– Tin đồn đưa ra là hai hoa khôi năm nhất của một trường Đại học lớn ở Thái Nguyên bị kẻ xấu hãm hiếp, một người tự tử vì quá sốc, người còn lại rơi vào tâm lý stress nặng nề…

Thời gian qua, tại thành phố Thái Nguyên rộ lên câu chuyện về hai nữ sinh năm nhất của một trường đại học lớn bị hãm hiếp.

Câu chuyện này được truyền tai ở tất cả các ngóc ngách, các quán nước vỉa hè, trong các khu chợ cóc, chợ tạm, và lân la sang cả các khu ký túc xá sinh viên.

Theo đó, hai nữ sinh vừa học năm nhất của trường ĐH Y Dược Thái Nguyên, trên đường đi học thêm buổi tối về bị kẻ xấu bắt cóc và hãm hiếp.

Trao đổi với báo chí, các cơ quan chức năng tại Thái Nguyên đã khẳng định: đây là tin đồn thất thiệt.

Giải đặc biệt dành cho nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển thuộc về GS Gurdev Singh Khush (người Mỹ gốc Ấn Độ) và GS Võ Tòng Xuân (người Việt Nam) với những đóng góp quan trọng trong việc phát minh và phổ biến nhiều giống lúa năng suất cao, kháng bệnh tốt, góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.

Giải đặc biệt dành cho nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới thuộc về GS Daniel Joshua Drucker, GS Joel Francis Habener, GS Jens Juul Holst và GS Svetlana Mojsov với công trình nghiên cứu khám phá vai trò của Peptide giống Glucagon 1 (GLP-1), nền tảng cho các phương pháp điều trị bệnh tiểu đường, béo phì và giúp thúc đẩy các liệu pháp điều trị mới đối với các bệnh thoái hóa thần kinh.

Giải đặc biệt dành cho nhà khoa học nữ thuộc về GS Susan Solomon với khám phá cơ chế suy giảm tầng ozone ở Nam Cực, góp phần thúc đẩy nghị định thư Montreal, nỗ lực giúp giảm lượng lớn phát thải khí nhà kính trên toàn cầu.

Chủ nhân Giải thưởng chính VinFuture trị giá 3 triệu USD thuộc về 4 nhà khoa học GS Martin Andrew Green, GS Stanley Whittingham, GS Rachid Yazami và GS Akira Yoshino cho phát minh đột phá kiến tạo nền tảng bền vững cho năng lượng xanh thông qua việc sản xuất bằng pin mặt trời và lưu trữ bằng pin Lithium-ion.

Chúc mừng các nhà khoa học vừa được vinh danh, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tin tưởng mỗi công trình được xướng tên ở Giải thưởng VinFuture sẽ là niềm kỳ vọng cho cuộc sống của hàng trăm triệu và có thể là hàng tỷ người trên thế giới.

Tấn công lừa đảo năm 2023 tăng rất mạnh

Theo số liệu từ các hệ thống kỹ thuật của Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), cơ quan này trong 11 tháng đầu năm nay đã phát hiện, cảnh báo và hướng dẫn xử lý 11.428 cuộc tấn công mạng gây ra sự cố vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam, tăng 1,9% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đáng chú ý là, trong hơn 11.428 sự cố tấn công mạng vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam trong 11 tháng đầu năm nay, có tới 10.283 sự cố tấn công lừa đảo (Phishing), chiếm gần 90%. Trong khi đó, số sự cố tấn công cài mã độc (Malware) và thay đổi giao diện (Deface) lần lượt là 884 và 451 sự cố.

Trong khi đó, số liệu thống kê số sự cố tấn công mạng vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam trong 11 tháng đầu năm 2022, được Cục An toàn thông tin đưa ra cho thấy, trong 11.213 cuộc tấn công mạng gây ra sự cố vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam, có 3.930 cuộc Phishing, 1.524 cuộc Deface và 5.759 cuộc Malware. 

Như vậy, so với cùng kỳ năm ngoái, năm nay sự cố tấn công lừa đảo đã tăng rất mạnh.

Dự báo tấn công lừa đảo sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới, các chuyên gia cũng khuyến nghị cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp những việc cần lưu ý phòng tránh việc trở thành nạn nhân của các nhóm tội phạm mạng.

Phần mềm số hóa và mô phỏng giành giải Nhất 'Nhân tài Đất Việt' 2023

Tối 20/12, Lễ trao giải thưởng “Nhân tài Đất Việt” năm 2023 đã diễn ra tại Nhà hát lớn Hà Nội. 

Với chủ đề “Tôn vinh tài năng, khơi nguồn sáng tạo”, giải thưởng “Nhân tài Đất Việt” năm nay hướng tới phát hiện, tôn vinh và cổ vũ các tập thể, cá nhân có các sản phẩm khoa học, công nghệ đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Theo Ban tổ chức, từ 156 công trình tham gia tranh giải, qua vòng sơ khảo, đã chọn được 19 sản phẩm tiếp tục tranh tài tại vòng Chung khảo, gồm 11 sản phẩm công nghệ số triển vọng và 8 sản phẩm công nghệ số thành công.

Kết quả, tham gia ở hệ thống giải dành cho sản phẩm công nghệ số thành công, sản phẩm “Phần mềm số hóa và mô phỏng DKS - SINOVA” của Công ty TNHH Đầu tư Phát triển công nghệ điện tử tự động hóa DKS là sản phẩm duy nhất được trao giải Nhất “Nhân tài Đất Việt” 2023 lĩnh vực công nghệ số.

Đây là sản phẩm giúp sinh viên trải nghiệm thực hành như trên thiết bị thật nhưng an toàn hơn và có thể thực hiện nhiều lần, với nhiều kỹ năng, vừa giúp giảm chi phí đầu tư, vừa tạo ra không gian cho sinh viên sáng tạo, giải quyết các vấn đề thực tế.

Tại lễ trao giải, với giải thưởng lĩnh vực Công nghệ số, Ban tổ chức còn trao 2 giải Nhì, 3 giải Ba và 3 giải phụ cho các sản phẩm công nghệ xuất sắc khác.

Bên cạnh hệ thống giải thưởng lĩnh vực Công nghệ số, giải thưởng “Nhân tài Đất Việt” năm nay cũng được trao cho các tác giả, nhóm tác giả ở 4 lĩnh vực khác, cụ thể: 3 công trình lĩnh vực Y – Dược; 2 công trình lĩnh vực Nông nghiệp - Môi trường; 1 công trình lĩnh vực Khoa học - Công nghệ; và 5 công trình lĩnh vực Khuyến học - Tự học thành tài.

23 bộ, tỉnh để tồn tại website bị lợi dụng cài nội dung độc hại

Tại báo cáo kỹ thuật về tình hình an toàn thông tin tháng 11/2023, Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia – NCSC thuộc Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) nêu rõ 14 tỉnh, thành và 9 bộ, ngành còn tồn tại các website của đơn vị bị lợi dụng, tải lên số lượng lớn tệp tin có nội dung độc hại.

Với 9 bộ, ngành, có 22 trang web tên miền .gov.vn bị chèn nội dung quảng cáo không phù hợp; còn với 14 tỉnh, thành phố, số website cơ quan nhà nước bị lợi dụng cài nội dung độc hại, quảng cáo không phù hợp là 34 trang. 

NCSC đã gửi công văn cảnh báo trực tiếp đến nhiều bộ, tỉnh đề nghị kiểm tra, rà soát và xử lý.

Số lượng website cơ quan nhà nước bị chèn nội dung quảng cáo không phù hợp, được Cục An toàn thông tin nhắc nhở trong các tháng 8, 9 và 10 lần lượt là 38, 67 và 71 trang.

Tình trạng nhiều website của cơ quan nhà nước bị lợi dụng để cài cắm, đăng tải, chuyển hướng hoặc liên kết với nội dung quảng cáo không phù hợp như game bài, cờ bạc… không phải mới xuất hiện thời gian gần đây, mà đã xảy ra từ các năm trước.

Bộ TT&TT đã nhiều lần phát hành cảnh báo diện rộng, đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiến hành rà soát các nội dung không phù hợp bị chèn vào website của cơ quan nhà nước.

Dữ liệu số trong cơ quan nhà nước có sự tăng trưởng vượt bậc

Ngày 20/12, Cục Chuyển đổi số quốc gia (Bộ TT&TT) phối hợp với Viện Sáng tạo và chuyển đổi số, Hội Truyền thông số Việt Nam tổ chức hội nghị tổng kết năm quốc gia về dữ liệu số và Datafest 2023, theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Với chủ đề “Tạo lập và khai thác dữ liệu số để tạo ra giá trị mới”, năm 2023 - “Năm dữ liệu số quốc gia” đã đã được xác định tập trung vào phát triển dữ liệu mở; phát triển cơ sở dữ liệu; phát triển, thúc đẩy sử dụng các nền tảng số sử dụng thống nhất trên toàn quốc hoặc trong phạm vi mỗi địa phương; Nâng cao năng lực quản trị dữ liệu, an toàn, bảo mật dữ liệu. 

Các cơ sở dữ liệu quốc gia quan trọng tạo nền tảng cho chuyển đổi số như cơ sở dữ liệu dân cư, đăng ký doanh nghiệp, bảo hiểm, hộ tịch điện tử, cán bộ công chức viên chức đã cơ bản hoàn thành, được đưa vào khai thác, kết nối, chia sẻ dữ liệu trên quy mô quốc gia mang lại những giá trị đo lường được, cảm nhận được. 

Tỷ lệ các bộ, tỉnh đã xác định danh mục cơ sở dữ liệu đạt 63%. Số cơ sở dữ liệu chuyên ngành tại các bộ, ngành, địa phương được thiết lập tăng trưởng 38,5% so với năm 2022, từ 1.280 lên 2.077 cơ sở dữ liệu. Việc công bố kế hoạch và danh mục dữ liệu mở tăng mạnh từ 9% lên 50%.

Nhiều địa phương như Đà Nẵng, TP.HCM, Thừa Thiên Huế... đã bắt đầu xây dựng, đưa vào khai thác các kho dữ liệu dùng chung, cung cấp dữ liệu mở phục vụ xử lý thủ tục hành chính theo hướng lấy người dân làm trung tâm.

Việc kết nối, chia sẻ dữ liệu trên quy mô quốc gia đã có những chuyển biến rõ rệt, tạo ra những giá trị cụ thể thực tế như giúp tiết kiệm thời gian, chi phí khi xử lý thủ tục hành chính, dịch vụ công trực tuyến. 

Theo thống kê, trung bình hằng ngày có khoảng 1,78 triệu giao dịch qua nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia - NDXP; tổng số giao dịch qua nền tảng này từ khi đưa vào sử dụng đến nay là hơn 1,65 tỷ giao dịch.

Trường THCS An Khánh (huyện Hoài Đức, Hà Nội).
 

Do bàn ghế thiết kế chung nên ví dụ khi vào giờ thực hành công nghệ thì không có ổ điện gắn với bàn học để thực hành; hoặc tiết Sinh học, Hoá học bàn kiểu “truyền thống” sẽ không đảm bảo các thí nghiệm theo nhóm.

Đó là chưa kể việc, cứ đến giờ thực hành, giáo viên thì phải lo đi đăng ký mượn đồ dùng giảng dạy; học sinh lo kê dọn lại bàn ghế, vận chuyển giáo cụ thực hành…rất vất vả và mất thời gian (trong khi thời gian chuyển tiết học chỉ có vỏn vẹn 5 phút), nên ảnh hưởng nhiều đến chất lượng giờ dạy.

Hơn nữa, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào bài giảng sẽ rất hạn chế vì giáo viên đa số sẽ…ngại khi phải lích kích chuẩn bị hàng loạt thứ máy móc, phông màn, đèn chiếu. Vì vậy hiệu quả giảng dạy sẽ không cao; học sinh không được tiếp cận thông tin, hình ảnh sinh động sẽ giảm hứng thú học tập, hạn chế lĩnh hội kiến thức.

Từ thực tế này, trường THCS An Khánh (huyện Hoài Đức, Hà Nội) trong khuôn khổ hưởng ứng cuộc thi “Sáng tạo giáo dục” dành cho cấp THCS mà Bộ GD&ĐT (Dự án Phát triển Giáo dục THCSII đơn vị đầu mối phối hợp với Vụ Giáo dục Trung học) tổ chức đã triển khai nghiên cứu đề tài khoa học “Hoạt động chỉ đạo và tổ chức thực hiện dạy học ở phòng học bộ môn (PHBM) trong trường THCS”.

Phòng học bộ môn: “trò tích cực - thầy vui”
Từ thực tiễn trường THCS An Khánh đưa ra một số kiến nghị: Dự án Trung học cơ sở II và Vụ Giáo dục trung học nên có những tài liệu cơ sở lý luận về PHBM cho các nhà quản lí về cách quản lí và sử dụng PHBM ở trường THCS; đồng thời có những khoá tập huấn về phương pháp dạy học có sự hỗ trợ của PHBM.

Ngành giáo dục nên từng bước có những nghiên cứu, định hướng về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học trong PHBM cho thời gian tới, sao cho khi địa phương thực hiện không bị lạc hậu.

Theo đó, hiểu đơn giản PHBM là nơi có thiết bị dạy học bố trí sẵn theo yêu cầu của môn học; có tủ đựng thiết bị dạy học để ngay trong lớp học; có khu vực chuẩn bị các bài thí nghiệm, thực hành của giáo viên và học sinh; hệ thống chỗ ngồi cơ động cho việc học theo nhóm hoặc các thí nghiệm riêng lẻ.

Thầy Nguyễn Trung Đạo, người đã nhiều năm từng làm Hiệu trưởng của trường đánh giá: “Dạy học trong PHBM sẽ tạo ra không khí khoa học cho mỗi tiết học. Phòng học Vật lí với những thiết bị dạy học về cơ, nhiệt, điện quang sẽ làm cho học sinh được sống trong bầu không khí vật lí thực sự; tương tự như thế, PHBM Hoá với những thiết bị thí nghiệm về hoá vô cơ, hữu cơ; PHBM Sinh với những thiết bị dạy học mô hình sinh động, học sinh có thể tháo lắp…sẽ tác động trực tiếp đến học trò kỹ càng hơn”.

Không ở môi trường học tập nào, học sinh có cơ hội hoạt động nhiều như ở PHBM, tránh được tình trạng dạy-học chay. Ở đây các em không chỉ được quan sát, nhận xét, tranh luận…mà còn được thực hành luôn. Chính nhờ đó, khắc phục được những thói quen xấu cho học sinh trong học tập như: thụ động, ỉ lại, tiếp thu một chiều…

Không chỉ tác động tích cực đến học sinh mà ngay cả giáo viên cũng được “hưởng lợi” từ PHBM, trình độ chuyên môn được nâng cao. Khi tiếp xúc với công nghệ thông tin và sử dụng thiết bị dạy học nhiều lần, chính bản thân giáo viên sẽ gắn bó với bài giảng, hứng thú với việc thiết kế bài giảng điện tử, không ngại làm thí nghiệm. Đối với thí nghiệm khó, giáo viên còn có thể dùng công nghệ thông tin để mô phỏng lại…qua đó tự bồi dưỡng được chuyên môn.

Từ thực tế PHBM của trường THCS An Khánh
Trường THCS An Khánh được thành lập năm 1961, đến nay có 28 lớp với gần 1.000 học sinh/ tổng số 65 cán bộ, giáo viên và nhân viên. Học sinh trong trường đa số là con em nhà nông, nên còn có những khó khăn về đầu tư tài chính cho học tập.

Học sinh trường THCS An Khánh

.

Vì thế, trước đây trường không có PHBM, giáo viên dạy theo lối cũ. Tuy nhiên cho đến giữa năm 2009, trường đã có được 4 PHBM cho các môn Hoá học; Vật lí; Sinh-công nghệ và Nhạc-tin. Về thiết bị dạy học, nhà trường mới chỉ có ở mức tối thiểu, tuy nhiên được các giáo viên lấp đầy bằng những thiết bị dạy học tự thiết kế, tự làm.

“4 PHBM của trường An Khánh thực tế chưa đạt chuẩn”- thầy Nguyễn Trung Đạo thẳng thắn- “Để có một PHBM đạt chuẩn cần có cơ sở vật chất đồng bộ, từ hệ thống nước, hệ thống ánh sáng, hệ thống phòng chống độc hại an toàn vệ sinh học đường…”.

Khắc phục điều này, nhà trường đã cố gắng tận dụng mọi điều kiện về cơ sở vật chất hiện có để đầu tư cho PHBM như đưa lên phòng học xây mới; nhận tiền ủng hộ từ nhân dân và phụ huynh để mua trang thiết bị cho PHBM; đầu tư 2 phòng học với 46 máy tính, 3 máy chiếu, các bàn ghế chuyên dụng…Ngoài ra, nhà trường tích cực sắm các trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy như các loại tranh ảnh, biểu đồ, bản đồ; sách giáo khoa tham khảo cho giáo viên; đĩa mềm cho các bộ môn…

Nhà trường cũng yêu cầu giáo viên lập kế hoạch giảng dạy trong PHBM ngay từ đầu năm, có đăng kí soạn 10 tiết giảng có sử dụng công nghệ thông tin/học kỳ; lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học cho mỗi tiết học; giáo viên cũng được khuyến khích tự làm những thiết bị dạy học còn thiếu; sử dụng hợp lí hệ thống điện, máy chiếu, nước sạch.

Đối với học sinh, nhà trường yêu cầu có kế hoạch có PHBM cho các em trước một tuần, tập luyện cho học sinh cách di chuyển đến PHBM một cách nhanh nhất. Rèn luyện cho học sinh thái độ tích cực khi học ở PHBM như chú ý các thao tác thí nghiệm, tích cực tham gia và đưa ra những thắc mắc…

• P.T