Tôi ý thức được việc nhà mình nghèo nên luôn chăm chỉ học hành để mẹ yên tâm đi làm. Thậm chí, tôi còn chủ động tới xin người bác ruột của mình làm nghề bán bún ngoài chợ cho tôi được phụ bác bưng bê đồ cho khách. Cũng may, trường tôi học gần chợ nên mỗi sáng, bê được khoảng 20 bát bún cho khách, tôi chạy nhanh tới lớp trước giờ trống điểm.
Tôi hay bảo mẹ rằng, không có tiền đi học, tôi ở nhà bê bún giúp bác cũng kiếm được chút tiền đỡ mẹ nhưng mẹ không đồng ý. Mẹ bảo mẹ khổ cũng được, nghèo cũng được nhưng tôi phải tới trường.
Năm ấy, mẹ tôi ốm suốt không đi làm được mấy, tiền công bê bún buổi sáng của tôi cũng chẳng được là bao. Đã quá thời gian đóng học phí mà tôi vẫn chưa có đủ. Cô Hoa - hàng xóm của tôi, có đứa con gái lớn học cùng lớp tôi, hôm ấy, cô lên đóng học phí cho con gái và nhờ cô giáo tôi rằng cứ thư thư, để tôi được học, trước sau gì nhà tôi cũng đóng. Bác nhờ cô đừng nhắc tên, kẻo tôi xấu hổ, bỏ học.
Thấy hoàn cảnh của tôi, cô Hoa cùng trưởng ban đại diện phụ huynh lớp đã vận động, người ít, người nhiều, gom lại, gần đủ số tiền học phí của rôi còn thiếu bao nhiêu cô giáo chủ nhiệm tôi bảo cô sẽ... ủng hộ. Vậy là năm học ấy, tôi được phụ huynh trong lớp và cô giáo giúp tôi đóng tiền học phí.
Cả những năm học sau nữa, tôi biết rằng tiền lương của cô Hoa cũng chẳng nhiều nhặn nhưng cô vẫn sẵn lòng giúp đỡ tôi trong những năm tháng khốn khó. Thậm chí, khi tôi học lớp 9, trong buổi tiệc chia tay mỗi bạn đóng 20 nghìn để phụ huynh mua đồ liên hoan, mua tặng mỗi bạn trong lớp một chiếc áo trắng nhưng tôi không có tiền nộp.
Buổi tập duyệt văn nghệ chuẩn bị cho ngày chia tay, tôi không tham gia. Cô giáo chủ nhiệm đã tìm gặp hỏi tại sao tôi không tham gia bữa tiệc chia tay để lưu giữ những kỷ niệm đẹp nhất của thời học sinh cùng các bạn. Tôi im lặng.
Như hiểu ý, cô chỉ vỗ vai tôi và nói rằng, sự xuất hiện của tôi luôn làm cô cảm thấy vui, hãy cứ tham gia, cô giáo và các phụ huynh khác không vì không đóng tiền mà cắt món quà kỷ niệm của tôi.
Thực sự, suốt quãng thời gian đi học nhận sự giúp đỡ của mọi người tôi rất xúc động nhưng sáng ấy tôi quyết định không tham gia vì không muốn sự có mặt của mình trở thành gánh nặng cho người khác.
Thế nhưng, khi đang mải mê bê bún ngoài quán của bác, tôi thấy có người gọi tên tôi bằng giọng rất quen thuộc: "Phong, Phong ơi, rửa tay tới lớp thôi, cả lớp chờ mỗi con nữa thôi". Sau đấy, cô giáo xin phép bác cho tôi được nghỉ việc sớm hơn chút để tới lớp tham dự tiệc chia tay. Cô chở tôi vào trường bằng chiếc xe đạp cà tàng của cô. Ngồi sau cô, nước mắt tôi rơi lã chã vì không nghĩ cô lại tới tận quán bún để đưa tôi tới lớp.
Buổi chia tay hôm ấy, tôi nhận được món quà là chiếc áo phông trắng rất đẹp, được ăn chiếc bánh rán do một phụ huynh trong lớp làm, được biểu diễn văn nghệ và được ôm những người bạn mà suốt 9 năm liền chúng tôi gắn bó với nhau... Chiếc áo ấy, nhiều năm nay tôi vẫn để ở vị trí rất trang trọng trong tủ quần áo.
Chia sẻ câu chuyện này, tôi muốn nói rằng, đôi khi chỉ là sự giúp đỡ đơn giản nhưng chúng ta có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn trong cuộc đời của người khác. Nếu không có sự giúp đỡ của cô giáo, của các phụ huynh có thể tôi đã phải dành cả cuộc đời để bê bún trong cửa hàng của người bác họ, co ro trong sự nghèo đói, ám ảnh một bữa tiệc chia tay vì không có tiền đóng góp...
Nếu không có sự giúp đỡ kịp thời của họ, tôi sẽ không thể đi học, không hiểu tiếng Anh, không có được thành công như hiện tại.
Ghi theo lời kể của anh Tuấn Phong (Thái Bình).
Ngoài ra, Đại hội thể thao số 1 khu vực còn có bóng chuyền, vật, trượt băng, hockey trên băng, pentathlon, cử tạ, bóng chày bóng mềm, billiards & snooker, quyền Anh, bóng sàn, thể thao điện tử (e-sports), thể thao mạo hiểm (leo núi, trượt ván, dù lượn), muay, bóng lưới, pencak silat, bi sắt, cầu mây, squash, bowling, karate, jujitsu, cricket, wushu, kabaddi, teqball, kickboxing, cờ, bóng gỗ. SEA Games 33 có các môn trình diễn gồm ném đĩa, kéo co (tug of war), thể thao hàng không.
So với các kỳ SEA Games trước, một số môn thể thao thế mạnh của Việt Nam không có trong chương trình thi đấu, đáng chú ý là Vovinam, lặn, aerobic, dance sport... Dù vậy, theo dự đoán, thể thao Việt Namvẫn đủ sức cạnh tranh vị trí top đầu tại SEA Games 33.
SEA Games 33 được tổ chức vào tháng 12/2025 tại các thành phố Bangkok, Chonburi và Songkhla của Thái Lan.
Khi bà còn nhỏ, một nhóm người Da trắng đã hành hình 2 doanh nhân người Mỹ gốc Phi sống trên phố của bà. Bị tổn thương bởi trải nghiệm phân biệt chủng tộc, trong một cuộc phỏng vấn năm 2015, Morrison cho biết cha bà ghét người da trắng đến mức không cho họ vào nhà.
Khi Morrison 2 tuổi, chủ nhà của gia đình bà đã đốt ngôi nhà nơi họ sống vì bố mẹ bà không thể trả tiền thuê nhà. Gia đình bà chỉ “cười thay vì rơi vào tuyệt vọng”.
Cha mẹ của Morrison đã truyền cho bà ý thức về di sản và ngôn ngữ thông qua việc kể những câu chuyện dân gian truyền thống của người Mỹ gốc Phi, những câu chuyện ma và những bài hát. Bà thường xuyên đọc sách khi còn nhỏ.
Năm 1949, bà theo học tại Đại học Howard ở thủ đô Washington, D.C. Khi ở Howard, bà đối mặt với tình trạng phân biệt chủng tộc nặng nề ở trong những quán ăn và trên xe buýt.
Morrison tốt nghiệp năm 1953 với chuyên ngành tiếng Anh và tiếp tục lấy bằng Thạc sĩ Nghệ thuật vào năm 1955 tại Đại học Cornell ở Ithaca, New York.
Bà dạy tiếng Anh tại Đại học Texas Southern ở Houston từ năm 1955 đến năm 1957 và sau đó tại Đại học Howard trong 7 năm tiếp theo.
Hành trình đi đến đỉnh cao sự nghiệp văn học của Morrison cũng được đánh dấu bằng những thử thách. Là một nhà văn và biên tập viên trẻ, bà đã phải đối mặt với những trở ngại trong việc được công nhận và xuất bản tác phẩm của mình. Cuốn tiểu thuyết đầu tay, "The Bluest Eye" (Đôi mắt xanh nhất), ban đầu gặp khó khăn trong việc tìm kiếm một nhà xuất bản, chủ yếu xuất phát từ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và chủ nghĩa da màu.
Tuy nhiên, quyết tâm và niềm tin vững chắc của Morrison vào sức mạnh trong câu chuyện bà muốn truyền tải cuối cùng cuối cùng được đền đáp vào năm 1970, đánh dấu sự khởi đầu sự nghiệp văn học lừng lẫy của bà.
Năm 1958, Morrison kết hôn với Harold Morrison và có với nhau 2 con trai. Tuy nhiên, 6 năm sau, họ ly hôn. Trong các cuộc phỏng vấn, Morrison hiếm khi nói về cuộc hôn nhân, mặc dù bà tiết lộ rằng chồng muốn có một người vợ theo phong cách truyền thống của những năm 1950 và điều đó, bà không bao giờ có thể thực hiện, theo The New York Times.
Năm 1965, Morrison bắt đầu làm biên tập viên rồi gia nhập NXB Random House. Bà trở thành biên tập viên cấp cao phụ nữ da đen đầu tiên trong bộ phận tiểu thuyết.
Với tư cách đó, Morrison đã đóng một vai trò quan trọng trong việc đưa văn học của người Da đen trở thành xu hướng chính thống.
Toni Morrison là một trong những tác giả Mỹ hiếm hoi có sách thành công cả về mặt phê bình lẫn thương mại. Tiểu thuyết của bà thường xuyên xuất hiện trong danh sách bán chạy nhất của New York Times. Là giảng viên lâu năm tại ĐH Princeton, bà Morrison giảng dạy rộng rãi và thường xuyên xuất hiện trên truyền hình.
Năm 1993, chồng cũ của bà mất nhưng tình cảm vẫn còn. Tác động của sự mất mát này còn vang vọng trong phần đời còn lại và trong sáng tác của Morrison. Các chủ đề về tình yêu, sự mất mát và ký ức đã được dệt nên một cách sâu sắc trong nhiều tiểu thuyết của bà.
Cùng năm, bà trở thành người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên được vinh danh giải Nobel Văn học. Quỹ Nobel ca ngợi bà là một trong những nhà văn viết “những cuốn tiểu thuyết có tầm nhìn xa trông rộng và ý nghĩa thơ ca, mang lại sức sống cho một khía cạnh thiết yếu của hiện thực Mỹ”.
Bà cũng được trao tặng danh hiệu dân sự cao nhất của Mỹ- Huân chương Tự do của Tổng thống vào năm 2012, theo NBC News.
Năm 2019, Toni Morrison qua đời ở tuổi 88. Trong một tuyên bố được đưa ra bởi Đại học Princeton, nơi bà giảng dạy, trường gọi bà là “người mẹ và người bà yêu quý của chúng tôi”.
"Là một nhà văn tài năng, trân trọng con chữ, dù là của chính bà, của học trò hay của người khác, bà đọc rất say mê. Mặc dù sự ra đi của bà là một mất mát to lớn nhưng chúng tôi rất biết ơn vì bà đã có một cuộc đời dài và tốt đẹp".
Tử Huy