Người Hà Nội 'luyện sức' ven Hồ Tây

Anh Nguyễn Hồng San là một ông bố của 2 cậu con trai từng gây sốt với phương pháp trồng cây khá lạ ở Việt Nam - Trồng bằng túi. Gọi là lạ vì ở Việt Nam hiện nay chủ yếu là trồng rau sạch tại nhà bằng thùng xốp, thủy canh trong ống hay các khay nhiều tầng.

Để trồng rau tại nhà, anh San may 2 loại túi: 1 gallon (khoảng gần 4 lít) cho hầu hết các cây rau nhỏ như mồng tơi, muống, dền,... và túi 2 gallon cho các cây thân leo: cà chua, dưa chuột. Các túi được đặt trong một máng/khay/pool nước có mực nước cao khoảng 2-4cm để tự động hút nước lên khi cây cần. Phương pháp này giống với nguyên lý của các chậu thông minh hoặc các hộp earthbox: có một phần ngập nước để thẩm thấu nước và chất dinh dưỡng cung cấp cho rễ cây.

Ưu điểm của phương pháp trồng cây bằng túi

- Bộ rễ phát triển tốt do không khí lưu thông tốt qua túi vải vào đất, kỹ thuật này gọi là "air pruning". Nhiều các cây trồng như gừng, khoai tây trồng bao tải cho năng suất cao hơn một phần có thể vì lí do này.

- Tưới tiêu tự động, không lo úng hạn:

Nước được thẩm thấu từ máng nước lên theo nhu cầu của cây. Mùa hè luôn yên tâm cây phát triển rất tốt, máng nước có lỗ thoát nước để hạn chế mực nước thì không bao giờ lo việc cây bị ngập úng. Ở nước ngoài, mọi người còn thiết kế phao ngắt nước và nối thẳng nguồn nước vào và không bao giờ phải lo đến việc tưới tiêu cả nhưng anh San thì hài lòng vời việc vài ngày tưới 1 lần cho chân tay vận động.

- Tiện cho việc bón phân:

Anh San thường hòa phân (nước vo gạo, nước tiểu, nước rỉ rác) vào nước và đổ vào máng. Nó sẽ tránh cho các bạn việc tưới phân vào lá cây và giúp việc bổ sung dinh dưỡng thường xuyên cho cây. Phương pháp này cũng hạn chế việc rửa trôi các chất dinh dưỡng (các loại muối và chất vi lượng) trong đất xuống đáy thùng.

- Không cần gieo hạt riêng ở khay hoặc viên nén. Bạn có thể gieo trực tiếp vào túi - túi vừa là bầu ươm vừa là bầu trồng. Theo anh San quan sát thì hạt nảy mầm nhanh và tốt, không phải tưới hàng ngày.

- Linh hoạt trong bố trí:

Các túi khá nhỏ và nhẹ nên tiện cho việc sắp xếp, quy hoạch lại vườn, bố trí lại các cây để tối ưu không gian khá dễ dàng và phù hợp với phụ nữ, người già và trẻ em. Điểm này khiến anh San thích thú vì thỉnh thoảng các con cũng tham gia làm đất, khuân vác, làm vườn với bố.

Anh cũng có thể bố trí lại vườn theo ý của mình hoặc kết hợp các cây với nhau để tiết kiệm không gian, tối ưu mặt bằng khi cây đã phát triển. Ví dụ cây đậu bắp cao 2m, không gian dưới tán cây mùng tơi và rau muống vẫn có thể phát triển được.

Hơn nữa, việc trao đổi, cho tặng cây cối cũng dễ. Anh thường ươm cây và mang sang cho ông bà trồng rất tiện.

- Tiết kiệm đất:

Vì rễ cây phát triển tự do trong túi và có thể đâm ra ngoài túi nên mặc dù túi khá nhỏ nhưng vẫn trồng được cây lớn hoặc nhiều cây. Năm ngoái, anh San trồng vài cây đậu bắp trong túi 1 gallon mà cây phát triển tốt, cao hơn 2m, ra quả nhiều.

- Chi phí rẻ:

Anh San may túi bằng vải không dệt (dùng khoảng được 2 mùa) vì ban đầu anh trót mua loại hơi mỏng, có giá khoảng 70.000 đồng/kg. Mỗi kilogam may được khoảng 300-400 túi 1 gallon, trong đó 25 túi được 1m2 xanh. Tuy nhiên, anh San khuyên mọi người nên mua vải địa kỹ thuật - bền hơn, đỡ mất công may vá (dùng được khoảng 5 năm) và may được túi dung tích to hơn.

Về máng/khay chứa, anh San đóng bằng gỗ pallet khá rẻ, lót đáy nilon trong. Một khay 2m x 1.2m giá thành nguyên vật liệu mất khoảng 120.000 đồng, còn 1 máng dài 2m thì mất khoảng 100.000 đồng rất tiện treo ban công.

- An toàn:

Túi vải không dệt thường là làm từ nhựa PE khá an toàn. Còn vải địa, mọi người có thể chọn những loại vải làm từ PE/HPDE để đảm bảo. Nilon lót đáy chọn loại làm từ nhựa nguyên sinh PE. Năm trước, anh dùng bạt 2 mặt chống nước nhưng năm nay thay hết vì sợ không an toàn. Theo anh nghĩ cách trồng này có thể an toàn hơn thùng xốp hoặc chậu nhựa bán ở ngoài.

- Năng suất cao hơn:

Vì bộ rễ phát triển tốt, cây phát triển nhanh, dinh dưỡng bổ sung thường xuyên nên năng suất cao hơn.

Nhược điểm:

- Vì máng chứa nước nên có thể sẽ bị muỗi đẻ bọ gậy nếu không có phiện pháp xử lý.

Thường thì bên nước ngoài sẽ có dung dịch hữu cơ để bọ gậy không sống được, hoặc dùng sỏi phủ bên trên. Anh San thì hay cho nước tiểu, nước vo gạo pha loãng vào máng - có lẽ do môi trường axit nên bọ gậy không sống được nhưng vì nó axit nên có 1 loại bọ trắng ngoe nguẩy, phải nhìn kỹ lắm mới thấy.

Anh cũng hạn chế vấn đề này bằng cách cho nước vừa đủ vào máng để nó cạn trong vài ngày, để thêm 1 ngày rồi mới cho thêm nước (khi máng cạn nước cây vẫn sống được thêm 2-3 ngày mà không bị ảnh hưởng)

- Kỳ công và phức tạp:

Việc may vá cần máy may mới chủ động. Anh San thường dùng máy của vợ tranh thủ làm cuối tuần và buổi tối kết hợp trông con. Anh may quen tay thì mất khoảng 2 phút 1 túi. Hai ngày cuối tuần vừa làm vừa chơi được khoảng 200 - 300 túi.

Các bạn có thể dùng lại túi vải siêu thị hoặc túi mua sắm hoặc thậm chí bao tải. Tuy nhiên nhược điểm là ko chủ động kích thước, mỏng, nếu không xử lý lại đáy thì bị bè ra, đứng không vững lắm mà tốn diện tích.

Theo Khám phá

Mọi người ngày càng có xu hướng mua nhiều đồ điện tử hơn, từ smartphone tới máy tính, tủ lạnh, điều hòa. Và mỗi năm, lại có nhiều món đồ điện tử bị bỏ đi. Năm 2019, thế giới sản sinh ra 53,6 triệu tấn rác điện tử, mức cao kỷ lục, tăng 20% so với 5 năm trước. Thiếu cơ sở hạ tầng tái chế rác hợp lý và khả năng sửa chữa, rác thải điện tử chỉ có thể tăng lên và thực tế đang là loại rác nội địa tăng trưởng nhanh nhất thế giới.

Đây là dữ liệu rút ra từ Global E-Waste Monitor 2020, báo cáo của Liên Hợp Quốc, Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) và Hiệp hội Rác thải rắn quốc tế. Báo cáo nằm trong nỗ lực định lượng rác thải điện tử của mỗi quốc gia và tình hình vứt bỏ, tái chế thiết bị điện tử.

53,6 triệu tấn rác thải điện tử tương đương trọng lượng của 350 tàu du lịch Queen Mary 2. Trong số này, chỉ có 17,4% được thu gom và tái chế. Vanessa Forti, tác giả chính của báo cáo, cho rằng điều đáng quan ngại hơn là không chỉ số lượng ngày một tăng mà công nghệ tái chế còn không theo kịp với số lượng rác thải điện tử. Theo bà, thông điệp quan trọng là cần cải thiện tái chế.

Trên toàn cầu, nhiều nơi thiếu cơ sở hạ tầng tái chế cần thiết để xử lý loại rác thải này, đặc biệt vì đây là công việc nặng nhọc và tốn kém. Tại châu Phi và châu Á, người nhặt rác thường tự tháo dỡ thiết bị điện tử song nó độc hại cho cả sức khỏe của họ lẫn môi trường. Họ cũng chỉ chọn xử lý các món đồ giá trị cao nhất, còn lại chìm trong núi rác. Với phần lớn rác thải điện tử, lợi ích kinh tế của đơn vị tái chế rất thấp, thực sự cần hỗ trợ từ chính phủ.

Tái chế phải tập trung vì rất khó phân loại rác thải điện tử tại nguồn. Thiết bị điện tử hiện đại thường có vòng đời ngắn, không dễ sửa chữa, góp phần khiến rác điện tử tăng đột biến. Dù vậy, chưa thể kết luận loại sản phẩm nào đóng góp phần nhiều trong rác thải điện tử vì chẳng hạn, tủ lạnh nặng hơn laptop, vì thế tủ lạnh sẽ chiếm phần cao hơn so với màn hình và máy tính.

Không tái chế rác điện tử hay không tái chế đúng cách đồng nghĩa linh kiện độc hại trong đồ điện tử không được xử lý đúng cách và thêm nhiều carbon bị xả ra không khí. Báo cáo ước tính năm 2019, tủ lạnh và máy điều hòa nhiệt độ không được tháo dỡ đúng cách sản sinh tổng cộng 98 triệu tấn CO2 vào không khí, chiếm 0,3% khí nhà kính trên toàn cầu. Lượng nhỏ rác thải điện tử được tái chế cũng góp pần ngăn chặn 15 triệu tấn CO2.

Bên cạnh đó, nếu không thể tái chế rác điện tử, chúng ta không thể tái sử dụng nguyên vật liệu đồng nghĩa với việc phải khai thác nguyên liệu thô mới. Với mỗi thiết bị điện tử không được tái chế, vật liệu như vàng, bạc, platinum không được khôi phục và gây tổn thất 57 tỷ USD cũng như tác hại lớn tới môi trường.

Các quốc gia đã bắt đầu áp dụng chính sách rác thải điện tử song hiện tại chỉ có khoảng 78 quy định được thi hành. Nếu không có hành động cấp toàn cầu, chuyên gia dự đoán đến năm 2030, thế giới sẽ sản sinh hơn 74 triệu tấn rác thải điện tử.

Du Lam (Theo Fast Company)

Robot made in Việt Nam ra đời... từ rác

Dự án robot làm từ rác thải, nhóm bạn Robot Bank đã tạo cảm hứng cho nhiều bạn trẻ trong việc chung tay bảo vệ môi trường.

Được biết, dự án này nằm trong dự án cải tạo Tập thể Kim Liên và khu vực lân cận (thuộc quận Đống Đa) tỷ lệ 1/500. Dự án có phía Đông Bắc giáp với phố Đào Duy Anh; phía Đông và Đông Nam giáp phố Phương Mai, đường Giải Phóng và khu tập thể Phương Mai. Phía Tây Bắc giáp phố Phạm Ngọc Thạch; phía Tây Nam giáp sông Lừ.

Theo quyết định của UBND TP. Hà Nội, quy hoạch được lập theo hướng cải tạo xây dựng lại các nhà chung cư cũ theo hướng cao tầng, mật độ thấp, tạo nhiều không gian mở trong đô thị, không được gia tăng quy mô dân số, bổ sung hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật và các tiện ích công cộng.

Các công trình chung cư xây mới tại dự án này này phải bố trí tối thiểu 3 tầng hầm với chức năng để xe để phục vụ dân cư khu quy hoạch và khu vực lân cận theo quy định.

UBND thành phố yêu cầu, quy hoạch xây dựng cải tạo chỉnh trang công trình kiến trúc, hệ thống giao thông, hạ tầng kỹ thuật tại các khuv ực nhà ở dân cư, nhà liền kế mặt phố trong khu vực... phù hợp với cảnh quan kiến trúc chung tại khu vực, đảm bảo phát triển không gian kiến trúc hài hòa giữa khu vực cải tạo với khu vực xây dựng lại.

Rà soát lại toàn bộ quỹ đất trống, quỹ đất sử dụng chưa đúng mục đích, ưu tiên dành để xây dựng các công viên, vườn hoa, tiện ích công cộng, tăng cường không gian xanh đô thị, phát triển cây xanh đường phố, giữ gìn hệ thống hồ và mặt nước hiện có.

Theo Trí thức trẻ

Cao ốc bức tử giao thông đô thị: Xây nhà, quên mở đường">

Ngoài ra, New World Wealth còn sử dụng cơ sở dữ liệu độc quyền của hơn 150.000 người giàu từ khắp nơi trên thế giới để tiến hành các cuộc khảo sát. Một trong 5 khách sạn yêu thích của giới đại gia thế giới là Khách sạn Bellagio (Mỹ). Khách sạn Bellagio có một bầu không khí tinh tế với phong cách Ý cổ điển và đài phun nước ngoạn mục…

Khách sạn với thiết kế các khu vườn bách thảo xanh mướt kiểu Ý, các phòng trưng bày nghệ thuật, những phòng nghỉ trang nhã với phòng tắm được lát đá hoa cương bởi những nhà thiết kế hàng đầu.

Khách sạn xa hoa Plaza Hotel ở thành phố New York (Mỹ) là một trong những khách sạn mang tính biểu tượng nhất thế giới kể từ khi khai trương năm 1907.

Nằm ở vị trí trắc địa giao giữa đại lộ 5 và công viên Central Park South, khách sạn này được xem là một điểm đến hàng đầu cho những người nổi tiếng, nhà văn và các nhà lãnh đạo. Với nhiều chi tiết nội thất dát vàng, đây luôn là một điểm đến nghỉ ngơi sang trọng ở Mỹ.

Mandarin Oriental (London, Anh): Nằm trong khu phố Knightsbridge sang trọng của London, Mandarin Oriental là một khách sạn nguy nga được xây dựng theo phong cách pha trộn sự lộng lấy với thiết kế hợp thời trang và tiện nghi.

Với 169 phòng, đây được coi là khách sạn rộng rãi nhất của London.

Khách sạn Hotel du Cap-Eden-Roc (Antibes, Pháp): Ban đầu là một biệt thự tư nhân, bất động sản xây dựng năm 1870 này là một trong những nơi lãng mạn nhất nằm bên bờ biển Pháp.

Khách sạn này là điểm đến yêu thích của các gia đình nổi tiếng như Kennedy, nhân vật chính trị như Winston Churchill và người nổi tiếng như Elizabeth Taylor và Richard Burton. Ngày nay, nó là một sự lựa chọn phổ biến cho các ngôi sao điện ảnh tại Liên hoan phim Cannes.

Khách sạn Raffles (Singapore) được xây dựng vào cuối thế kỷ 19, với 107 phòng được trang hoàng lộng lẫy

Khi Hoàng tử William và Kate Middleton đã đến thăm Singapore vào năm 2012, họ nghỉ ngơi tại khách sạn 5 sao này.

Theo Khám phá

• Bên trong khách sạn xa xỉ nhất thế giới
  
• Những khách sạn xa hoa đẹp không thể tin nổi sắp khai trương
  
• Chiêm ngưỡng khách sạn 7 sao lộng lẫy ngoài sức tưởng tượng

Được biết anh cùng với cộng sự mới thành lập một công ty chuyên về bản quyền âm nhạc trực tuyến. Cơ duyên nào đã thúc đẩy anh khởi nghiệp sang lĩnh vực khá mới mẻ đòi hỏi ứng dụng công nghệ cao như vậy?

Việc tôi thành lập công ty chuyên về bản quyền âm nhạc trực tuyến xuất phát từ khát vọng chung của những người làm nghề sáng tạo, tôi muốn các tác phẩm âm nhạc phải được minh bạch khi sử dụng. Một đất nước văn minh và phát triển, đầu tiên là phải bảo vệ được chất xám, bảo vệ được sự sáng tạo của con người. Tôi lấy ví dụ ở Mỹ, Luật bản quyền đã có từ năm 1937, họ làm rất chặt, đặc biệt là bản quyền trên môi trường Internet. Anh em nhạc sĩ ở nước ngoài rất sướng vì những sáng tạo của họ được tôn trọng, được pháp luật bảo vệ nghiêm ngặt. Nhạc sĩ sống hoàn toàn bằng thu nhập từ tác phẩm, sống bằng tác quyền, còn ca sĩ sống bằng nguồn thu từ băng đĩa và những show diễn.

Trở lại câu chuyện ở Việt Nam, rất ít hãng âm nhạc quốc tế và ca sĩ nổi tiếng vào nước mình bởi chúng ta không bảo vệ được bản quyền về hình ảnh, bản quyền về show diễn, về tác giả. Khi tham gia ký kết các hợp đồng biểu diễn với nước ngoài, quy định đầu tiên họ đưa ra là phải bảo vệ được tác quyền, bảo vệ được quyền tác giả. Trong khi đó, tại Việt Nam vấn đề vi phạm bản quyền âm nhạc đang diễn ra tràn lan, không thể kiểm soát được.

Anh có thể chia sẻ các nhạc sĩ Việt Nam đang gặp bất công như thế nào trong việc bảo vệ những tác phẩm, những “đứa con tinh thần” của mình?

Ở Việt Nam đã có Trung tâm Bảo vệ Bản quyền tác giả âm nhạc do nhạc sĩ Phó Đức Phương cùng các nhạc sĩ khác sáng lập (VCPMC - hiện giờ do nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn làm Giám đốc). Trung tâm cũng hỗ trợ các nhạc sĩ trong việc bảo vệ bản quyền tác phẩm âm nhạc nhưng mới làm được một phần rất nhỏ so với sự kỳ vọng của các nhạc sĩ. Đặc biệt là vấn đề quản lý bản quyền âm nhạc trên mạng Internet thì Trung tâm chưa có đủ công cụ và giải pháp kỹ thuật, cũng như nhân sự để quản lý.

Trên thực tế, có hàng triệu bài hát của các nhạc sĩ Việt Nam đang trôi nổi trên mạng. Ví dụ, có tới hơn 200 bài hát của Lê Minh Sơn đang bị những người mà tôi không quen biết sử dụng trên mạng. Có những người tự gom các bài hát của tôi vào những kho riêng, lập album riêng để kinh doanh, khai thác quảng cáo. Không riêng gì tôi, rất nhiều nhạc sĩ khác đều bị tình trạng tương tự. Người ta cứ tự nhiên sử dụng những bài hát, không hề xin phép tác giả chứ chưa nói là trả tiền tác quyền.

Phần lớn các nhạc sĩ đều vô tư nghĩ rằng bài hát của mình được nhiều người hát thì rất vui, không để ý tác phẩm bị lợi dụng ra sao. Nhưng anh em, bạn bè rồi học trò phát hiện ra có những tác phẩm của mình đang được người khác sử dụng, khai thác kiếm lợi, trong khi chính những người sáng tạo ra các bài hát ấy lại không được xin phép, không được hưởng bất cứ khoản tiền tác quyền nào. Tôi cho rằng đó là sự thiếu tôn trọng các nhạc sĩ.

Vấn đề vi phạm bản quyền trên môi trường số ở Việt Nam không chỉ diễn ra trong âm nhạc mà còn ở nhiều lĩnh vực khác nữa như truyền hình, phim ảnh. Với việc ra đời một công ty về bản quyền âm nhạc trực tuyến, anh có ý tưởng giúp các nhạc sĩ quản lý sáng tác của mình như thế nào?

Khi tìm kiếm lại các bài hát của hàng ngàn nhạc sĩ Việt Nam đang được sử dụng một cách tự do, tôi mới nhận ra là: Chúng ta phải làm gì để anh em nhạc sĩ được tôn trọng? Dùng giải pháp nào, đường đi nước bước như thế nào tôi đã suy nghĩ từ rất lâu. Phải kết hợp với những người bạn để bảo vệ chất xám của anh em nghệ sĩ, đấy là tiêu chí đầu tiên. Tiêu chí thứ hai, đó là sự minh bạch.

Minh bạch tức là gì? Là tất cả những ai khai thác, sử dụng các tác phẩm âm nhạc thì bản thân nhạc sĩ hay đơn vị được nhạc sĩ ủy quyền phải biết được. Ai, ở đâu, đang làm gì với tác phẩm của mình?

Minh bạch tức là mình kết hợp với một bên có đủ các giải pháp công nghệ, để làm sao mà mỗi nhạc sĩ có một mã số riêng, một kho nhạc riêng. Ví dụ, mã số của ông Lê Minh Sơn là 002 chẳng hạn, chỉ cần click vào đấy là tôi có thể kiểm soát được tất cả các bài hát của mình đang vang lên ở đâu, ai là người nghe, ai là người sử dụng. Thậm chí bên Mỹ, hay bất kỳ đâu mà có người đang nghe, đang sử dụng tác phẩm của tôi thì công cụ kỹ thuật sẽ cảnh báo về cho tôi và cả người sử dụng. Minh bạch được như thế thì người sử dụng âm nhạc mới trả tiền sử dụng tác phẩm cho nhạc sĩ. Minh bạch còn thể hiện ở chỗ khi có người dùng tác phẩm thì số tiền họ trả sẽ được hiển thị ngay lập tức trên tài khoản của nhạc sĩ.

Tất cả những giải pháp quản lý âm nhạc trực tuyến này tôi đã suy nghĩ từ rất lâu. Lúc đầu chỉ dám mơ ước thôi nhưng khi gặp một người rất giỏi công nghệ thì anh ấy nói với tôi là: “Với thực tiễn và kinh nghiệm đang triển khai, việc này sẽ làm được”. Từ 2 năm nay tôi và bạn ấy đang âm thầm xây dựng một hệ thống kỹ thuật để quản lý tất cả tác phẩm âm nhạc của các nhạc sĩ Việt Nam. Hệ thống này liên quan rất nhiều đến công nghệ và đang gần đến bước hoàn thiện cuối cùng.  

Tôi muốn có một hệ thống thật minh bạch để kiểm soát hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu bài hát đang lang thang trên mạng. Tôi muốn xây dựng hệ thống mà mỗi nhạc sĩ phải có một mã số riêng (giống như số chứng minh thư). Khi nhạc sĩ muốn kiểm tra, muốn xem tác phẩm của mình đang có những ai sử dụng thì chỉ cần click chuột là nó tự động thống kê, các nhạc sĩ sẽ tự “đánh dấu” tác phẩm của mình trên môi trường số.

Nhạc sĩ có thể cho biết chiến lược phát triển để giấc mơ của anh sớm thành hiện thực?

Mơ ước lớn nhất của tôi là làm thế nào quản lý được tất cả các bài hát đang lang thang trên Internet. Trung tâm VCPMC cũng quản lý khá hiệu quả việc sử dụng âm nhạc ở các quán karaoke, băng đĩa, biểu diễn tại sân khấu. Nhưng bây giờ hầu hết người nghe nhạc trên mạng là chủ yếu, mà trên môi trường mạng ở Việt Nam, tôi cho rằng vẫn chưa có được sự văn minh trong câu chuyện thu và trả tiền tác quyền. Do đó, rất cần có sự hỗ trợ của những giải pháp công nghệ thông minh, và tôi đang dùng công nghệ để hiện thực hóa giấc mơ của mình.

Xin cảm ơn anh!

 Tuệ Nhi

Âm nhạc trực tuyến bùng nổ, nhạc sĩ cần giải pháp để minh bạch việc sử dụng tác quyền

Để tác phẩm của mình được sử dụng minh bạch trên môi trường số, các nhạc sĩ cần phải dựa vào giải pháp có khả năng bảo mật được sáng tác, đồng thời ghi nhận được chính xác số lần tác phẩm của mình trên từng hệ thống.

Ông chủ Facebook Mark Zuckerberg.

Công bằng xã hội liệu có dẫn tới công bằng kinh tế? Đây không chỉ là câu hỏi được phong trào Black Lives Matter - vốn chống lại chủ nghĩa phân biệt chủng tộc ở Mỹ và sự bất bình đẳng kinh tế - đặt ra, mà còn là câu hỏi đối với thế giới doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm Big Tech, gồm các "ông lớn" trong lĩnh vực công nghệ.

Có một thực tế là hiện nay các trang mạng xã hội như Facebook, Snapchat và Twitter đang mất dần doanh thu quảng cáo từ các công ty lớn vốn quan ngại về việc mình có liên quan đến các nội dung mang tính kích động được đăng tải trên các nền tảng này.

Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, chỉ làn sóng tẩy chay quảng cáo liên quan đến phát ngôn thù địch khó có thể "xô ngã" được sức mạnh kinh tế của Big Tech.

Trước hết, tẩy chay có thể chỉ là cơ hội để các công ty thể hiện hình ảnh khi ngân sách tiếp thị giảm sút.

Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg đang đặt cược vào điều đó, khi nói với nhân viên của mình rằng "tất cả những nhà quảng cáo sẽ sớm quay lại nền tảng này."

Dù phỏng đoán của "ông chủ" Facebook đúng hay sai, thì những công ty tham gia chiến dịch tẩy chay gồm Starbucks, Coca-Cola và Unilever chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng doanh thu quảng cáo trên mạng xã hội.

Ước tính, hơn 70% doanh thu quảng cáo trên 70 tỷ USD của Facebook đến từ các doanh nghiệp nhỏ.

Đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 đã tác động nặng nề tới hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Nhưng khi phục hồi, có thể họ sẽ chi bất kỳ khoản ngân sách tiếp thị nào còn lại cho quảng cáo kỹ thuật số, được coi rẻ hơn và hiệu quả hơn các loại hình khác. Tất nhiên, quảng cáo trực tuyến sẽ chịu ảnh hưởng.

Tuy nhiên, khả năng tồn tại của mô hình kinh doanh cung cấp dữ liệu cá nhân để thu lợi lại không thay đổi.

Nhiều khả năng các nhà thu thập dữ liệu tiêu dùng lớn nhất - trong đó có Google, Amazon và Facebook - sẽ nổi hơn và mạnh hơn sau đại dịch.

Tỷ trọng của lĩnh vực công nghệ trong chỉ số S&P500 hiện chiếm gần 30% - mức cao nhất trong 20 năm qua.

Vì vậy, trong khi tẩy chay thu hút sự chú ý tới các vấn đề như nội dung độc hại, quyền riêng tư và tự do dân sự thì việc chia sẻ doanh thu từ dịch vụ kỹ thuật số công bằng lại đòi hỏi những yếu tố khác. Điều quan trọng nhất là minh bạch hơn.

Giống như các thể chế tài chính lớn, các công ty công nghệ tiêu dùng lớn bán thông tin.

Các công ty này giám sát mọi giao dịch mà không để khách hàng, các đối thủ cạnh tranh hoặc nhà chức trách biết.

Điều này mang lại cho các công ty công nghệ một lợi thế cạnh tranh không công bằng.

Giới chuyên gia cho rằng để thị trường vận hành công bằng và hiệu quả, người dùng và nhà cung cấp dịch vụ cần được tiếp cận và chia sẻ thông tin một cách công bằng. Tuy nhiên, đây không phải là mô hình ngày nay.

Theo giới chuyên gia, để có thể "xô ngã" Big Tech, cần chặn đứng các giao dịch thông tin trực tuyến thiếu minh bạch - vốn là lợi thế chính của các công ty công nghệ lớn.

Do đó, hiện nay các nhà chức trách tại châu Âu và Mỹ muốn các công ty công nghệ công khai thuật toán thu thập dữ liệu.

Ông Sherrod Brown, thành viên cấp cao của Ủy ban Thượng viện Mỹ về các vấn đề ngân hàng, nhà ở và đô thị đã đề xuất một dự luật thay đổi việc thu thập dữ liệu, nhằm giảm gánh nặng trách nhiệm đối với  người tiêu dùng - những người phải đọc chính sách quyền riêng tư lên tới 4.000 từ và bấm vào dòng chữ "Tôi đồng ý."

Dự luật này cũng cấm công nghệ nhận diện khuôn mặt, giới hạn khả năng kiếm tiền từ các giao dịch đơn lẻ, thay vì cho phép các công ty thu thập dữ liệu của người tiêu dùng cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau và không giới hạn thời gian.

Việc thực thi các nguyên tắc này có thể đòi hỏi việc đánh giá các thuật toán. Vấn đề này đã thu hút sự chú ý ngày một tăng trong bối cảnh dịch COVID-19 khiến xu hướng sử dụng trí tuệ nhân tạo và tự động hóa gia tăng.

Tránh sử dụng các thuật toán thu thập dữ liệu dường như không chỉ liên quan đến công bằng xã hội mà còn cả cạnh tranh.

Các công ty công nghệ cho rằng nếu họ buộc phải công khai thuật toán cũng như mô hình kinh doanh thì tiện lợi trong dịch vụ sẽ giảm.

Không chỉ giao dịch thông tin trực tuyến thiếu minh bạch, Big Tech còn dựa vào quy mô và phạm vi toàn cầu để tạo ra lợi nhuận không tương xứng.

Chính vì vậy, cần vận dụng tới chính sách thuế để "kìm hãm" các công ty công nghệ.

Dự kiến vào cuối tháng Bảy tới, tại Mỹ, các lãnh đạo của Apple, Facebook, Google và Amazon sẽ có phiên điều trần chống độc quyền. Đây là cuộc tranh luận lớn đầu tiên về chính sách cạnh tranh của Mỹ trong 50 năm qua.

Theo Vietnam+

Nhiều nhóm kín độc hại, phi pháp trên Facebook ở Việt Nam

Với sự giúp sức của Facebook, hàng trăm nhóm kín chia sẻ nội dung phi pháp đang hoạt động mạnh mẽ tại Việt Nam.