Đây là kết quả nghiên cứu do Trường Đại học Y tế công cộng phối hợp với Hội Y tế công cộng Việt Nam thực hiện từ tháng 6 - 8/2015 dưới sự hỗ trợ về tài chính của tổ chức Tobacco Free Kids (Hoa Kỳ) tại 2.106 điểm bán lẻ trên 11 tỉnh/thành phố trên cả nước.

Kết quả nghiên cứu trên cho thấy, mặc dù có sự giảm nhẹ so với trước khi Luật Phòng chống tác hại thuốc lá đươc ban hành nhưng tỷ lệ điểm bán lẻ thuốc lá vi phạm các quy định về trưng bày thuốc lá vẫn còn tương đối cao, gần 90%. Trong đó, nhiều nơi có tỷ lệ vi phạm rất cao như Thái Bình (100%), Đồng Tháp (99,5%), Bình Định (98,5%).

Vi phạm nổi bật nhất là trưng bày quá 1 bao hoặc 1 tút của một nhãn hiệu thuốc lá để tạo thành các điểm quảng cáo hấp dẫn, dễ nhận biết tại điểm bán. Tỷ lệ điểm bán trưng bày quá 1 bao, 1 tút của 1 nhãn hiệu thuốc lá được ghi nhận trong nghiên cứu là 74,1%, giảm 16,5% so với năm 2011. Ngoài ra, thuốc lá còn được trưng bày lẫn với các sản phẩm thông thường khác như kẹo, bánh… tạo ấn tượng rằng thuốc lá không phải là một sản phẩm độc hại. Điều này vô tình thúc đẩy hành vi mua và bắt đầu hút thuốc ở thanh thiếu niên cũng như làm những người đã cai thuốc có nguy cơ tái nghiện, gợi nhớ đến ham muốn hút thuốc trở lại ở những người đang cố gắng bỏ.

Trưng bày quá một bao/một tút của một nhãn hiệu thuốc lá.

Trong khoản 1b, Điều 25 của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá: “Người chịu trách nhiệm tại điểm bán của đại lý bán buôn, đại lý bán lẻ thuốc lá phải treo biển thông báo không bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi”. Tuy nhiên qua quan sát và ghi nhận của nhóm nghiên cứu, tỷ lệ điểm bán có treo biển thông báo này chỉ chiếm 25,7% số điểm bán được quan sát.

Do việc treo biển có dòng chữ "Cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi" luật chưa có quy định cụ thể về kích thước, vị trí, cỡ chữ. Vì thế, các công ty thuốc lá thường in sẵn các dòng chữ này trên các poster với kích thước nhỏ, ở vị trí khó nhìn và phát miễn phí cho điểm bán lẻ. Trong quá trình nghiên cứu tại các tỉnh thành, chỉ có một vài điểm bán thuốc hiếm hoi có in dòng chữ này trên giấy A4 và dán ở phía trước quầy.

Biển cảnh báo do chủ cửa hàng in và dán trên tủ trưng bày

Bên cạnh việc trưng bày quá số lượng bao thuốc theo quy định, một số điểm bán còn xuất hiện hoạt động trưng bày giấu đi các hình ảnh cảnh báo sức khỏe. Nghiên cứu cho thấy vẫn còn 7,1% số điểm bán trưng bày thuốc lá giấu đi các hinh ảnh cảnh báo sức khỏe trên bao thuốc. Hành vi giấu đi các cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh được quan sát ghi nhận là trưng bày các bao/tút thuốc lá theo phương nằm ngang hoặc đảo lộn đuôi của bao/tút thuốc lá và vì thế, từ phía ngoài chỉ nhìn thấy nhãn hiệu thuốc, không nhìn thấy các hình ảnh cảnh báo sức khỏe.

Trưng bày thuốc lá giấu đi các cảnh báo sức khỏe tại Hà Tĩnh và Hải Phòng

Một trong những yếu tố khác thu hút sự quan tâm của người mua thuốc lá là việc trưng bày các mẫu bao hấp dẫn, chẳng hạn như mẫu bao bắt mắt, sử dụng nhiều màu sắc hay có thể phát sáng trong bóng tối. Đây chính là một hình thức quảng cáo trá hình của các công ty thuốc lá nhằm thu hút những người tiêu dùng. Trong tổng số 2.106 điểm bán lẻ thuốc lá trong nghiên cứu, có 29,7% số cửa hàng có hoạt động kinh doanh cũng như trưng bày các sản phẩm thuốc lá hấp dẫn người mua.

Do nhận thức của các chủ cửa hàng về các quy định cấm quảng cáo và khuyến mại thuốc lá còn hạn chế cũng như các khó khăn trong công tác quản lý, giám sát các điểm bán lẻ thuốc lá của các cơ quan chức năng nên tình trạng vi phạm về quảng cáo, trưng bày thuốc lá vẫn còn phổ biến và khó kiểm soát.

Anh Tuấn

- Tinh trùng yếu, rối loạn cương dương… là những bệnh lý rất dễ gặp ở nam giới, vừa làm ảnh hưởng đến quan hệ vợ chồng, vừa dẫn đến vô sinh. Đáng ngại là đa số nam giới khi mắc bệnh lại có tâm lý xấu hổ nên giấu bệnh, thậm chí còn ngoại tình để thách thức vợ.

Không dám gần vợ

Chị Ngọc (SN 1986, quê Hải Phòng) tưởng chừng sẽ có cuộc sống hôn nhân viên mãn với mối tình từ thời học sinh. Lạ một điều, 7 năm từ khi yêu cho đến khi cưới, Thanh không bao giờ đòi hỏi gần gũi. Hai người chỉ nắm tay, ôm hôn. Ngọc từng nghĩ: "Anh ấy tôn trọng mình".

Đến đêm tân hôn, anh Thanh… không làm gì! Tưởng chồng uống nhiều rượu nên mệt, chị Ngọc đành ngậm ngùi đi ngủ. Thế nhưng, những đêm sau đó, anh Thanh luôn tìm cớ đi ngủ trước hoặc lấy cớ sang phòng khác xem đá bóng hay hoàn thành nốt công việc. Chị Ngọc từ chỗ giận hờn chồng, chuyển sang nghi ngờ.

Cuối cùng anh Thanh buộc phải thú nhận rằng "cậu nhỏ" của mình không cương lên được. Tâm sự với bác sỹ, anh nói từ thời đại học đã rất xấu hổ mỗi khi nghĩ đến chuyện này. Rất yêu vợ nhưng nhưng lần nào gần gũi, anh cũng không thể điều khiển được 'cậu nhỏ'. Chị Ngọc nhiều lần khuyên anh Thanh đến gặp bác sĩ nhưng anh cứ hết lần này đến lần khác từ chối.

Sự việc trở nên căng thẳng khi 1 năm trời mà chị Ngọc vẫn chưa có bầu. Gia đình nhà chồng cho rằng nguyên nhân là do chị khiến chị ức chế nộp đơn lỵ dị ra tòa.

Vì không muốn mất vợ, anh Thanh đành đến Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội để khám. Tại đây, TS.BS Lê Vương Văn Vệ - Giám đốc Bệnh viện cho biết: Anh Thanh mắc chứng bệnh rối loạn cương dương và không thể xuất tinh.

Cần thăm khám kịp thời

TS.BS Lê Vương Văn Vệ cho biết việc điều trị rối loạn cương dương như trường hợp của anh Thanh đã được áp dụng từ ngàn đời nay. Đã có rất nhiều thuốc, phương pháp điều trị được biết đến và áp dụng cho người bệnh.

Trước kia bệnh lý rối loạn cương được coi là bệnh lý không thể chữa được vì rằng có nhiều thuốc được coi là thần dược nhưng người này có hiệu quả, người kia lại không có tác dụng gì.

Ngày nay bệnh lý rối loạn cương dương là bệnh lý hoàn toàn có thể chữa được với rất nhiều loại thuốc hiệu quả, an toàn.

Với trường hợp của anh Thanh, do bị rối loạn dương cương nặng, không thể quan hệ và có con với vợ, các bác sĩ dùng biện pháp lấy mẫu tinh trùng của anh Thanh và bơm vào tử cung.

“Quy trình này được đảm bảo kỹ thuật, vô trùng tuyệt đối nên đã mang lại may mắn cho nhiều cặp vợ chồng trẻ. Được biết, cặp vợ chồng trẻ Ngọc - Thanh khá may mắn khi chỉ phải trải qua 2 chu kỳ điều trị là đã có kết quả tốt. Thực tế, rất nhiều cặp vợ chồng khác phải thực hiện 4-5 lần mới có kết quả” - BS Vệ cho biết.

Các nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy tỉ lệ vô sinh chiếm khoảng 8-10% ở các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Đối tượng nam và nữ có tỉ lệ nguy cơ vô sinh gần ngang nhau, nữ giới khoảng 35% và nam giới khoảng 30%, do cả vợ lẫn chồng là 25%, chưa rõ nguyên nhân khoảng 10%.

Hoài An