Chi. Đằngnày bạn bè của Đạt đa phần đã đi làm, những hình ảnh hay status nhí nhố như vậyhọ coi không hợp mắt và cốt lõi là tình cách đó không hợp với Đạt mà họ chơithân từ bấy lâu nay. Đã nhiều lần bạn bè góp ý để Đạt bớt nhí nhố hơn nhưng Đạt vẫn không thay đổi.

Ngày càng nhiều bạn trẻ thể hiện trạng thái tình cảm của mình quá đà trên trang cá nhân (Ảnh minh họa)

Một lần Đạt đăng bức hình chụp cùng người yêu đang "giải quyết nỗi buồn"trong nhà vệ sinh. Thực ra đây là hình ảnh 3D nhưng cũng khiến nhóm bạn thân củaĐạt "chướng mắt". "Chỉ còn mỗi rủ CoCee đi nhà nghỉ là Đạt chưa viết status thôinhỉ";  "Nhí nhố đã thành bệnh rồi đấy"; "Nếu không bớt nhí nhố, m nên blockhết bạn bè ra, chỉ để 2 đứa m với nhau thôi, m up ảnh phòng the của chúng mày lênt cũng mặc kệ"....Đó là tất comment, chủ yếu "ném đá" khổ chủ từ những người bạncực kỳ thân thiết.

Thật bất ngờ, Đạt block bạn bè thật. Khổ nỗi, nhóm chơi thân có 5 người thìĐạt block 2 người trong đó có Dũng. Dũng đùng đùng nổi giận cho rằng, bực thằngbạn mình vì làm mất hết sĩ diện, sĩ diện với bạn bè thì ít nhưng sĩ diện với emChi thì nhiều. Dũng chắc bẩm chắc em Chi khinh mình lắm, sao chơi thân thế màvẫn bị block...

Ngay lập tức, Dũng đã cắt kết bạn với Đạt và kèm theo tuyên bố, không bạn bègì hết. Dũng còn tuyên bố trên facebook: "Các chiến hữu thân thiết, tình hình làt với Đạt không còn quan hệ bạn bè gì nữa. Sắp cưới t, các chiến hữu có mừng thìphong bì riêng, cấm mua quà chung như dự kiến. Riêng thằng Đạt, t không thèmmời, có gửi quà t cũng trả lại đấy. Mười mấy năm chơi với nhau, các chiến hữubiết tính t rồi đấy".

Mặc dù vậy nhưng Đạt vẫn không thôi đăng những status sến sẩm với đầy lời lẽyêu thương, lãng mạn quá mức cần thiết bởi Đạt nghĩ chắc Dũng tức thì thế thôi chứ chơi với nhau thế nói bỏ là bỏ sao được. Cực chẳng đã, bạn bè thân thiết của Đạtđã đồng loại share nhau thêm một stutas của Dũng nữa, coi như một lời chia tayĐạt: "Hãy biết thể hiện tình cảm một cách văn minh, cái gì quá cũng đều khôngtốt. Đừng lố bịch quá để trở thành trò cười cho thiên hạ. Chúc hai bạn hạnh phúc với thế giới của mình và hy vọng cuộc đời này không có biến cố gì to lớn đến với bạn, để bạn không bao giờ cần đến bạn bè  để sẻ chia nỗi buồn".

Ban Mai

Ngày 17/8, bác sĩ Nguyễn Cát Phương Vũ, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM) chia sẻ hình ảnh hai ông cháu chia tay nhau trong lưu luyến trước cổng Bệnh viện dã chiến số 4. Khoảnh khắc ghi lại hình ảnh bé gái 7 tuổi đứng vẫy tay, bịn rịn chào người ông phải tiếp tục ở lại điều trị.

Bác sĩ Phương Vũ cho biết, bé gái tên B.K.H. (7 tuổi, ngụ Quận 8, TP.HCM).

Hoàn cảnh của H. rất đáng thương. Hai tuổi, bé đã mồ côi mẹ. Bé cũng không biết mặt cha ngay từ lúc lọt lòng. Sau khi mẹ mất, bé theo ông bà ngoại lên TP.HCM mưu sinh.

Ông Chí và bé H. bịn rịn chia tay nhau trước cổng bệnh viện dã chiến khiến độc giả mạng nghẹn ngào. (Ảnh: Nghi Hong & CCH Social Media Team).

Đầu tháng 8/2021, cả gia đình bé nhiễm Covid-19. Thậm chí, bà ngoại và bà cố của bé H. đã ra đi mãi mãi vì dịch bệnh. Nhà chỉ còn hai người, bé H. và ông ngoại được nhập viện điều trị tại Bệnh viện dã chiến số 4.

Ngày 17/8, sau quãng thời gian điều trị, bé H. đủ điều kiện xuất viện về nhà tự cách ly. Tuy nhiên, lúc này, ông ngoại của bé chưa hồi phục, vẫn dương tính với Sars-Cov-2 nên phải tiếp tục ở lại bệnh viện điều trị.

Mẹ vợ và vợ đã mất vì dịch bệnh, không còn ai thân thuộc ở nhà trọ tại Quận 8, ông ngoại của bé H. đành gửi cháu về tỉnh Long An cho bà con chăm sóc. Giây phút chia tay, bé gái lo cho ông ngoại một thân một mình chống chọi với bệnh tật, người ông cũng lo cháu về không được chăm sóc chu đáo.

Mỗi người một nỗi lo nên 2 ông cháu đứng vẫy tay, chào tạm biệt nhau mà không ai nỡ rời chân, quay lưng đi trước. Hình ảnh xúc động ấy đã được các đồng nghiệp bác sĩ Phương Vũ ghi lại, chia sẻ đến cộng đồng.

“H. đã được Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố chuẩn bị hành lý, quà bánh và kết nối chuyến xe nghĩa tình để về quê. Hiện, bé gái đã về đến nhà người thân an toàn dưới sự chứng kiến của công an và địa phương", bác sĩ Phương Vũ thông tin.

Cuối cùng, H. cũng buồn bã theo chân nhân viên y tế lên xe về quê để ông ngoại ở lại điều trị Covid-19. (Ảnh: Nghi Hong & CCH Social Media Team).

Mong sớm hồi phục để tiếp tục nuôi cháu

Nằm trên giường bệnh, ông Bùi Văn Chí (56 tuổi, ông ngoại bé H.) cho biết, sau khi chào từ biệt cháu ngoại, ông trằn trọc mãi không thôi. Ông C. nói, ông rất thương đứa cháu ngoại sớm chịu nhiều thiệt thòi nên cố gắng ăn uống, điều trị để sớm chiến thắng dịch bệnh, về với cháu.

Ông chia sẻ: “Tôi gửi cháu cho gia đình chị vợ ở dưới quê vì tôi không có nhà cửa gì cả. Tôi thương nó lắm, còn nhỏ vậy đã chịu rất nhiều bất hạnh. Trước dịch, nhà tôi có 4 người sống chung với nhau gồm vợ chồng tôi, mẹ vợ và bé H.”.

“Thế rồi cả nhà nhiễm Covid-19. Vợ tôi rồi mẹ vợ tôi lần lượt không qua khỏi. Đến bây giờ, tôi cũng chưa dám cho bé biết bà ngoại và bà cố nó đã mất. Tôi sợ cháu không chịu nổi bởi khi mới 2 tuổi, nó đã chịu nỗi đau mồ côi mẹ rồi”, ông Chí nói thêm.

Cố gắng hít lấy một hơi thật dài, ông Chí mệt nhọc kể về tuổi thơ bất hạnh của đứa cháu ngoại. Ông nói, cũng như ông, bé H. chưa bao giờ biết mặt ba của mình. Nhiều lần, ông thay mặt cháu ngoại hỏi con gái mình về cha đứa bé.

Thế nhưng, ông chỉ nhận về những sự im lặng. Hỏi mãi, ông được con gái van nài: “Ba thương con, ba đừng hỏi nữa. Ba giữ cháu giúp con để con đi làm nuôi cháu”. Ông nhớ lại: “Nó sinh con được 1 năm, nhiều nơi đem trầu cau đến hỏi cưới nhưng nó từ chối”.

“Nó nói với tôi là nó không còn tin đàn ông nữa chỉ muốn ở vậy nuôi con. Thế rồi năm sau, nó đột quỵ qua đời. Tôi đem H. lên TP.HCM làm thuê nuôi nó ăn học”, ông kể thêm.

Bé H. được người thân đón ở quê để chăm sóc. (Ảnh: Nguyễn Cát Phương Vũ).

Lên TP.HCM, ông đi làm thuê ở chợ Bình Điền rồi bị tai biến, nghỉ ở nhà suốt 5 năm. Đến khi sức khỏe tạm ổn, ông theo xe để bốc dỡ hàng. Mỗi chuyến, ông được nhận từ 100.000-150.000 đồng nhưng cũng bấp bênh vì không phải lúc nào cũng có người thuê ông đi bốc, xếp hàng.

Vợ ông không nghề nghiệp đành chọn việc bán nước giải khát ở các công trình mưu sinh. Khi công trình hoàn tất, công nhân rời đi, bán buôn không được, bà đi dọn nhà cho người cần để có tiền phụ giúp chồng nuôi mẹ già, cho cháu ngoại ăn học.

Ông Chí còn một người con gái nhưng đã lập gia đình và cũng khó khăn nên không thể đỡ đần ông bà được nhiều. Ông bảo, dù chịu nhiều thiệt thòi, H. rất ngoan, hiếu thảo và học giỏi. Tuổi còn nhỏ nhưng bé đã biết giúp đỡ, chăm sóc ông bà.

“Tôi gửi cháu về quê cũng an tâm lắm vì trước đây, đôi ba tháng, tôi lại cho cháu về quê thăm người thân và mộ mẹ một lần. Bà con ở quê cũng rất thương yêu cháu. Bây giờ, tôi chỉ biết cố gắng điều trị để được xuất viện sớm. Khi dịch qua đi, tôi sẽ lại đón H. lên TP.HCM để chăm lo cho cháu ăn học”, ông Chí nói thêm.

Một người thân của bé H. cho biết, sau khi về quê, bé H. vẫn buồn và nhớ ông ngoại. “Hiện tại, sức khỏe bé rất tốt. Vì phải tự cách ly thêm 14 ngày nên bé ở trong phòng một mình. Gia đình cũng chưa cho bé biết việc bà cố và bà ngoại bé vừa mất vì sợ bé đau lòng”, người này nói.

Nguyễn Sơn

Bé F0 ở TP.HCM khóc đòi mẹ, người lớn chỉ có thể dỗ từ xa

Theo tài xế thuộc Đội xe cứu thương 0 đồng Nhất Tâm, bố mẹ bé đã được đưa vào Bệnh viện dã chiến Thủ Đức (TP.HCM) điều trị từ trước. Vì bé là F0 nên không ai được tiếp xúc gần.

Sự ổn thỏa của mô hình trường tư giai đoạn trước trùng hợp với giai đoạn nền kinh tế ổn định, tăng trưởng tốt. Tầng lớp trung lưu có điều kiện thuận lợi để đầu tư cho việc học của con. Nhưng sau Covid-19, khi các gia đình phải thắt chặt chi tiêu - nhiều phụ huynh buộc phải rời trường tư học phí cao để quay lại trường công với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ - trường tư đứng trước vô vàn khó khăn.

Trường tư ở Việt Nam không hẳn giống trường tư ở nhiều nước. Ví dụ ở Mỹ, rất nhiều trường tư là trường phi lợi nhuận, được lập nên vì một sứ mệnh nào đó và nhận được bảo trợ tài chính của các tổ chức hay cá nhân hảo tâm... Còn ở Việt Nam, tuyệt đại đa số trường tư hoạt động vì lợi nhuận và vận hành như các doanh nghiệp, nguồn thu duy nhất là học phí.

Trường tư ở Việt Nam phải thực hiện nhiệm vụ "kép" có vẻ như mâu thuẫn nhau: vừa tối đa hóa lợi nhuận, vừa đảm bảo chất lượng giáo dục. Hai mục tiêu kinh tế và giáo dục này không dễ hài hòa. Đôi khi ngay trong nội bộ trường học cũng có sự chia rẽ về quan điểm phát triển, giữa một bên là đội ngũ nhà giáo chịu trách nhiệm về chất lượng giáo dục, một bên là đội ngũ tuyển sinh - marketing chịu trách nhiệm về sự tồn tại của trường. Nếu hai bên đều cực đoan, không thỏa hiệp, thì những mâu thuẫn nội bộ sẽ kìm hãm trường phát triển.

Trước khi có những trường tư phá sản, chưa có tiền lệ liên quan tới các gói đầu tư tài chính thông qua danh nghĩa học phí thu trước. Do vậy chưa có quy định để ngăn ngừa các quan hệ tín dụng không lành mạnh trong môi trường giáo dục, cũng như kịch bản xử lý hậu quả. Với một doanh nghiệp thông thường, chuyện lời ăn lỗ chịu, hoạt động theo cơ chế thị trường là điều đã được chấp nhận rộng rãi. Nhưng trường tư thục khác doanh nghiệp thông thường ở chỗ cung cấp dịch vụ giáo dục cho trẻ em, cũng là dịch vụ thiết yếu. Nếu trường đóng cửa, hệ lụy nghiêm trọng là sự gián đoạn học tập.

Khi một trường quốc tế phá sản, trên lý thuyết học sinh có thể quay về trường công, nhưng trường quốc tế dạy chương trình nước ngoài, khác hẳn trường công, nên các em sẽ gặp thử thách lớn về ngôn ngữ giảng dạy, sự liên tục và thống nhất của chương trình học, văn hóa trường học, mục tiêu học tập, các kỳ thi và chứng chỉ, bằng cấp kèm theo...

Cách nghĩ đơn giản rằng trường tư là doanh nghiệp kinh doanh giáo dục lúc này không còn đúng nữa.

Tuy các gói tín dụng hình thành ở trường học chưa được quản lý theo luật đối với các tổ chức tín dụng nhưng khoảng 15 năm trước, đã xuất hiện các trường quốc tế chào mời gói đầu tư học phí trước với mức giảm ưu đãi lên tới 40%.

Gói đầu tư học phí trả trước thực chất là quan hệ tín dụng được thể hiện dưới hình thức một hợp đồng dân sự: trường vay tiền của phụ huynh và trả lại bằng quyền lợi miễn giảm học phí. Rất nhiều gia đình nhìn thấy ngay cái lợi trước mắt: con được học với học phí thấp - có khi chỉ bằng một nửa so với bạn cùng lớp. Dưới góc độ kinh tế học, tính toán đó là đúng. Nhưng cũng dưới góc độ kinh tế học, các rủi ro đã bị bỏ qua. Phụ huynh chưa tính tới khả năng trường phá sản, học phí thu trước bị lạm dụng đem đi đầu tư bên ngoài. Rủi ro biến động xảy ra trong suốt 12 năm rất dài đó.

Khi trường tư thu phí trước nhiều năm, họ làm gì với số tiền đó? Có không ít trường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, đội ngũ nhân lực chất lượng... Khi trường làm đúng mục đích là chỉ đầu tư cho giáo dục và đầu tư đúng vào trường, thì giữa trường - phụ huynh là quan hệ hai bên cùng có lợi. Trường không phải vay vốn của ngân hàng. Trong khi phụ huynh có cảm giác đầu tư vào trường là đầu tư vào tương lai của con cái.

Nhưng chuyện gì xảy ra nếu trường đầu tư sai mục đích và thua lỗ? Họ lấy đâu ra tiền lời để trả cho phụ huynh với mức lên tới 40%? Nếu trường làm mất tiền qua các kênh có độ rủi ro cao như chứng khoán, bất động sản, thì phụ huynh cũng sẽ mất tiền. Khả năng này là không nhỏ vì trường học chỉ là tổ chức "nghiệp dư" về đầu tư.

Trường tư còn có một rủi ro nữa liên quan đến nhân sự. Nếu như ở trường công, người có thẩm quyền cao nhất là người có kinh nghiệm và hiểu biết trong lĩnh vực giáo dục, thì ở trường tư, bộ máy quản lý trường học tách rời với ban giám hiệu. Bộ máy kinh doanh này (hội đồng quản trị, ban giám đốc) có quyền lực cao hơn ban giám hiệu (chịu trách nhiệm chuyên môn), nhưng trong nhiều trường hợp, họ hoàn toàn là những người "nghiệp dư", không đủ hiểu về giáo dục như một dịch vụ xã hội đặc biệt. Họ có thể chỉ quan niệm trường tư là tổ chức kinh doanh như mọi doanh nghiệp khác, học sinh là khách hàng, chương trình học là sản phẩm, thầy cô giáo là nhân viên làm thuê. Tầm nhìn, triết lý giáo dục, văn hóa trường học cũng có thể bị ảnh hưởng theo hướng tiêu cực.

Trường tư không thể và không nên là một doanh nghiệp thông thường. Cần có những điều kiện kèm theo khi kinh doanh dịch vụ này. Có những quan hệ tín dụng tại trường học cần tuân thủ khuôn khổ pháp lý chặt chẽ. Để bảo vệ lợi ích của người học, cần dự liệu về các khả năng có thể xảy ra để có cơ chế ngăn ngừa thiệt hại, đồng thời tạo điều kiện cho các trường tư tốt phát triển. Ví dụ, trường vay tiền thì phải trích lập quỹ dự phòng và công bố minh bạch tình hình tài chính cho các phụ huynh liên quan.

Trường học, bất luận công hay tư, đều phải có mục tiêu phụng sự xã hội, phục vụ và đảm bảo lợi ích cho học sinh, bên cạnh hoạt động kinh doanh, đem lại lợi nhuận cho nhà đầu tư. Cách thức để hài hòa các mục đích này là đặt ra yêu cầu và điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục, đảm bảo lợi ích của người học, và minh bạch thông tin để các thành phần khác nhau trong xã hội có thể tham gia vào quá trình giám sát những tuyên bố, cam kết và hành động thực tế của trường.

Hơn một doanh nghiệp thông thường, trường học cần sự ổn định và bền vững. Một lứa học sinh có thể chỉ cần dịch vụ trường học kéo dài 12-15 năm ở bậc giáo dục phổ thông, nhưng xã hội cần những ngôi trường có di sản tới hàng trăm năm.

Bùi Khánh Nguyên