Trước diễn biến phức tạp của dịch hạch, Bộ Y tế đã khẩn cấp yêu cầu các tỉnhthành, kiểm tra, giám sát chặt chẽ y tế đối với người, phương tiện vận chuyển,hàng hóa, động vật nhập khẩu vào nước ta, đặc biệt tăng cường kiểm tra, giám sátđối với người, phương tiện, hàng hóa nhập cảnh từ vùng đang lưu hành bệnh dịchhạch tại cửa khẩu, khu vực biên giới.

Đường lây lan của dịch hạch

Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, dịch hạch đang lây lan mạnh tại Madagascar.Chỉ trong vòng 3 tháng, tại quốc gia này đã có 40 trường hợp tử vong trên tổngsố 120 ca mắc.

Tại Cam Túc, Trung Quốc cũng đã ghi nhận một trường hợp tử vong do dịch hạchthể phổi. Mỹ cũng ghi nhận 4 ca mắc bệnh tại bang Colorado.

Đáng lưu ý, tình hình dịch bệnh có chiều hướng diễn biến phức tạp do véc-tơtruyền bệnh dịch hạch là loài bọ chét đã kháng với deltamethrin ở mức độ cao.

Theo ông Phạm Hùng, Trưởng phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dựphòng, 12 năm qua Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nào mắc dịch hạch, tuy nhiênkhông ngoại trừ dịch bệnh có thể lây lan từ vật trung gian qua đường hàng hóanhập khẩu tại những vùng có dịch, đặc biệt qua các phương tiện tàu thuyền.

Ông Hùng cho biết, dịch hạch được xếp vào nhóm bệnh đặc biệt nguy hiểm do vi khuẩn Yersinia pestis gây ra. Bệnh lâytruyền từ chuột sang người thông qua bọ chét, lây truyền từ người sang người quatiếp xúc trực tiếp với máu, dịch hạch của người bị bệnh.

Một bệnh nhân bị nổi hạch ở chân do bị dịch hạch

Dịch hạch gồm 4 thể: thể hạch, thể phổi, thể màng não, thể nhiễm trùng huyết.Trong đó hạch thể phổi nguy hiểm nhất, với tỉ lệ tử vong rất cao.

Bệnh dịch hạch có biểu hiện triệu chứng đột ngột, ớn lạnh, mệt mỏi, đau cơ,đau đầu, sau đó toàn phát với các triệu chứng đặc trưng là nhiễm khuẩn, nhiễmđộc và sưng hạch.

Để phòng bệnh dịch hạch, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân tránh đểchuột tiếp xúc với thức ăn, thường xuyên vệ sinh môi trường, tránh chuột làmtổ... Khi có các biểu hiện nghi dịch hạch cần phải đến ngay các cơ sở y tế khám,tư vấn và điều trị kịp thời.

T.Hạnh

Nhà máy Samsung Bắc Ninh nhắc nhở nhân viên về dịch viêm phổi Corona. Ảnh: Nikkei

Samsung cảnh báo doanh số năm 2020 của hãng có thể giảm 50% nếu không được thông quan. Công ty hi vọng có thể tránh được việc trì hoãn sản xuất mà các đơn vị lắp ráp iPhone đang gặp phải tại Trung Quốc. Theo nguồn tin của Nikkei, các nhà máy Samsung Việt Nam lấy linh kiện và vật liệu từ Trung Quốc.

Từ khi dịch viêm phổi do virus Corona mới bùng phát, Việt Nam và Trung Quốc đã hợp tác để giải quyết việc thông quan tại biên giới. Dù vậy, hàng trăm công-ten-nơ vật liệu nhập khẩu vẫn bị tồn đọng tại cửa khẩu Hữu Nghị, Lạng Sơn tính đến ngày 11/2.

Các nhà máy Samsung Việt Nam mở cửa trở lại sau Tết Nguyên Đán, trong khi Apple, Google, Huawei lại đối mặt với việc gián đoạn nguồn cung tại Trung Quốc do nước này quay lại làm việc muộn hơn vì phải kéo dài kỳ nghỉ vì virus Corona mới.

Samsung đang có 3 nhà máy ở Việt Nam, trong đó nhà máy Thái Nguyên là lớn nhất với gần 60.000 nhân viên. Sản phẩm sản xuất ở đây được bán trên toàn cầu. Một công nhân nhà máy trả lời Nikkei rằng nhà máy đã hoạt động bình thường. Cô cho biết các quản lý luôn nhắc nhở tầm quan trọng của các biện pháp tự bảo vệ trong khi làm việc như rửa tay, đeo khẩu trang.

Người hút thuốc đang trẻ hóa 

Hiện nay, người hút thuốc lá tại VN đang trẻ hóa nhanh. Có tới 21,6% nam thanh niên từ 16-24 tuổi là người hút thuốc lá. Nghiên cứu năm 2007 cho thấy tỉ lệ nam sinh hút thuốc lá trước 10 tuổi là 17%. Có 10,3% học sinh nam và 4% học sinh nữ trong độ tuổi 13-15 cho biết có ý định sẽ hút thuốc lá trong tương lai.

Luật phòng chống tác hại của thuốc lá đã quy định không được bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi, tuy nhiên quy định này chưa được thực thi nghiêm, các cửa hàng vẫn vô tư bán thuốc cho các đối tượng này dẫn đến tình trạng thanh thiếu niên gia tăng hút thuốc lá. 

Một trong những nguyên nhân quan trọng khiến người hút thuốc lá bị trẻ hóa như trên là do giá thuốc lá tại Việt Nam rất rẻ. Có những loại thuốc lá tại Việt Nam được bán với giá rẻ nhất thế giới, có loại chỉ có giá vài ngàn đồng! 

Tăng thuế tiêu thụ với thuốc lá là cần thiết

Điều này đã tạo điều kiện để các em dễ dàng tiếp cận, sử dụng thuốc lá và nhanh chóng trở thành người hút thuốc và phải gánh chịu những hậu quả một cách lâu dài do sử dụng thuốc lá.

Tăng thuế thuốc lá không làm tăng buôn lậu

Kết quả điều tra tiêu dùng thuốc lá tại 12 tỉnh ở Việt Nam năm 2012 cho thấy trên 70% người sử dụng thuốc lá lậu là do hương vị, do tò mò hoặc được bạn bè mời. Chỉ có 15% người sử dụng thuốc lá lậu là do giá thấp.

Như vậy, hương vị (hay còn gọi là “gu hút”) mới là yếu tố tác động nhiều nhất tới việc lựa chọn sử dụng thuốc lá lậu tại Việt Nam chứ không phải do vấn đề giá cả. 

Bộ Y tế cho rằng việc gia tăng buôn lậu thuốc lá còn phụ thuộc nhiều yếu tố như: Hiệu quả của hoạt động kiểm soát buôn lậu, khả năng kiểm soát tại các biên giới; Khả năng kiểm soát mạng lưới bán lẻ tại các quốc gia và mức độ minh bạch hay tham nhũng trong công tác phòng chống buông lậu của các nước. 

Vì vậy, không thể khẳng định chỉ vì lý do tăng thuế mà làm gia tăng buôn lậu thuốc lá. Mặt khác, buôn lậu thuốc lá xảy ra ở cả các nước có mức thuế thuốc lá cao và cả những nước có mức thuế thuốc lá thấp, cho thấy không có mối liên hệ giữa giá thuốc lá với mức độ buôn lậu. WHO cho biết tại các nước có giá thuốc lá thấp thì tình trạng buôn lậu lại xảy ra với mức độ cao hơn.

Tăng thuế thuốc lá là cần thiết

Tại buổi thảo luận ở tổ về Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sáng 4/11, nhiều ĐBQH đồng tình với việc cần tăng thuế thuốc lá để vì mục tiêu bảo vệ sức khỏe người dân.

ĐB Đoàn Nguyễn Thùy Trang (TP HCM) cho rằng thuế thuốc lá VN thấp nhất khu vực là nguyên nhân quan trọng khiến Việt Nam lọt top 15 nước có tỷ lệ người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Vì vậy cần phải tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá. Cùng với đó là kiểm soát tốt buôn lậu.

ĐB Phạm Khánh Phong Lan (TP HCM) đồng tình cho rằng tăng thuế tiêu thụ với thuốc lá cần xác định vì mục tiêu sức khỏe, do đó cần tách bạch với việc tăng buôn lậu (nhất là khi chưa tăng thuế thì buôn lậu thuốc lá đã diễn ra thường xuyên). Cần có những công cụ để kiểm soát việc buôn lậu này, không nên dựa vào ý kiến cho rằng tăng thuế thuốc lá sẽ làm tăng buôn lậu để từ đó trì hoãn việc tăng thuế thuốc lá.

ĐB Trần Quảng Chiều (Nam Định) cho rằng tăng thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ giúp “hướng dẫn tiêu dùng”. Ông lấy ví dụ ở Pháp, 3 năm tăng thuế thuốc lá 4 lần, một gói thuốc cả trăm ngàn, Việt Nam hầu như không có gói thuốc nào trên 50.000 đồng.