Số liệu thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường trình để UBND TP.HCM ban hành Bảng giá đất giai đoạn 2020 – 2024, tỷ lệ giá đất theo bảng giá đất so với giá thị trường ở mức thấp.

Cụ thể, khu vực 1 (Q.1, Q.3, Q.4, Q.5, Q.10, Q.11, Q.Tân Bình và Q.Phú Nhuận) là 14,31%. Khu vực 2 (Q.6, Q.7, Q.Gò Vấp, Q.Bình Thạnh, Q.Tân Phú và TP.Thủ Đức) 10,86%; 

Khu vực 3 (Q.8, Q.12, Q.Bình Tân) 9,99%; khu vực 4 (huyện Bình Chánh, huyện Củ Chi, huyện Nhà Bè, huyện Hóc Môn) 9,5%; Khu vực 5 (huyện Cần Giờ) chỉ 7%. 

Đồng thời, rà soát hệ số K để bồi thường được duyệt trong năm 2021 và 2022 từ 4 – 15 lần bảng giá đất. 

Trong khi đó, với hệ số K năm 2022 thì giá đất cụ thể được xác định sau khi nhân hệ số bằng khoảng 10,5% - 35,7% giá thị trường, tuỳ theo khu vực, mục đích và hình thức sử dụng đất. 

Theo UBND TP.HCM, năm 2022 và dự báo năm 2023 tình hình kinh tế - xã hội còn diễn biến phức tạp, khó khăn. Nếu tăng hệ số K tương đồng với hệ số K để tính bồi thường (giá thị trường) thì sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của người sử dụng đất. 

Với đề xuất tăng hệ số K năm 2023 lên 1.0 lần so với năm 2022, giá đất cụ thể sau khi nhân hệ số điều chỉnh sẽ bằng khoảng 18% - 50% giá thị trường. 

Tăng hệ số K, những ai bị ảnh hưởng? 

Theo UBND TP.HCM, việc tăng kệ số K năm 2023 không ảnh hưởng đến hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất đối với phần diện tích trong hạn mức.

Cụ thể: Với các quận nội thành là 160m2; Q.7, Q.12, Q.Bình Tân, TP.Thủ Đức và thị trấn các huyện là 200m2; huyện Cần Giờ và các khu dân cư nông thôn là 300m2. 

Đối với các hộ có phần diện tích vượt hạn mức, theo UBND TP.HCM, hồ sơ không nhiều và mức tăng là phù hợp vì giá đất thị trường và bảng giá đất với các huyện chênh lệch rất lớn, từ 8 – 15 lần. 

Ngoài ra, việc tăng hệ số K sẽ tác động đến tổ chức, hộ gia đình, cá nhân thuê đất hoặc được giao đất không qua đấu giá có giá theo bảng giá đất dưới 30 tỷ đồng. Tuy vậy, mức tăng 1.0 lần là phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội hiện nay. 

Theo UBND TP.HCM, tăng hệ số K ở mức vừa phải và theo lộ trình thích hợp sẽ đảm bảo công bằng trong các phương pháp xác định giá đất cũng như trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản trên địa bàn. 

TP.HCM xác định giá đất để bồi thường khi thu hồi đất theo quy trình 5 bước

Theo UBND TP, công tác quản lý, sử dụng quỹ nhà tái định cư và diện tích kinh doanh dịch vụ tại các nhà tái định cư vẫn còn một số tồn tại hạn chế. Việc thành lập ban quản trị nhà chung cư còn chậm, đến nay mới đạt được 113/199 tòa chung cư. Công tác bàn giao kinh phí 2%, bàn giao hồ sơ, diện tích chung riêng, nhà sinh hoạt cộng đồng, hệ thống trang thiết bị của tòa nhà tái định cư, công tác quản lý vận hành nhà chung cư... của các đơn vị được giao quản lý quỹ nhà cho ban quản trị còn chậm.

Nhiều ban quản trị đã được thành lập nhưng lại không tiếp nhận công tác quản lý vận hành của tòa nhà, không lựa chọn và không ký hợp đồng với các đơn vị quản lý vận hành để quản lý vận hành tòa nhà.

Bên cạnh đó, công tác bảo trì sửa chữa đối với nhà tái định cư của các đơn vị quản lý vận hành cũng còn chậm so với kế hoạch được giao và chưa đáp ứng yêu cầu, gây bức xúc cho cư dân.

UBND TP Hà Nội cũng chỉ ra rằng, nhiều căn hộ đã bố trí cho các dự án chưa đưa vào sử dụng nhưng không thể điều chuyển cho dự án khác, do các chủ đầu tư thực hiện dự án GPMB chưa kết thúc để trả lại quỹ nhà cho TP. Còn nhiều căn hộ đã có quyết định bán nhà nhưng các hộ dân chưa thanh toán tiền mua nhà và nhận nhà.

Nhiều diện tích kinh doanh dịch vụ tại các tòa tái định cư còn bị sử dụng sai mục đích, một số đơn vị nợ tiền thuê nhà, một số đơn vị cho thuê lại không đúng quy định, UBND TP đã phải ban hành nhiều quyết định thu hồi, quyết định cưỡng chế để thu hồi các diện tích vi phạm. 

Còn tồn tại khá nhiều diện tích kinh doanh dịch vụ để trống chưa đưa vào sử dụng, nhiều diện tích UBND TP bố trí cho các đơn vị làm trụ sở không thu tiền thuê nhà đã làm giảm nguồn thu để thực hiện hỗ trợ theo Quyết định số 18/2018  của UBND TP.

Cũng theo UBND TP, hiện nay còn 223 căn hộ vi phạm, do các cán bộ thuộc Xí nghiệp quản lý khai thác dịch vụ khu đô thị tự ý cho vào ở khi những hộ gia đình chưa ký hợp đồng, chưa nộp tiền mua nhà.

UBND TP nhận định nguyên nhân do các cá nhân do các cá nhân vi phạm chủ yếu mua lại các căn hộ tái định cư của các hộ gia đình được tái định cư, đã trả một khoản tiền chênh lệch cho chủ nhà, có khó khăn về kinh tế nên đã lợi dụng việc buông lỏng quản lý của đơn vị quản lý vận hành và các cán bộ được giao quản lý quỹ nhà thuộc Xí nghiệp xin nhận nhà vào ở sai quy định…

Ngoài ra còn do buông lỏng quản lý của các đơn vị được giao quản lý quỹ nhà để các cá nhân lợi dụng tự ý cho dân vào ở, thiếu kiểm tra giám sát đối với Xí nghiệp trực thuộc để cá nhân vi phạm, không kịp thời ngăn chặn và xử lý để xảy ra vụ việc, dẫn đến các cá nhân phải xử lý hình sự.  

Để kịp thời khắc phục các hạn chế, bất cập nêu trên, UBND TP giao các sở, ngành, UBND quận, huyện, thị xã rà soát, ban hành, sửa đổi, bổ sung những quy định về quản lý, sử dụng quỹ nhà tái định cư trên địa bàn TP theo thẩm quyền đảm bảo quản lý đồng bộ, chặt chẽ, sử dụng hiệu quả. 

Đồng thời, tăng cường công tác quản lý Nhà nước và công tác thanh tra, kiểm tra xử lý nghiêm vi phạm, giải quyết tranh chấp trong công tác quản lý, sử dụng nhà chung cư thương mại, khắc phục tồn tại hạn chế.

Thành phố chỉ đạo chính quyền địa phương cần quản lý chặt chẽ các diện tích sinh hoạt cộng đồng được chuyển đổi từ diện tích kinh doanh dịch vụ tại nhà chung cư tái định cư theo quy định của Luật Quản lý và sử dụng tài sản công. 

Các đơn vị được giao quản lý, vận hành, sử dụng nhà tái định cư rà soát, yêu cầu các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng các căn hộ chung cư tái định cư vi phạm ký hợp đồng và nộp tiền mua căn hộ theo quy định. Kiên quyết thu hồi các căn hộ tái định cư vi phạm, hoàn thành trong năm 2022. 

UBND tỉnh Bến Tre đề nghị chấp thuận phần diện tích đất ở bố trí nhu cầu tái định cư tại chỗ của Dự án Khu đô thị mới phía Tây thành phố Bến Tre thuộc quỹ đất dành để xây dựng nhà ở xã hội (NƠXH).

Theo điều tra, trong quá trình thực hiện dự án đường dây 110kV đấu nối nhà máy thủy điện Tr'hy vào lưới điện quốc gia do Công ty CP Tài chính và Phát triển Năng lượng là chủ đầu tư, ông Lê Quang Hào (thời điểm đó làm tổng giám đốc công ty) đã hợp đồng với các đơn vị thi công để triển khai thực hiện.

Mặc dù chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt chuyển đổi mục đích sử dụng rừng nhưng ông Hào vẫn chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị thi công triển khai thực hiện dự án tại các vị trí thuộc rừng tự nhiên trên địa bàn các xã Lăng, xã Atiêng, xã Dang của huyện Tây Giang.

Hậu quả, việc này gây thiệt hại tổng diện tích hơn 1,7ha rừng tự nhiên.

Vụ án đang được tiếp tục điều tra mở rộng.