Nghe có vẻ đơn giản, nhưng việc giã chè, ngay cả con trai 25 tuổi của ông Yến cũng không đủ sức làm. Ông Yến nâng cái chày được làm bằng gỗ nghiến của mình lên, bảo: "Cái chày này nặng 3,5kg. Động tác giã phải nhanh, dứt khoát, đủ mạnh. Người không quen không làm được đâu".

Ở thị trấn Quỳ Hợp, ông Yến không phải là người duy nhất bán chè đâm. Thứ nước giải khát này được kế thừa của đồng bào Thái trên địa bàn huyện. Mặc dù đều chế biến từ lá, cành chè xanh giã nát nhưng mỗi nhà lại có bí quyết riêng, đảm bảo hương vị thơm, ngon, đậm đà, đặc trưng nhất.

Chị Trần Thị Thu An (thị trấn Quỳ Hợp) có một khoảnh vườn chuyên trồng chè, vừa phục vụ nhu cầu uống chè xanh của gia đình, vừa cung cấp cho các cơ sở chế biến chè đâm trên địa bàn.

Theo chị An, chè đâm phải sử dụng loại chè cổ, giống bản địa, không phải là chè công nghiệp. Quá trình chăm sóc chè không được bón phân hóa học hay dùng các loại thuốc bảo vệ thực vật. Cây chè trên 30 năm tuổi, trồng ở vị trí thoáng nắng sẽ cho vị ngon nhất.

Chè phải được thu hoạch và sử dụng trong ngày, không để qua đêm mới giữ được hương vị ngon nhất khi đâm.

Chè sau khi được lựa chọn kỹ, rửa sạch, đưa vào cối giã. Quá trình giã sẽ được chế thêm nước đun sôi để nguội và đá lạnh nhằm giữ hương vị, màu sắc. Sau khoảng 10 phút, quá trình giã hoàn thành, đến công đoạn pha chế.

Với 7 năm kinh nghiệm chế biến chè đâm, ông Yến cho rằng, để chè giữ đúng vị, màu sắc đẹp phải sử dụng nước mưa đun sôi, để nguội, pha loãng hỗn hợp vừa giã. Nếu sử dụng nước giếng hoặc nước máy, chè sẽ bị bầm, không giữ được màu xanh ngọc.

Ông Yến dùng đũa đánh đều bã chè, hòa tan vào nước. Hỗn hợp này sau đó sẽ được lọc lấy nước, bỏ bã.

"Mùa hè, trung bình mỗi ngày tôi giã, bán khoảng trên 100 chai nước, mỗi chai 10.000 đồng, mùa đông khoảng 40-50 chai. Chúng tôi cũng đóng chai, bảo quản trong thùng xốp lạnh gửi ô tô cho khách ở thị xã Thái Hòa, Vinh (Nghệ An). Tuy nhiên, nước chè đâm chỉ sử dụng trong vòng 24 tiếng với điều kiện bảo quản mát", ông Yến chia sẻ.

Theo ông Yến, làm chè đâm không cần nhiều vốn, chỉ cần chịu khó, tỉ mỉ trong chế biến. Thứ nước giải khát độc đáo này mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình ông.

Anh Ngô Văn Hùng (trú thị trấn Quỳ Hợp) cho biết, chè đâm là thức uống giải khát được anh và các thành viên trong gia đình sử dụng hàng ngày.

"Nước chè đâm khi chạm môi sẽ có vị đắng, mùi thơm đặc trưng. Nhấp ngụm nước chè, chậm rãi thưởng thức sẽ cảm nhận được vị ngọt hậu. Không chỉ giải khát, nước chè đâm có tác dụng giải rượu rất tốt. Tối có uống nhiều rượu đến đâu, sáng mai làm một cốc chè đâm, tự nhiên thấy khoan khoái, tỉnh táo hẳn ra", anh Hùng chia sẻ.

Với những người dân sành uống, chè đâm phải được thưởng thức chung với kẹo lạc, cu đơ. Vị ngọt, chát, thơm, bùi của chè đâm sẽ "dậy" hơn khi ăn kẹo lạc.

Các nhà nghiên cứu đến từ Đại học Georgia (Mỹ) đã phân tích dữ liệu y tế từ hơn 250,000 người trong Ngân hàng tế bào sinh học Anh quốc (UK Biobank) suốt 13 năm. Những người này được theo dõi nồng độ omega-3 và omega-6 trong máu, cũng như tỷ lệ mắc 19 loại ung thư cụ thể.

Theo Tiến sĩ Kaixiong 'Calvin' Ye, khoa Di truyền học, thuộc Trường Nghệ thuật và Khoa học Franklin, Đại học Georgia và là tác giả của nghiên cứu, trong quá trình ghi nhận, nhóm đã phát hiện những ai có nồng độ omega-3 và omega-6 trong máu cao hơn có tỷ lệ mắc ung thư nói chung thấp hơn.

Cụ thể, những người tham gia nghiên cứu có nồng độ omega-3 cao trong máu có tỷ lệ mắc ung thư hệ tiêu hóa và ung thư phổi thấp hơn.

Các nhà khoa học cũng chứng minh những người có nồng độ omega-6 cao hơn có ít nguy cơ mắc 14 loại ung thư bao gồm ung thư não, tuyến giáp, thận, bàng quang, phổi, tuyến tụy và ruột kết.

"Ngoài ra, chúng tôi cũng phát hiện omega-3 có tác dụng tốt hơn trong việc ngăn ngừa ung thư ở nhóm tuổi trẻ và ở phụ nữ. Trong khi đó, omega-6 lại có nhiều tác dụng đối với nhóm lớn tuổi, nam giới và những người hút thuốc", Tiến sĩ Ye thông tin.

Ông Ye cũng cho rằng từ kết quả này, các nghiên cứu trong tương lai cần tìm ra sự khác biệt về tác động của omega-3 và omega-6 đối với các loại ung thư. 

Trao đổi với Medical News Today, chuyên gia dinh dưỡng Monique Richard, cho rằng nghiên cứu một lần nữa nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc tiêu thụ các nguồn axit béo lành mạnh khác nhau đối với cơ thể.

"Các axit béo này có khả năng ngăn ngừa và giảm nguy cơ ung thư, mắc các bệnh mãn tính. Chúng cũng hỗ trợ sức khỏe tim mạch và khả năng nhận thức", bà Richard giải thích.

Theo vị chuyên gia, để bổ sung omega-3 và omega-6 cho cơ thể, bên cạnh uống viên dầu cá, mọi người cần tập trung vào chế độ ăn uống trước tiên. 

Cụ thể, một số nguồn thực vật giàu hai loại axit béo này là hạt lanh, hạt chia, quả óc chó, đậu nành, hạt cây gai dầu, rong biển, tảo, mầm lúa mì, hạt hướng dương, đậu phụ, rau bina và rau lá xanh.

Ngoài ra, các loại cá như cá hồi, cá thu, cá cơm, cá mòi, cá trích, cá ngừ cũng là nguồn thực phẩm giàu axit béo omega-3 mọi người nên lựa chọn bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.

Diệu Linh

Cho đến nay, chúng ta có thể khẳng định phẫu thuật nội soi Việt Nam sánh ngang tầm các trung tâm y khoa trong khu vực và thế giới. Nhiều phương pháp phẫu thuật khó trước đây phải mổ mở, thì đến nay đã được thay thế bằng phẫu thuật nội soi, như các ca sửa hay thay van tim.

Phẫu thuật nội soi sọ não, nội soi nền sọ qua ngã mũi để điều trị u não cũng đã được thực hiện tại nhiều trung tâm. Phẫu thuật nội soi lấy gan và thận từ người hiến khỏe mạnh để ghép cho người bệnh là kỹ thuật mổ phức tạp, đòi hỏi trình độ kinh nghiệm cao, trang thiết bị hiện đại đồng bộ cũng được bác sĩ Việt Nam thực hiện.

Năm 2003, Trung tâm huấn luyện Phẫu thuật nội soi đầu tiên của Việt Nam được thành lập ở Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, tạo nền tảng cho sự phát triển phẫu thuật nội soi nước nhà. Đến nay, Trung tâm đã huấn luyện cho hàng ngàn bác sĩ về phẫu thuật nội soi, đặc biệt đã có hơn 800 bác sĩ từ 11 quốc gia đến học tập.

Trong khi đó, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là một trong những trung tâm thực hiện những trường hợp ghép tạng đầu tiên tại Việt Nam. Hiện nay, đơn vị này đứng đầu cả nước về ghép thận, ghép tim, ghép phổi, và ghép gan từ người cho chết não.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã triển khai chương trình ghép gan từ tháng 10/2017. Trong quá trình phát triển, Bệnh viện đã xác lập nhiều kỷ lục, như hoàn thành 5 ca ghép gan từ người cho sống chỉ trong một tuần, thực hiện thành công ca nội soi lấy mảnh ghép gan phải đầu tiên và ca nội soi cắt gan toàn bộ cho người nhận đầu tiên tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Bệnh viện Chợ Rẫy đã đạt được những thành tựu ấn tượng trong lĩnh vực ghép tạng, với 1.226 ca ghép thận, 30 ca ghép gan và 7 ca ghép tim thành công, góp phần nâng cao chất lượng sống của hàng ngàn người bệnh.

Còn Bệnh viện Bình Dân đã trở thành nơi triển khai ứng dụng phẫu thuật robot cho người lớn đầu tiên tại Việt Nam từ năm 2016. Đến nay, Bệnh viện đã phẫu thuật robot thành công cho hơn 3.000 trường hợp, tập trung nhiều nhất phẫu thuật điều trị ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến tiền liệt, bướu thận và ung thư bàng quang.

Ngoài tham gia đào tạo và cấp chứng chỉ phẫu thuật robot tại Việt Nam, Bệnh viện Bình Dân cũng đi chuyển giao kỹ thuật mổ robot cho các nước trong khu vực, như Philippines.

Giáo sư Trần Bình Giang khẳng định, trong tương lai, với nền tảng đã được xây dựng, ngành Ngoại khoa Việt Nam tiếp tục có tiềm năng phát triển, hướng tới những tiêu chuẩn cao hơn về an toàn và hiệu quả.

Phó giáo sư Nguyễn Hoàng Bắc, Phó Chủ tịch Hội Ngoại khoa và Phẫu thuật nội soi Việt Nam chia sẻ, Hội nghị ngoại khoa năm nay thu hút sự tham gia của gần 2.000 Giáo sư, Phó Giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ, các nhà quản lý y tế và lãnh đạo các cơ sở y tế, với 420 báo cáo viên đến từ Việt Nam, Hoa Kỳ, Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Có nhiều chủ đề nổi bật của Hội nghị, như: Điều trị ngoại khoa ung thư tiêu hóa; Các tiến bộ trong lĩnh vực ghép tạng tại Việt Nam; Tiến bộ trong phẫu thuật tim và lồng ngực… Đáng chú ý là các ca mổ thị phạm được truyền hình trực tiếp tại 4 bệnh viện, trong các phiên đào tạo tiền hội nghị.