"Do vậy, tình trạng bệnh nhân khi chuyển lên tuyến trên phụ thuộc vào việc xử lí ban đầu có kịp thời hay không", BS Nguyễn Trung Cấp - Phó Giám đốc Bệnh viện, nói những ca được xử lí tốt lúc ban đầu thì khi đến tuyến cao nhất, việc khắc phục các diễn biến nặng tương đối dễ dàng. Tuy nhiên nếu xử lí ban đầu không tốt, bệnh nhân đến đã trong tình trạng sốc rất sâu hoặc suy đa phủ tạng, điều trị cực kì khó khăn thậm chí tử vong.

Tuần qua, có tới 4 ca sốt xuất huyết tử vong tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương do diễn biến quá trầm trọng, các biện pháp can thiệp không hiệu quả.

Bộc lộ những vấn đề trong hệ thống y tế

Bác sĩ Cấp nói với VietNamNet, 4 trường hợp tử vong do sốt xuất huyết phản ánh một số vấn đề. Do cộng đồng đang lưu hành cả ba bệnh gây sốt là Covid-19, cúm và sốt xuất huyết nên nhiều người dân bị sốt không nghĩ đến sốt xuất huyết ngay. Đến khi có diễn biến khá nặng như chảy máu, choáng, sốc thì mới vào viện.

Bệnh có diễn biến rất phức tạp, trở nặng nhanh. Sự chồng chéo bệnh lý dẫn đến đánh giá nhận định tình trạng bệnh đôi khi không dễ dàng với mọi bác sĩ ở các tuyến.

"Có một số ít trường hợp do thầy thuốc tuyến dưới nhận định chưa thật sự chính xác, dẫn đến xử lí chưa đúng với diễn biến thực khiến bệnh nhân trở nặng, còn lại phần lớn do cơ địa bệnh nhân hoặc các bệnh nền khiến diễn biến bệnh trầm trọng lên", bác sĩ Cấp cho hay.

Theo nhận định của Phó Giám đốc bệnh viện đầu ngành về chuyên khoa Truyền nhiễm này, năm nay, bệnh nhân sốt xuất huyết nặng xuất hiện sớm hơn, tăng nhanh hơn, tỷ lệ tử vong cũng được coi là bất thường khi cao hơn hẳn so với các năm trước đó. Bác sĩ Cấp đưa ra nhiều yếu tố lý giải cho sự bất thường đó.

Thứ nhất, có thể do đặc tính của chủng virus Dengue gây bệnh năm nay, cũng có thể vì quần thể bệnh nhân mắc sốt xuất huyết mắc bệnh này sau nhiễm Covid-19, có các thay đổi về miễn dịch góp phần ảnh hưởng diễn biến trên bệnh nhân.

Thứ 2là ngành y tế đang gặp khó khăn, nhiều nơi thiếu thuốc hoặc nhân lực, sẽ ảnh hưởng đến chất lượng điều trị.

Thứ 3 là đáp ứng điều trị, suốt 2 năm qua, cả hệ thống y tế tập trung vào phòng và điều trị Covid-19, đã xuất hiện tình trạng có nơi, có lúc, một số bác sĩ "quên" kiến thức về sốt xuất huyết.

Với bệnh sốt xuất huyết, quá trình cấp cứu với bệnh nhân nặng đòi hỏi sự liên tục, phải được xử lý theo dõi sát từng 20-30 phút, thậm chí 5-10 phút/lần. Tuy nhiên, một số nơi không chú ý điều đó. Bởi vậy sau khi xử lí bệnh nhân ổn đã chuyển lên tuyến trên, nhưng nếu trên đường vận chuyển không đảm bảo được việc tiếp tục theo dõi và điều trị sâu sát thì bệnh nhân có thể tái sốc hoặc có biến chứng xảy ra ngay trên đường vận chuyển.

Nguy cơ diễn biến nặng ở bệnh nhân sốt xuất huyết có thể xảy ra ở mọi đối tượng, tuy nhiên mô hình diễn biến có thể khác nhau.

Ở trẻ nhỏ, thường gặp tình trạng sốc nhiều hơn trong khi ít biến chứng chảy máu nghiêm trọng. Ở người già và người có bệnh nền, có thể gặp biến chứng chảy máu nghiêm trọng hơn. Ví dụ như người loét dạ dày hành tá tràng, xơ gan có giãn tĩnh mạch thực quản. Khi mắc sốt xuất huyết nếu xảy ra xuất huyết ở những vị trí này thì việc xử lý sẽ cực kì khó khăn.

Hoặc với bệnh nhân tăng huyết áp, nếu huyết áp tụt về mức bình thường như người khác thì đã là tình trạng sốc nặng đối với họ. Nếu thầy thuốc nhận định giá trị huyết áp không đúng có thể dẫn đến xử trí không phù hợp.

Mắc sốt xuất huyết, nhiều người cô đặc máu, suy đa tạng mới đến viện

Luke Martin ngạc nhiên về món gà tần lon bia tại Hà Nội. Nguồn video: Luke Martin

Martin kể với bạn đồng hành rằng: "Ở Canada chúng tôi có món bia gà nhưng là lon bia nhét vào bụng con gà thay vì nhét gà vào lon bia bé xíu như thế này. Làm sao nhét cả con gà hay chim bồ câu vào trong lon như vậy được? Thật điên rồ".

Anh cùng bạn gọi hai lon với một lon gà ác tần, một lon chim bồ câu tần. Martin thử món gà trước, từ da thịt tới xương đều có màu đen, thịt mềm, thấm đẫm gia vị. Cả con gà được tần nhừ trong lon với các loại gia vị và thuốc bắc như táo đỏ, hạt sen... Nếm thử nước dùng, Martin cảm nhận có vị ngọt và dư vị của các thảo mộc khác nhau, khiến anh liên tưởng tới một vài món ăn Trung Hoa.

Món gà tần trong lon bia được thực khách Hà Nội ưa chuộng, nhất là vào mùa thu - đông, khi tiết trời lạnh. Những chiếc vỏ lon được chủ quán mua về, vệ sinh sạch sẽ để chứa gà và gia vị. Loại gà đen xuất hiện trong video của Martin còn được gọi là gà ác, trọng lượng khoảng 300-400gram. Thông thường, gà được tần nhiều giờ cùng táo đỏ, kỷ tử, hạt sen, thục địa, ngải cứu. Món này ngon nhất khi ăn nóng hổi, có thể kết hợp cùng mỳ tôm.

Dưới phần bình luận nhiều người xem khen ngợi khi Martin đã tìm được những địa chỉ rất ngon và nổi tiếng để thưởng thức, chia sẻ. Những địa điểm này mang đặc trưng ẩm thực đường phố Hà Nội.

Ví dụ như bánh tôm bà Ầm. Quán ăn nhỏ chỉ rộng chừng 5-6m2 thường xuyên kín chỗ. Hàng chục khách khác đứng vây quanh, chờ mua về. Chỉ với hai chảo dầu, chiếc bàn inox và chục chiếc ghế nhựa, mỗi ngày, quán vẫn bán cả ngàn chiếc bánh tôm.

Ở đây, bột bánh không chỉ có bột mì, bột năng mà được trộn theo tỉ lệ thích hợp với trứng, bột nghệ, đánh đều cho thật dẻo, mịn, rồi thêm khoai lang thái sợi. Khoai lang được thái bằng tay để sợi nhỏ, lúc rán cùng bột sẽ giòn. Phần khoai khiến miếng bánh có vị ngọt, bùi, thơm hơn nơi khác.

Tôm được bà Ầm lựa chọn rất kĩ để đảm bảo khi chiên chín vẫn tươi, thịt ngọt, săn chắc. Tại quán, mỗi phần bánh tôm sẽ ăn kèm với nước chấm chua ngọt, nộm đu đủ cà rốt và rau sống.

Tổng hợp